0 3 min 2 ώρες
Αποκλειστικό - Η «Δεύτερη Ευκαιρία» του Στέφανου Κασσελάκη: Αποσπάσματα από το βιβλίο του
Για τη ζωή στις ΗΠΑ, την Goldman, τη ναυτιλία, τον αρραβώνα με μια κοπέλα από την Αϊόβα, την κοκαΐνη, τον Τάιλερ. Τι αποκαλύπτει για Μητσοτάκη, Τσίπρα και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ.

Σημαντικά αποσπάσματα από το βιβλίο του Στέφανου Κασσελάκη, «Δεύτερη ευκαιρία», που θα κυκλοφορήσει τις επόμενες ημέρες σε μια ιδιαίτερα φροντισμένη έκδοση από τις εκδόσεις «Πεδίο», εξασφάλισε και δημοσιεύει το iEidiseis.gr.

Μάλιστα, νονά του βιβλίου είναι η Όλγα Γεροβασίλη, η οποία έδωσε τον τίτλο, καθώς είχε δηλώσει ότι ο Στ. Κασσελάκης δεν θα έχει μια δεύτερη ευκαιρία.

Το βιβλίο αποτελεί ένα προσωπικό ημερολόγιο για τη ζωή του Στ. Κασσελάκη, την οικογένειά του, τις σπουδές, τα επιχειρηματικά του βήματα και, ιδιαίτερα, τους ταραχώδεις 12 μήνες στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Μιλά για όλους και για όλα με τη γλώσσα της «δικής του» αλήθειας.

biblio_kasselaki1_8604f.jpg

Αποτελείται από έξι κεφάλαια, που είναι τα εξής:

1. ΜΕ ΛΕΝΕ ΣΤΕΦΑΝΟ ΚΑΙ ΕΧΩ ΝΑ ΣΑΣ ΠΩ ΚΑΤΙ

  • Οικογενειακές στιγμές
  • Από την Ελλάδα στη Μασαχουσέτη
  • Φοιτητής
  • Κυνηγώντας το επιχειρηματικό όνειρο
  • Το επόμενο βήμα

2. Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Αλέξης Τσίπρας – Οι άνθρωποι του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ:

  • Η πρώτη επαφή
  • Προτάσεις χωρίς αντίκρισμα
  • Οι εκλογές του 2023
  • Ένα «Αμερικανάκι» υποψήφιος
  • για πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
  • Δεν έχω να κρύψω τίποτα
  • Ο δεύτερος γύρος και η Έφη – Η εκλογή

3. «ΑΛΛΑΞΕ ΤΑ ΟΛΑ»

  • Το αίτημα της βάσης: «Άλλαξέ τα όλα»
  • «Νέα» Αριστερά
  • Σπέτσες
  • Το νομοσχέδιο για τα ομόφυλα ζευγάρια
  • και η κομματική πειθαρχία
  • Πρόεδρος υπό εποπτεία; – Το ερωτηματολόγιο:
  • «Μην κυνηγάτε χίμαιρες!»
  • Ένα επεισοδιακό συνέδριο: Ο Αλέξης, η Όλγα
  • και η πλειοψηφία
  • Συνονθύλευμα υποκρισίας

4.ΝΗΝΕΜΙΑ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗ ΘΥΕΛΛΑ

  • Στον δρόμο προς τις ευρωεκλογές:
  • Ο λόγος στα μέλη και στους φίλους
  • Ευρωεκλογές 2024:
  • Ταξιδεύοντας στην Ελλάδα
  • #παρεμβάσεις
  • Το σχέδιο επεκτείνεται
  • Πρόεδρος με επαγωγική μέθοδο
  • Αυγή και «Στο Κόκκινο»
  • Οι αλλαγές που δεν έγιναν ποτέ

5.ΛΥΤΡΩΜΕΝΟΣ

  • Μια προδιαγεγραμμένη μομφή
  • Στον δρόμο προς το έκτακτο συνέδριο: Το δικό μας κίνημα
  • Εκλογή συνέδρων και τα αποτελέσματα
  • που δεν ανακοινώθηκαν
  • Κλειστές πόρτες
  • Το στικάκι της δημοκρατίας
  • Δεν θα σας προδώσω ποτέ

6.ΕΙΜΑΙ ΕΔΩ, ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΔΩ

  • Ο λόγος στη βάση – Νέα αρχή
  • Κίνημα Δημοκρατίας: Η Διακήρυξη
  • Η επόμενη μέρα
  • Οραματίζομαι…

«Προδομένος και ντροπιασμένος»

κασσελακησ

Για πρώτη φορά, ένας πολιτικός μιλάει με τόλμη για την προσωπική του ζωή. Για παράδειγμα, στο 1ο κεφάλαιο, ο Στ. Κασσελάκης περιγράφει πώς τον «βοήθησε» να κάνει τα πρώτα του επιχειρηματικά βήματα η κακοτυχία στην πρώτη προσωπική σχέση που ήταν με μια κοπέλα από την Αϊόβα, που εργαζόταν σε επενδυτική τράπεζα. Όταν ανακάλυψε ότι η σύντροφός του είχε σχέση με άντρα 20 χρόνια μεγαλύτερό τους, ο κόσμος του κατέρρευσε, νιώθοντας «προδωμένος και ντροπιασμένος».

Γράφει χαρακτηριστικά: 

«Ζούσα με τη φίλη μου, αλλά είχε και εκείνη μια δουλειά σε μια επενδυτική τράπεζα που απαιτούσε να εργάζεται μέρα και νύχτα. Άρχισα να βγαίνω και, στην πορεία, να κάνω νέους φίλους…».

«…Υπήρξε μια φορά που είχα πάει στη δουλειά ύστερα από ολονύχτιο μεθύσι που περιλάμβανε έναν ομηρικό καβγά με τη φίλη μου γι’ αυτό. Οι δεσμοί σιγά σιγά έσπαγαν…».

«…Η κοπέλα μου κι εγώ είχαμε μόλις αρραβωνιαστεί και σχεδιάζαμε έναν γάμο στην Ελλάδα. Ωστόσο, έπειτα από όλη την ένταση στη σχέση και μετά τα τέσσερα χρόνια συμβίωσης, η μεγάλη απόσταση μεταξύ του Κέιμπριτζ και της Νέας Υόρκης – και δεδομένου ότι εγώ δεν κέρδιζα πλέον οικονομικά, αλλά, αντιθέτως, συσσώρευα φοιτητικό χρέος– επέτρεψε στη φίλη μου να ξανασκεφτεί τις δικές της ανάγκες…».

«…Ανακάλυψα ότι η (πρώην;) φίλη μου είχε αρχίσει να βγαίνει με ένα στέλεχος ιδιωτικών κεφαλαίων σχεδόν 20 χρόνια μεγαλύτερο από εμάς, ενώ ήμουν στο MIT. Είχε πραγματικά μεγιστοποιήσει τις επιλογές της προς τη σταθερότητα. Ήμουν συντετριμμένος και ντροπιασμένος. Έκλαιγα σχεδόν κάθε μέρα, αδυνατώντας να καταλάβω αυτό που μου συνέβαινε τόσο ξαφνικά».

Η χρήση κοκαΐνης

Στη συνέχεια, ο ίδιος ομολογεί ότι η κρίση στην προσωπική του ζωή στη Νέα Υόρκη, τον οδήγησε ακόμη και σε χρήση κοκαΐνης. Γράφει χαρακτηριστικά:

«Ένιωσα καλά: ενώ μπορεί να ήμουν απογοητευμένος επαγγελματικά, τουλάχιστον το ζούσα στη Νέα Υόρκη. Ως μέρος αυτής της κουλτούρας του yuppie going out, άρχισα να κάνω κοκαΐνη με τους –κυρίως νέους– φίλους μου για πρώτη φορά στη ζωή μου (είχα αποφύγει τη χρήση ναρκωτικών σε όλο το κολέγιο)…».

Και μιλώντας για τη σχέση του με την κοπέλα από την Αϊόβα, γράφει: «Η σχέση μας «έπιασε πάτο» όταν εκείνη έφερε ένα τεστ ούρων κοκαΐνης στο σπίτι, το οποίο φυσικά αρνήθηκα να κάνω» και προσθέτει:

Για να είμαι δίκαιος μαζί της, η φίλη μου με αγαπούσε πολύ και πίστευε σε μένα (…). Για να είμαι δίκαιος και με τον εαυτό μου, ωστόσο, ποτέ δεν ανέπτυξα κάτι που να μοιάζει έστω και ελάχιστα με εθισμό. Δόξα τω Θεώ, η κατάχρηση ουσιών δεν τρέχει στα γονίδιά μου. Για πολλούς ανθρώπους είναι ένα τεράστιο ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε με ενσυναίσθηση και μια συγκαταβατική, χωρίς αποκλεισμούς προσέγγιση».

Η γνωριμία με τον Τάιλερ

κασσελακησ ταιλερ

Λίγο μετά, επανήλθε η ισορροπία στη ζωή του όταν συνάντησε τον Τάιλερ Μακμπέθ, τον νυν σύζυγό του, τον Ιούνιο του 2019. Γράφει ο Στ. Κασσελάκης για τη γνωριμία τους:

«Ήμουν πολύ πιο σίγουρος για τον εαυτό μου, έχοντας χτίσει πολλή αντοχή ύστερα από τέσσερα χρόνια ως επιχειρηματίας και έχοντας τελικά κερδίσει αναγνώριση στον κλάδο μου. Γεννημένος και μεγαλωμένος στο Μισισιπή και εκπονώντας το διδακτορικό του στη νοσηλευτική πρακτική στη Νέα Υόρκη, ο Τάιλερ με συναντούσε στην κοινή μας γειτονιά στο West Village σχεδόν μία φορά την εβδομάδα – για αρκετούς μήνες.

Σε ένα σημείο, απλώς ξεκίνησε τη συζήτηση και έκανε την πρωτότυπη ερώτηση: «Γεια σου, μένεις στη γειτονιά;». Είχαμε μια άμεση σύνδεση.

Την επόμενη εβδομάδα πήγαμε για έναν καφέ που κράτησε σχεδόν τρεις ώρες. Την επόμενη μέρα βγήκαμε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ήταν τότε που έκανα coming out σε κάποιον για πρώτη φορά. Αρχίσαμε να μιλάμε κάθε μέρα από τότε. Το παραδέχτηκα και στη μαμά μου τους επόμενους μήνες, τον Ιούλιο του 2019…».

Το δίλημμα και η απόφαση για ρήξη με τον ΣΥΡΙΖΑ

kasselakis synedrio syriza 0baae

Όμως, όπως είναι φυσικό, το μεγαλύτερο ενδιαφέρουν του βιβλίου αφορά την είσοδό του στην πολιτική σκηνή και τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως και την έξοδό του μετά το επεισοδιακό Συνέδριο στο Γκάζι.

«Η απόφαση για ρήξη με τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν από τις πιο δύσκολες στιγμές της ζωής μου – απόφαση που έλαβαν, όπως αποδείχθηκε στο τέλος, άλλοι για εμένα», αναφέρει ο Στ. Κασσελάκης.

«Έπειτα από μία διαδρομή γεμάτη προκλήσεις, όνειρα και αγώνες, βρέθηκα αντιμέτωπος με ένα δίλημμα: να συνεχίσω να υπηρετώ έναν χώρο που δεν ανταποκρίνεται πλέον στις αξίες μου ή να κάνω ένα βήμα προς το άγνωστο, πιστός στο όραμά μου/μας για αλλαγή.
Από την πρώτη ημέρα που εντάχθηκα στον ΣΥΡΙΖΑ, πίστευα βαθιά στις αρχές του. Η αλληλεγγύη, η κοινωνική δικαιοσύνη και η ανάγκη για ένα καλύτερο αύριο ήταν οι πυλώνες πάνω στους οποίους οικοδόμησα τις προσπάθειές μου.

Όμως, από την πρώτη ημέρα κιόλας άρχισα επίσης να βλέπω σημάδια κόπωσης, δογματισμού και εσωστρέφειας – σημάδια που εντείνονταν μέρα με τη μέρα, με αποκορύφωμα το συνέδριο του Νοεμβρίου. Το κόμμα που κάποτε παρουσιαζόταν ως μία δύναμη αλλαγής αποδείχθηκε ένα καλοστημένο ψέμα.

Η ρήξη αυτή δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Προηγήθηκαν μήνες εσωτερικών συγκρούσεων, πολιτικών αντιπαραθέσεων και έντονου προβληματισμού. Πολλές φορές προσπάθησα να γεφυρώσω τις διαφορές, να βρω κοινό έδαφος με ανθρώπους που εκτιμούσα και σεβόμουν. Όμως τα εμπόδια ήταν ανυπέρβλητα. Διαφωνούσαμε όχι μόνο για το πως θα κινηθεί το κόμμα στο μέλλον, αλλά και για το τι αντιπροσωπεύει σήμερα.

Οι τελευταίες ημέρες πριν από την τελική μου απόφαση ήταν γεμάτες συναισθηματική ένταση. Είχα να επιλέξω ανάμεσα στο να μείνω πιστός σε μία πολιτική δύναμη που με ανέδειξε και στο να χαράξω μια νέα πορεία που να αντανακλά πραγματικά τις αξίες μου και τις αξίες των πολιτών που με πίστεψαν.

Ύστερα από πολλές συζητήσεις με συντρόφους, φίλους, την οικογένειά μου και τον ίδιο μου τον εαυτό, κατέληξα στο ότι η παραμονή μου δεν θα εξυπηρετούσε ούτε εμένα, ούτε το κόμμα, ούτε τον ελληνικό λαό.

Όταν ανακοίνωσα την απόφασή μου, το έκανα με πλήρη συνείδηση των συνεπειών. Ήξερα ότι θα δεχθώ κριτική, πυρά και πικρία. Ήξερα, όμως, επίσης ότι δεν μπορούσα να προδώσω τις αρχές μου. Το πολιτικό περιβάλλον στην Ελλάδα χρειάζεται ανανέωση, τόλμη και ρήξεις – όχι μόνο για χάρη της αλλαγής, αλλά και για χάρη της ουσίας.

Η ρήξη με τον ΣΥΡΙΖΑ δεν σήμαινε ότι απορρίπτω το παρελθόν μου. Αντιθέτως, παραμένω ευγνώμων για όσα έζησα με σε αυτόν το χώρο. Ήταν μία εμπειρία που με διαμόρφωσε, με δίδαξε και μου έδωσε την ευκαιρία να προσφέρω. Αλλά κάθε τέλος είναι μια νέα αρχή. Πιστεύω ότι το μέλλον μας ανήκει σε όσους έχουν το θάρρος να αναλάβουν ρίσκα και να διεκδικήσουν ένα καλύτερο αύριο…».

Ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλέξης Τσίπρας

τσιπρασ, κασσελακησ

«Η αρχή του τέλους μου στον προεδρικό θώκο του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν η αμφισβήτηση του Αλέξη Τσίπρα», σημειώνει. «Ο Αλέξης ήταν κάτι σαν το «Άγιο Δισκοπότηρο» στον ΣΥΡΙΖΑ, ο άνθρωπος που δεν άγγιζε κανείς…».

«…Ο ίδιος ο Αλέξης, που με διαβεβαίωνε πως και το 0,1% διαφορά από το ΠΑΣΟΚ στις ευρωεκλογές θα ήταν επιτυχία», όπως του έλεγε αρχικά. Αλλά όταν τον αμφισβήτησε με το περίφημο ερωτηματολόγιο, τότε ήταν προδιαγεγραμμένη η πορεία της εξόδου του από τον ΣΥΡΙΖΑ. Το ερωτηματολόγιο που έβγαλε στην επιφάνεια «αυτά που δεν τόλμησε ο Αλέξης Τσίπρας…».

«…Η αλήθεια ήταν μία. Δεν είχε κερδίσει ποτέ ο ΣΥΡΙΖΑ τις εκλογές. Ο Αλέξης τις είχε κερδίσει με υποσχέσεις που δεν τήρησε. Όμως οι ίδιοι δεν ήταν ποτέ έτοιμοι να κυβερνήσουν, τουλάχιστον αρκετοί από αυτούς. Το κόμμα έφθινε συνεχώς. Αυτό που είχαν ανάγκη ήταν ένας αποδιοπομπαίος τράγος προκειμένου να του ρίξουν όλες τις ευθύνες, πολιτικές και οικονομικές…». 

Και θυμίζει ότι το Συνέδριο θα ξεκινούσε με την ομιλία του, αλλά, στο παρά πέντε, η παρέμβαση του Αλέξη Τσίπρα δυναμίτισε το κλίμα. Τότε είχε γράψει ο Τσίπρας:

«Ο Πρόεδρος έθεσε προχθές καθαρά θέμα εμπιστοσύνης στο πρόσωπό του, στη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας. Και πιστεύω ορθώς το έπραξε. Εκλέχτηκε χωρίς να προλάβει να διατυπώσει αναλυτικά τις θέσεις και το σχέδιό του. Για να οδηγήσει το κόμμα στην επερχόμενη εκλογική μάχη, πρέπει να είναι σαφές ότι διαθέτει, αυτήν την κρίσιμη στιγμή, την εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας. Μόνο που την ψήφο εμπιστοσύνης, οφείλει να τη ζητήσει από αυτούς που τον εξέλεξαν Πρόεδρο και όχι από την Πολιτική Γραμματεία».

Εντολοδόχος του Τσίπρα η  Όλγα Γεροβασίλη

τσιπρασ, γεροβασιλη

Η σύγκρουση με την Όλα Γεραβασίλη ήταν απλώς θέμα χρόνου.

«Η Όλγα, η οποία είχε καθημερινή επικοινωνία μαζί του (σ.σ. με τον Αλ. Τσίπρα), δεν έκανε τίποτα άλλο πέρα από το να ακολουθήσει το σήμα που της έδωσε ο Αλέξης Τσίπρας με την παρέμβασή του», αναφέρει, μιλώντας για την απόφασή της να θέσει υποψηφιότητα στο Συνέδριο…».

«…Η παρέμβαση αυτή έδωσε το έναυσμα στην Όλγα να αμφισβητήσει τη θέση μου. Ο Αλέξης το μόνο που στην ουσία έκανε ήταν να πατήσει ένα κουμπί. Η Όλγα δεν ήταν πλέον η συνομιλήτρια που γνώριζα. Αντιθέτως, λειτούργησε σαν καλά προετοιμασμένη εντολοδόχος του Αλέξη, κάτι που έγινε εμφανές από τις επόμενες κινήσεις της.

Η Όλγα στην ουσία, από εκείνη τη στιγμή, δεν ήταν η Όλγα με την οποία είχα τακτικές συνομιλίες και με την οποία θα συνέχιζα να επικοινωνώ και μετά, λες και τίποτα δεν είχε συμβεί. Η στάση της Όλγας αποτέλεσε ένα σημείο καμπής».

kasselakis gerobasili famellos d46ba

«…Το σχέδιο είχε σκοπό να χρεωθώ εγώ προσωπικά την όποια αποτυχία και να εκπληρωθεί η προφητεία της αποχώρησης, κάτι που δεν θα επέτρεπα. «Οι μάσκες έπεσαν», όπως δήλωσα και στο τέλος του Συνεδρίου…».

Ωστόσο, νωρίτερα, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2024, «η Όλγα φαινόταν να έχει επιστρέψει στη θέση της υποστήριξης προς το πρόσωπό μου. Σε μήνυμά της, μου ανέφερε ότι ο Αλέξης δεν είχε στα σχέδιά του κάποια επάνοδο. Παράλληλα, εξέφρασε τον προβληματισμό της για τον Παύλο Πολάκη, αναφέροντας πως «από παλιά κάνει μόνο ζημιά».

«Στα οικονομικά ζητήματα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, η Όλγα διατήρησε αρνητική στάση απέναντι στον δανεισμό, χωρίς να προτείνει κάποια εναλλακτική λύση. Αλλά αυτό που της ξεκαθάρισα ήταν πως τα νούμερα δεν βγαίνουν. 

Η Όλγα θα παραδεχτεί πως τα «βάρη του παρελθόντος δεν μου αναλογούν».

Και καταλήγει: «Η Όλγα ήταν και θα είναι πάντα η εντολοδόχος του Αλέξη Τσίπρα, αυτή που θα βγαίνει μπροστά για αυτόν. Δύο ημέρες μετά την εκλογή μου, έλεγε πως η νίκη μου ήταν «αδιαμφισβήτητη και ισχυρότατη» και πως «τα μέλη έχουν την υπόθεση στα χέρια τους και είναι οι εντολείς όλων ημών». Δήλωνε επίσης ότι «150.000 άνθρωποι προσήλθαν στις εσωκομματικές κάλπες με ελπίδα και προσδοκία και εξελέγη πρόεδρος ο Στέφανος Κασσελάκης». 

Η Έφη Αχτσιόγλου

κασσελακησ βιβλιο, αχτσιογλου, συριζα

Για την Έφη Αχτσιόγλου ο Στ. Κασσελάκης γράφει: «Επικοινώνησα μαζί της για το θέμα του Δήμου Αθηναίων. Λειτουργούσε ως πρόεδρος προτού εκλεγεί πρόεδρος. Προσωπικά, θεωρούσα υποκριτικό να κατέβω στην τοπική αυτοδιοίκηση και δη στην Αθήνα χωρίς να ζω εκεί. Αλλά τουλάχιστον θα μπορούσα να σταθώ δίπλα στο κόμμα σε μία περίοδο χωρίς ηγεσία και κατεύθυνση.

Της το πρότεινα, λοιπόν, ως ύστατη λύση και σε περίπτωση που δεν βρεθεί κάποιος άλλος υποψήφιος, και απάντησε ότι το θεωρεί πολύ καλή ιδέα. Ωστόσο δεν το προχώρησε ποτέ. Η ίδια στο μέλλον, σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις, φέρεται να έχει πει πως «ήταν το μεγαλύτερο λάθος της ζωής της» ότι δεν με προώθησε στον δήμο.

Φαραντούρης, Δούρου, Πολάκης, Παππάς

Σε άλλο κεφάλαιο, μιλά για «συνονθύλευμα υποκρισίας» στον ΣΥΡΙΖΑ και αναφέρεται ονομαστικά σε πρόσωπα.

«Η Ρένα Δούρου φρόντιζε συχνά να με διαβεβαιώνει πως είναι δίπλα μου, πως δεν είμαι μόνος σε μια περίοδο που αισθανόμουν συχνά έτσι».

Για τον Νίκο Παππά περιγράφει ότι «από «φίλος» εν μια νυκτί έγινε ο πιο φανατικός πολέμιός μου». 

Για την Κατερίνα Νοτοπούλου που στις 12 Ιουνίου, σε εμφάνισή της σε τηλεοπτικό σταθμό και «ύστερα από έναν τεράστιο αγώνα κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για τις ευρωεκλογές, παρουσίασε μια άλλη εικόνα – αυτή της αμφισβήτησης. Ήδη είχα μάθει, από το Οργανωτικό 2 εβδομάδες πριν από τις ευρωεκλογές, πως στη Θεσσαλονίκη διέδιδε πως δεν πρόκειται να μείνω για πολύ ακόμα στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ…». 

«…Αυτό που της ζήτησα είναι να «είναι υπερήφανη για το κόμμα της και τον Πρόεδρό του» και να μάθω αν με θεωρεί ηγέτη της Κεντροαριστεράς ή όχι. Αλλιώς ζήτησα να με αμφισβητήσει ευθέως. Όχι με μισόλογα. Στο σημείο αυτό με κατηγόρησε για bullying. Μακάρι να πήγαινε στο δικαστήριο».

farantouris polakis syriza ccac7

Για τον Νίκο Φαραντούρη, γράφει: «Στάθηκε στο πλευρό μου από την αρχή. Ακόμα και την περίοδο που διεκδικούσα την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά περισσότερο στάθηκε δίπλα στον ίδιο του τον εαυτό. Ο ίδιος μου δήλωνε πως «με παρακολουθεί» και με παρακινούσε να «προχωρήσω δυνατά».

