Περιμένοντας τον (νέο) πλανητάρχη
Το τρέχον μεσοδιάστημα –από τον Νοέμβρη, που έγιναν οι εκλογές, μέχρι τον Γενάρη, που ο νικητής Τραμπ θα εγκατασταθεί στον Λευκό Οίκο– προκαλεί μια «αστάθεια» σε κρίσιμα σημεία της παγκόσμιας σκακιέρας, καθώς οι «παίκτες» αναμένουν (ή επιχειρούν να προλάβουν) τις κινήσεις και τις επιλογές του νέου πλανητάρχη.
Η σφοδρή πολιτική αντιπαράθεση στο εσωτερικό των ΗΠΑ αποκαλύπτει το βαθύ χάσμα αντιλήψεων σχετικά με μείζονες επιλογές της υπερδύναμης που αφορούν όχι μόνο ζητήματα εσωτερικής διαχείρισης αλλά και «καυτές» παγκόσμιες υποθέσεις.
Είναι, λοιπόν, δικαιολογημένη η «επαγρύπνηση» με την οποία οι μεγάλοι και μικροί παίκτες στην παγκόσμια σκακιέρα αναμένουν τις κινήσεις της νέας αμερικανικής διοίκησης, από τις οποίες θα αποδειχτεί στην πράξη τι απ’ όλα όσα έχει πει προεκλογικά θέλει –και μπορεί– να υλοποιήσει ο νέος Αμερικανός πρόεδρος.
Πούτιν και Ουκρανία
Μια από τις προεκλογικές «δεσμεύσεις» του Τραμπ, την οποία ήδη φαίνεται να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους οι άμεσα και έμμεσα εμπλεκόμενοι/ ενδιαφερόμενοι είναι ότι «θα τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία μέσα σε 24 ώρες».
Πέρα από τον υπερβολικό τόνο της διατύπωσης, ο Τραμπ και οι περί αυτόν συνεργάτες/ σύμβουλοι κ.λπ. που θα αποτελέσουν τη ραχοκοκαλιά της νέας αμερικανικής διοίκησης έχουν ξεκαθαρίσει πως το (αμερικανικό) χρήμα προς το Κίεβο θα σταματήσει να ρέει.
Δεν είναι, προφανώς, τυχαίο το γεγονός ότι αμέσως μετά τις αμερικανικές εκλογές και τη νίκη του Τραμπ όχι μόνο άρχισαν να εμφανίζονται σε μεγάλα ΜΜΕ, με λεπτομέρειες μάλιστα, σχέδια για ειρηνική διέξοδο στην Ουκρανία, αλλά ξεκίνησε και το «μασάζ» προετοιμασίας για αλλαγή πορείας (από τη συντριβή της Ρωσίας στην αναζήτηση έντιμου συμβιβασμού) με επισκέψεις υψηλών αξιωματούχων της Ε.Ε. στο Κίεβο αλλά και του καγκελάριου της Γερμανίας, ο οποίος μάλιστα λίγες μέρες πριν είχε επικοινωνήσει τηλεφωνικά με τον Πούτιν, δίνοντας το σύνθημα για την άρση της δυτικής απομόνωσης του Ρώσου ηγέτη.
Το πώς, τελικά, θα εξελιχθεί η διπλωματική αντιμετώπιση του «ουκρανικού» θα εξαρτηθεί (και) από το εσωτερικό σκληρό παιχνίδι στις ΗΠΑ, καθώς η συντήρηση του πολέμου στην καρδιά της Ευρώπης συνεπάγεται «μυθικά» κέρδη για συγκεκριμένα επιχειρηματικά συμφέροντα. Απ’ την άλλη, βέβαια, καμία διπλωματική αντιμετώπιση δεν μπορεί να μη λάβει υπόψη της τον χάρτη όπως έχει διαμορφωθεί στα πεδία των μαχών, όπου οι Ρώσοι έχουν επικρατήσει απόλυτα.
Μέση Ανατολή
Για πολλούς αναλυτές η κλιμάκωση των κρίσεων/ πολέμων τόσο στην Ουκρανία (με τη χορήγηση άδειας στο Κίεβο να χρησιμοποιούν πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς κατά της Ρωσίας) όσο και στη Μέση Ανατολή (με το σφυροκόπημα της Χεζμπολάχ στον Λίβανο από τους Ισραηλινούς, καθώς και με την προσπάθειά τους να εκκαθαρίσουν απόλυτα τη Λωρίδα της Γάζας), αποτελεί προσπάθεια δημιουργίας τετελεσμένων τα οποία δεν μπορεί να αγνοήσει η νέα αμερικανική διοίκηση.
