Η κυβέρνηση μειοψηφίας της Γαλλίας, υπό τον Μισέλ Μπαρνιέ έχασε την ψήφο εμπιστοσύνης στο κοινοβούλιο, γεγονός που την καθιστά την πρώτη κυβέρνηση που ανατρέπεται με αυτόν τον τρόπο από το 1962 και τη συντομότερη κυβέρνηση της Πέμπτης Δημοκρατίας.

Συνολικά 331 βουλευτές ψήφισαν υπέρ της πρότασης που υπέβαλε η αριστερή συμμαχία NFP, ενώ χρειαζόταν πλειοψηφία 288 βουλευτών για να πέσει η κυβέρνηση.

Ο Μπαρνιέ, ένας βετεράνος συντηρητικός που κατέχει τη θέση του πρωθυπουργού για μόλις τρεις μήνες, είναι πλέον υποχρεωμένος να υποβάλει την παραίτησή του και την παραίτηση της κυβέρνησής του στον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν.
Το αποτέλεσμα βαθαίνει την πολιτική κρίση της Γαλλίας και σηματοδοτεί ένα σημαντικό πλήγμα για την Ευρωπαϊκή Ένωση, την ώρα που η Γερμανία είναι επίσης βυθισμένη σε μια προεκλογική εκστρατεία για τις βουλευτικές εκλογές μέχρι τον Φεβρουάριο και εβδομάδες πριν από την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.

To «ρεκόρ» του Μπαρνιέ

Η κατάρρευση της κυβέρνησης της Γαλλίας το βράδυ της Τετάρτης σημαίνει ότι εναπόκειται πλέον στον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν να αναλάβει δράση και να αντιμετωπίσει μια πολιτική και οικονομική κρίση που εξελίσσεται με χιονοστιβάδα και κινδυνεύει να προκαλέσει σοκ σε ολόκληρη την ευρωζώνη.

Μετά από μια έντονη συζήτηση στην Εθνοσυνέλευση – που σημαδεύτηκε από θορυβώδεις αποδοκιμασίες και γιουχαΐσματα – 331 από τους 577 βουλευτές της Γαλλίας ψήφισαν υπέρ της απομάκρυνσης του πρωθυπουργού Μισέλ Μπαρνιέ με ψήφο δυσπιστίας, αφού προσπάθησε να επιβάλει έναν αυστηρό προϋπολογισμό για να διορθώσει τα τεράστια ελλείμματα της χώρας.

Μόλις παραιτηθεί επίσημα, ο Μπαρνιέ θα γίνει ο πρωθυπουργός με τη συντομότερη θητεία στην ιστορία της σύγχρονης γαλλικής δημοκρατίας και ο πρώτος που θα εκδιωχθεί από το κοινοβούλιο από το 1962.

Στο στόχαστρο ο Μακρόν

Το πολιτικό χάος οδήγησε όλο και περισσότερους νομοθέτες να ζητήσουν την παραίτηση του Μακρόν, η θητεία του οποίου διαρκεί έως το 2027. Αυτό θα ήταν μια σχεδόν πρωτοφανής κίνηση στη σύγχρονη γαλλική πολιτική.
Σε ομιλία της πριν από την ψηφοφορία, η ηγέτιδα της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν δήλωσε ότι ο Μακρόν θα «θυσίαζε τη μοίρα της Γαλλίας λόγω της ματαιοδοξίας του» εάν δεν παραιτούνταν.

«Ο Εμανουέλ Μακρόν έχει επιτεθεί στους θεμέλιους τοίχους του έθνους τα τελευταία επτά χρόνια», είπε η Λεπέν, κερδίζοντας ένα χειροκρότημα από τους στρατιώτες της, καθώς προσπαθούσαν να πνίξουν τις αποδοκιμασίες των συμμάχων του Μπαρνιέ. «Μόνο αυτός μπορεί να βγάλει τη χώρα από το τέλμα στο οποίο έχει περιέλθει [με την παραίτησή του]».

Μιλώντας εκ μέρους του Νέου Λαϊκού Μετώπου, ο Éric Coquerel, επικεφαλής της επιτροπής Οικονομικών στην Εθνοσυνέλευση, δήλωσε ότι ο Μακρόν «πρέπει να ακούσει τις εκκλήσεις για την παραίτησή του που αυξάνονται από όλες τις πλευρές».