«Στις 26 Σεπτεμβρίου, μου πρότεινε να γίνει «Σύμβουλος σε θέματα Ενέργειας και Περιβάλλοντος», όπως «και με τον Αλέξη». Ήδη έστρωνε τον δρόμο για τις ευρωεκλογές.

Στις 9 Οκτωβρίου, μου προτείνει να γίνει Τομεάρχης Ενέργειας και Περιβάλλοντος. Μάλιστα, είχε ήδη ελέγξει την περίπτωση κωλύματος επειδή δεν ήταν κοινοβουλευτικός. 

Την περίοδο εκείνη, εγώ ετοίμαζα ήδη τα think tank και του πρότεινα να τον συμπεριλάβω εκεί. Τα think tank, αξίζει να σημειωθεί εδώ, πως ποτέ δεν έτυχαν ιδιαίτερα θερμής υποδοχής από τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Αντιμετώπιζαν τους συμμετέχοντες σε αυτά ως εισβολείς στην καθεστηκυία τάξη.

Δεν περνούσε μέρα που να μη μου δίνει συγχαρητήρια για τον εξαιρετικό αγώνα μου και τις προσπάθειές μου. 

Ο ίδιος, μάλιστα, θεωρούσε σίγουρο πως σε τρία χρόνια από τώρα θα είμαι πρωθυπουργός και υποστήριζε πως είμαι και αδιαφιλονίκητος ηγέτης της δημοκρατικής παράταξης. 

Μετά το πέρας των ευρωεκλογών η επικοινωνία μας έγινε πιο αραιή (…) Μέχρι που σταμάτησε. Όλα οδήγησαν στην υποψηφιότητά του για την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ ακολουθώντας τη γραμμή του Αλέξη Τσίπρα. Μέσα σε μερικές εβδομάδες από αδιαφιλονίκητος ηγέτης μετατράπηκα σε κατώτερος των προσδοκιών». 

Η γνωριμία με τον Κ. Μητσοτάκη

μητσοτακησ, κασσελακησ

«Μιλώντας τουλάχιστον για την Ελλάδα, πολλοί πολιτικοί δεν έχουν εργαστεί ποτέ πραγματικά στη ζωή τους, πόσο μάλλον 18 ώρες την ημέρα, και μάλιστα με πολύπλοκες οικονομικές συναλλαγές», γράφει ο Στ. Κασσελάκης, προλογίζοντας την αναφορά του στον πρωθυπουργό.

«Ο Κυριάκος Μητσοτάκης −ένας συνάδελφος πολιτικός με σπουδές στις ΗΠΑ και την Ivy League, πολύ δημοφιλής στις πολιτικές ελίτ στο εξωτερικό− πέρασε μια πολύ σύντομη διετή θητεία στη McKinsey πριν μετακομίσει στην Ελλάδα για να πάρει μια άνετη θέση σε μια από τις ελληνικές τράπεζες.

Πέρασε λίγο περισσότερο από δύο χρόνια εκεί, επικεντρωμένος στις επενδύσεις επιχειρηματικών κεφαλαίων, με ζημιογόνα αποτελέσματα, πριν τερματίσει την απασχόλησή του περιμένοντας «σε βοσκότοπους» μέχρι να αποκομίσει το πολιτικό κεφάλαιο που είχε κληρονομήσει από τον πατέρα του.

Δυστυχώς, η εμπειρία του Μητσοτάκη στον ιδιωτικό τομέα και στις χρηματοπιστωτικές αγορές είναι μεγαλύτερη από σχεδόν όλους τους άλλους Έλληνες πολιτικούς. Επομένως, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η Ελλάδα έγινε η πρώτη δυτική οικονομία που χρεοκόπησε…».

Σε άλλο σημείο, αναφέρεται στην γνωριμία του με τον Κ. Μητσοτάκη και τα email που έχουν ανταλλάξει:

«Τον γνώριζα συγκεκριμένα από το 2011 και είχαμε συχνή επικοινωνία μέσω email, αφού βοήθησα και τα δύο του παιδιά, τον Κώστα και τη Σοφία, με τις σπουδές τους στην Αμερική. Τον Δεκέμβριο του 2015, μάλιστα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όταν δεν ήταν ακόμα πρόεδρος της Ν.Δ., μου είχε ζητήσει, μέσω email, να ρίξω μια ματιά σε κάποιες εργασίες του γιου του Κώστα προκειμένου να τον βοηθήσω.

Όταν το ανέφερα στη συνάντησή μας στο γραφείο του, ο ίδιος αντέδρασε με αμηχανία αποφεύγοντας να απαντήσει. Τα συστημικά μέσα ενημέρωσης, πάντως, απέφυγαν να επιβεβαιώσουν τη βοήθεια που παρείχα στην οικογένεια του Κυριάκου Μητσοτάκη ακόμα και όταν τους παρέθεσα τα σχετικά email».

Από οικογένεια ΠΑΣΟΚ 

pateras kasselaki f3752

Ανατρέχοντας στην παιδική του ηλικία, μιλά για την οικογένειά του και το ΠΑΣΟΚ. «Ήταν ένθερμοι υποστηρικτές του ΠΑΣΟΚ, και γι’ αυτό άρχισα να παρακολουθώ στενά την κυβέρνηση Σημίτη», θυμάται. Και περιγράφει ότι οι γονείς του είχαν στενές σχέσεις με αρκετούς από τους τότε υπουργούς του ΠΑΣΟΚ, όπως ο Τηλέμαχος Χυτήρης και ο Γεράσιμος Αρσένης.

«Υποστήριζαν αυτή την πλευρά του πολιτικού φάσματος έναντι της Νέας Δημοκρατίας και της Δεξιάς», επισημαίνει για την οικογένειά του.

Μιλά για «γεύματα και δείπνα με τους εφοπλιστές φίλους των γονιών μου, κατά τη διάρκεια των οποίων ο πατέρας μου ήταν ο μόνος που διευκρίνιζε: «Είμαστε το ΠΑΣΟΚ», πριν εξηγήσει μια πολιτική πεποίθηση που ήταν μειοψηφική όταν επρόκειτο για εκείνη την επιχειρηματική κοινότητα».

Ακολουθούν αποσπάσματα από το βιβλίο του Στ. Κασσελάκη «Δεύτερη Ευκαιρία», που δημοσιεύει το iEidiseis.gr έπειτα από άδεια του εκδότη

ΜΕ ΛΕΝΕ ΣΤΕΦΑΝΟ ΚΑΙ ΕΧΩ ΝΑ ΣΑΣ ΠΩ ΚΑΤΙ

biblio_kasselaki2_0662c.jpg

«…Γεννήθηκα στο Μαρούσι στις 29 Μαρτίου 1988. Εκείνη την εποχή, η οικογένειά μας –η μητέρα μου, η Ευαγγελία, ο πατέρας μου, ο Θεόδωρος, και ο αδελφός μου, ο Στέλιος– ζούσε σε ένα διαμέρισμα στην οδό Αλκιβιάδου στον Πειραιά. Μεγάλωσα σε αυτό το διαμέρισμα μέχρι την ηλικία των 4 ετών, αλλά δεν έχω αναμνήσεις από εκείνη την εποχή.

Η μητέρα μου ήταν χειρουργός οδοντίατρος. Το οδοντιατρείο της βρισκόταν στον ακριβώς επάνω όροφο. Μεγάλωσε στη Χαλκίδα. Ο πατέρας της Αποστόλης είχε εργαστεί καθ’ όλη τη διάρκεια της καριέρας του στη δημόσια επιχείρηση κοινής ωφελείας ως προϊστάμενος. Λόγω της δουλειάς του, η μητέρα μου αναγκάστηκε να μετακομίσει για μικρό χρονικό διάστημα σε διάφορα μέρη της Ελλάδας. Ένα από αυτά τα μέρη ήταν η Κρήτη, την οποία ερωτεύτηκε η νεαρή «Λία» σε τέτοιον βαθμό ώστε υποσχέθηκε στον εαυτό της να παντρευτεί ένα αγόρι από την Κρήτη!

Πήρα το όνομά μου από τη γιαγιά μου Στεφανία, τη γυναίκα του Αποστόλη, κάνοντας ένα διάλειμμα από την παράδοση – το αναμενόμενο θα ήταν να πάρω το όνομα του παππού μου. Σε αντίθεση με εκείνον, ο οποίος ήταν τραχύς και μερικές φορές σκληρός, η γιαγιά μου Στεφανία ήταν γλυκιά και στοργική. Οι γονείς της –οι προπαππούδες μου– ήταν πολύ μορφωμένοι και είχαν περάσει τη ζωή τους στην Κωνσταντινούπολη, πριν από το μεγάλο προσφυγικό κύμα που ξεκίνησε από την Τουρκία με προορισμό την Ελλάδα τη δεκαετία του 1920. Έτσι, έχω άμεση κληρονομιά από τους Κωνσταντινουπολίτες Έλληνες, για τους οποίους είμαι πολύ περήφανος…».

«…Η μαμά μου, επίσης, συνδέθηκε πολύ με την πεθερά της. Έτσι, όταν ήρθε η ώρα να μετακομίσουμε από το μικρό διαμέρισμα στον Πειραιά, η μητέρα μου ζήτησε από τη γιαγιά Αλεξάνδρα να μετακομίσει μαζί μας στην Αθήνα. Το ιατρείο της μαμάς μου ήταν ένα από τα πιο επιτυχημένα στην περιοχή: εκτός από μια από τις καλύτερες φοιτήτριες της Οδοντιατρικής Σχολής Θεσσαλονίκης, η μαμά μου ήταν και εξαιρετικά επιδέξια. Είχε εργαστεί στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» πριν ανοίξει το ιδιωτικό της ιατρείο και χρηματοδότησε τα πρώτα επιχειρηματικά βήματα του πατέρα μου για αρκετά χρόνια.

Ο πατέρας μου σπούδασε Γεωπονία στην Αθήνα και, ύστερα από τρία χρόνια στρατιωτικής θητείας στη Θεσσαλονίκη (όπου γνώρισε τη μητέρα μου), ξεκίνησε μια επιχείρηση πώλησης ναυτιλιακών χρωμάτων στην τοπική ναυτιλιακή κοινότητα. Χρειάστηκε λίγος χρόνος για να βρει τον βηματισμό του στην επιχείρηση, και, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η μητέρα μου δούλευε πολλές ώρες για να στηρίξει την οικογένεια. Τελικά, η επιχείρηση του πατέρα μου απογειώθηκε.

«Δεν είχες χρόνο για να αναθρέψεις όπως θα ήθελες το πρώτο μας παιδί. Τώρα που η επιχείρηση είναι σε καλό δρόμο, ίσως θα πρέπει να κάνεις ένα διάλειμμα από την οδοντιατρική για να μεγαλώσεις το δεύτερο παιδί μας», είπε κάποια μέρα στη μητέρα μου.

Και εκείνη συμφώνησε. Καταλήξαμε να μετακομίσουμε από το μικρό διαμέρισμα του Πειραιά σε ένα ενοικιαζόμενο σπίτι στην εύπορη γειτονιά της Εκάλης, κοντά στο σημείο όπου οι γονείς μου είχαν μόλις αρχίσει να χτίζουν ένα τεράστιο σπίτι σε μια περίοπτη τοποθεσία. Από εδώ και στο εξής δημιουργώ αναμνήσεις. Ήμασταν όλοι μαζί στο μεγάλο σπίτι: ο παππούς μου Αποστόλης και η γιαγιά Στεφανία, η προγιαγιά μου Δήμητρα (μητέρα της Στεφανίας) και, φυσικά, η γιαγιά μου Αλεξάνδρα.

Εκτός από την Αλεξάνδρα, ήμουν πάντα πολύ δεμένος και με τον αδελφό μου, τον Στέλιο, παρά τη διαφορά ηλικίας των 8 ετών. Με έκανε βόλτες με το ποδήλατό του και πάντα με προστάτευε. Ο πρώτος μας σκύλος ήταν ένα σιβηρικό χάσκι, το οποίο ονομάσαμε Τζούελ. Περνούσα αμέτρητες ώρες παίζοντας με τον Τζούελ στην αυλή. Ήταν και αυτός ένα ισότιμο μέλος της οικογένειας.

Ξεκίνησα την 1η τάξη στο Κολλέγιο Αθηνών. Κατά τη διάρκεια των πρώτων αυτών τάξεων του δημοτικού σχολείου, ο αδελφός μου δούλευε σκληρά για να μπορεί να είναι ανταγωνιστικός στις αιτήσεις του στο Κολλέγιο. Ήταν εξαιρετικά ταλαντούχος στα μαθηματικά, αλλά ακριβώς το αντίθετο όσον αφορά τις ανθρωπιστικές επιστήμες. Οι γονείς μου είχαν αποφασίσει να κυνηγήσουν αμερικανικά πανεπιστήμια και, δεδομένων των ενδιαφερόντων και των ταλέντων του, το μεγάλο όνειρο ήταν ένα: το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (MIT).

Έτσι ξεκίνησε μια μακρά διαδικασία προετοιμασίας, με τον Στέλιο να παρακολουθεί καλοκαιρινές συνεδρίες σε γνωστά σχολεία προπαρασκευής, όπως η Ακαδημία Tabor στη Μασαχουσέτη και η Ακαδημία Phillips Exeter στο Νιου Χαμσάιρ. Η μητέρα μου, η οποία ήταν πάντα εξαιρετικά επικεντρωμένη στην εκπαίδευσή μας, επισκεπτόταν επίσης τις ΗΠΑ τα καλοκαίρια και με έπαιρνε μαζί της. Ως αποτέλεσμα, κατέληξα να παρακολουθώ τις δικές μου καλοκαιρινές συνεδρίες σε σχολεία της περιοχής της Βοστώνης από τότε που ήμουν επτά ετών (είχα αρχίσει να μαθαίνω αγγλικά στα πέντε, και τα γερμανικά ακολούθησαν στα οκτώ). 

Το σημείο καμπής ήρθε στο τέλος της 4ης τάξης, όταν ο Στέλιος έγινε δεκτός στο MIT. Στην πραγματικότητα, ήταν ο μόνος μαθητής από την Ελλάδα που έγινε δεκτός από την τάξη του. Αυτό και μόνο το γεγονός αύξησε δραματικά την πίεση που ένιωθα για τις ακαδημαϊκές μου επιδόσεις. Ταυτόχρονα, η εγκατάστασή του στη Μασαχουσέτη μου έδειξε έναν εντελώς νέο κόσμο. Τον επισκεπτόμουν κάθε δύο μήνες – μάλιστα, έκανα απουσίες με την έγκριση της μητέρας μου για να διασχίσω τον Ατλαντικό και να τον δω. Τον βοηθούσα να μπαινοβγαίνει στον κοιτώνα του κάθε χρόνο. Περπατούσα στην πανεπιστημιούπολη του MIT, βλέποντας τη ζωή εκεί από κοντά και παρατηρώντας ακόμη και τους φοιτητές να διεξάγουν την έρευνά τους στα διάφορα εργαστήρια.

Θυμάμαι ιδιαίτερα την έντονη ελληνική παρουσία στο τμήμα Ocean Engineering (Θαλάσσια Τεχνολογία), με επικεφαλής τους καθηγητές Χρυσοστομίδη και Τριανταφύλλου. Είδα την έρευνά τους να δημιουργεί τον περίφημο «ρομπότ τόνο» που θα κολυμπούσε αυτόνομα σε μια μεγάλη δεξαμενή (το σχήμα του τόνου επελέγη για το ρομπότ για ουσιαστικούς λόγους, δηλαδή επειδή οι ερευνητές έκριναν ότι το σχήμα του κορμού του συγκεκριμένου είδους ψαριού είναι το καταλληλότερο από πλευράς ικανότητας ελιγμών στο νερό).

Όλο αυτό το διάστημα παραμονής στη Μασαχουσέτη με εξέθεσε στις έντονες διαφορές μεταξύ των ΗΠΑ και της Ελλάδας. Ακόμα θυμάμαι τον εαυτό μου να αναρωτιέται: 

«Γιατί ο ιμάντας αποσκευών στο αεροδρόμιο Λόγκαν της Βοστώνης είναι τόσο πιο καθαρός από αυτόν της Αθήνας; Δεν μπορούμε να καθαρίσουμε τα αυτοκόλλητα στον ιμάντα και εμείς στην Αθήνα;»

«Γιατί το καρότσι μεταφοράς εδώ είναι σε τόσο καλύτερη κατάσταση σε σχέση αυτό του αεροδρομίου της Αθήνας;»

«Γιατί είναι τόσο αυστηροί εδώ με τον έλεγχο διαβατηρίων; Σε κάνουν να νιώθεις τυχερός που μπορείς να μπεις».

«Γιατί δεν έχουμε αυτά τα λεία στιλό Paper Mate στην Αθήνα; Πρέπει να βρω έναν τρόπο να τα εισαγάγω».

Μάζευα αμέτρητες σκέψεις και ερεθίσματα χωρίς, φυσικά, να το συνειδητοποιώ ως μικρό παιδί. Το ίδιο ίσχυε και για τις πολιτικές διαφορές. Ήταν η εποχή του Μπιλ Κλίντον – μια εποχή αίγλης και ευημερίας. Ένας νέος, χαρισματικός πρόεδρος που ερχόταν σε εκ διαμέτρου αντίθεση με τη θλιβερή πολιτική σκηνή στην Ελλάδα.

Κάθε πρωί, κατά τη διάρκεια των μαθητικών μου χρόνων στο Δημοτικό και πριν ανέβω στο σχολικό λεωφορείο, έτρωγα δημητριακά και παρακολουθούσα τις πρωινές ενημερωτικές εκπομπές. Συνήθως έβλεπα το Καλημέρα Ελλάδα στον ΑΝΤ1, και έτσι παρακολουθούσα στενά τις ελληνικές πολιτικές εξελίξεις.

Έχω ακόμα μια αόριστη ανάμνηση από την ημέρα που πέθανε η Μελίνα Μερκούρη. Θυμάμαι τις εικόνες του πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου να βγαίνει από το νοσοκομείο τον Μάρτιο του 1996· τη μεταβίβαση της εξουσίας στον διάδοχό του Κώστα Σημίτη· την ημέρα που πέθανε ο Παπανδρέου και το μούδιασμα που ακολούθησε. Θυμάμαι έντονα την αναμέτρηση μεταξύ Σημίτη και Άκη Τσοχατζόπουλου για την ηγεσία του, τότε, κυβερνώντος ΠΑΣΟΚ. Και θυμάμαι ότι ήμουν κολλημένος στην τηλεόραση κατά τη διάρκεια της κρίσης των Ιμίων, η οποία έφερε την Ελλάδα και την Τουρκία στο χείλος του πολέμου.

Γνώριζα ότι στην οικογένειά μου ήταν ένθερμοι υποστηρικτές του ΠΑΣΟΚ, και γι’ αυτό άρχισα να παρακολουθώ στενά την κυβέρνηση Σημίτη. Οι γονείς μου είχαν στενές σχέσεις με αρκετούς τότε υπουργούς του ΠΑΣΟΚ, όπως ο Τηλέμαχος Χυτήρης και ο Γεράσιμος Αρσένης. Φυσικά, ήμουν πολύ νέος για να καταλάβω τις εσωτερικές μάχες εξουσίας στο κόμμα, αλλά κατάλαβα καλά ότι υποστήριζαν αυτή την πλευρά του πολιτικού φάσματος έναντι της Νέας Δημοκρατίας και της Δεξιάς. Στην πραγματικότητα, έλαβαν χώρα πολλά γεύματα και δείπνα με τους εφοπλιστές φίλους των γονιών μου, κατά τη διάρκεια των οποίων ο πατέρας μου ήταν ο μόνος που διευκρίνιζε «Είμαστε το ΠΑΣΟΚ», πριν εξηγήσει μια πολιτική πεποίθηση που ήταν μειοψηφική όταν επρόκειτο για εκείνη την επιχειρηματική κοινότητα.

Άρχισα να παρακολουθώ στενά την πολιτική και να προσπαθώ να ενώσω τα κομμάτια του παζλ για όλα όσα συνέβαιναν, ξεκινώντας από την υποτίμηση της δραχμής προκειμένου η Ελλάδα να μπορέσει να συγκλίνει με τις απαιτήσεις της Ευρωζώνης. Θυμάμαι να αναρωτιέμαι πώς η υποτίμηση του εθνικού μας νομίσματος θα μας οδηγούσε πιο κοντά στη Γερμανία – στον νεαρό Στέφανο ακουγόταν σαν παράδοξο, δηλαδή υποτίμηση της χώρας μας για να συγκλίνουμε με μια πιο ανεπτυγμένη. 

kasselakis kinima2 79b2e

Την περίοδο εκείνη, η επιχείρηση του πατέρα μου, μια εταιρεία που ειδικευόταν στα ναυτιλιακά χρώματα και επιστρώσεις, σημείωνε εξαιρετική κερδοφορία, φτάνοντας τα ετήσια έσοδα των 80 εκατομμυρίων δολαρίων (δίχως προσαρμογή στον πληθωρισμό). Οι γονείς μου συχνά διοργάνωναν πάρτι στο σπίτι μας, ένα από τα πιο εξέχοντα σπίτια στην Εκάλη, και η μαμά μου ήταν η τέλεια οικοδέσποινα. Προετοίμαζε τα πάντα στην εντέλεια: τέλεια μαχαιροπίρουνα, τέλειες πορσελάνες, τέλεια διάταξη καθισμάτων, τέλειοι τρόποι. 

Το γεγονός πως ταξιδεύαμε πολύ, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, είχε ως αποτέλεσμα να έχω διαφορετικά ερεθίσματα από πολύ μικρή ηλικία. Πιθανότατα είχα ταξιδέψει περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον μαθητή στο σχολείο μου. Θυμάμαι πολύ καθαρά το ταξίδι μας στο Λος Άντζελες με τα εμβληματικά τζάμπο τζετ Boeing 747 της KLM. Διανύσαμε αυτή τη μεγάλη απόσταση στο πάνω κατάστρωμα του αεροσκάφους και, καθώς κοιτούσα προς τη Γροιλανδία, αυτή την τεράστια χιονισμένη γη, έμαθα ότι ανήκει στη Δανία και άρχισα να αναρωτιέμαι: «Είναι λοιπόν η Δανία μια από τις μεγαλύτερες χώρες στον κόσμο;». Πάντα προσπαθούσα να τοποθετήσω την πατρίδα μου σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο, να κατανοήσω τη θέση μας και τους παράγοντες που οδήγησαν σε αυτό που ήταν.

Η ευτυχισμένη, ανέμελη, κάπως περίεργη παιδική ηλικία πήρε μια μικρή στροφή μεταξύ Δημοτικού και Γυμνασίου, με εμένα να είμαι μόνος στο σπίτι και τον Στέλιο να συνεχίζει τις σπουδές του στο MIT…».

«…Ολοκλήρωσα την 9η τάξη με βαθμό 19,8 – μια επίδοση που δεν σε κάνει το πιο δημοφιλές παιδί στο σχολείο… Ήμουν φιλικός με τους συμμαθητές μου, αλλά κατά τα άλλα ήμουν ένας εσωστρεφής και ελαφρώς υπέρβαρος έφηβος που ήταν εξαιρετικά επικεντρωμένος στη μελέτη του. Μεταξύ άλλων πραγμάτων που με έκαναν «δημοφιλή» στο σχολείο, ήταν η συμμετοχή μου στους εθνικούς διαγωνισμούς μαθηματικών που διοργάνωνε η Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία. Στην 9η τάξη, ήρθα δεύτερος στη χώρα, κερδίζοντας το ασημένιο μετάλλιο, και μπήκα στην ελληνική εθνική ομάδα για να αγωνιστώ στη Βαλκανική Μαθηματική Ολυμπιάδα Νέων. Από την ομάδα των έξι «mathlete», ήμουν ο μόνος του οποίου η οικογένεια δεν περιλάμβανε καθηγητή μαθηματικών.