Κι αν στην περίπτωση της Ουκρανίας η κλιμάκωση ήταν ξεκάθαρη επιλογή των Δημοκρατικών που αποχωρούν, στην περίπτωση της Μέσης Ανατολής η κατάσταση είναι περίπλοκη καθώς οι εμπλεκόμενοι είναι πολλοί και σε μεγάλο βαθμό ανεξέλεγκτοι.
Ο πόλεμος του Ισραήλ με τους «πελάτες» του Ιράν, τη Χεζμπολάχ και τη Χαμάς, εμπλέκει στην κρίση την Τεχεράνη, την Άγκυρα αλλά και τη Δαμασκό, η οποία αντιμετωπίζει μια νέα επίθεση από (έναν ακαθόριστο συρφετό που λέει ότι ανασυγκροτεί) το Ισλαμικό Κράτος. Στην προκειμένη περίπτωση, η υποκίνηση αυτών των ισλαμικών ομάδων είναι έργο της Άγκυρας, που βρήκε χώρο να κινηθεί κατά του Άσαντ, καθώς οι υποστηρικτές του (Ρωσία και Ιράν) έχουν τα δικά τους μεγάλα βάσανα.
Το ερώτημα λοιπόν για το πώς θα ιεραρχήσει τις προτεραιότητές του ο Τραμπ διευθετώντας εκκρεμότητες, προκειμένου να ασχοληθεί με τον μεγάλο αντίπαλο/ εχθρό των ΗΠΑ –την Κίνα, όπως ο ίδιος θεωρεί–, είναι «καυτό» και η απάντησή του δεν αναμένεται νωρίτερα από την εγκατάστασή του στον Λευκό Οίκο…
Μητσοτάκης, Ερντογάν και Τραμπ
Τα σύννεφα στη διαδικασία της ελληνοτουρκικής προσέγγισης, η οποία θα πρέπει να σημειώσουμε ότι εξελίσσεται υπό τη σθεναρή παρότρυνση και υψηλή εποπτεία των Αμερικανών, εμφανίστηκαν (σύμπτωση;) σχεδόν ταυτόχρονα με την ανάδειξη του Τραμπ στην προεδρία. Έκτοτε, είτε λόγω της ενδονεοδημοκρατικής «φασαρίας» που προκάλεσε και η διαγραφή Σαμαρά είτε (κυρίως) λόγω της επανεμφάνισης του «βουνού» των προβλημάτων που επέλεξε να προβάλει με πράξεις και δημόσιες τοποθετήσεις η τουρκική ηγεσία, η διαδικασία της προσέγγισης μοιάζει να καρκινοβατεί. Κι αυτό γιατί η μεν Τουρκία «φωνάζει» με όλη της την ένταση ότι στο τραπέζι των συνομιλιών (πρέπει να) βρίσκονται όλες οι διεκδικήσεις της (γκρίζες ζώνες, νησιά περιορισμένης κυριαρχίας, αποστρατιωτικοποίηση κ.λπ.), η δε ελληνική κυβέρνηση καταφεύγει (αναγκαστικά) στην πάγια θέση πως η μόνη ελληνοτουρκική διαφορά είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας.
Απτό αποτέλεσμα των εκατέρωθεν δημόσιων τοποθετήσεων είναι το άτυπο φρενάρισμα της διαδικασίας, καθώς οι «αμετακίνητες» θέσεις που προβάλλουν δημόσια πια οι δύο πλευρές επαναφέρει την πορεία των ελληνοτουρκικών στο γνωστό αδιέξοδο.
Κατά μια άλλη οπτική, αυτή η «πρόσκαιρη» ακινησία της διαδικασίας της προσέγγισης δίνει στις δύο πλευρές τον απαραίτητο χρόνο διερεύνησης (και ενδεχομένως του «επηρεασμού» των προθέσεων της νέας αμερικανικής διοίκησης η οποία θα ασχοληθεί υποχρεωτικά με το θέμα, καθώς για την Ουάσιγκτον η εύρυθμη λειτουργία της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ παραμένει μείζον ζήτημα.
Διαβάστε επίσης:
