Oι αντάρτες εισήλθαν την Κυριακή (8/12) στην πρωτεύουσα της Συρίας, δηλαδή στη Δαμασκό, και ένας Σύρος παρατηρητής δήλωσε ότι ο Πρόεδρος της χώρας, Μπασάρ Αλ Άσαντ, είχε εγκαταλείψει τη χώρα, κάτι που θα μπορούσε να σημάνει το τέλος όχι μόνο της 24χρονης διακυβέρνησής του, αλλά και την πτώση της 50ετούς κυριαρχίας της φατρίας του.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το NDTV, αφού ο Μπασάρ Αλ Άσαντ αντιμετώπισε πανεθνικές διαδηλώσεις που απαιτούσαν την απομάκρυνσή του και μια ένοπλη εξέγερση την οποία σχεδόν συνέτριψε, είχε ανακτήσει τον έλεγχο μεγάλου μέρους της Συρίας στον εμφύλιο πόλεμο που άρχισε το 2011. Μάλιστα, ο Μπασάρ Αλ Άσαντ βασιζόταν για χρόνια στις συμμαχίες του με τη Ρωσία, το Ιράν και τη Χεζμπολάχ του Λιβάνου προκειμένου να διατηρήσει την εξουσία.

Ως εκ τούτου, σε έναν ανελέητο πόλεμο επιβίωσης για την κυριαρχία του, ο Μπασάρ Αλ Άσαντ παρουσιάστηκε στον λαό του και στον υπόλοιπο κόσμο ως ο μόνος βιώσιμος ηγέτης της Συρίας απέναντι στην ισλαμιστική απειλή. Παρ’ όλα αυτά, μια επίθεση των ανταρτών υπό την ηγεσία των ισλαμιστών που άρχισε στις 27 Νοεμβρίου, αποσπούσε τη μία πόλη μετά την άλλη από τον έλεγχο του Μπασάρ Αλ Άσαντ. Έτσι, την Κυριακή (8/12) οι αντάρτες ανακοίνωσαν ότι είχαν εισέλθει στη Δαμασκό. Λίγο αργότερα, το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δήλωσε ότι ο Σύρος Πρόεδρος είχε εγκαταλείψει τη χώρα, ενώ οι ίδιοι οι αντάρτες δήλωσαν ότι «ο τύραννος είχε φύγει».

Syria’s Bashar Al-Assad: The President Who Led A Bloody Crackdown https://t.co/Mrq83yMDhd pic.twitter.com/cfZAL7JyO3

— NDTV WORLD (@NDTVWORLD) December 8, 2024

Καμία αντιπολίτευση στον Μπασάρ Αλ Άσαντ

Για χρόνια, ο Μπασάρ Αλ Άσαντ εμφανιζόταν ως προστάτης των μειονοτήτων της Συρίας, ως προπύργιο κατά του εξτρεμισμού και ως ο μόνος δυνατός φορέας σταθερότητας για μια χώρα που μαστίζεται από τον πόλεμο. Στις πολλαπλές ψηφοφορίες που διεξήχθησαν όλα αυτά τα χρόνια, οι οποίες έγιναν αποκλειστικά σε κυβερνητικά εδάφη, ο ίδιος είχε τη συντριπτική πλειοψηφία εν μέσω κατηγοριών από δυτικές χώρες και ομάδες υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ότι οι εκλογές δεν ήταν ούτε ελεύθερες ούτε δίκαιες.

Σε επίσημες συναντήσεις, κατά τη διάρκεια συνεντεύξεων, ακόμη και στην πρώτη γραμμή του μετώπου, ο 59χρονος οφθαλμίατρο συμπεριφερόταν με ψυχραιμία. Πίσω από το προσωπείο, ωστόσο, κρυβόταν μια εκπληκτική ικανότητα να διατηρεί την εξουσία εν μέσω πολλαπλών κυμάτων βίας και μετασχηματιστικών αλλαγών στη Συρία και στην ευρύτερη περιοχή.

Ένας δημοσιογράφος, ο οποίος συναντήθηκε με τον Μπασάρ Αλ Άσαντ αρκετές φορές πριν και μετά το ξέσπασμα του πολέμου το 2011, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ότι ο Σύρος Πρόεδρος είναι μια «μοναδική και περίπλοκη προσωπικότητα». Ο Μπασάρ Αλ Άσαντ έχει «τις ίδιες ιδιότητες» με τον πατέρα του, τον Χαφέζ Αλ Άσαντ, ο οποίος κυβέρνησε τη Συρία για σχεδόν τρεις δεκαετίες μέχρι τον θάνατό του, το 2000, δήλωσε ο δημοσιογράφος, ο οποίος αρνήθηκε να κατονομαστεί. Ο Χαφέζ Αλ Άσαντ, επικεφαλής του συριακού κόμματος Μπάαθ, επέβαλε στη χώρα ένα μυστικοπαθές, παρανοϊκό καθεστώς, όπου ακόμη και η παραμικρή υποψία διαφωνίας μπορούσε να οδηγήσει κάποιον στη φυλακή.