Παράλληλα με τον επιστημονικό προσανατολισμό, ακολουθώντας τα βήματα του αδελφού μου, εξακολουθούσα να παρακολουθώ την ελληνική πολιτική. Θυμάμαι ότι, μετά τη μετάβασή μας από τη δραχμή στο ευρώ, όλοι διαμαρτύρονταν για το νέο κόστος των ειδών παντοπωλείου, για το μικρό μπουκάλι νερό που έγινε σχεδόν εν μια νυκτί τρεις φορές ακριβότερο. Θυμάμαι επίσης μια σειρά από σκάνδαλα διαφθοράς κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας του Σημίτη, τις καθυστερήσεις στα έργα υποδομής πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004 και τις μαζικές διαδηλώσεις κατά του νομοσχεδίου για τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος που είχε προσπαθήσει να περάσει ο τότε πρωθυπουργός. Αυτή ήταν επίσης η περίοδος μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη – μια γενική αίσθηση δυσφορίας όσον αφορά την παρατήρηση της πολιτικής σκηνής.

Κατά έναν περίεργο τρόπο, η περιορισμένη κοινωνικοποίησή μου με τους συνομηλίκους μου με οδήγησε στην εσωτερική διαμόρφωση μιας βαθιάς εθνικής υπερηφάνειας. Οι συμμαθητές μου στο Γυμνάσιο δεν έπαιρναν στα σοβαρά τις εθνικές μας εορτές. Τις αντιμετώπιζαν ως κάτι ξεπερασμένο. Το σχολείο συγκέντρωνε την τάξη μας στο αμφιθέατρο του Κολλεγίου Αθηνών, έναν αρκετά μεγάλο χώρο, και έπαιζε ένα βίντεο είτε για τον εορτασμό της Ελληνικής Επανάστασης της 25ης Μαρτίου είτε για την 28η Οκτωβρίου για να τιμήσει την αντίσταση κατά του Μουσολίνι. Καθώς τα βίντεο έπαιζαν, ακολουθούσε χάος μέσα στην αίθουσα, που κυμαινόταν από απλό θόρυβο μέχρι κυριολεκτικά κροτίδες! Έβλεπα τις ταινίες και ένιωθα τόσο περήφανος για την πατρίδα μας, ιδιαίτερα όταν επρόκειτο για την εθνική μας αντίσταση κατά του φασισμού. Ανατρίχιαζα ξαφνικά με τα πλάνα των μαχητών και με τον ήχο των ύμνων της Αντίστασης που στόχευαν να κρατήσουν το ηθικό ψηλά. Και τότε παρατηρούσα το χάος στην υπόλοιπη αίθουσα και ένιωθα εντελώς εκτός τόπου και χρόνου.

Αυτό το παράδειγμα συνοψίζει τη σχέση μου με την Ελλάδα έφηβος: εκτός τόπου και χρόνου. Στην πραγματικότητα, ήμουν τόσο απορροφημένος στη την περίοδο που ήμουν δική μου ενδοσκοπική φούσκα, που δεν είχα καν συνειδητοποιήσει σε πόσο μεγάλο σπίτι ζούσαμε εκείνη την εποχή. Εκτός από το να επισκέπτομαι τους δύο στενούς φίλους μου στο κοντινό προάστιο της Κηφισιάς ή να επισκέπτομαι στον Πειραιά τα γραφεία του πατέρα μου ή για να πάρω το πλοίο για το εξοχικό μας στις Σπέτσες, δεν έχω σχεδόν καμία άλλη ανάμνηση από άλλα μέρη της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας. Με άλλα λόγια, ήμουν απλά ανίδεος για τις τεράστιες κοινωνικοοικονομικές ανισότητες που υπήρχαν στην πόλη, και, σε συνδυασμό με την έντονη εμμονή μου στη μελέτη, ποτέ δεν συνειδητοποίησα τη δική μας οικονομική κατάσταση. Έτσι, ευτυχώς απέφυγα να αποδώσω οποιοδήποτε νόημα στον πλούτο, πόσο μάλλον να νιώσω αλαζονεία.

Αυτή η χρήσιμη, καλοπροαίρετη άγνοια κορυφώθηκε το καλοκαίρι πριν από τη 10η τάξη, την Α΄ τάξη του ελληνικού Λυκείου. Είχα μόλις τελειώσει την καλοκαιρινή περίοδο στο Αντόβερ, με άριστους βαθμούς (ο σύμβουλος εκπαίδευσης έγραψε στην εκτίμησή του ότι θα έπρεπε να είχα κοινωνικοποιηθεί περισσότερο με τους συνομηλίκους μου στους κοιτώνες). Ήταν στο τέλος του χρόνου μου στο Αντόβερ που οι καθηγητές μου εκεί μου πρότειναν να κάνω αίτηση για το πρόγραμμα πλήρους φοίτησης και να μεταγραφώ από το Κολλέγιο Αθηνών. Είχα επιστρέψει στην Ελλάδα για τη νέα σχολική χρονιά, όταν ο μικρός μου απομονωμένος κόσμος κατέρρευσε. 

Μέσα σε λίγους μήνες, όταν εγώ ήμουν 14 ετών, ο πατέρας μου διέκοψε τη σχέση του με τον εξωτερικό του σύμβουλο. Αυτή ήταν μια περίοδος περίπου ενός έτους κατά την οποία ο συνήγορός του Μιχάλης Βαρκλαντής υποτίθεται ότι υπερασπιζόταν τον πατέρα μου σε μια εμπορική διαμάχη που αφορούσε την επιχείρησή του. Και τότε, όπως απεδείχθη, αυτός ο «δικηγόρος» ετοίμαζε ένα σχέδιο υπεξαίρεσης των περιουσιακών στοιχείων των γονιών μου σε συνεργασία με ένα κύκλωμα διεφθαρμένων δικαστών. Μεταξύ της πλύσης εγκεφάλου και των πλαστογραφιών του, κατάφερε οι γονείς μου να χάσουν τον έλεγχο σχεδόν όλων των περιουσιακών τους στοιχείων. Το μεγάλο σπίτι στην Εκάλη πουλήθηκε επίσης, με τον Βαρκλάντη να κρατά ένα αρκετά μεγάλο κομμάτι και να μην πληρώνει ποτέ τους φόρους ακίνητης περιουσίας στο κράτος (κάτι για το οποίο ήταν υπεύθυνος).

Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν το σπίτι στις Σπέτσες, το οποίο ήταν στο όνομά μου από τότε που ήμουν μικρό παιδί. Επειδή ήμουν ανήλικος κατά τη διάρκεια της αποκάλυψης αυτού του διεφθαρμένου σχεδίου, η κύρια ιδιοκτησία του σπιτιού παρέμεινε σε μένα, αλλά τα «δικαιώματα μίσθωσης» για όλη τη διάρκεια της ζωής του μπαμπά –μια ελληνική ιδιαιτερότητα– δημοπρατήθηκαν. Η δημοπρασία πραγματοποιήθηκε στο δημαρχείο Σπετσών. Η μαμά μου έφτασε στην προβλήτα, με μια τσάντα που περιείχε 40.000 ευρώ για να κερδίσει τη δημοπρασία και να σταματήσει τη διαδικασία εκεί.

«Μην ανησυχείς, κυρία Λία. Εσύ μένεις εδώ και θα το φροντίσω εγώ», είπε ο Βαρκλαντής στη μαμά μου πριν από τη δημοπρασία. Όμως, τα πράγματα δεν είχαν ευτυχή κατάληξη.

Ο Βαρκλαντής ανέβηκε στο δημαρχείο και επέστρεψε, δήθεν απογοητευμένος, για να εξηγήσει: «Δυστυχώς χάσαμε τη δημοπρασία».

Όπως μάθαμε αργότερα, ο Βαρκλαντής είχε κανονίσει τα δικαιώματα μίσθωσης να τα κερδίσει ένα «τσιράκι» του που έλαβε μέρος στη δημοπρασία. Αυτά τα δικαιώματα πουλήθηκαν 20.000 ευρώ – τη μισή τιμή από αυτή που η μητέρα μου ήταν έτοιμη να καταθέσει την ίδια μέρα.

Αυτή η περίοδος, από τις αρχές του 2002 έως τα μέσα του 2003, μας συνέθλιψε. Εκτός από σχεδόν όλα τα περιουσιακά του στοιχεία, ο πατέρας μου έχασε και την επιχείρησή του. Για την –πολύ δύσκολη– επανεκκίνηση χρησιμοποίησε ένα τοπικό εργοστάσιο παραγωγής. Άρχισε να καπνίζει πολλά πακέτα τσιγάρα την ημέρα (πιθανώς αυτός είναι ένας από τους λόγους που είμαι φανατικός αντικαπνιστής σήμερα). Η μαμά μου κατέρρευσε ψυχολογικά. Στο νέο, πολύ μικρότερο σπίτι μας, έμενε κλεισμένη στο δωμάτιό της όλη μέρα, με τα παντζούρια ερμητικά κλειστά. Ήταν πίσσα σκοτάδι εκεί μέσα, και διέκοπτα τακτικά τη σιωπή της για να της πάω νερό και φάρμακα. Ήμουν ουσιαστικά μόνος στο σπίτι, καθώς ο αδελφός μου ήταν ακόμα προπτυχιακός φοιτητής στο MIT.

Έχω μια καθαρή ανάμνηση της μαμάς μου να τηλεφωνεί στον Βαρκλαντή από το ασημί Nokia κινητό της, ενώ έκανα τα μαθήματά μου. Θυμάμαι τον θρήνο της: 

«Γιατί μας το κάνεις αυτό; Δεν σε βλάψαμε ποτέ. Γιατί το κάνεις αυτό στην οικογένειά μας;».

Τη είχα ρωτήσει γιατί τον κάλεσε.

Εκείνη απάντησε: «Κάθε άνθρωπος έχει ένα ίχνος καλοσύνης μέσα του».

Αν μπορώ να δώσω εύσημα στον νεαρό εαυτό μου για κάτι, είναι πως αντέδρασα πολύ ώριμα στις περιστάσεις εκείνης της εποχής. Υποστήριξα τους γονείς μου με όποιον τρόπο μπορούσα. Πίεζα τον πατέρα μου να σταματήσει το κάπνισμα. Ενθάρρυνα συνεχώς τη μαμά μου να σηκωθεί από το κρεβάτι. Προσπαθούσα να τους υπενθυμίσω τα διδάγματα από τα μαθήματα θρησκευτικών μου – να μην αντιδρούν με εκδίκηση αλλά να συγχωρούν.

«Η συγχώρεση είναι μία από τις αξίες του χριστιανισμού», τους έλεγα…».

Από την Ελλάδα στη Μασαχουσέτη

kasselakis kinima3 50613

«…Επιστρέφοντας στην Αθήνα, έστειλα την κάρτα αναφοράς μου από το πρώτο εξάμηνο του έτους στο Αντόβερ και περίμενα την επιστολή αποδοχής εκ μέρους τους. Ήταν το μόνο σχολείο στις ΗΠΑ στο οποίο είχα κάνει αίτηση, δεδομένων των ποικίλων εξελίξεων, και είχα λάβει επίσης υπόψη την αλλαγή στην οικονομική μας κατάσταση. Δηλαδή είχα ανάγκη την υποτροφία για να συνεχίσω.

Η μαμά μου, μόλις έλαβε την επιστολή της Επιτροπής Αποδοχής, ήρθε στο δωμάτιό μου για να με ενημερώσει:

«Σε έβαλαν στη λίστα αναμονής».

Ένα κρύο ρεύμα διέτρεξε τη σπονδυλική μου στήλη: ποτέ δεν είχα προβλέψει αυτό το αποτέλεσμα και ποτέ δεν είχα αντιμετωπίσει μια τέτοια απόρριψη. Δεν έκλαψα – παρέμεινα εντελώς σιωπηλός, αδιάφορος γι’ αυτό που έμαθα, και συνέχισα τη δουλειά μου. Ήταν απλώς ακόμη μια απογοήτευση για μένα. Όμως θα έπρεπε να επιδείξω δύναμη εν μέσω των προκλήσεων που αντιμετώπιζαν οι γονείς μου. Αποφάσισα να ακολουθήσω το τοπικό ελληνικό πρόγραμμα σπουδών για το υπόλοιπο Γυμνάσιο, με την προσδοκία να φοιτήσω στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. 

Παρ’ όλα αυτά, έκανα μια τελευταία προσπάθεια για μια αμερικανική εκπαιδευτική εμπειρία, στο ίδιο πνεύμα με την εμπειρία μου στο μοντέλο του ΟΗΕ: έκανα αίτηση στο πρόγραμμα Junior Statesmen of America του Πανεπιστημίου Τζόρτζταουν, ένα καλοκαιρινό πρόγραμμα στην Ουάσιγκτον επικεντρωμένο στην εξωτερική πολιτική. Με δέχτηκαν, και μάλιστα μου προσέφεραν υποτροφία για τον χρόνο μου στην αμερικανική πρωτεύουσα.

Πριν πάω στην Ουάσιγκτον, αποφάσισα να επισκεφθώ το Αντόβερ για τελευταία φορά. Είχα μόλις τελειώσει την καλύτερη ακαδημαϊκή χρονιά μου, σε συνδυασμό με τις διακρίσεις στους μαθηματικούς διαγωνισμούς και τις άλλες εξωσχολικές μου δραστηριότητες. Συναντήθηκα με την Επιτροπή Αποδοχής, τους ενημέρωσα για το επερχόμενο πρόγραμμά μου στο Τζόρτζταουν και επανέλαβα τη βαθιά επιθυμία μου να φοιτήσω στο Αντόβερ σύμφωνα με τις συστάσεις των καθηγητών τους.

Λίγες εβδομάδες αργότερα, εν αγνοία μου, τηλεφώνησαν από το Αντόβερ στον καθηγητή μου στο Τζόρτζταουν και ρώτησαν για την επίδοσή μου, δίνοντας ιδιαίτερα βαρύτητα στις προφορικές και γραπτές δεξιότητές μου στην αγγλική γλώσσα. Ένα σχολείο που ιδρύθηκε το 1778, με ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά εισαγωγής στη χώρα, το Αντόβερ διέθετε ένα εξαιρετικά αυστηρό ακαδημαϊκό περιβάλλον και ένα πολύ ταλαντούχο –και ανταγωνιστικό– σώμα φοιτητών. Έτσι, η Επιτροπή Αποδοχής προβληματιζόταν για το αν μπορούσα να «επιβιώσω» στο σχολείο ως διεθνής μαθητής που μεταφέρεται από το Γυμνάσιο. Την τελευταία εβδομάδα του προγράμματός μου στο Τζόρτζταουν, στις αρχές Αυγούστου, έλαβα ένα τηλεφώνημα από τον κοσμήτορα της Επιτροπής Αποδοχής:

«Συγχαρητήρια! Γίνατε δεκτός στο Αντόβερ στην 10η τάξη. Αποφασίσαμε ότι είναι καλύτερο να επαναλάβετε μια σχολική χρονιά, ώστε να μπορέσετε να προλάβετε το υπόλοιπο σώμα των μαθητών και να έχετε χρόνο να εγκλιματιστείτε στο νέο περιβάλλον. Είστε επίσης εξαιρετικά νέος για το ακαδημαϊκό σας έτος».

Είναι αλήθεια ότι μόλις πρόλαβα την προθεσμία του ακαδημαϊκού έτους στην Ελλάδα και ότι οι υποψήφιοι συμμαθητές μου στις ΗΠΑ θα ήταν τουλάχιστον έναν χρόνο μεγαλύτεροι.

«Σας ευχαριστώ, αλλά δεν θα συμμετάσχω».

Απέρριψα την προσφορά επιτόπου – δεν θα επαναλάμβανα μια σχολική χρονιά. Ήθελα να προπορεύομαι και όχι να είμαι ουραγός. Ήθελα να είμαι νέος όταν θα αποφοιτούσα από το κολέγιο, ώστε να μπορέσω να αρχίσω να αγωνίζομαι στον «πραγματικό κόσμο».

Ακριβώς μία εβδομάδα αργότερα, το τηλέφωνο χτυπά ξανά:

«Συγχαρητήρια! Σας δεχτήκαμε στην 11η τάξη. Με υποτροφία».

Αποδεικνύεται ότι τους άρεσαν τα κότσια που είχα δείξει.

biblio_kasselaki3_86b09.jpg

Αντόβερ: ένας µετανάστης στην προνοµιούχα Αµερική

29 Αυγούστου 2003

Αυτή είναι η ημέρα που τελικά έφυγα για τη Μασαχουσέτη, για να εγγραφώ στο Αντόβερ.

Θυμάμαι την πρώτη μου ημέρα στην πανεπιστημιούπολη: ο καιρός δεν θα μπορούσε να είναι πιο διαφορετικός από ό,τι στην Ελλάδα: καταρρακτώδης βροχή και υπερβολική υγρασία. Ήμουν εξοικειωμένος με την πανεπιστημιούπολη από το καλοκαίρι και τις άλλες επισκέψεις μου, αλλά, και πάλι, ο νέος φοιτητικός προσανατολισμός ήταν μια δραστικά διαφορετική εμπειρία σε σχέση με οτιδήποτε είχα φανταστεί προηγουμένως: δεν περίμενα ποτέ να συναντήσω ένα τόσο βαθύ σχολικό πνεύμα. Το να ακούω τα σχολικά συνθήματα, ιδιαίτερα απέναντι στον «αντίπαλό» μας, την Ακαδημία Phillips Exeter, αρχικά φαινόταν παιδαριώδες στον αυστηρό, ακαδημαϊκά εστιασμένο εαυτό μου, αλλά γρήγορα άρχισα να αφομοιώνομαι στο νέο περιβάλλον. 

Όλα ήταν εξαιρετικά καλά σχεδιασμένα και δομημένα, από τους βασικούς κανόνες του κοιτώνα και τις συναντήσεις με τους συγκατοίκους και τους συμβούλους μας έως τη διαδικασία επιλογής τάξης και τις σχολικές εκδηλώσεις στην πανεπιστημιούπολη Chapel. Η τεράστια πανεπιστημιούπολη ήταν εξαιρετικά περιποιημένη. Τα ιστορικά κτίρια ήταν άριστα διατηρημένα. Η ιδέα ενός θορυβώδους αμφιθεάτρου με κροτίδες πέταξε μακριά, κυριολεκτικά 4.730 μίλια μακριά – ένα ακόμη παράδειγμα του «γιατί δεν μπορούμε να κάνουμε τα πράγματα σωστά στην Ελλάδα;».

Υπήρξαν αρκετές εκπαιδευτικές «καινοτομίες» που βρίσκονταν σε δραστική απόκλιση από το ελληνικό σύστημα, στο οποίο είχα διαπρέψει. Πρώτον, η ιδέα της επιλογής των τάξεών σου: φυσικά, υπήρχαν κάποιες προϋποθέσεις που έπρεπε να πληροίς για να αποφοιτήσεις, αλλά η ίδια η ιδέα του να έχεις την ελευθερία να επιλέξεις τα μαθήματα που επιθυμείς και κάθε σπουδαστής να χαράζει ένα μοναδικό εξατομικευμένο μονοπάτι ήταν ένας κόσμος διαφορετικός από το κυβερνητικά συγκεντρωτικό, ενιαίο ελληνικό μοντέλο. Δεύτερον, η εστίαση στις ανθρωπιστικές επιστήμες και το στοιχείο της έρευνας. Είχαμε ολοκληρώσει κάποιες εργασίες που απαιτούσαν βιβλιογραφική έρευνα στο Κολλέγιο Αθηνών, αλλά τίποτα δεν πλησίαζε τις ερευνητικές εργασίες που έπρεπε να μάθω να γράφω στο Αντόβερ, αποφασίζοντας πότε και πώς να χρησιμοποιήσω πρωτογενείς και δευτερογενείς πηγές για να υποστηρίξω την ανάλυσή μου. Τρίτον, τα μικρά μεγέθη τάξεων και οι εξαιρετικά «υπερκαταρτισμένοι» εκπαιδευτικοί. 

Στα περισσότερα τμήματα υπήρχαν από 10 έως 15 μαθητές, δημιουργώντας μια πολύ στοχευμένη και προσωπική εμπειρία στην τάξη αλλά και μια στενή αλληλεπίδραση και συντροφικότητα μεταξύ των μαθητών. Τέλος, η έντονη εστίαση στα εξωσχολικά, την κοινωνική υπηρεσία και τον αθλητισμό. Οι ακαδημαϊκοί ήταν, βεβαίως, εξαιρετικά σημαντικοί, αλλά δεν ήταν απλώς το μόνο στοιχείο επιτυχίας· ίσως αντιπροσώπευαν το 50%-60% της ανταγωνιστικότητας κάποιου ως υποψηφίου κολεγίου.

Ήμουν ο μόνος νέος μαθητής που προερχόταν από το εξωτερικό στην τάξη μου. Υπήρχαν, να πω την αλήθεια, εξαιρετικά λίγοι μαθητές που έγιναν δεκτοί στην 11η τάξη, μιας και το μεγαλύτερο μέρος της τάξης αποφοίτησης είχε ήδη ξεκινήσει δύο χρόνια πριν και ήταν μπροστά ως προς την ακαδημαϊκή πορεία. 

Και πράγματι, η πορεία μάθησης έμοιαζε με διαδρομή με απόκρημνες στροφές για όλους, ιδιαίτερα για μένα. Θυμάμαι, για παράδειγμα, να προσπαθώ να προλάβω τα «καθημερινά» αγγλικά –συγγραφή δοκιμίων, ερευνητικές εργασίες ιστορίας των ΗΠΑ κ.λπ.– και με κάποιον τρόπο να πρέπει να απομνημονεύσω αποσπάσματα από τις Ιστορίες του Καντέρμπερι. Άρχισα να γελάω με τον εαυτό μου: «Πρέπει να μάθω κανονικό λεξιλόγιο, όχι την αγγλική γλώσσα του 15ου αιώνα». Παρά τους πολύ δύσκολους καθηγητές, η σχέση μεταξύ των μαθητών ήταν μια σχέση συλλογικότητας, εορτασμού της ιδιαίτερης εμπειρίας που μοιραζόμασταν και βοηθούσε ο ένας τον άλλον – στο πλαίσιο ενός ευγενούς ανταγωνισμού.

Η εμπειρία μου στο Αντόβερ ήταν η πιο διαμορφωτική εμπειρία της ζωής μου μέχρι σήμερα (συμπεριλαμβανομένης της θητείας στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ). Η μεγαλύτερη συνεισφορά του χρόνου μου εκεί ήταν η κατανόηση της διαφορετικότητας, όχι ως ένα «woke» (αφυπνιστικό) μάντρα αλλά ως ζωντανή προτεραιότητα. Φυσικά, πρόσθεσα και εγώ κάποια ποικιλομορφία στην πανεπιστημιούπολη ως μαθητής από το εξωτερικό – αλλά έχοντας συμμαθητές από όλα τα κοινωνικά στρώματα, από όλα τα μέρη των ΗΠΑ, από διαφορετικό φυλετικό και εθνοτικό υπόβαθρο, από διαφορετικές θρησκείες, ήταν απλώς κάτι το αποκαλυπτικό και άλλαξε τη ζωή. Από την πρώτη κιόλας ημέρα, όταν γνώρισα τον Γκανέζο-Αμερικανό συγκάτοικό μου, συνειδητοποίησα ότι ήμουν έτοιμος να ξεκινήσω μια ριζικά διαφορετική εκπαιδευτική εμπειρία από οτιδήποτε είχα βιώσει έως τότε: στην εκπαίδευση ως τρόπο σκέψης, ως τρόπο εξέλιξης και ως τρόπο διαμόρφωσης του χαρακτήρα.