«Σήμερα ψηφίζουμε για να αποδοκιμάσουμε την κυβέρνησή σας, αλλά περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, κρούουμε τον κώδωνα του θανάτου μιας εντολής: της εντολής του προέδρου», δήλωσε ο Coquerel.

Καθώς η κρίση -που προκλήθηκε σε μεγάλο βαθμό από την πρόωρη έκκληση του Μακρόν για πρόωρες εκλογές το καλοκαίρι- έφτασε σε πυρετώδεις ρυθμούς, ο πρόεδρος παρέμεινε στο περιθώριο.

Επέστρεψε στο μέγαρο των Ηλυσίων από τη Σαουδική Αραβία μόλις λίγο πριν καταρρεύσει η κυβέρνησή του και θα πρέπει τώρα να αναλάβει ο ίδιος το τιμόνι, προτείνοντας, μεταξύ άλλων, έναν νέο πρωθυπουργό που θα μπορέσει να διορθώσει το καράβι και να αποδείξει ότι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ δεν έχει γίνει ακυβέρνητη.

Ανευθυνότητα

Ο ίδιος ο Μπαρνιέ κατηγόρησε τους νομοθέτες ότι ενεργούν ανεύθυνα ρίχνοντας την κυβέρνησή του.

«Δεν μπορώ να δεχθώ την ιδέα ότι η θεσμική αποσταθεροποίηση θα μπορούσε να είναι ο στόχος που συγκεντρώνει την πλειοψηφία των νομοθετών σε μια στιγμή που η χώρα μας αντιμετωπίζει μια βαθιά ηθική, οικονομική, χρηματοπιστωτική και πολιτική κρίση», δήλωσε πριν από την ψηφοφορία.

Δεν υπάρχει τίποτα, ωστόσο, που να υποδηλώνει ότι θα ήταν ευκολότερο να σχηματιστεί μια κυβέρνηση ικανή να κερδίσει την έγκριση ενός κοινοβουλίου διχασμένου στα τρία, απ’ ό,τι ήταν πριν από τρεις μήνες. Η διάλυση δεν αποτελεί επίσης επιλογή, καθώς ο Μακρόν δεν μπορεί να προκηρύξει νέες εκλογές μέχρι το καλοκαίρι του 2025.

Σε αχαρτογράφητα νερά η Γαλλία

Στο άμεσο μέλλον, η Γαλλία πρέπει να προετοιμαστεί για αχαρτογράφητο έδαφος.

Η χώρα θα εισέλθει σχεδόν σίγουρα στο νέο έτος χωρίς προϋπολογισμό, και ενώ θα μπορούσε να ζητηθεί από τον Μπαρνιέ να παραμείνει ως υπηρεσιακός και να προωθήσει νόμους έκτακτης ανάγκης, τέτοια μέτρα δεν θα έκαναν τίποτα για να μειώσουν το έλλειμμα -που επί του παρόντος προβλέπεται στο 6,1% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος- που έχουν τρομάξει τις χρηματοπιστωτικές αγορές και έχουν προκαλέσει επιπλήξεις από τις Βρυξέλλες.

Οι επενδυτές θεώρησαν ότι η Γαλλία είναι εξίσου επικίνδυνη επένδυση με την Ελλάδα, μετά από εβδομάδες ανησυχίας ότι η πολιτική κρίση θα μπορούσε να εξελιχθεί σε οικονομική, εάν οι νομοθέτες δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν στη συνταγή του Μπαρνιέ για ένα πικρό φίλτρο δημοσιονομικής σύνεσης και παλιομοδίτικων μέτρων λιτότητας.

Η πολιτική αναταραχή δύσκολα θα μπορούσε να έρθει σε χειρότερη στιγμή για την Ευρώπη, η οποία έχει απόλυτη ανάγκη από ηγεσία για να αντιμετωπίσει προκλήσεις που κυμαίνονται από την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο μέχρι τη σύγκρουση στην Ουκρανία και έναν πιθανό εμπορικό πόλεμο με την Κίνα. Η Γερμανία, το άλλο μισό της μηχανής που τροφοδοτεί την ήπειρο, δεν είναι κατάλληλα εξοπλισμένη για να αναλάβει τα ηνία, ενώ παλεύει με το δικό της πολιτικό χάος και μια οικονομία που παραπαίει.