Πηγή εικόνας: AP | Vahid Salemi

Από την Οφθαλμολογία στην Προεδρία της Συρίας

Ο Μπασάρ Αλ Άσαντ δεν επρόκειτο ποτέ να γίνει Πρόεδρος, αλλά η ζωή του άλλαξε ριζικά όταν ο μεγαλύτερος αδελφός του, Μπασέλ, ο οποίος είχε προετοιμαστεί για να κληρονομήσει την εξουσία, πέθανε σε τροχαίο δυστύχημα το 1994. Ο Μπασάρ Αλ Ασάντ εγκατέλειψε τις σπουδές του στην Οφθαλμολογία και έφυγε από το Λονδίνο, όπου είχε γνωρίσει τη σύζυγό του Άσμα, μια Βρετανοσύρια και σουνίτισσα Μουσουλμάνα που εργαζόταν για την εταιρεία χρηματοοικονομικών υπηρεσιών JP Morgan.

Επίσης, ο ίδιος παρακολούθησε μαθήματα στρατιωτικών σπουδών και διδάχθηκε πολιτική από τον πατέρα του. Όταν ο τελευταίος πέθανε, ο Μπασάρ Αλ Άσαντ έγινε Πρόεδρος της Συρίας με δημοψήφισμα, κατέβηκε χωρίς αντίπαλο και στη συνέχεια κέρδισε μια δεύτερη θητεία το 2007. Ορκίστηκε σε ηλικία 34 ετών και αρχικά θεωρήθηκε από τους Σύρους, οι οποίοι λαχταρούσαν τις ελευθερίες, ως μεταρρυθμιστής που θα μπορούσε να καταργήσει την πολυετή καταπίεση και να εισαγάγει την οικονομική φιλελευθεροποίηση. Τις πρώτες ημέρες, ο Μπασάρ Αλ Άσαντ εθεάθη να οδηγεί το δικό του αυτοκίνητο ή να δειπνεί σε εστιατόρια με τη σύζυγό του. Χαλάρωσε ορισμένους από τους αυστηρούς περιορισμούς που υπήρχαν υπό τον πατέρα του.

Πηγή εικόνας: AP

Ο πόλεμος στη Συρία

Παρ’ όλα αυτά, η αρχική του εικόνα ως μεταρρυθμιστή άλλαξε γρήγορα, καθώς οι Αρχές συνέλαβαν και φυλάκισαν ακαδημαϊκούς, διανοούμενους και άλλα μέλη αυτού από το λεγόμενο κίνημα της Άνοιξης της Δαμασκού. Όταν η Αραβική Άνοιξη έφτασε στη Συρία τον Μάρτιο του 2011, ξέσπασαν ειρηνικές διαδηλώσεις που ζητούσαν αλλαγή. Ο Μπασάρ Αλ Άσαντ, ο οποίος ήταν επίσης αρχιστράτηγος των Ενόπλων Δυνάμεων, απάντησε διατάσσοντας βίαιη καταστολή των διαδηλωτών και γρήγορα ακολούθησε εμφύλιος πόλεμος. Καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου, ο οποίος έχει ως αποτέλεσμα πάνω από 500.000 νεκρούς και έχει εκτοπίσει τον μισό πληθυσμό, η θέση του Μπασάρ Αλ Άσαντ για τους διαδηλωτές και την αντιπολίτευση δεν άλλαξε.

Πηγή εικόνας: AP | Rodrigo Abd

Στη Συρία και στον υπόλοιπο κόσμο, ο ίδιος δικαιολόγησε τους βομβαρδισμούς και τις στρατιωτικές εκστρατείες ως πόλεμο «κατά των τρομοκρατών». Εν τω μεταξύ, ο μηχανισμός ασφαλείας του εφάρμοσε ένα βάναυσο σύστημα φυλάκισης αντιφρονούντων σε ένα δίκτυο κέντρων κράτησης και φυλακών διάσπαρτων σε όλη τη χώρα, Υπήρξε αντικείμενο αμέτρητων σκίτσων από αντιφρονούντες καλλιτέχνες που τον απεικόνιζαν ως δολοφόνο μετά και τις τις χημικές επιθέσεις του 2013 σε προπύργια των ανταρτών γύρω από τη Δαμασκό.

Από την έναρξη της επίθεσης των ανταρτών υπό την ηγεσία των ισλαμιστών, ο Μπασάρ Αλ Άσαντ επανέλαβε την πάγια θέση του ότι η σύγκρουση στη Συρία μεθοδεύεται από το εξωτερικό. «Η τρομοκρατική κλιμάκωση αντανακλά τους μακρόπνοους στόχους της διαίρεσης της περιοχής και του κατακερματισμού των χωρών της και (να) επανασχεδιάσει τον χάρτη σύμφωνα με τους στόχους των Ηνωμένων Πολιτειών και της Δύσης», είχε δηλώσει πρόσφατα ο Μπασάρ Αλ Άσαντ.

Τέλος, ο Μπασάρ Αλ Άσαντ είναι πατέρας τριών παιδιών. Η σύζυγός του, Άσμα, είχε χαρακτηριστεί «τριαντάφυλλο στην έρημο» από το περιοδικό Vogue πριν από την εξέγερση.