Στο Αντόβερ ανακάλυψα τον όρο «πολιτισμικό σοκ». Το σχολείο ήταν πολύ δραστήριο ως προς τη διασφάλιση της ομαλής μετάβασης σε μαθητές διαφορετικού υπόβαθρου και είχε ένα ειδικό γραφείο για αυτό: το Γραφείο Κοινότητας και Πολυπολιτισμικής Ανάπτυξης (CAMD). Κατέληξα να περνάω πολύ χρόνο εκεί, καθώς έγινε το ήσυχο καταφύγιό μου στην πανεπιστημιούπολη. Το προσωπικό του CAMD έκανε τα πάντα για να διασφαλίσει ότι θα μπορούσαμε όλοι να αντιμετωπίσουμε ομαλά το πολιτισμικό σοκ, δηλαδή ότι θα επιλέγαμε τη δέσμευση και την κοινωνικοποίηση από την απομόνωση και τον αποπροσανατολισμό. Υπήρχε ένα μάντρα που χρησιμοποιούσε το CAMD, το οποίο κατέληξε να διαμορφώσει όχι μόνο την εμπειρία μου στην πανεπιστημιούπολη αλλά ολόκληρη την προσωπική και επιχειρηματική μου φιλοσοφία από τότε: «Γνωρίστε υποθέσεις, χωρίς υποθέσεις». Έχω υιοθετήσει αυτό το μάντρα και στην πολιτική, προσπαθώντας να δω, πέρα από τις ετικέτες και τις συμπάθειες, την ικανότητα των ανθρώπων να αλλάζουν και να εκπλήσσουν (θετικά ή αρνητικά).

Λαμβάνοντας υπόψη ότι ένιωθα εκτός τόπου στην Ελλάδα, δεν ένιωσα σχεδόν κανένα πολιτισμικό σοκ κατά τη μετάβαση στις ΗΠΑ. Ωστόσο, το περιβάλλον και η κουλτούρα στην πανεπιστημιούπολη «σόκαραν» την προσωπικότητά μου. Ξεκίνησα τη σχολική χρονιά απόλυτα επικεντρωμένος στις ακαδημαϊκές μου επιδόσεις, όπως και το προηγούμενο καλοκαίρι εκεί και όλο το διάστημα στην Αθήνα. Αλλά μετά άρχισα να αλληλοεπιδρώ με τον συγκάτοικό μου, τον Ντέρεκ. Εκτός από εξαιρετικά ταλαντούχος συγγραφέας, είχε μια προσωπικότητα με εξαιρετικά ομαδικό πνεύμα, μεγάλη αίσθηση του χιούμορ και μεταδοτικό γέλιο. Σιγά σιγά, αν και αρχικά απρόθυμα εκ μέρους μου, μου μετέδωσε την κοινωνικότητά του και άρχισα να βγαίνω από το καβούκι μου. Ο Ντέρεκ με έπεισε να πάω στον πρώτο μου σχολικό χορό. Φοβόμουν την ιδέα του χορού, αλλά ο Ντέρεκ μου έδειξε τα βασικά και με βοήθησε να ξεπεράσω το άγχος μου (για να είμαι ειλικρινής, ακόμα δεν χορεύω καλά, αλλά το αναβαθμισμένο μάντρα μου τώρα είναι «αφήστε τους μισητές να μισούν»). Τούτου λεχθέντος, μερικές από τις ιδιαίτερα «στενές» μορφές αμερικανικού χορού εφήβων παραβίασαν το φράγμα του πολιτισμικού σοκ…

Η διαδικασία αντιμετώπισης των αναστολών και των ανησυχιών μου σε αυτό το πολύ βασικό –εκ των υστέρων, ανόητο– επίπεδο με βοήθησε να μεταμορφωθώ κοινωνικά με τρόπους που με άλλαξαν για πάντα. Άρχισα να συναναστρέφομαι με άλλους μαθητές μέσα και έξω από την τάξη.

«Έχεις ιδιαίτερη προφορά! Από πού είσαι;» 

Τότε θα άρχιζε η κουβέντα για την Ελλάδα. Περιστασιακά, έπαιρνα την ακόλουθη απάντηση που με τρέλαινε: «Θεέ μου, είσαι από την Ελλάδα; Η οικογένειά μου πήγε στην Ιταλία το περασμένο καλοκαίρι!».

Τα σχόλια περιττεύουν…

Τις περισσότερες φορές, μου έκαναν την εξής ερώτηση: «Είσαι από την Ελλάδα; Θα είστε έτοιμοι για τους Ολυμπιακούς Αγώνες;».

Πράγματι, ακόμη και μεταξύ των Αμερικανών εφήβων η Ελλάδα είχε γίνει το μαύρο πρόβατο της αναξιοπιστίας. Λίγα γνωρίζαμε τότε για τη φούσκα που θα έσκαγε μέχρι το τέλος της δεκαετίας…

«Μην ανησυχείς», απαντούσα. «Λέμε μια προσευχή και πάντα τα καταφέρνουμε! Είναι στο αίμα μας».

Στην πραγματικότητα, αυτό ακριβώς συνέβη με τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Και αυτό συνέβη με την ελληνική οικονομική κατάρρευση το 2010. Το ερώτημα, όμως, τώρα είναι: με ποιο κόστος ξεπεράστηκαν τα όποια προβλήματα; Πόσοι έχουν ωφεληθεί από άλλους που έγιναν παράπλευρες απώλειες; Όταν μια ολόκληρη γενιά έχει χάσει ευκαιρίες ανέλιξης, είναι δίκαιο να απαιτούμε πατριωτισμό από αυτή; Τυχαίνει να ανήκω σε αυτήν ακριβώς τη γενιά, αλλά ήμουν τυχερός που δραπέτευσα στις ΗΠΑ, παρόλο που οι λόγοι της φυγής μου είναι ακριβώς οι ίδιοι που μετέτρεψαν τους Ολυμπιακούς Αγώνες σε μια χαμένη ευκαιρία και, φυσικά, της de facto χρεοκοπίας που ακολούθησε (πέρα από τους τεχνικούς ορισμούς). 

Παράλληλα με την κοινωνικοποίηση και την ανάπτυξη ενός ταλέντου στους ελιγμούς των συνομιλιών, αποφάσισα να συνεχίσω την πολιτική μου αναζήτηση με εξωσχολικές συζητήσεις, συμμετέχοντας και πάλι σε συνέδρια Model UN. Εξοπλισμένος πλέον με περισσότερη αυτοπεποίθηση και κοινωνικές δεξιότητες, άρχισα να κάνω παρατηρήσεις για περιεχόμενο που είχα απομνημονεύσει χωρίς κανένα σενάριο. Μαζί με μια πρωτόγνωρη ικανότητα στις δημόσιες ομιλίες, ακολούθησαν βραβεία και τιμητικές μνείες. Τελικά, έκανα το μεγάλο βήμα: να θέσω υποψηφιότητα. Έβαλα υποψηφιότητα για να γίνω «Πρόεδρος Cluster», που στα ελληνικά θα μεταφραζόταν ως «Πρόεδρος Κοιτώνων» (Residential President) – ήταν υπεύθυνος για τη φοιτητική ζωή και τις πειθαρχικές επιτροπές.

kasselakis kinima4 b4ff9

Ήταν μια τρομακτική πρόκληση για έναν νέο φοιτητή στην πανεπιστημιούπολη, ειδικά για κάποιον που είχε αναπτύξει κοινωνικές δεξιότητες μέσα σε έξι μήνες – πόσο μάλλον για κάποιον που του ζητήθηκε να επαναλάβει ένα σχολικό έτος για να μπορέσει να προσαρμοστεί. Οι στενοί μου φίλοι νόμιζαν ότι ήμουν τρελός να το δοκιμάσω και οι συγκάτοικοι στους κοιτώνες ήταν τουλάχιστον δύσπιστοι. Δεν συμφωνούσα απόλυτα μαζί τους· ίσως ήταν η αφέλεια της μη κατανόησης της δυναμικής του Λυκείου των ΗΠΑ ή ίσως ήταν το πλαίσιο των οικογενειακών προκλήσεων πίσω στην πατρίδα, αλλά ένιωθα σίγουρος ότι θα μπορούσα να το καταφέρω. Ο Ντέρεκ ήταν επίσης εκεί για να βοηθήσει στην οργάνωση της εκστρατείας. Έτσι, τράβηξα τη σκανδάλη και ανακοίνωσα την υποψηφιότητά μου απέναντι σε μια «έμπειρη» συμμαθήτρια που είχε εμπλακεί στη μαθητική ζωή από το πρώτο έτος της.

Δημιουργήσαμε ένα θέμα εκστρατείας, «Απαντήστε σε αυτό το κάλεσμα!», το οποίο συνοδευόταν από μια διασκεδαστική σειρά αφισών στις οποίες απαντώ σε μια κλήση στο κινητό μου τηλέφωνο υπό άβολες συνθήκες: ενώ μου φώναζαν, ενώ έπαιζα ποδοσφαιράκι, ενώ με έδιωχναν από το μάθημα μαθηματικών κ.λπ. Δώσαμε επίσης τον αριθμό του κινητού μου, σε μια πραγματική επίδειξη άμεσης δημοκρατίας. Εκτός από την πολιτική μου πλατφόρμα για την εμπειρία στέγασης των μαθητών, στρατηγικά πέρασα πολύ χρόνο σε κοιτώνες πρωτοετών, δεδομένου ότι αυτοί οι μαθητές δεν είχαν ακόμη σχηματίσει βαθύτερους δεσμούς με τους μαθητές μεγαλύτερων τάξεων, και έτσι θα ήταν πιο ανοιχτοί απέναντι στον νεοφερμένο. Πέρασα χρόνο σε κάθε κοιτώνα και, δεδομένων των viral αφισών, είχα μια «φυσική» πλατφόρμα για να ξεκινήσω συνομιλία με άλλους μαθητές.

Το στοίχημα απέδωσε, και στην πραγματικότητα εξελέγην με σαρωτική νίκη. Η αναστάτωση προκάλεσε σοκ στο campus και ξαφνικά έγινα πανταχού γνωστός. Ήταν μια τεράστια εξέλιξη για έναν εσωστρεφή σπουδαστή που βρισκόταν σε μια εντελώς διαφορετική ήπειρο και εκπαιδευτικό σύστημα μόλις εννέα μήνες πριν. Ενάντια στις πιθανότητες – ή ίσως λόγω των πιθανοτήτων και της ικανότητας να τις «αντιλαμβάνομαι». Ένιωσα τις ίδιες πιθανότητες ακριβώς 19 χρόνια αργότερα στη ζωή μου, σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα φυσικά. 

Η σχέση μου με τον Ντέρεκ ήταν μία από τις πιο πολύτιμες στη ζωή μου. Εκτός από το ότι με βοήθησε να ανακαλύψω την προσωπικότητά μου, ο Ντέρεκ άνοιξε το μυαλό μου στα ζητήματα που αντιμετώπιζαν οι Αφροαμερικανοί μέσα σε ένα σύστημα που χτίστηκε πάνω στα προνόμια των λευκών. Μου αποκάλυψε επίσης στη μαύρη κουλτούρα της Αμερικής: τις νόρμες της, τις εκφράσεις της και γιατί μερικές λέξεις πονάνε με τρόπους που απαιτούν μεγάλη ενσυναίσθηση για να γίνουν κατανοητοί. Υπήρχαν φορές που είχα πει κάτι λάθος παρά την καλή μου πρόθεση. Ο Ντέρεκ μπορεί να αναστατώθηκε, αλλά με βοήθησε να καταλάβω γιατί, και αυτό θα με βοηθούσε στην περαιτέρω εξέλιξή μου. Και αυτή ήταν μια πρωταρχική πολιτική εμπειρία για μένα: η συνειδητοποίηση ότι δεν κάνεις τους ανθρώπους να αισθάνονται ανεπιθύμητοι αν απλά έχουν λιγότερη επίγνωση ή ενσυναίσθηση. Εκτός αν κάποιος έχει δόλια κίνητρα –αυτοί οι άνθρωποι, φυσικά, υπάρχουν– πρέπει να είστε ανεκτικοί αν θέλετε αυτό το άτομο να αλλάξει (και η αλλαγή συμβαίνει σε ένα άτομο κάθε φορά). Η Αριστερά, τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ, μπορεί να είναι εξαιρετικά μισαλλόδοξη, εφαρμόζοντας ένα φίλτρο ηθικής που έχει καταστρέψει τα πολλά θετικά της πολιτικής ορθότητας. Η Αριστερά βρίσκεται στο δεξιό άκρο του ηθικού τόξου που κλίνει προς τη δικαιοσύνη, αλλά η μισαλλοδοξία της μπορεί να κάνει την πορεία του τόξου να διαρκέσει πολύ περισσότερο από ό,τι θα απαιτούσε διαφορετικά. 

Επιστρέφω στο Αντόβερ για το τελευταίο έτος περιμένοντας να λάβω τα εύσημα των συμμαθητών μου για την εξαιρετική διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 2004. Ύστερα από ένα διάστημα αμφισβήτησης, σκέφτηκα ότι οι συμμαθητές μου θα μου αναγνώριζαν τουλάχιστον ότι είχα δίκιο ως προς την επιτυχία τους. Αντ’ αυτού, με ρώτησαν το εξής: «Θεέ μου, παρακολούθησες το My Big Fat Greek Wedding;».

Αλίμονο, εκείνη η επιτυχημένη ταινία είχε γίνει ο νέος όλεθρος της ελληνικής ύπαρξής μου στο campus… Για να είμαστε δίκαιοι, ήταν αρκετά ακριβής σε πολλά θέματα (αν και το αστείο με το Windex ήταν κάπως αφελές).

Μου άρεσε το τελευταίο έτος μου, και στο τέλος μετάνιωσα που δεν χρειάστηκε να επαναλάβω κάποιο μάθημα. Στην πραγματικότητα, ήμουν ταραγμένος και πολύ συγκινημένος τη στιγμή που έφτασε η αποφοίτηση. Είχα τελικά προλάβει τα μαθήματα ανθρωπιστικών επιστημών και επιλέχθηκα ως «υπότροφος Abbott», για να πραγματοποιήσω έρευνα στα οικονομικά (στην πραγματικότητα, ανέλυσα τον οικονομικό αντίκτυπο των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας). Κατέληξα να κερδίσω ένα περίεργο μείγμα ακαδημαϊκών διακρίσεων: το Βραβείο Φυσικής και το Γαλλικό Βραβείο. Έγινα ένα είδος κοινωνικής πεταλούδας, κάνοντας πολλούς φίλους στο campus. 

Υπήρξαν δύο συγκεκριμένες εμπειρίες που άφησαν ένα βαθύ πολιτικό αποτύπωμα πάνω μου. Και για να είμαστε σαφείς: οι πολιτικοί που καυχιούνται για ακαδημαϊκούς τίτλους και επαίνους για μικρές στιγμές εξανθρωπισμού είναι πολιτικοί με τους οποίους πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί. 

Αρχικά, πέρασα έναν χρόνο εθελοντικά στο Boys & Girls Club στο κοντινό Λόρενς. Μια πρώην βιομηχανική πόλη που επηρεάζεται από την αυτοματοποίηση, το Λόρενς έχει μεγάλο πληθυσμό Ισπανόφωνων και είναι μία από τις φτωχότερες κοινότητες στη Μασαχουσέτη, παρότι απέχει ελάχιστα από το εύπορο Αντόβερ. Το σχολείο, έχοντας επίγνωση αυτής της κοινωνικοοικονομικής αντίθεσης, προσέφερε ένα ευρύ φάσμα ευκαιριών κοινωνικής υπηρεσίας εκεί. Εκμεταλλεύτηκα μία και δίδαξα δύο νεαρές έφηβες που είχαν μεταναστεύσει από το Κονγκό: μπορούσαν να μιλήσουν μόνο γαλλικά, οπότε θα τους μάθαινα αγγλικά μέσω των γαλλικών (δηλαδή χρησιμοποιώντας την τέταρτη γλώσσα μου για να τους διδάξω τη δεύτερη). Συνειδητοποίησα πολύ γρήγορα πόσο ενδυναμωτικό είναι να προσφέρουμε στους νέους μετανάστες ένα μονοπάτι για να προσαρμοστούν στη νεοσύστατη κοινότητά τους –μια απόφαση που τελικά λήφθηκε για αυτούς– ξεκινώντας από την εκπαίδευση.

Στη συνέχεια, η εμπειρία μου ως εκπροσώπου σπουδαστών σε Πειθαρχικές Επιτροπές στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μου ως αιρετού. Κάθε σχολείο, ανεξάρτητα από το κύρος του, αντιμετωπίζει πειθαρχικά ζητήματα με τους μαθητές του. Στο Αντόβερ, υπήρχαν θέματα που κυμαίνονταν από την παραβίαση των κανόνων απαγόρευσης κυκλοφορίας και τη λογοκλοπή έως την κατανάλωση αλκοόλ από ανηλίκους (αυτή η γελοία αμερικανική νομοθεσία που επιτρέπει σε νεαρούς ενήλικες να πάνε στον πόλεμο για τη χώρα τους, αλλά να μην πιουν μπίρα).

Ως πρόεδρος, αντιμετώπισα μια δύσκολη περίπτωση στην οποία είχαν βρεθεί σκληρά ναρκωτικά. Όπως μπορεί κανείς να φανταστεί, η τιμωρία θα είχε εκτροχιάσει τις ζωές των συμμαθητών μου. Έπεισα το σχολείο ότι, πέρα από ένα θέμα συμμόρφωσης, αυτό ήταν πρωτίστως ζήτημα ασφάλειας και πέτυχα να μεσολαβήσω σε μια συμφωνία αμνηστίας: οι σπουδαστές, οι οποίοι δεν είχαν αναγνωριστεί όλοι από το σχολείο, θα μου παρέδιδαν όλα τα ναρκωτικά που είχαν στην κατοχή τους (κυρίως χάπια), εγώ στη συνέχεια θα τα παρέδιδα στη διοίκηση και δεν θα λαμβάνονταν περαιτέρω μέτρα. 

Τελικά, αυτό ακριβώς συνέβη. Η κίνηση στέφθηκε με επιτυχία, χωρίς να επαναληφθεί το περιστατικό και με τους καθηγητές και τους μαθητές να είναι ευχαριστημένοι. Ήταν μια εμπειρία που μου άνοιξε τα μάτια, καθώς η ίδια η ιδέα της χρήσης ναρκωτικών ήταν τόσο μακριά από οτιδήποτε θα είχα σκεφτεί αν είχα μείνει στο Κολλέγιο Αθηνών. Κατέληξα να απολαμβάνω τη διαδικασία διαπραγμάτευσης μιας συμφωνίας και να εκπροσωπώ τους συμμαθητές μου σε αυτή. Το πιο σημαντικό, συνειδητοποίησα πόσο κρίσιμο είναι να δώσουμε στους άλλους ένα μονοπάτι προς μια δεύτερη ευκαιρία, μια διέξοδο από μια επιζήμια τιμωρία. Μέχρι σήμερα, δεν πιστεύω ότι οι αυστηρές ποινές συνιστούν αποτελεσματικό αποτρεπτικό μέσο· σίγουρα δεν αποτελούν πανάκεια για την παραβατικότητα. Πιστεύω σε μια θετική, πιο διορατική και πιο παραγωγική προσέγγιση που επικεντρώνεται στην αποφυγή της υποτροπής. Περιττό να πούμε ότι οι δεξιοί πολιτικοί είναι δεξιοτέχνες στο κήρυγμα σκληρών τιμωριών μέχρι αυτοί ή τα μέλη της οικογένειάς τους να συλληφθούν επ’ αυτοφώρω.

Όλα αυτά τα ερεθίσματα από την εμπειρία μου στο Αντόβερ με οδήγησαν να κάνω μια ριζική αλλαγή στην προσέγγισή μου στο κολέγιο. Αντί να ακολουθήσω τα βήματα του αδελφού μου για να καταλήξω να διεκδικώ πτυχίο μηχανικού στο MIT, στράφηκα στο να ακολουθήσω μια ευρύτερη εκπαίδευση που θα μπορούσε να καλύψει τόσο την πολιτική όσο και τις επιχειρήσεις.

Ανακάλυψα το Πρόγραμμα Huntsman στις Διεθνείς Σπουδές και Επιχειρήσεις, ένα αναγνωρισμένου κύρους πρόγραμμα κοινών πτυχίων μόνο 40 φοιτητών στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια που συνδύαζε τόσο τις ελευθέριες τέχνες στο Κολέγιο Τεχνών και Επιστημών όσο και τις επιχειρήσεις στη Σχολή Γουάρτον. Το πρόγραμμα ήταν ιδιαιτέρως δύσκολο, απαιτώντας μια ξένη γλώσσα ως στόχο και μια εμπειρία εμβάπτισης στο εξωτερικό για να εκθέσει τους μαθητές στα πολιτισμικά εμπόδια της επιχειρηματικής δραστηριότητας διεθνώς.

Πέταξα στη Φιλαδέλφεια για να επισκεφθώ το Penn and the Huntsman Program και μου άρεσε. Μου άρεσαν επίσης πολύ το αστικό περιβάλλον της πανεπιστημιούπολης και ο τρόπος με τον οποίο είχε ενσωματωθεί στην πόλη. Στη συνέχεια, όλα συνέβησαν τόσο γρήγορα: η επιστολή αποδοχής και η μεγάλη υποτροφία που έλαβα από το πανεπιστήμιο, η σχολική μου παρουσίαση για τα οικονομικά των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, ομιλίες και εκδηλώσεις αποφοίτησης. Και στο τέλος, έφτιαχνα πακέτα και αποχαιρετούσα αυτή την εκπληκτική, προκλητική εμπειρία που μου άλλαξε τη ζωή. Ήμουν πολύ πρόθυμος να φύγω από την Ελλάδα και, δύο χρόνια αργότερα, ήμουν πολύ λυπημένος που έφευγα από το Αντόβερ. Εκεί βρήκα τη δική μου διέξοδο από τον βάλτο που θα με ρουφούσε στην Ελλάδα.

Είμαι εξαιρετικά ευγνώμων στο Αντόβερ. Την τελευταία μου ημέρα εκεί, ύστερα από μια τελική εκδήλωση αποφοίτησης, ο διευθυντής του σχολείου πλησίασε τη μαμά μου:

«Κυρία Κασσελάκη, σας ευχαριστούμε που μοιραστήκατε τον γιο σας μαζί μας. Θα προσφέρει πολλά στην Ελλάδα μια μέρα». 

Δεκαεννέα χρόνια αργότερα, καθώς παλεύω ενάντια στον ελληνικό βάλτο, κρατάω αυτή τη στιγμή αποφοίτησης στην καρδιά μου. Γνωρίζω ότι πολλοί άνθρωποι στην Ελλάδα γελοιοποιούν τις προσπάθειές μου –πολλοί από αυτούς πιθανώς επειδή δεν μπορούν να ακούσουν τίποτα χωρίς ένα υποσυνείδητο ομοφοβικό φίλτρο– αλλά δεν με νοιάζει: βρήκα τη διέξοδό μου στο Αντόβερ και θέλω να κάνω ό,τι μπορώ για να προσφέρω σε άλλους νέους Έλληνες τις δικές τους διεξόδους, ιδανικά στη χώρα τους. Ίσως υποσυνείδητα θέλω να εκδικηθώ το ελληνικό σύστημα που με ανάγκασε να φύγω από τη χώρα. Ίσως χρειάστηκαν 19 χρόνια για να σερβιριστεί κρύο αυτό το πιάτο.

Φοιτητής – Στο κολέγιο…

Μετά το ξένοιαστο καλοκαίρι του 2005, κατά το οποίο επανασυνδέθηκα με τους στενούς Έλληνες φίλους μου, προσγειώθηκα στη Φιλαδέλφεια για να ξεκινήσω στο Penn and the Huntsman Program. Αυτή τη φορά έφτασα σε μια νέα πανεπιστημιούπολη πολύ πιο σίγουρος και κοινωνικός. Ωστόσο, το επίπεδο ήταν εντελώς διαφορετικό από ό,τι στο Αντόβερ: με μια τάξη αποφοίτων που αριθμούσε 2.400 φοιτητές, το Penn ήταν ένα πραγματικό ερευνητικό πανεπιστήμιο, ενώ το Αντόβερ έμοιαζε περισσότερο με ένα μικρό κολέγιο ελευθέριων τεχνών. Έτσι, η τάξη μου στο Huntsman, γύρω στα 40 άτομα, έγινε μια μικρή οικογένεια πρωτοετών.

Η συμμετοχή σε ένα εξαιρετικά απαιτητικό πρόγραμμα όπως το Huntsman περιορίζει ελαφρώς μια κανονική εισροή νέων φοιτητών, δεδομένων των ακαδημαϊκών απαιτήσεων τόσο για το ίδιο το πρόγραμμα όσο και για τις μεμονωμένες σχολές που το αποτελούν, το College of Arts & Sciences και τη Σχολή Γουάρτον. Παρ’ όλα αυτά, έγινα γρήγορα δημοφιλής φοιτητής στην πανεπιστημιούπολη και συμμετείχα επίσης σε πολλές εξωσχολικές δραστηριότητες. Από την πλευρά της Γουάρτον, αρχικά στόχευα σε μια συγκέντρωση διαχείρισης, καθώς μου άρεσε η ηγετική οπτική της διοίκησης επιχειρήσεων, που επίσης αλληλεπικαλύπτεται με την πολιτική ηγεσία. Ωστόσο, τελικά στράφηκα στα Οικονομικά, τα οποία προσέφεραν κάποιες «δυσκολότερες» δεξιότητες και για τα οποία η Σχολή Γουάρτον θεωρείται η καλύτερη παγκοσμίως. Από την πλευρά του κολεγίου, η εστίασή μου ήταν στις Διεθνείς Σπουδές και τα Γερμανικά. Παρακολούθησα πολλά μαθήματα Πολιτικών Επιστημών, τα οποία ήταν τα αγαπημένα μου από την εποχή μου στο πανεπιστήμιο. Ένα μάθημα, συγκεκριμένα, με ακολουθεί μέχρι σήμερα: «Ποιος εκλέγεται και γιατί», το οποίο διδασκόταν από τον πρώην κυβερνήτη της Πενσιλβάνια, τον Εντ Ρέντελ. Εφαρμόζω σταδιακά τα συμπεράσματα αυτού του μαθήματος σήμερα, προσαρμοσμένα, φυσικά, στην ελληνική και ευρωπαϊκή πολιτική πραγματικότητα. 

Ο χρόνος μου στο Penn ήταν εξαιρετικά καθοριστικός για τη διαμόρφωση του χαρακτήρα μου, αλλά, πρωτίστως, για λόγους που δεν είχαν να κάνουν με τα μαθήματα. Μακράν η πιο σημαντική εμπειρία ήταν η συμμετοχή σε μια αδελφότητα, μια εμπειρία ξένη σε πολλές ευρωπαϊκές κουλτούρες, αλλά σίγουρα διαδεδομένη σε πολλά ιδρύματα των ΗΠΑ. Οι αδελφότητες είναι γνωστές για πολλά θετικά και για ακόμη περισσότερα αρνητικά, αλλά τελικά, όπως οτιδήποτε κάνετε στη ζωή, αυτό που δίνετε σε αυτήν είναι και αυτό που παίρνετε πίσω. 

biblio_kasselaki4_d0491.jpg

Μπήκα στο Tau Chapter της Psi Upsilon, μιας από τις παλαιότερες αδελφότητες στο Penn. Το παράρτημα στεγάζεται σε ένα από τα εμβληματικά ιστορικά ορόσημα της πόλης, ένα κτίριο που κυριολεκτικά μοιάζει με κάστρο. Ως εκ τούτου, η οργάνωση στην πανεπιστημιούπολη αναφερόταν ευρέως ως «Το Κάστρο». Πολλοί πρωτοετείς φτάνουν στην πανεπιστημιούπολη και αρχίζουν να ενσωματώνονται σε διαφορετικές αδελφότητες, είτε μέσω προχωρημένων τάξεων από τα ίδια γυμνάσια είτε μέσω της συμμετοχής σε «frat parties» (πάρτι αδελφοτήτων) και της συνάντησης μελών της αδελφότητας –των «αδελφών»– στη διαδικασία. Για μένα, αυτή η κουλτούρα αδελφότητας ήταν ανοίκεια και παράξενη, οπότε δεν έκανα πολλά πράγματα κατά το πρώτο εξάμηνο. Αντίθετα, επικεντρώθηκα περισσότερο στο να αποφοιτήσω σχετικά νέος, στα 21 μου χρόνια, και να ξεκινήσω τη ζωή μου στον «πραγματικό κόσμο».

Η σχέση μου με «Το Κάστρο» προέκυψε οργανικά, μέσω ενός ανθρώπου προχωρημένης τάξης που είχα γνωρίσει σε μια εκδήλωση της Γουάρτον. Κάλεσε εμένα και τους φίλους μου σε ένα από τα κλειστά πάρτι τους αργά το βράδυ, και τελικά μου άρεσαν πραγματικά τόσο οι άνθρωποι όσο και η ατμόσφαιρα (η τελευταία, δεδομένης της ιστορίας και της μυστικότητας του πραγματικού «Κάστρου» ήταν εύκολο να εκτιμηθεί). Πολλές αδελφότητες έχουν ξεχωριστή ατμόσφαιρα ή απευθύνονται σε μια συγκεκριμένη ομάδα-στόχο (χωρίς να αποκλείουν κανέναν, αλλά περισσότερο από την άποψη της συμβατικής ενσωμάτωσης). Για παράδειγμα, μερικές οργανώσεις απευθύνθηκαν περισσότερο σε Εβραίους μαθητές από ιδιωτικά σχολεία της Νέας Υόρκης, άλλες απευθύνθηκαν σε αθλητές κ.ο.κ. Όλα αυτά, φυσικά, είναι αναμενόμενα, καθώς ο ίδιος «φυλετισμός» υπήρχε πάντα στην πραγματική ζωή και, δυστυχώς, είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της στρατηγικής της πολιτικής εκστρατείας.

«Το Κάστρο» ήταν αρκετά μοναδικό: αν και έκλινε προς την εκλεπτυσμένη (έναντι του «bro-ey») ατμόσφαιρα, είχε μια κουλτούρα σκληρής εργασίας και δυνατής διασκέδασης και ήταν εξαιρετικά διαφορετικό. Στην πραγματικότητα, «Το Κάστρο» ήταν πάντα ηγέτης ιστορικά μεταξύ των αδελφοτήτων του Penn όσον αφορά την αποδοχή της διαφορετικότητας, με μειονοτικά και διεθνή μέλη τουλάχιστον από τις αρχές της δεκαετίας του 1960. Όσον αφορά τον χρόνο που ήμουν εκεί, «Το Κάστρο» είχε περίπου 50% διεθνές προφίλ –πολλά από τα ξένα μέλη του είχαν επίσης μεγαλώσει για κάποιο χρονικό διάστημα στις ΗΠΑ ή είχαν Αμερικανούς γονείς– και τα εγχώρια μέλη του προέρχονταν από όλα τα μέρη της χώρας. Τα μέλη ήταν πολύ διαφορετικά από φυλετική άποψη, αλλά το πιο σημαντικό ήταν οι κοινωνικοοικονομικές διαφορές: δεν μπορούσες να θεωρήσεις δεδομένο ότι κάθε αδελφός είχε τη δυνατότητα να πληρώσει για εκδηλώσεις ή ταξίδια. Ορισμένα μέλη έπρεπε να εργάζονται σε θέσεις μερικής απασχόλησης μαζί με τη μελέτη και την πληρωμή των συνδρομών της αδελφότητάς τους. Ευτυχώς, οι απόφοιτοι είχαν προγραμματίσει ένα γενναιόδωρο πρόγραμμα υποτροφιών, από το οποίο επωφελήθηκα και εγώ.

Μόλις έγινα δεκτός στην αδελφότητα, τον Ιανουάριο του 2006, στην αρχή της Εαρινής Περιόδου, η τάξη μου των 18 νέων μελών του «Κάστρου» με εξέλεξε ως πρόεδρό της στη διαδικασία δέσμευσης (η περιβόητη διαδικασία για να μυηθώ στην αδελφότητα ως νέο μέλος, που μπορεί να είναι αρκετά εξαντλητική). Εκτός από την πρόκληση ηγεσίας, πιθανότατα ήθελα να ηγηθώ της ομάδας των νέων ανδρών μου σε μια υποσυνείδητη αναζήτηση συντροφικότητας και αποδοχής, καθώς δεν είχα βιώσει ποτέ ήρεμα ή συμβατικά εφηβικά χρόνια. Ένα δύσκολο περιβάλλον οικοτροφείου, πόσο μάλλον σε μια ξένη χώρα, απέχει πολύ από ένα φυσιολογικό περιβάλλον για έναν έφηβο προκειμένου να ανακαλύψει τον εαυτό του. Ως εκ τούτου, το σκηνικό του «Κάστρου» έγινε η γέφυρα μου για να ταιριάξω, να ανήκω τελικά σε μια σφιχτοδεμένη ομάδα νέων. 

Σταδιακά, άρχισα να εξελίσσομαι και να ανεβαίνω σκαλοπάτια. Στο δεύτερο έτος της φοίτησής μου, εξελέγην πρόεδρος αποφοίτων και ξεκίνησα μια εκστρατεία για τη συγκέντρωση κεφαλαίων με σκοπό την επισκευή της φυσικής δομής του οίκου αδελφότητας. Στο δεύτερο έτος μου, εξελέγην πρόεδρος ολόκληρης της οργάνωσης σε μια αμφίρροπη εκλογική διαδικασία. Τελικά, τα νεότερα μέλη, με τα οποία δραστηριοποιούμουν πολύ ενεργά, με υποστήριξαν και έγειραν τη ζυγαριά των εκλογών υπέρ μου – ένα πρώιμο μάθημα για την επένδυση στους μελλοντικούς ψηφοφόρους!

Όπως το είχε περιγράψει ένας από τους αποφοίτους του «Κάστρου» εκείνη την εποχή, «Το Κάστρο» προσέφερε ένα ανεκτίμητο «εργαστήριο ηγεσίας», το οποίο δεν θα μπορούσατε να βρείτε σε κανένα MBA ή άλλο μεταπτυχιακό πρόγραμμα. Μπορεί να ακούγεται ανόητο ότι μια αδελφότητα –μια οργάνωση που επικεντρώνεται στους κοινωνικούς δεσμούς– θα μπορούσε να προσφέρει μια τόσο σημαντική εμπειρία ηγεσίας, αλλά αποδείχθηκε αλήθεια. Υπάρχει ένα ιδιαίτερο στοιχείο που το κάνει αυτό αληθινό: σε αντίθεση με ένα επιχειρηματικό περιβάλλον όπου η σταδιοδρομία και τα μέσα διαβίωσης των υφισταμένων σας εξαρτώνται από τις αποφάσεις σας, σε ένα περιβάλλον αδελφότητας είστε πρώτοι μεταξύ ίσων.

Στην πραγματικότητα, τα άλλα μέλη της αδελφότητας πληρώνουν στην οργάνωση αντί να πληρώνονται από την οργάνωση, και αυτή η σχέση έρχεται με απαιτήσεις τόσο για την καθημερινή εμπειρία που παρέχετε όσο και για την κοινωνική θέση που μεταφέρετε. Με αυτόν τον τρόπο, ο ηγετικός ρόλος της αδελφότητας είναι ένας καλός πληρεξούσιος για έναν ρόλο πολιτικής ηγεσίας: υπάρχει κύρος και φήμη (και προνόμια) που έρχονται με έναν πολιτικό ρόλο υψηλού προφίλ, αλλά οι ψηφοφόροι εξακολουθούν να είναι αυτοί που «πληρώνουν» στο σύστημα και έχουν κάθε δικαίωμα να απαιτούν. Ακόμα κι αν υποσυνείδητα θέλουν και αυτοί να αισθάνονται μέρος μιας εκκολαπτόμενης κοινωνίας που προσφέρει εθνική υπερηφάνεια.

Το πρόβλημα, φυσικά, προκύπτει όταν οι ψηφοφόροι αναπτύσσουν οικονομική εξάρτηση από το κράτος και τον μηχανισμό του, γεγονός που μετατρέπει τη σχέση ελέγχου σε πιο «εταιρική». Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι σημαντικό να έχουμε στο τιμόνι πολιτικούς που διαθέτουν ηθική και αυτογνωσία, για να εργαστούν ενάντια στο βραχυπρόθεσμο προσωπικό τους συμφέρον, δηλαδή να εργαστούν για την οικονομική ελευθερία και την ανεξαρτησία του πληθυσμού από μια σχέση ελέγχου με την κυβέρνησή τους. Ο αμερικανικός (καθώς και ο ευρωπαϊκός) πολιτικός λόγος όλο αυτό το έχει ψευδώς συσχετίσει με τη «μικρή κυβέρνηση» και έχει χλευάσει την έννοια της μεγάλης κυβέρνησης. Αντ’ αυτού, θα πρέπει να επικεντρωθούμε στην έξυπνη διακυβέρνηση που δίνει στους ψηφοφόρους μια πλατφόρμα για να εκφράζουν συχνότερα τον έλεγχό τους προς αυτούς που εκλέγουν και το σύστημα που τους υποστηρίζει…».

«…Θυμάμαι πάντα στο Penn να τρέχω σε πλήρη ένταση από όλα όσα είχα αναλάβει, ακαδημαϊκά και εξω-ακαδημαϊκά. Μία από τις σημαντικότερες δεσμεύσεις που ανέλαβα ήταν να συμμετάσχω στην προκριματική εκστρατεία του τότε γερουσιαστή Τζο Μπάιντεν το 2007 ως εθελοντής. Είχα παρακολουθήσει τον Μπάιντεν μερικά χρόνια πριν από αυτό και εκτίμησα ότι ήταν ο μόνος που πρότεινε και πίεσε για μια λύση κατανομής της πολιτικής εξουσίας στον πόλεμο στο Ιράκ, μια λύση εστιασμένη στην αποκεντρωμένη ομοσπονδοποίηση, ώστε να επιτραπεί η ειρηνική συνύπαρξη σιιτών, σουνιτών και Κούρδων. Επίσης, εκτίμησα ιδιαίτερα τη στάση του για τον τερματισμό της γενοκτονίας στο Νταρφούρ, μια περιοχή στο Σουδάν (κατέληξα να γράψω τη διατριβή μου για το Νταρφούρ, για την οποία πήρα συνέντευξη από πολλούς μελετητές και πρεσβευτές). Πιστεύω, και το πιστεύω σταθερά έκτοτε, ότι οι φιλελεύθερες δημοκρατίες έχουν υποχρέωση να παρέμβουν, ακόμη και στρατιωτικά εάν χρειαστεί, για να θέσουν τέλος στις γενοκτονίες ενόσω αυτές λαμβάνουν χώρα· διαφορετικά, θα έχουν απλώς ένα φυσικό τέλος όταν εξαλειφθεί ο πληθυσμός-στόχος. Δεν μπορείτε να ενστερνίζεστε τον ανθρωπισμό και ταυτόχρονα να στέκεστε άπραγοι, παρατηρώντας μαζικές θηριωδίες να συμβαίνουν…».

«…Το προσωπικό της προεκλογικής εκστρατείας, κυρίως νέοι μεταξύ 25 και 35 ετών, ήταν όλοι σε κατάσταση αναμονής: ήλπιζαν ότι είτε ο Ομπάμα είτε η Κλίντον θα επέλεγαν τον Τζο για έναν ρόλο, είτε του αντιπροέδρου είτε του υπουργού Εξωτερικών, και ότι ο υποψήφιος των Δημοκρατικών θα κέρδιζε, φυσικά, τον υποψήφιο των Ρεπουμπλικάνων. Το προσωπικό ήταν επίσης ανήσυχο για την εύρεση εργασίας στο μεταξύ, και αυτό το άγχος μού έκανε μεγάλη εντύπωση: νέοι, πολύ μορφωμένοι άνθρωποι που βασίζονται σε πάρα πολλές παραμέτρους εκτός του ελέγχου τους για να συνεχίσουν τη σταδιοδρομία τους (και με πολύ μέτριες αποδοχές εάν τα αστέρια ευθυγραμμιστούν). Ήταν εκείνη τη στιγμή που αποφάσισα να εγκαταλείψω την πολιτική ως κομμάτι της επαγγελματικής μου πορείας μετά το κολέγιο. Αντ’ αυτού, αποφάσισα ότι χρειαζόμουν μια δουλειά για να έχω περισσότερο τον έλεγχο του μέλλοντός μου, χωρίς την ανάγκη ευθυγράμμισης των αστεριών.

Ως εκ τούτου, στράφηκα στη χρηματοδότηση – ακολουθώντας τη συντριπτική πλειονότητα των συμφοιτητών μου στη Γουάρτον. Σπούδαζα τελικά σε μία από τις καλύτερες σχολές διοίκησης επιχειρήσεων στον κόσμο και παρά κάποια σημάδια οικονομικής επιβράδυνσης –κυρίως την κατάρρευση της Bear Stearns τον Μάρτιο του 2008– πολλές χρηματοοικονομικές και συμβουλευτικές εταιρείες προσλάμβαναν στην πανεπιστημιούπολη σαν να μη συνέβαινε τίποτα το προβληματικό. Όλοι καυχιόνταν για την απόδοση των εταιρειών τους τα προηγούμενα χρόνια, τους στενούς δεσμούς τους με το Penn, τη μοναδική εταιρική κουλτούρα τους, τις ευκαιρίες ανάπτυξης, την προσοδοφόρα αποζημίωση κ.λπ. Εκείνη η περίοδος που ξεκίνησε το 2003, ή περίπου εκεί, ήταν μια χρυσή περίοδος για τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, και η πανεπιστημιούπολη μας ήταν ο πρωταρχικός αποδέκτης αυτής της «χρυσαφένιας» ατμόσφαιρας.

Το καλοκαίρι του 2008, έκανα πρακτική άσκηση στη Merrill Lynch στο Χιούστον του Τέξας, στον τομέα συναλλαγών εμπορευμάτων. Τα εμπορεύματα μου φαίνονταν κατάλληλα σε σύγκριση με πιο «βαρετές» κατηγορίες, όπως τα ενυπόθηκα δάνεια ή τα ομόλογα, καθώς τα χρηματοοικονομικά παράγωγα που θα ανταλλάσσαμε αντανακλούσαν φυσικά συμβόλαια και πραγματικά διεθνείς αγορές. Ήμουν εκεί, στην αίθουσα συναλλαγών, τον Ιούλιο του 2008, όταν η τιμή του πετρελαίου έφτασε στο υψηλότερο σημείο όλων των εποχών, στα 147 δολάρια το βαρέλι. Τότε είδα τι ακολούθησε: οι συνάδελφοί μου στην αίθουσα συναλλαγών της Merrill Lynch ανέμεναν μια απομείωση 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων το δεύτερο τρίμηνο των ενυπόθηκων δανείων υψηλού κινδύνου της επενδυτικής τράπεζας και αντ’ αυτού αναφέρθηκε μια επιβλητική απομείωση 9 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Όταν κυκλοφόρησε αυτός ο αριθμός, ακούστηκε ένας δυνατός αναστεναγμός σε όλο τον όροφο συναλλαγών. Το πετρέλαιο και όλα τα εμπορεύματα άρχισαν να καταρρέουν. Κατά ειρωνικό τρόπο, στους εμπόρους προσφέρθηκε η ευκαιρία να επωφεληθούν από την αστάθεια της αγοράς, αλλά για έναν εργοδότη που μπορεί να μην υπάρχει μόλις λίγους μήνες αργότερα. 

Ήμουν πίσω στην πανεπιστημιούπολη για το τελευταίο έτος μου όταν η Lehman Brothers κατέρρευσε τον Σεπτέμβριο του 2008. Η αγωνία ήταν εμφανής σε όλη τη σχολή, με πολλούς φοιτητές να ακυρώνουν τις προσφορές πλήρους απασχόλησης. Κάθε φορά που μπαινόβγαινα στην αδελφότητα, το κανάλι ειδήσεων του CNBC ήταν ανοιχτό, και όλοι ήταν κολλημένοι στην τηλεόραση. Κάθε μέρα ακούγαμε για μαζικές πτώσεις, γενικευμένο πανικό, ευθραυστότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος κ.λπ. Είχαμε επίσης προεδρικές εκλογές σε εξέλιξη, με τον Μπαράκ Ομπάμα εκείνη την εποχή να επιδεικνύει πολύ πιο ήρεμη ιδιοσυγκρασία από τον Τζον Μακέιν. Υπήρχε πανικός στις αγορές και στην πανεπιστημιούπολη. Το μόνο φωτεινό σημείο ήταν η νίκη Ομπάμα-Μπάιντεν τον Νοέμβριο και οι χιλιάδες νέοι που είχαν πλημμυρίσει τους δρόμους. Η «αλλαγή» ήταν απολύτως αναγκαία, και θα μπορούσε κανείς μόνο να ελπίζει ότι θα ήταν «αλλαγή στην οποία θα μπορούσατε να πιστέψετε» (σύμφωνα με το σύνθημα του Ομπάμα).

Παρόλο που είχα εγκαταλείψει την πολιτική, τον Ιανουάριο του 2009 αποφάσισα να πάω στην ορκωμοσία Ομπάμα-Μπάιντεν στην Ουάσιγκτον. Νόμιζα ότι ήταν μια ιστορική στιγμή σε μια κρίσιμη χρονική καμπή – και φυσικά ήμουν περήφανος που ο Τζο αποτελούσε μέρος της. Ήμουν σε επαφή με την ομάδα του Μπάιντεν για το ενδεχόμενο να τους συναντήσω στην Ουάσιγκτον μετά την αποφοίτησή μου, αλλά αποφάσισα να περιμένω την αναταραχή στα οικονομικά με την ελπίδα ότι μια δουλειά στη Merrill Lynch, ή αλλού, θα ήταν ακόμα εκεί το καλοκαίρι. Μέχρι εκείνο το σημείο, η Merrill Lynch είχε απορροφηθεί από την Bank of America, με ορισμένα στελέχη να κερδίζουν μεγάλες αμοιβές από τη συγχώνευση λόγω των διατάξεων στις συμβάσεις εργασίας, προκαλώντας εκτεταμένη οργή. Όλα ήταν στον αέρα για μένα, αλλά ήλπιζα ότι τα πράγματα θα πήγαιναν καλά. Η τάξη μου, η τάξη του 2009, είχε πλήρη επίγνωση της κακοτυχίας που μας είχε χτυπήσει. Φυσικά, αυτή η δύσκολη συγκυρία έκανε τα πράγματα πολύ ανταγωνιστικά για τους τυχερούς να έχουν μια προσφορά εργασίας μετά την αποφοίτησή τους. Οι αγορές τελικά έπιασαν πάτο τον Μάρτιο του 2009. Ήμασταν όλοι πολύ επιφυλακτικοί σχετικά με το ότι αυτό ήταν το τέλος της ελεύθερης πτώσης, αλλά τουλάχιστον είχαμε αρχίσει να νιώθουμε αισιόδοξοι και πάλι (…)».

«…Πέρασα ένα υπέροχο εξάμηνο στο εξωτερικό στο Πανεπιστήμιο Λούντβιχ Μαξιμίλιαν στο Μόναχο της Γερμανίας. Κέρδισα αρκετούς διαγωνισμούς-ντιμπέιτ Model United Nations και προέδρευσα στις μεγαλύτερες επιτροπές στο συνέδριο που διοργάνωσε το Penn. Στην πραγματικότητα, βοήθησα τόσους πολλούς συνέδρους με τη δημόσια ομιλία τους –προσπαθώντας να κάνω το πρώτο βήμα– που το Penn οργάνωσε μια πρώτη «επιτροπή αρχαρίων» προσαρμοσμένη σε μένα, έτσι ώστε να βοηθήσω τους πρωτοετείς φοιτητές στην ταχύτητα της κοινοβουλευτικής διαδικασίας και, στη συνέχεια, στο να ξεπεράσουν τον φόβο τους να μιλήσουν δημόσια (αποδεικνύεται πως αυτό που φοβούνται περισσότερο οι άνθρωποι είναι να πουν κάτι «ανόητο» δημόσια, ακόμα κι αν έχουν κάνει την έρευνά τους). Συμμετείχα σε διάφορες πρωτοβουλίες κοινωφελούς εργασίας στη Δυτική Φιλαδέλφεια και παρέμεινα κοντά στην ελληνοαμερικανική κοινότητα γράφοντας τη «Στήλη των Φοιτητών» για τον Εθνικό Κήρυκα.

Προς το τέλος εκείνης της περιόδου στο Penn μπήκα επίσης στην πρώτη μου σχέση – με μια συνάδελφο τελειόφοιτη, ένα κορίτσι… από την Αϊόβα. Είχα ερωτήματα σχετικά με τον σεξουαλικό προσανατολισμό μου από τις ημέρες μου στο Αντόβερ, αλλά ξεπεράστηκαν από την κατάσταση των γονιών μου και την ανάγκη να πετύχω. Επιπλέον, ήμουν ικανοποιημένος με τη σχέση στο σύνολό της και ένιωθα καλά που μπορούσα επιτέλους να πω: «Έχω μια κοπέλα».

Το πιο σημαντικό, έκανα φίλους ζωής με μια ομάδα καταπληκτικών παιδιών. Σίγουρα έκανα επίσης πολλές καλές γνωριμίες που αποδείχθηκαν χρήσιμες επαγγελματικά. Τίποτα όμως δεν μου έδωσε μεγαλύτερη ικανοποίηση από τους ουσιαστικούς προσωπικούς δεσμούς που σχηματίστηκαν, και δεν αναπτύχθηκε μεγαλύτερη ικανότητα από αυτήν να υφαίνω τέτοιους δεσμούς. Την τελευταία ημέρα στην πανεπιστημιούπολη, μετά την αποφοίτησή μας, είχαμε την τελευταία μας εκδήλωση αδελφότητας πριν ο καθένας τραβήξει τον δρόμο του. Ήταν μια από τις πιο στενάχωρες μέρες που θα βιώναμε όλοι.

Τελικά, αν δεν είχα μεταναστεύσει στις ΗΠΑ για την εκπαίδευσή μου, πιθανότατα θα ήμουν μηχανικός κάπου στην Ευρώπη σήμερα. Σίγουρα δεν θα γινόμουν νέος πολιτικός αρχηγός στην Ελλάδα. Έτσι, σε όλους τους επικριτές μου στην Ελλάδα από την άκρα Αριστερά που μισούν την Αμερική: τώρα έχετε ακόμη έναν λόγο να το κάνετε!

Κυνηγώντας το επιχειρηµατικό όνειρο – Ωδή στον καπιταλισµό

kasselakis kinima5 f098c

Πάντα μου δημιουργούσε απορία το γεγονός ότι η Άκρα Αριστερά επέκρινε τον «καπιταλισμό». Σκεφτόμουν:  Η Άκρα Αριστερά επικρίνει αυτή την προσέγγιση ως αντιιδεολογική και απολίτικη – στην ουσία, ρηχή. Δεν μπορούν να καταλάβουν ότι αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που οι «απλοί άνθρωποι» τους έχουν γυρίσει την πλάτη: οι τελευταίοι δεν ενδιαφέρονται για τη μεγάλη πολιτική θεωρία, αλλά για τις λύσεις στα προβλήματά τους  . Το κλειδί για την καλή πολιτική ηγεσία είναι να προσανατολίσουμε τους ανθρώπους με επίκεντρο τη βιωσιμότητα: τις επιλογές και τις θυσίες που πρέπει να γίνουν σήμερα, ώστε η επόμενη γενιά να κληρονομήσει μια καλύτερη ζωή.

Όλα τα συστήματα πολιτικής και οικονομικής διακυβέρνησης μπορούν να οδηγήσουν σε υπερβολές. Υπάρχουν πολλές δημοκρατίες που έχουν κατασπαταλήσει τεράστια ποσά πλούτου και έχουν προκαλέσει σημαντικό ανθρώπινο πόνο, ακόμη και θανάτους· αυτό δεν σημαίνει, ωστόσο, ότι οι δημοκρατίες ευθύνονται  . Ομοίως, η ιστορία του κεφαλαίου είναι γεμάτη υπερβολές, από την Κρίση της Τουλίπας το 1637 μέχρι την παγκόσμια οικονομική κρίση που συγκλόνισε την παγκόσμια οικονομία το 2008. Αυτό με τη σειρά του δεν σημαίνει ότι φταίει το ίδιο το κεφάλαιο.

Η πολιτική βρίσκεται σε μια συνεχή διαδικασία προσαρμογής προς την καλύτερη δυνατή διαχείριση των κοινωνικών υποθέσεων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα καλής ηγεσίας στο πλαίσιο του καπιταλισμού ήταν η διάλυση της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας από τον Θεόδωρο Ρούσβελτ, και ιδιαίτερα η διάλυση της Standard Oil. Ο καπιταλισμός βασίζεται στην αρχή της «δημιουργικής καταστροφής», δηλαδή στην παροχή ενός συστήματος κινήτρων για τις νέες καινοτομίες ώστε να αντικαταστήσουν τις παλιές και, κατά τη διαδικασία, να βελτιώσουν την κοινωνική ευημερία. Σε αυτό το μέτωπο, οι ανοικτές αγορές εντός του καπιταλισμού ήταν πιο επιτυχημένες στο να πυροδοτήσουν «δημιουργική καταστροφή». Αλλά στη συνέχεια εναπόκειται στους πολιτικούς να διαχειριστούν αυτή τη διαδικασία, έτσι ώστε οι φούσκες περιουσιακών στοιχείων και η μαζική συγκέντρωση πλούτου σε μια χούφτα ανθρώπων να μη αναστείλουν την κοινωνική πρόοδο.

Ως εκ τούτου, ο Ρούσβελτ είχε απόλυτο δίκιο όταν αντιμετώπισε τον Τζον Ροκφέλερ και έσπασε το μονοπώλιο του πετρελαίου − αφού είχε λάβει χώρα η καινοτομία. Σε μια τρέχουσα χρονική αναλογία, οι πολιτικοί ηγέτες της Ε.Ε. και των ΗΠΑ μπορεί να θέλουν να εξετάσουν μια παρόμοια προσέγγιση με τις μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας (και δεδομένων των συνθηκών, το βάρος πέφτει στην Ευρώπη). Υπάρχουν τόσο οικονομικές όσο και ηθικές δικαιολογίες για την αναδιανομή του πλούτου, και πολλοί «ένθερμοι καπιταλιστές» υποστηρίζουν αυτή την άποψη. Το πρόβλημα προκύπτει όταν αυτό το αναδιανεμημένο κεφάλαιο συναντά πολιτική διαφθορά και, αντί να επενδύεται στην εκπαίδευση και την έρευνα για να επιφέρει νέα «δημιουργική καταστροφή», διοχετεύεται προς την προαναφερθείσα αντίστροφη (και διεστραμμένη) σχέση ελέγχου μεταξύ πολιτικών και ψηφοφόρων.

Η τάξη αποφοίτησής μου βίωσε από πρώτο χέρι τις συνέπειες του ανεξέλεγκτου καπιταλισμού. Το 2009, μπήκαμε σε μια απολύτως δικαιολογημένη αντεπίθεση της αμερικανικής κοινωνίας στη Wall Street. Είχα μετακομίσει στο Λονδίνο το φθινόπωρο εκείνου του έτους και είχα ξεκινήσει ως νέος αναλυτής στην Goldman Sachs, ακόμα στις συναλλαγές εμπορευμάτων. Η τράπεζα αποδεκατίστηκε από τις απολύσεις, και άκουγα συνεχώς ονόματα συναδέλφων που είχαν χάσει τη δουλειά τους τους προηγούμενους μήνες. Το τμήμα συναλλαγών ήταν σε κατάσταση ζόμπι, η οποία ερχόταν σε έντονη αντίθεση με αυτό που μόλις είχε αρχίσει να λαμβάνει χώρα στις αγορές: βρισκόμασταν εν μέσω μιας τεράστιας ανάκαμψης, και οι όγκοι συναλλαγών αυξάνονταν ραγδαία. Ως αποτέλεσμα, είχα μια πολύ απότομη εξέλιξη στην πορεία της εργασιακής μάθησης, και συχνά δούλευα 18 ώρες την ημέρα. Σε σύγκριση με τον κόσμο της πολιτικής, εδώ μπόρεσα να ρίξω μια ματιά πίσω από την κουρτίνα: άρχισα να κατανοώ τις ροές και τη διασυνδεσιμότητα των κεφαλαιαγορών, τις ταυτότητες των συμμετεχόντων στην αγορά και τα προσωπικά τους κίνητρα, καθώς και τον κρίσιμο ρόλο που διαδραμάτισε η διαχείριση κινδύνων σε ένα λειτουργικό οικονομικό περιβάλλον.

Μιλώντας τουλάχιστον για την Ελλάδα, πολλοί πολιτικοί δεν έχουν εργαστεί ποτέ πραγματικά στη ζωή τους, πόσο μάλλον 18 ώρες την ημέρα, και μάλιστα με πολύπλοκες οικονομικές συναλλαγές. Ο σημερινός πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης −ένας συνάδελφος πολιτικός με σπουδές στις ΗΠΑ και την Ivy League, πολύ δημοφιλής στις πολιτικές ελίτ στο εξωτερικό− πέρασε μια πολύ σύντομη διετή θητεία στη McKinsey πριν μετακομίσει στην Ελλάδα για να πάρει μια άνετη θέση σε μια από τις ελληνικές τράπεζες. Πέρασε λίγο περισσότερο από δύο χρόνια εκεί, επικεντρωμένος στις επενδύσεις επιχειρηματικών κεφαλαίων, με ζημιογόνα αποτελέσματα, πριν τερματίσει την απασχόλησή του περιμένοντας «σε βοσκότοπους» μέχρι να αποκομίσει το πολιτικό κεφάλαιο που είχε κληρονομήσει από τον πατέρα του. Δυστυχώς, η εμπειρία του Μητσοτάκη στον ιδιωτικό τομέα και στις χρηματοπιστωτικές αγορές είναι μεγαλύτερη από σχεδόν όλους τους άλλους Έλληνες πολιτικούς. Επομένως, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η Ελλάδα έγινε η πρώτη δυτική οικονομία που χρεοκόπησε…».

«…Στην Goldman Sachs κατανόησα σε βάθος την έννοια της διαχείρισης κινδύνου. Το ευρύ κοινό μπορεί να μην αντιλαμβάνεται πόσο σημαντικό είναι να έχουμε εύρυθμα λειτουργούσες και αποτελεσματικές αγορές για τη σταθερότητα της παγκόσμιας οικονομίας, αλλά αυτό ισχύει όχι μόνο για τον κρατικό δανεισμό αλλά και για τις εμπορικές υπηρεσίες από τις οποίες εξαρτόμαστε. Για παράδειγμα, χωρίς τη δυνατότητα των αεροπορικών εταιρειών να αντισταθμίσουν το κόστος των καυσίμων των αεριωθούμενων αεροσκαφών, θα υπήρχε πολύ λιγότερη προσφορά παρόχων, και ως εκ τούτου τα ταξίδια θα ήταν πολύ πιο ακριβά. Η διαχείριση κινδύνων αποτελεί το κλειδί για τη σταθερότητα και την πρόληψη των αρνητικών εξωτερικοτήτων που πλήττουν πάντα δυσανάλογα τα πιο ευάλωτα τμήματα της κοινωνίας.

Πέρα από τις τεχνικές δεξιότητες που απέκτησα κατά τη διάρκεια πέντε ετών στην τράπεζα (το πρώτο έτος στο Λονδίνο και τα τελευταία τέσσερα στη Νέα Υόρκη), κατάλαβα τον κόσμο –ανθρώπους, οικονομία, διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές– σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα από ό,τι στο κολέγιο. Μόλις λίγα τετράγωνα μακριά από τα γραφεία της GS βρισκόταν το Zuccotti Park, όπου στα τέλη του 2011 γεννήθηκε το κίνημα Occupy Wall Street. Ήταν μάλλον σουρεαλιστικό για μένα να είμαι ένας νεαρός αναλυτής που εργαζόταν σκληρά για να ξεκινήσει απλά μια καριέρα, ενώ ο μέσος Αμερικανός υποστήριζε το προφανές – την ισότητα μετά τη διάσωση των τραπεζών και την εξάλειψη της επιρροής του χρήματος στην πολιτική. Βρισκόμουν στην αίθουσα συναλλαγών όταν παρακολουθούσαμε τον διευθύνοντα σύμβουλο της GS, Lloyd Blankfein, να καταθέτει στο Κογκρέσο· έκανε μια γκάφα λέγοντας ότι έκανε το «έργο του Θεού», το οποίο φάνηκε δείγμα απόλυτης αναισθησίας σε ολόκληρη τη χώρα. Τα πράγματα έγιναν ακόμα πιο σουρεαλιστικά για μένα, καθώς η Ελλάδα εκείνη την εποχή κατέρρεε οικονομικά και είχε γίνει ο περίγελος στο εξωτερικό – τουλάχιστον σίγουρα στην αίθουσα συναλλαγών.

Οι συνθήκες στις χρηματοπιστωτικές αγορές μεταξύ 2010 και 2014 ήταν γενικά κακές και ασυνεπείς μεταξύ των διαφόρων τομέων (ενυπόθηκα δάνεια, μετοχές, ομόλογα, εμπορεύματα κ.λπ.) και οι αποζημιώσεις υστερούσαν αναλόγως. Δεν είχα ποτέ την ευκαιρία να βιώσω τις χαρούμενες στιγμές πριν από την παγκόσμια οικονομική κρίση, σε αντίθεση με τους ανώτερους συνάδελφούς μου. Άκουγα ιστορίες από αυτούς, αλλά μετά τους παρατηρούσα για τα προσωπικά τους θέματα: πολλοί από αυτούς ήταν απλώς δυστυχισμένοι. Εκτός από το να διαμαρτύρονται για τα μπόνους τους, ξεχείλιζαν από ανασφάλεια μη χάσουν το κομμάτι της προώθησης. Ήταν τόσο επικεντρωμένοι στην «πλοήγηση» της εσωτερικής πολιτικής της εταιρείας, που εγώ το θεωρούσα στενόμυαλο και δυσάρεστο, ενώ έδιναν διαλέξεις για διευθυντές που προσφέρουν καλή ηγεσία. Πολλοί από τους συναδέλφους μου είχαν καταστρέψει την οικογενειακή τους ζωή· μερικοί θα μπορούσαν κάλλιστα να έχουν αναπτύξει κοινωνιοπαθητικές τάσεις. Κατά κάποιον τρόπο, ήταν αρκετά λυπηρό, αλλά σίγουρα ωχριούσε σε σύγκριση με αυτό που συνέβαινε εκεί έξω στον «πραγματικό κόσμο».

Δεν μου άρεσε ιδιαίτερα η ζωή μου εκεί –μεταξύ άλλων, έκανα μόνο μία εβδομάδα διακοπών τον χρόνο– αλλά είμαι ευγνώμων για την εμπειρία. Δοκίμασα τις αντοχές μου σε ένα περιβάλλον εξαιρετικά υψηλής πίεσης και έμαθα να είμαι πολύ ψύχραιμος υπό αυτές τις συνθήκες. Εκ των υστέρων, πήρα από την αίθουσα συναλλαγών μια χρήσιμη πολιτική δεξιότητα επίσης: να μπορώ να ακούω πολλές συνομιλίες ταυτόχρονα. Αυτό είναι σαν ένας μυς που πρέπει να ασκήσετε, και έχει αποδειχθεί πολύ χρήσιμο όταν είμαι έξω σε εκστρατεία.

Είναι ενδιαφέρον ότι, όταν μπήκα στο ψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ το 2023, η τότε ηγεσία του κόμματος επέλεξε να εξαλείψει εντελώς οποιαδήποτε αναφορά στην Goldman Sachs από το βιογραφικό μου στο δελτίο Τύπου. Υποθέτω ότι δεν ήθελαν να αναστατώσουν την ακροαριστερή πτέρυγα του κόμματος, οι περισσότεροι από τους οποίους πιθανότατα δεν είχαν εργαστεί ποτέ 18 ώρες την ημέρα στη ζωή τους, πόσο μάλλον να κατανοήσουν πόσο δύσκολο ήταν να βρουν δουλειά στην Goldman Sachs εξαρχής. Στη συνέχεια, αφού ανακοίνωσα την υποψηφιότητά μου για την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ, κυκλοφόρησαν αναφορές σχετικά με την υποτιθέμενη απόλυσή μου από την Goldman Sachs εξαιτίας «κακής απόδοσης», παρόλο που δεν μπορούσαν να βρουν ούτε ένα άτομο για να πιστοποιήσει αυτή τη θεωρία από τους εκατοντάδες συναδέλφους με τους οποίους είχα συνεργαστεί. Κατά τη διάρκεια της θητείας μου στην τράπεζα, διαπραγματεύτηκα πολύ περίπλοκα χρηματοπιστωτικά προϊόντα σε όλους τους τομείς βασικών προϊόντων: ενέργεια, μέταλλα, γεωργία, ηλεκτρική ενέργεια, εμπορευματικές μεταφορές – ακόμη και άνθρακα! Διάρθρωσα και διαπραγματεύτηκα ένα από τα μεγαλύτερα προγράμματα αντιστάθμισης κινδύνου πετρελαίου για τον μεγαλύτερο παίκτη στον κλάδο των κρουαζιερόπλοιων. Επισκέφθηκα ακόμη και τις μεσοδυτικές πολιτείες για να συμβάλω στην «επισκευή» του κατεστραμμένου ονόματος Goldman Sachs με μερικούς από τους μεγαλύτερους παραγωγούς γεωργικών προϊόντων στον κόσμο, θέτοντας σε εφαρμογή τις δεξιότητές μου από την εκστρατεία του Μπάιντεν.

Δυστυχώς, ήμουν απλά δυσαρεστημένος κατά τη διάρκεια της θητείας μου εκεί. Όσον αφορά τη φύση της δουλειάς, παρά την αστάθεια στις αγορές που προσέφεραν νέο υλικό κάθε μέρα, η αποκλειστική εστίαση στην οθόνη μπροστά μου δεν με γέμιζε πλέον ύστερα από λίγο. Απλώς πίστευα ότι δεν εκμεταλλευόμουν ένα ευρύτερο σύνολο δεξιοτήτων και σίγουρα όχι τις ηγετικές ικανότητες που είχα ακονίσει. Με άλλα λόγια, ένιωθα περιορισμένος, και αυτό το είχα εκφράσει στους ανωτέρους μου μαζί με το σχέδιό μου να παρακολουθήσω τη σχολή διοίκησης επιχειρήσεων μετά την GS. Ποτέ δεν μοιράστηκα με τους ανωτέρους μου κάτι που είχα συνειδητοποιήσει γι’ αυτούς: ότι η φύση αυτής της επιχείρησης τους έκανε δυστυχισμένους. Όταν το προϊόν που παράγετε είναι το ίδιο το χρήμα, δεν υπάρχει τίποτα απτό που να σας συνοδεύει για το υπόλοιπο της ζωής σας. Αυτό σας κάνει να αισθάνεστε αντικαταστάσιμοι. Όταν το κοντέρ μηδενίζεται, στην αρχή κάθε νέου έτους, είστε τόσο καλοί όσο το τελευταίο πράγμα που κάνετε για κάποιον. Απλώς ελπίζετε ότι αυτός ο κάποιος θα παραμείνει στην εταιρεία, θα σας βοηθήσει να ανεβείτε, μαζί με τη δική του πρόοδο, και ότι ο τομέας στον οποίο εργάζεστε θα αποδώσει επίσης καλά. Με άλλα λόγια, για άλλη μία φορά, πάρα πολλοί ανεξέλεγκτοι παράγοντες. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αποφάσισα να αφήσω την Goldman Sachs και να στραφώ σε κάτι που θα μπορούσα να ελέγξω περισσότερο, δηλαδή το όνομά μου να έχει σημασία τουλάχιστον όσο και το εμπορικό σήμα που εμφανίζεται στην επαγγελματική μου κάρτα. 

Είναι πάντα δύσκολο να φανταστεί κανείς μια εναλλακτική εκδοχή της ιστορίας του, αλλά ένας από τα πράγματα που μετανιώνω είναι ότι δεν έφυγα νωρίτερα από την Goldman Sachs. Ξεκινώντας από το 2012 και το 2013, μπορούσε κανείς να δει την τεχνολογική έκρηξη που ήταν σε εξέλιξη. Έμαθα για πρώτη φορά για την Uber από έναν συνάδελφο κατώτερο αναλυτή, ο οποίος έφυγε από την GS για να αναζητήσει μια ευκαιρία εργασίας εκεί. Από καιρό σε καιρό, θα διαβάζατε για νέους ιδρυτές που πωλούν τις νεοσύστατες επιχειρήσεις τους σε μεγάλες εταιρείες για πολύ σημαντικά χρηματικά ποσά – τίποτα που να πλησίαζε κάτι τέτοιο δεν θα ήταν διαθέσιμο για μένα στο άμεσο μέλλον στην τράπεζα. Υπήρχαν επίσης πολλά χρήματα επιχειρηματικών κεφαλαίων που διοχετεύονταν σε νεοσύστατες επιχειρήσεις, γεγονός που επέτρεψε αξιοπρεπείς μισθούς σε σύγκριση με προηγούμενες εποχές.

Ωστόσο, δεν προσπάθησα να αλλάξω πορεία, επηρεασμένος από την πίεση της τότε φίλης μου (και αργότερα, έστω και για λίγο, της αρραβωνιαστικιάς μου) για «σταθερότητα». Αν και δεν είχα παράλογες απαιτήσεις, ήμουν στη δεκαετία των είκοσι και ένιωθα ότι δεν προχωρούσα: ήταν η πρώτη φορά που η ταχεία τροχιά ανάπτυξής μου στην Αμερική είχε σταθεροποιηθεί. Ήθελα να υπερβώ τα όριά μου. Αντίθετα, ένιωσα κολλημένος σαν χάμστερ που τρέχει γύρω γύρω στον τροχό του. Σαφώς δεν είχα εσωτερικεύσει πολλές εσωτερικές συγκρούσεις, από την απότομη αλλαγή στην οικογενειακή μας περιουσία μέχρι το να πω τη λέξη «γκέι» στον εαυτό μου (παρότι ήμουν στους LGBT χορούς στο Αντόβερ μια ολόκληρη δεκαετία πριν). Ίσως χρειαζόμουν σταθερότητα και εγώ, αλλά σίγουρα δεν είχα έναν σύντροφο ζωής για να με βοηθήσει να κάνω τη μεγάλη κίνηση και να πετύχω επιχειρηματικά. 

Για να αντισταθμίσω αυτή τη δυστυχία που σιγόβραζε, έκανα «δύο δουλειές», για να προσπαθήσω να επεκτείνω τις επαγγελματικές μου επιλογές. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο άρχισα να γράφω μια στήλη για τις χρηματοπιστωτικές αγορές στον  , παρόλο που χρησιμοποίησα ψευδώνυμο ώστε να μην το μάθει η Goldman Sachs… Υπέγραφα με το ψευδώνυμο «Αριστοτέλης Οικονόμου». Χρόνια αργότερα, όταν οι στήλες μου ανακαλύφθηκαν από τον ελληνικό Τύπο, οι συνήθεις επικριτές μου με κατηγόρησαν σαρκαστικά ότι φανταζόμουν τον εαυτό μου Αριστοτέλη Ωνάση. Η αλήθεια είναι ότι προσπαθούσα να βρω ένα όνομα για να εκθέσω τις απόψεις μου (ή τη φιλοσοφία) μου για την οικονομία, γι’ αυτό και συνδύασα τον πρώτο φιλόσοφο που μου ήρθε στο μυαλό, τον Αριστοτέλη, με το επώνυμο «Οικονόμου».

Πιο παραγωγικά, ίσως, εξακολουθούσα να στηρίζω τον πατέρα μου τόσο σε επιχειρηματικά θέματα όσο και με τη νομική του υπόθεση (είχαν ήδη περάσει 11 χρόνια με αυτή τη ιστορία και συνεχιζόταν). Δημιούργησα μια ιστοσελίδα που ονομάζεται «CVfromGreece» για να συνδέσω νέους Έλληνες με μέντορες, οι οποίοι με τη σειρά τους θα υποστήριζαν τις αιτήσεις τους για εργασία ή εκπαιδευτικές ευκαιρίες στο εξωτερικό. Η Ελλάδα εξακολουθούσε να καταρρέει εκείνη την εποχή, και η ανεργία είχε φτάσει σε ύψη-ρεκόρ. Ως εκ τούτου, σκέφτηκα ότι ο καλύτερος τρόπος για να ενισχύσω τα ταλέντα των νεαρών Ελλήνων ήταν να βοηθήσω τους συνομηλίκους μου να μπορέσουν τουλάχιστον να ξεκινήσουν μια πορεία και στη συνέχεια να τους επιστρέψουν στην Ελλάδα μόλις η χώρα ανακάμψει. Ολοκλήρωσα επίσης τις αιτήσεις μου για σχολή επιχειρήσεων, η οποία ήταν μια πολύ χρονοβόρα διαδικασία. Τέλος, έγινα μέντορας ενός νεαρού μαθητή Γυμνασίου από το Μπρονξ. Είμαι περήφανος που τον βοήθησα να αποκτήσει την αυτοπεποίθηση να κάνει μεγάλα όνειρα και να πάρει πτυχίο Πληροφορικής…».

Το επόµενο βήµα

«Για να αντισταθμίσω την αγωνία μου για την επαγγελματική επιτυχία και, πιθανώς, για να καταστείλω την εσωτερικευμένη ομοφοβία μου, άρχισα να βγαίνω έξω ακόμα και κατά τη διάρκεια της εργάσιμης εβδομάδας – και να βγαίνω πολύ. Ζούσα με τη φίλη μου, αλλά είχε και εκείνη μια δουλειά σε μια επενδυτική τράπεζα που απαιτούσε να εργάζεται μέρα και νύχτα. Άρχισα να βγαίνω και, στην πορεία, να κάνω νέους φίλους. Ένιωσα καλά: ενώ μπορεί να ήμουν απογοητευμένος επαγγελματικά, τουλάχιστον το ζούσα στη Νέα Υόρκη. Ως μέρος αυτής της κουλτούρας του yuppie going out, άρχισα να κάνω κοκαΐνη με τους –κυρίως νέους– φίλους μου για πρώτη φορά στη ζωή μου (είχα αποφύγει τη χρήση ναρκωτικών σε όλο το κολέγιο). Υπήρξε μια φορά που είχα πάει στη δουλειά ύστερα από ολονύχτιο μεθύσι που περιλάμβανε έναν ομηρικό καβγά με τη φίλη μου γι’ αυτό. Οι δεσμοί σιγά σιγά έσπαγαν… Η σχέση μας βρέθηκα «έπιασε πάτο» όταν εκείνη έφερε ένα τεστ ούρων κοκαΐνης στο σπίτι, το οποίο φυσικά αρνήθηκα να κάνω.

Για να είμαι δίκαιος μαζί της, η φίλη μου με αγαπούσε πολύ και πίστευε σε μένα. Ήταν επίσης πολύ υπομονετική με τους γονείς μου, οι οποίοι εκείνη την εποχή απαιτούσαν μεγάλη προσοχή από εμάς. Κατά ειρωνικό τρόπο, αυτό που με βοήθησε να επανεστιάσω ήταν η ιδέα της να προετοιμαστώ για τη σχολή επιχειρήσεων: ερωτεύτηκα ξανά τα μαθηματικά και κατέληξα να πάρω 760 στις εξετάσεις GMAT, δηλαδή 99ο εκατοστημόριο. Έμοιαζε με μια επιστροφή στις ρίζες μου που με είχε οδηγήσει σε οποιαδήποτε επιτυχία είχα από τότε: μαθηματικά και ακαδημαϊκά.

Για να είμαι δίκαιος και με τον εαυτό μου, ωστόσο, ποτέ δεν ανέπτυξα κάτι που να μοιάζει έστω και ελάχιστα με εθισμό. Δόξα τω Θεώ, η κατάχρηση ουσιών δεν τρέχει στα γονίδιά μου. Για πολλούς ανθρώπους είναι ένα τεράστιο ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε με ενσυναίσθηση και μια συγκαταβατική, χωρίς αποκλεισμούς προσέγγιση. Απλώς μου άρεσε να βγαίνω έξω και να κοινωνικοποιούμαι. Αποκτούσα την αυτοπεποίθηση που έλειπε στο σπίτι μέσα από την κοινωνικοποίηση και βλέποντας ότι άλλοι, συμπεριλαμβανομένων πολύ επιτυχημένων ανθρώπων (διαχειριστές hedge funds, επιχειρηματίες κ.λπ.), αναγνώριζαν τις δυνατότητές μου. Με έκανε να νιώσω πως ξεπερνάω τη σταθερότητα που θα έπρεπε να αποδείξω στο σπίτι – και την οποία στην πραγματικότητα παρείχα, καθώς ήμουν αυτός που αναλάμβανε το μεγαλύτερο οικονομικό βάρος του κοινού μας τρόπου ζωής μέχρι να απογειωθεί η καριέρα της φίλης μου.

Μετά την αποχώρησή μου από την Goldman Sachs και την έναρξη μεταπτυχιακών σπουδών στο MIT, όπου ήλπιζα να ακολουθήσω τη μηχανική επιχειρήσεων και συστημάτων, έκανα μια μεγάλη στροφή. Η κοπέλα μου κι εγώ είχαμε μόλις αρραβωνιαστεί και σχεδιάζαμε έναν γάμο στην Ελλάδα. Ωστόσο, έπειτα από όλη την ένταση στη σχέση και μετά τα τέσσερα χρόνια συμβίωσης, η μεγάλη απόσταση μεταξύ του Κέιμπριτζ και της Νέας Υόρκης –και δεδομένου ότι εγώ δεν κέρδιζα πλέον οικονομικά, αλλά, αντιθέτως, συσσώρευα φοιτητικό χρέος– επέτρεψε στη φίλη μου να ξανασκεφτεί τις δικές της ανάγκες. Κατέβαινα στη Νέα Υόρκη σχεδόν κάθε Σαββατοκύριακο, εκείνη ήρθε στο Κέιμπριτζ μόνο μία φορά.

Στο τέλος του 2014, ύστερα από μόλις ένα εξάμηνο στο MIT, σκεφτόμουν να τα παρατήσω ή τουλάχιστον να πάρω άδεια για έναν χρόνο. Εκτίμησα την εκπαίδευση, αλλά δεν ήθελα να φορτωθώ με περισσότερα χρέη και να πρέπει να επιστρέψω στην κατάσταση του χάμστερ που γυρίζει στον τροχό μου. Ήθελα τουλάχιστον να αποπειραθώ να κάνω κάτι σπουδαίο μία φορά στη δεκαετία της ζωής μου την οποία διένυα. Η κοπέλα μου τράβηξε μια κόκκινη γραμμή στο θέμα: αν επρόκειτο να τα παρατήσω, θα έπρεπε να βρω τη δική μου θέση στη Νέα Υόρκη όταν επέστρεφα στην πόλη. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που μου δόθηκε ένα τέτοιο τελεσίγραφο, και τότε αποφάσισα να σπάσω το τείχος της αδράνειας.

Το 2015 ήταν μια εξαιρετικά δύσκολη –και διαμορφωτική– χρονιά για μένα. Είχα μόλις εγκαταλείψει το MIT και επέστρεψα στη Νέα Υόρκη. Τυπικά, παραμείναμε δεσμευμένοι αλλά αποξενωμένοι. Συνέχισε να φοράει το δαχτυλίδι αρραβώνων μας, ίσως με την ελπίδα μιας μελλοντικής επανένωσης ή ίσως για να κρύψει την κρίση της σχέσης από τους συναδέλφους της. Μετακόμισα. Είχα ξοδέψει σχεδόν όλες τις αποταμιεύσεις μου για τα κοινά έξοδά μας. Εκείνη είχε μόλις λάβει το πρώτο της σημαντικό μπόνους. Δεν το άγγιξα. Βρήκα  ένα κοινόχρηστο διαμέρισμα βραχυπρόθεσμης ενοικίασης με έναν άλλο ενοικιαστή στην Chinatown walk-up. Ήταν μια μεγάλη αντίθεση σε σχέση με το πολυτελές διαμέρισμα στην Τριμπέκα όπου ζούσα. Πιο συγκεκριμένα, ένιωσα προδομένος και ντροπιασμένος.

Βίωσα αυτή τη δραστική προσωπική μετάβαση από τον Ιανουάριο του 2015, τον ίδιο μήνα που ο ΣΥΡΙΖΑ εξελέγη στην Ελλάδα. Παρακολουθούσα τις τοπικές ειδήσεις, αλλά ήμουν πολύ απορροφημένος από την αστάθεια στην προσωπική μου ζωή, για να συνειδητοποιήσω την έκταση της αλλαγής που είχε ξεκινήσει στην Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ανακάλυψα επίσης ότι η (πρώην;) φίλη μου είχε αρχίσει να βγαίνει με ένα στέλεχος ιδιωτικών κεφαλαίων σχεδόν 20 χρόνια μεγαλύτερο από εμάς, ενώ ήμουν στο MIT. Είχε πραγματικά μεγιστοποιήσει τις επιλογές της προς τη σταθερότητα. Ήμουν συντετριμμένος και ντροπιασμένος. Έκλαιγα σχεδόν κάθε μέρα, αδυνατώντας να καταλάβω αυτό που μου συνέβαινε τόσο ξαφνικά.

biblio_kasselaki5_2a6f5.jpg

Τον Μάρτιο απλώς εγκατέλειψα τη Νέα Υόρκη για να μετακομίσω με τη μαμά και τον μπαμπά μου στη Φιλαδέλφεια, για να μην πληρώνω και ενοίκιο. Ασχολήθηκα πολύ περισσότερο με την επιχείρηση ναυτιλιακών χρωμάτων και επιστρώσεων του πατέρα μου και αναδιαμόρφωσα ολόκληρο το επιχειρηματικό μοντέλο, αφαιρώντας το από μια κοινοπραξία στην Κίνα και αναπροσαρμόζοντάς το στις ΗΠΑ, ενώ αποκέντρωσα το μοντέλο κατασκευής με τοπική παραγωγή just-in-time. Στη συνέχεια, στα μέσα του μήνα, ο πατέρας μου διαγνώστηκε με μια επιθετική περίπτωση καρκίνου του προστάτη που απαιτούσε χειρουργική επέμβαση και ακτινοβολίες. Ο μπαμπάς μου έπρεπε να περνάει το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας του στο νοσοκομείο, ενώ εγώ έκανα το καλύτερο δυνατό. Ευτυχώς, χάρη στη μαμά μου, είχε μερικές από τις καλύτερες υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης στον κόσμο στο Νοσοκομείο του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια. Κατά έναν περίεργο τρόπο, η επιλογή μου να πάω στο Penn, που οδήγησε και στην απασχόληση της μαμάς μου εκεί, μπορούσε να σώσει τη ζωή του μπαμπά μου και, με αυτό, μπορούσα να ξεκινήσω την επιχειρηματική μου πορεία.

Μόλις έναν μήνα μετά τη θεραπεία του πατέρα μου, τον Απρίλιο του 2015, ένας από τους πελάτες μας, μια μικρή ναυτιλιακή εταιρεία ξηρού φορτίου, άρχισε να χάνει τα πλοία του από τους δανειστές του. Είχαμε μόλις πραγματοποιήσει αρκετά έργα δεξαμενισμού για τα πλοία τους και είχαμε σημαντική έκθεση σε αυτά έναντι της πιστωτικής γραμμής. Θυμάμαι να σκέφτομαι ότι η τέλεια καταιγίδα μόλις με είχε χτυπήσει: είχα χωρίσει, ήμουν άνεργος, είχα χρέος και με μια σοβαρή οικογενειακή κρίση υγείας. Και με την πρώτη μου επιχειρηματική προσπάθεια πλήρους απασχόλησης έτοιμη να χρεοκοπήσει μόλις τρεις μήνες μετά. 

Συνειδητοποιώντας τη γελοία κατάσταση στην οποία είχα περιέλθει, πήγα μια βόλτα στο Center City Philadlephia και, καθώς διέσχιζα τη γέφυρα του ποταμού Schuykill, ξέσπασα σε γέλια. Συνειδητοποίησα ότι μόλις είχα γίνει 27 ετών και τίποτα δεν είχε πάει σύμφωνα με το σχέδιο! Όλες οι ελπίδες μου να ξεκινήσω νωρίς μια λαμπρή καριέρα είχαν καταλήξει στο μηδέν. Ένας τύπος με πτυχίο Huntsman που είχε ξεκινήσει στην Goldman Sachs, εν μέσω της οικονομικής κρίσης, επέστρεψε στην πανεπιστημιούπολη έξι χρόνια αργότερα, μένοντας με τη μαμά και τον μπαμπά του. Άρχισα απλώς να γελάω και σε εκείνο το σημείο σκέφτηκα: Υποθέτω ότι δεν έχω τίποτα να χάσω. Και τότε ήταν που έγινα επικίνδυνος στις επιχειρήσεις….».

«…Κάθε επιτυχία που έχω βιώσει επιχειρηματικά (ή όχι) από τότε προέρχεται από εκείνη τη στιγμή στη γέφυρα της Φιλαδέλφειας, όταν συνειδητοποίησα ότι τελικά μόνο μια χούφτα ανθρώπων νοιαζόταν πραγματικά για μένα ενώ βρισκόμουν στο ναδίρ μου. Κατά συνέπεια, ποιο είναι το νόημα να νοιάζεστε για το τι θα έλεγαν όλοι οι άλλοι αν ήταν άσχετοι όταν τους χρειαζόσασταν περισσότερο; Έτσι, άφησα στην άκρη κάθε αίσθηση υπερηφάνειας και άρχισα να παίρνω όλο και μεγαλύτερα επιχειρηματικά ρίσκα. Και πάλι, επέστρεψα στη διαχείριση κινδύνου, αλλά αυτή τη φορά ο κίνδυνος ήταν πολύ πιο προσωπικός από τις αποτελεσματικές θεωρίες της αγοράς στη Γουάρτον ή στην Goldman Sachs. Ο κίνδυνος αρχικά ήταν μια στιγμή make-or-break. Στη συνέχεια, μετατράπηκε σε μεγαλύτερες διακυμάνσεις, ακόμη και αν αυτό σήμαινε βραχυπρόθεσμο λειτουργικό ή οικονομικό έλεγχο ζημιών. Αυτό ακριβώς είναι το μυστικό πίσω από μερικούς από τους μεγαλύτερους επιχειρηματικούς ή πολιτικούς ηγέτες: είτε από ρομαντισμό, υπερβολική αυτοπεποίθηση ή αφέλεια, τιμολογούν το προσωπικό τους ρίσκο διαφορετικά από όλους τους άλλους. Η κατανόηση ότι κάθε άτομο έχει διαφορετικό σημείο εκκίνησης και διαφορετική αξιολόγηση κινδύνου είναι ο τρόπος με τον οποίο απαλλάσσεστε από κάθε συγκριτική αξιολόγηση με άλλους…».

Πλοιοκτήτης

Ακριβώς όπως είχα ξεκινήσει στον τραπεζικό τομέα στο ναδίρ των χρηματοπιστωτικών αγορών, έτσι ξεκίνησα και στις ναυτιλιακές αγορές. Μέχρι τον Φεβρουάριο του 2016, οι αγορές ξηρού χύδην φορτίου είχαν φτάσει σε αυτό που ήταν ουσιαστικά ένα χαμηλό όλων των εποχών, ως αποτέλεσμα της μαζικής υπερπροσφοράς μετά την κατασκευή νέων πλοίων κατά τη διάρκεια των ετών πριν από το 2008, και ακόμη και μετά με το καθεστώς χαμηλών επιτοκίων που ακολούθησε. Δεν είχαμε συναντήσει τόσο χαμηλά επίπεδα ναύλων και τιμών πλοίων για πάνω από τέσσερις δεκαετίες. Συνειδητοποίησα ότι αυτή ήταν μια μοναδική ευκαιρία να εισέλθω στη ναυτιλία ως νέος παίκτης με καθαρό ισολογισμό, συνδυάζοντας τις βέλτιστες πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης τύπου ΗΠΑ και τεχνικής και εμπορικής διαχείρισης με έδρα την Ελλάδα. 

Η αρχική μου προσέγγιση ήταν να αντλήσω κεφάλαια από το ευρύ επενδυτικό κοινό των ΗΠΑ μέσω των μικρότερων χρηματιστηρίων εναλλακτικών αγορών που ήταν διαθέσιμα. Ωστόσο, σύντομα ανακάλυψα ότι η έναρξη ενός νέου επιχειρηματικού σχεδίου ήταν δύσκολο να ανταποκριθεί στις υπάρχουσες κανονιστικές απαιτήσεις, εκτός εάν η επιχείρηση είχε ένα απτό περιουσιακό στοιχείο –τουλάχιστον ένα σκάφος– στα βιβλία της. Ως εκ τούτου, στράφηκα σε μια πιο παραδοσιακή αύξηση κεφαλαίου επενδυτών, δηλαδή στην άντληση ιδιωτικών κεφαλαίων για τουλάχιστον ένα σκάφος. Συγκέντρωσα μια μικρή ομάδα συμβούλων εκκίνησης με σχετικές δεξιότητες, από δεδομένα έρευνας και μεσιτείας έως δανεισμό και μοντελοποίηση. Σκέφτηκα το όνομα «SwiftBulk» κατά τη διάρκεια μιας από τις διαδρομές μου στο Central Park, σε σχέση τόσο με τα γρήγορα αποτελέσματα απόδοσης όσο και με την ταχεία απόδοση του σκάφους στη θάλασσα από την υψηλής ποιότητας εποπτεία διαχείρισης που θα παρέχουμε.

Τον Δεκέμβριο του 2016 συναντήθηκα με την εκτελεστική ομάδα της Tiptree Inc, μιας σχετικά μικρής εισηγμένης επενδυτικής εταιρείας που τελικά θα γινόταν ο επενδυτής μου. Πέρασα όλο το 2017 δουλεύοντας μαζί τους για το επιχειρηματικό σχέδιο, καθώς και για την εξαιρετικά περίπλοκη φορολογική δομή, το σχέδιο διαχείρισης κινδύνου και, φυσικά, τις εταιρικές συμφωνίες που θα διέπουν τη σχέση επενδυτή-CEO. Περιττό να πω ότι πολλοί από τους πολιτικούς μου αντιπάλους στην Ελλάδα με κατηγόρησαν ότι έχω τις αμερικανικές συμμετοχές μου στο Ντέλαγουερ, έναν «φορολογικό παράδεισο».

Είναι τόσο ανίδεοι για το πώς λειτουργούν οι επιχειρήσεις, νομίζουν ότι η πολιτεία του Ντέλαγουερ που συνορεύει με την Πενσιλβάνια και το Μέριλαντ είναι ένας υπεράκτιος παράδεισος όπως τα νησιά Κέιμαν. Απλώς δεν έχουν ιδέα για το πώς λειτουργεί η φορολογική διάρθρωση ή για το πώς φορολογούνται οι επιχειρήσεις και οι πολίτες των ΗΠΑ – και είναι πολλοί φόροι. Απλώς προσπαθούν να πείσουν τους ανθρώπους ότι είμαι ο βάρβαρος που εισβάλλει, ότι δεν υπάρχει περίπτωση τα κίνητρά μου να είναι καθαρά ή τα κέρδη μου νόμιμα.

Το επίπεδο του λόγου στην Ελλάδα είναι χαμηλό, και οι άνθρωποι δεν είναι εξοικειωμένοι ακόμη με την έννοια της επένδυσης ιδιωτικών κεφαλαίων: νομίζουν ότι κάποιος μου δάνεισε χρήματα σε ηλικία 29 ετών για να βγω έξω και να αγοράσω πλοία. Δεν μπορούν καν να κατανοήσουν την ιδέα ότι οι πάροχοι κεφαλαίων υπάρχουν για να επενδύουν μετοχικό κεφάλαιο σε ταλαντούχες ομάδες διαχείρισης και ότι, με τη σειρά τους, τα στελέχη διαχείρισης αποζημιώνονται τόσο για τον χρόνο τους όσο και για τα αποτελέσματα της απόδοσής τους. Ουσιαστικά, το μόνο που γνωρίζουν οι άνθρωποι στην Ελλάδα είναι ότι είτε έχεις χρήματα από την οικογένειά σου είτε δανείζεσαι από την τράπεζα.

Δεν υπάρχει, ουσιαστικά, καμία κουλτούρα «μη οικογενειακών» επενδύσεων σε μετοχές, και το νομικό και λογιστικό πλαίσιο είναι επίσης εξαιρετικά ελλιπές. Όταν μίλησα για τα δικαιώματα προαίρεσης μετοχών σε μια μεγάλη βιομηχανική συνάντηση το 2023, η ακροαριστερή πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ έσπευσε να χλευάσει την ιδέα. Απλώς δεν καταλαβαίνουν ότι η δημιουργία μηχανισμών για το μοίρασμα της ισότητας σε συνδυασμό με την προστασία και την επέκταση των εργασιακών δικαιωμάτων είναι ο τρόπος με τον οποίο απελευθερώνεις τους ανθρώπους από τα δεσμά της οικονομικής καταπίεσης. Αφορά την ελευθερία και την πρόοδο.

Το γεγονός είναι ότι ήμουν ο πρωταγωνιστής σε μια από τις σπάνιες ιστορίες επιτυχίας εκκίνησης στη ναυτιλία και σε νεαρή ηλικία. Άκουγα πολλές ιστορίες εκείνη την εποχή, το 2016, για συμμετέχοντες στην αγορά που απλά με ξεγράφουν: αποκλείεται να επένδυε κανείς σε έναν 28χρονο χωρίς προηγούμενη ναυτιλιακή εμπειρία. Εξάλλου, πολλοί συμμετέχοντες στην αγορά από την Ελλάδα έρχονταν τακτικά στις ΗΠΑ για να προσπαθήσουν να αντλήσουν κεφάλαια παρουσιάζοντας παρόμοιες επενδυτικές ευκαιρίες περιουσιακών στοιχείων.

Αυτό που τους έλειπε, ωστόσο, ήταν μια πολιτιστική ταύτιση με τους Αμερικανούς επενδυτές. Ο επενδυτής μου επέλεξε να ρίξει κεφάλαια στην ιδέα μου όχι μόνο λόγω των σχέσεων και των εμπειρογνωμόνων που έφερνα στο τραπέζι, αλλά και λόγω του στιλ ηγεσίας μου και της βαθιάς κατανόησης των προτύπων εταιρικής διακυβέρνησης των ΗΠΑ.

Το 2018, αγοράσαμε τρία πλοία ξηρού φορτίου. Ονόμασα τον πρώτο «Όσιο Δαυίδ», από το μοναστήρι στο οποίο βαπτίστηκα και όπου προσευχόμουν μεγαλώνοντας να μη «γίνω ομοφυλόφιλος». Κατά ειρωνικό τρόπο και παρά το άγιο όνομα, ο Όσιος Δαυίδ βίωσε μια σύγκρουση στο πρώτο του ταξίδι υπό την ιδιοκτησία μας, στη μέση της Διώρυγας του Σουέζ. Έτσι πήρα το πρώτο μου μεγάλο μάθημα ναυτιλίας νωρίς. Το δεύτερο σκάφος ονομάστηκε «Thestelia K», ακρωνύμιο για τα μέλη της οικογένειάς μου. Τέλος, το τρίτο σκάφος ονομάστηκε «Stilianos K», από τον αδελφό μου, ο οποίος είναι το πιο σημαντικό πρόσωπο στη ζωή μου (δεύτερο μόνο μετά το πορτογαλικό σκυλί μου, τη Φάρλι, και στην ίδια θέση με τον σύζυγό μου Τάιλερ). Επενδύσαμε περίπου 50 εκατομμύρια δολάρια τον χρόνο.

Το 2019, είχα την ευκαιρία να επεκταθώ στον χώρο των δεξαμενόπλοιων, εστιάζοντας στη μεταφορά εκλεπτυσμένων προϊόντων. Εκτός από την ιδέα της διαφοροποίησης, μου άρεσαν τα θεμελιώδη στοιχεία αυτού του τμήματος περισσότερο από το ξηρό χύδην και σκέφτηκα ότι σύντομα θα εισέλθουμε σε ένα περιβάλλον υψηλότερου ναύλου. Η επέκταση στα δεξαμενόπλοια προκάλεσε ρήξη στο διοικητικό μου συμβούλιο και, δεδομένων των προχωρημένων διαπραγματεύσεων με έναν μεγάλο όμιλο εμπορευμάτων που επρόκειτο να με βάλει στη μαύρη λίστα αν επρόκειτο να κάνω backtrade, υπέβαλα στο διοικητικό συμβούλιο την παραίτησή μου από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου πριν κατοχυρωθεί οποιοδήποτε από τα δικαιώματα προαίρεσης μετοχών μου. Δεν το δέχτηκαν και αντ’ αυτού ενέκριναν τη συμφωνία, η οποία στην πραγματικότητα αποδείχθηκε εξαιρετικά επιτυχημένη. Πήγαινα συχνά στα πλοία κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεών τους και περνούσα σημαντικό χρόνο παρακινώντας το πλήρωμα, καθώς είναι η πρώτη γραμμή άμυνας. 

Η χρονική στιγμή των τεταμένων διαπραγματεύσεων για τη συμφωνία συμπίπτει με τη συνάντησή μου με τον Τάιλερ, τον Ιούνιο του 2019. Σε αυτό το σημείο ήμουν πολύ πιο σίγουρος για τον εαυτό μου, έχοντας χτίσει πολλή αντοχή ύστερα από τέσσερα χρόνια ως επιχειρηματίας και έχοντας τελικά κερδίσει αναγνώριση στον κλάδο μου. Γεννημένος και μεγαλωμένος στο Μισισιπή και εκπονώντας το διδακτορικό του στη νοσηλευτική πρακτική στη Νέα Υόρκη, ο Τάιλερ με συναντούσε στην κοινή μας γειτονιά στο West Village σχεδόν μία φορά την εβδομάδα – για αρκετούς μήνες. Σε ένα σημείο, απλώς ξεκίνησε τη συζήτηση και έκανε την πρωτότυπη ερώτηση: «Γεια σου, μένεις στη γειτονιά;».

Είχαμε μια άμεση σύνδεση. Την επόμενη εβδομάδα πήγαμε για έναν καφέ που κράτησε σχεδόν τρεις ώρες. Την επόμενη μέρα βγήκαμε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ήταν τότε που έκανα coming out σε κάποιον για πρώτη φορά. Αρχίσαμε να μιλάμε κάθε μέρα από τότε.

Το παραδέχτηκα και στη μαμά μου τους επόμενους μήνες, τον Ιούλιο του 2019. Γνώριζε τις πολύ αγχωτικές επιχειρηματικές διαπραγματεύσεις που διαχειριζόμουν εκείνη την εποχή.

«Τι είπες; Είναι αυτή μια φάση;» 

«Μαμά, αν το πεις αυτό στο Penn Dental, θα απολυθείς».

«Το ξέρω, αλλά είμαι Ελληνίδα μαμά!»

Δεν ήταν η απάντηση που ήλπιζα να πάρω, και κυριολεκτικά η απάντηση που δουλεύω ακόμη για να ανατρέψω… Για να είμαι δίκαιος, όμως, η μαμά μου ήταν πολύ στοργική από την αρχή. Με ρώτησε για την κατάλληλη στιγμή, γιατί έκανα coming out σε αυτό το σημείο της ζωής μου.

«Επειδή δεν θέλω να χάσω το διαμάντι που μόλις γνώρισα».

Ο Τάιλερ είναι ακριβώς αυτό – ένα πραγματικό διαμάντι. Είναι ο καλύτερος και πιο στοργικός άνθρωπος που έχω γνωρίσει ποτέ. Όταν χτύπησε η Covid-19 το 2020, πηγαίναμε μια βόλτα στο West Village πριν πάει για τη νυχτερινή του βάρδια στο νοσοκομείο NYU Langone. Οι άνθρωποι χτυπούσαν τις κατσαρόλες τους στα μπαλκόνια τους για να δηλώσουν τη στήριξή τους στους επαγγελματίες στον χώρο της υγείας και εγώ δάκρυζα. Ο Τάιλερ, αντίθετα, ήταν ψυχρός: «Γι’ αυτό είμαστε εκπαιδευμένοι». Ευτυχώς είχαμε στην αγκαλιά μας το όμορφο πορτογαλικό σκυλί μας (Water Dog), τη Φάρλι, εγκαίρως, δύο μήνες πριν από την πανδημία. Ένιωσα λοιπόν σαν να είχα ένα μέλος της οικογένειάς μας, ενώ εκείνος εργαζόταν μακριά στο νοσοκομείο και ξεκουραζόταν μεταξύ των βαρδιών.

Στα τέλη του 2020, ήθελα να επιδιώξω επέκταση στην εγχώρια ναυτιλία και βρήκα μια συμφωνία για την αγορά υπεράκτιων σκαφών αστακού και των ομοσπονδιακών αδειών τους, με έδρα τη Μασαχουσέτη. Δεν ήταν εύκολο να μπω σε αυτή την επιχείρηση, καθώς έπρεπε να αναπτύξω προσωπικές σχέσεις με την τοπική κοινότητα. Πολλοί επικριτές στην Ελλάδα ήταν έτοιμοι να με θάψουν μόλις συνειδητοποίησαν ότι είχα ακολουθήσει επιχειρήσεις και σε αυτόν τον τομέα. Κυριολεκτικά δεν καταλαβαίνουν πόσο δύσκολη είναι η αλιευτική επιχείρηση, αλλά πιο συγκεκριμένα, απλώς αποκαλύπτουν πλήρη έλλειψη επιχειρηματικού πνεύματος. Δεν κατηγορώ τον γι’ αυτό καθαυτό· Κατηγορώ την αποτυχημένη πολιτική ηγεσία της χώρας που έχει συντρίψει την επιχειρηματική φαντασία των ανθρώπων υπέρ της κοινωνικής εξάρτησης.

Ευτυχώς είχα τοποθετήσει τον όμιλο πολύ συνετά μπροστά από την πανδημία, τόσο από την άποψη της πολύ χαμηλής μόχλευσης όσο και από την άποψη της βεβαιότητας των κερδών. Έτσι, καταφέραμε να έχουμε ένα οικονομικά υγιές 2020, παρά τις μεγάλες επιχειρησιακές προκλήσεις που αντιμετωπίσαμε σε λιμάνια σε όλο τον κόσμο. Ακολούθησε ένα πολύ επιτυχημένο 2021 και στη συνέχεια, το 2022, άδραξα την ευκαιρία να ρευστοποιήσω ολόκληρο το επενδυτικό πρόγραμμα σε υψηλά επίπεδα της αγοράς. Πούλησα και τα πέντε ποντοπόρα πλοία, ξεκινώντας τον Μάρτιο του 2022 και τελειώνοντας τον Νοέμβριο του 2022.

Η τελευταία πώληση αποδείχθηκε μακράν η πιο δύσκολη, καθώς έπρεπε να αντιμετωπίσω μια βασανιστική διαδικασία τριών μηνών πριν παραδώσω το σκάφος στους νέους ιδιοκτήτες του: το πλοίο είχε δεσμευτεί στο Τέξας λόγω ισχυρισμού καταγγελίας που αφορούσε θαλάσσια ρύπανση στη θάλασσα. Όπως τελικά ανακάλυψα, οι τεχνικοί διαχειριστές του πλοίου, ένας τρίτος πάροχος και μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες στον τομέα, γνώριζαν αυτήν την παραβίαση, αλλά την είχαν καλύψει. Στη συνέχεια, μόλις το σκάφος συνελήφθη από τις αρχές στο Τέξας, προσποιήθηκαν ότι μόνο οι ιδιοκτήτες ήταν υπεύθυνοι για την εκκαθάριση του σκάφους. Μετά βίας κοιμήθηκα κατά τη διάρκεια αυτών των μηνών, διαχειριζόμενος την υπόθεση σε πολλά διαφορετικά νομικά και επιχειρησιακά μέτωπα ταυτόχρονα, ενώ προσπαθούσα να τηρήσω την προθεσμία πώλησης. Τελικά, κατάφερα να πείσω τις τελωνειακές αρχές του Τέξας να επιτρέψουν στο πλήρωμά μας να αποβιβαστεί σε ένα πλοίο ανεφοδιασμού ανοικτής θαλάσσης που είχα ναυλώσει, το οποίο με τη σειρά του θα τους μετέφερε στο Μεξικό για επαναπατρισμό. 

Όπως είπαν οι δικηγόροι μας στο διοικητικό μου συμβούλιο εκείνη την εποχή, είχα «κάνει ένα θαύμα». Αλλά δυστυχώς αυτό δεν ήταν αρκετό για να πείσω τους επενδυτές μου να τηρήσουν το τέλος της συμφωνίας όταν ήρθε η αποζημίωσή μου. Τώρα που το κέρδος είχε κλειδωθεί και η «δωρεάν επιλογή» είχε κερδίσει, δεν υπήρχε λόγος να πληρώσει ένα ασφάλιστρο γι’ αυτό. Αυτό ξεκίνησε μια διαδικασία μεταξύ Δεκεμβρίου 2022 και Μαρτίου 2023, κατά την οποία προσέλαβα σύμβουλο για να ακολουθήσω αυτό που ήταν τόσο στο πνεύμα όσο και στο γράμμα των συμβάσεων, παρά τις παραπλανητικές νέες ερμηνείες που είχαν αποφασίσει να υιοθετήσουν οι επενδυτές μου. Πριν από τη λήξη της σύμβασης εργασίας μου τον Μάρτιο, μου πρόσφεραν μια προσοδοφόρα πρόταση σε ένα δεύτερο ναυτιλιακό ταμείο που θα αγκυροβολούσαν για μένα. Απλώς έχασαν όλο το νόημα για μένα: δεν συνεργάζομαι με ανθρώπους που αθετούν τις υποσχέσεις τους και δεν μπορώ να «δωροδοκηθώ». Θα ξοδέψω και το τελευταίο δολάριο που έχω αν χρειαστεί για να κυνηγήσω αυτό που είναι σωστό, μόνο και μόνο επειδή δεν φοβάμαι να ξεκινήσω από την αρχή. 

Το τελευταίο είναι η ουσία για το ποιος είμαι και στο πλαίσιο της ελληνικής πολιτικής. Έχω δουλέψει πολύ σκληρά στη ζωή μου για να βρω τον εαυτό μου, να στηρίξω την οικογένειά μου και να είμαι ανεξάρτητος οικονομικά. Η Ελλάδα πρέπει να αλλάξει, και δεν θα αφήσω την Ελλάδα να με αλλάξει – όχι λόγω αλαζονείας αλλά λόγω αυτογνωσίας. Δεν προσποιούμαι ότι είμαι κάτι που δεν είμαι, και δεν με ενδιαφέρει να ανέλθω στην εξουσία παίζοντας με τους συμβατικούς κανόνες, τους ίδιους κανόνες που γονάτισαν τη χώρα.

Ήρθα στο προσκήνιο ακριβώς επειδή είμαι διαφορετικός από άλλους πολιτικούς και δεν με ενδιαφέρει να το θυσιάσω αυτό. Δεν αισθάνομαι καν πολιτικός: δεν έχω αλληλοεπιδράσει ποτέ με τα κέντρα εξουσίας και σίγουρα δεν έχω πληρωθεί ποτέ από τους φορολογούμενους. Είμαι ένας ακτιβιστής πολίτης που θέλει να γκρεμίσει τα τείχη της πολιτικής και να κάνει το «σύστημα» να λειτουργήσει για ευρεία ευημερία.

Δεν κρύβω ποιος είμαι, πού ζω, πώς έχω κερδίσει τον πλούτο μου και τι θέλω να κάνω με την υποστήριξη του κόσμου. Επίσης, δεν πρόκειται να είμαι διπλωματικός σχετικά με τους πολιτικούς που πρέπει να αποφεύγουν οι άνθρωποι: υπάρχουν πάρα πολλοί από αυτούς που έχουν προδώσει την εμπιστοσύνη των ανθρώπων για πάρα πολύ καιρό. Οι άνθρωποι αξίζουν να γνωρίζουν την αλήθεια!

Δεν προσέγγισα την ελληνική πολιτική ως επιχείρηση, αλλά θα κάνω δική μου δουλειά να καθαρίσω την ελληνική πολιτική και τελικά να βάλω κάποια τάξη στην πατρίδα μου.

Η ελληνική κοινωνία μπορεί να συνεχίσει να κάνει θεωρίες συνωμοσίας σχετικά με τα κίνητρά μου και πώς «προσγειώθηκα» από το πουθενά. Ή μπορούν απλώς να δεχτούν την αλήθεια μου και να με υποστηρίξουν στην προσπάθεια βελτίωσης αυτού του τόπου που όλοι αγαπάμε – και αγαπάμε να μισούμε. 

Δεν μπορώ να δωροδοκηθώ και δεν μπορώ να χειραγωγηθώ από κανέναν. Έχω εργαστεί πάρα πολύ σκληρά και είμαι πολύ περήφανος για να είμαι πολιτική μαριονέτα οποιουδήποτε. Ο προκάτοχός μου στον ΣΥΡΙΖΑ, ο Αλέξης Τσίπρας, και πολλοί άλλοι το ανακάλυψαν με τον δύσκολο τρόπο: δεν ήμουν το «Αμερικανάκι» που κάποιοι ήλπιζαν να χειραγωγήσουν πριν τον πετάξουν έξω. Είμαι μετανάστης στην Αμερική και είμαι μετανάστης στην Ελλάδα. Ίσως είναι καιρός να προχωρήσουμε πέρα από τις ετικέτες και να δούμε ο ένας στον άλλο την απλούστερη αλήθεια αυτού που είμαστε: μοναδικά ανθρώπινα όντα που προσπαθούν απλώς να επιδιώξουν την ευτυχία…».

Το αίτημα της βάσης: «Άλλαξέ τα όλα»

kasselakis syriza synedrio 06195

Στις 18 Οκτωβρίου, πραγματοποιήθηκε η πρώτη –καθυστερημένη για πολλούς– Πολιτική Γραμματεία με εμένα ως πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ. «Άλλαξε τα όλα», αυτή ήταν η εντολή της βάσης. Αλλά πολλοί δεν ήταν διατεθειμένοι ούτε ήθελαν να την ακούσουν. Συμμετείχα διαδικτυακά. Βρισκόμουν στις ΗΠΑ προκειμένου να πραγματοποιήσω τον πολιτικό μου γάμο με τον Τάιλερ και να οριστικοποιήσω τη μετακόμισή μου στην Ελλάδα. 

«Είμαι ένας απόδημος που μετακομίζει στη χώρα του με τον σύντροφό του από τις ΗΠΑ…» Αυτή ήταν η πρώτη μου φράση στην εισήγησή μου, για να συνεχίσω τονίζοντας τη σημασία της συλλογικότητας και την πρόθεσή μου να λειτουργήσω ανιδιοτελώς. 

Τα πρώτο θέμα που έθεσα ήταν η Μέση Ανατολή και η κρίση στη Γάζα, καταδικάζοντας την επίθεση της Χαμάς αλλά και την αντεπίθεση του Ισραήλ.

«Η βία σε βάρος των αμάχων δεν είναι ανεκτή από το διεθνές δίκαιο…»

Στη συνέχεια, αναφέρθηκα τις εσωκομματικές εκλογές, αναδεικνύοντας την τεράστια ευθύνη που έχουμε όλοι μετά τη μεγάλη συμμετοχή των πολιτών σε αυτές.

Ως προς τις αυτοδιοικητικές εκλογές, τόνισα τη σημασία της μεγάλης αποχής. Θα μπορούσα να μην επωμιστώ, απέχοντας, το όποιο αποτέλεσμα ως νεοεκλεγείς πρόεδρος, αλλά δεν το σκέφτηκα ούτε στιγμή.

Ιδιαίτερης σημασίας για εμένα ήταν ο εκσυγχρονισμός του iSYRIZA, προκειμένου να δοθεί το βήμα στα μέλη.

Εισηγήθηκα την πραγματοποίηση 13 περιφερειακών συνεδρίων, προκειμένου να εμπλακεί ουσιαστικά και η κοινωνία. Χρειαζόμασταν την κοινωνία και τον διάλογο μαζί της, ώστε να προχωρήσουμε στο συνέδριο, το οποίο πρότεινα να διεξαχθεί στις 23, 24 και 25 Φεβρουαρίου.

Η πρώτη αυτή Πολιτική Γραμματεία διήρκεσε 7 ώρες. 

Στο τέλος της ημέρας ενέκρινε κατά πλειοψηφία επί των παρόντων την πρότασή μου για συνέδριο τον Φεβρουάριο. Η πρόταση πέρασε κατά πλειοψηφία με 20 υπέρ, 10 κατά και 8 λευκά. Η «Ομπρέλα» και ο Δημήτρης Τζανακόπουλος καταψήφισαν, ενώ οι «6+6» ψήφισαν λευκό, καθώς ζητούσαν να γίνει το συνέδριο τον Νοέμβριο.

Κατά της εισήγησης ψήφισαν από την «Ομπρέλα» ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο Νίκος Φίλης, ο Πάνος Σκουρλέτης, ο Ανδρέας Ξανθός, ο Πάνος Λάμπρου, η Αννέτα Καββαδία, η Κατερίνα Κνήτου, η Χάρις Ματσούκα, η Εφη Καλαμαρά.

Λευκό ψήφισαν η Εφη Αχτσιόγλου, ο Διονύσης Τεμπονέρας, ο Αλέξης Χαρίτσης, ο Νάσος Ηλιόπουλος, ο Νίκος Μπίστης, ο Κωστας Βλαχάκης, η Σία Αναγνωστοπούλου και η Θεανώ Φωτίου.

Αντίθετοι στην πρότασή μου ήταν και ο Γιάννης Ραγκούσης (ο οποίος παραδέχθηκε πως δεν έφερα ευθύνη για την επιλογή υποψηφίων), ο Στέφανος Τζουμάκας και ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος, αλλά απείχαν.

Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος έδειξε σήμα μελλοντικής αποχώρησης – κατακρίνοντας και τον Αλέξη Τσίπρα:

«Τι εννοούσε όταν είπε ότι κέρδισε το φως; Ότι εγώ και η Αχτσιόγλου ήμασταν το σκοτάδι;» θα πει, αναφερόμενος στη φράση μου το βράδυ της νίκης μου στις εσωκομματικές εκλογές. Ο Ευκλείδης δεν ήθελε την αδιαμεσολάβητη σχέση με τον λαό. Θεωρούσε ότι θα καταργούσε τα όργανα. 

Η Έφη Αχτσιόγλου επέμεινε στην κριτική της στην παρέμβασή μου στον ΣΕΒ, που, κατά την ίδια, εξέφρασε προβληματικές θέσεις για τη λειτουργία της οικονομίας και της ανισότητες, και ας είχε αρνηθεί, σε κατ’ ιδίαν επικοινωνία, να με συνοδεύσει σε επίσκεψή μου. Ήταν αρνητική και για τα περιφερειακά συνέδρια αφού δεν κατανοούσε τη σημασία τους. 

Κάποια στιγμή, έλαβε τον λόγο ο τότε συντονιστής των τομεαρχών Παύλος Πολάκης, και προκλήθηκε ένταση όταν άφησε αιχμές για τα πεπραγμένα των πρώην τομεαρχών του ΣΥΡΙΖΑ, κάνοντας λόγο για μετριοπαθή αντιπολίτευση της περασμένης τετραετίας, κάτι με το οποίο συμφωνούσα.

Η αιχμή δεν έμεινε αναπάντητη, και ο Πάνος Σκουρλέτης του είπε πως ήταν ο καλύτερος χορηγός του Κυριάκου Μητσοτάκη και αυτή η συμπεριφορά στοίχισε στον ΣΥΡΙΖΑ πέντε μονάδες, κάτι με το οποίο επίσης συμφωνούσα. «Με εσένα χάσαμε δέκα», αντέτεινε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος.

Επιθετικός προς τον Παύλο Πολάκη ήταν και ο Ανδρέας Ξανθός, ενώ ακούστηκε ότι, κάθε φορά που ο Πολάκης εμφανιζόταν στα ΜΜΕ, τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ απολογούνταν για αυτόν. Εγώ έκανα ό,τι ήταν ανθρωπίνως δυνατόν, προκειμένου να κρατήσω τις ισορροπίες και ένα κάποιο πνεύμα ομόνοιας.

«Λυπάμαι πάρα πολύ για τις εντάσεις μεταξύ σας. Ο σκοπός είναι ιερός. Έρχονται άνθρωποι πάνω μου και μου λένε είσαι η τελευταία μας ελπίδα και εγώ τους λέω εσείς είστε… Σκεφτείτε το αυτό λίγο!»

«Νέα» Αριστερά

nea aristera f4d89

Δεν ήταν η παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα που οδήγησε στην αποχώρηση των 11 βουλευτών από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Ήταν η δική μου νίκη έναντι της Έφης Αχτσιόγλου. Απλώς δεν με ήθελαν. Ειδικά μετά τον πρώτο γύρο των εσωκομματικών εκλογών και με την εκλογή μου να φαντάζει, σχεδόν, εξασφαλισμένη, η απόφασή τους θα έλεγε κανείς πως ήταν προειλημμένη. 

«Ο ΣΥΡΙΖΑ εξέλεξε νέο Πρόεδρο, τον Στέφανο Κασσελάκη. Με αποδεκτή διαδικασία και σοβαρό ποσοστό. Αλλά το κόμμα έχει πρόγραμμα, θέσεις και όργανα. Ο νέος Πρόεδρος είναι Πρόεδρος ενός δημοκρατικού, αριστερού κόμματος και όχι… αυτοκράτορας. Οφείλει να σέβεται το καταστατικό, που είναι το “Σύνταγμα” του κόμματος…»

Δημήτρης Παπαδημούλης στον ΑΝΤ1 στις 23.10.2023

«Σε ό,τι με αφορά θα θέσω θέμα των όσων λέει ο κύριος Κασσελάκης. Είναι έξω από τη λειτουργία του κόμματος».

Νίκος Φίλης στον ΑΝΤ1 στις 23.10.2023

Κατά την συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής, το διήμερο 11-12 Νοεμβρίου 2023, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος ανακοίνωσε την πρόθεσή τους να αποχωρήσουν από το κόμμα 46 μέλη της Κεντρικής Επιτροπής που πρόσκεινται στην «Ομπρέλα», μεταξύ των οποίων και ο ίδιος ως επικεφαλής της. Στις 13 Νοεμβρίου, οι Ευκλείδης Τσακαλώτος και Πέτη Πέρκα τέθηκαν εκτός Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Αιτήθηκα τη διαγραφή γιατί το κόμμα δεν μπορούσε να λειτουργήσει δίχως τάξη.

Με τον Ευκλείδη η επικοινωνία μας ήταν από την αρχή ουσιαστικά ανύπαρκτη. Ο ίδιος δεν είχε ποτέ καμιά διάθεση συνεργασίας και επικοινωνίας. Η εκλογή μου ήταν απλώς η αφορμή για να αποχωρήσει.

Σπέτσες

SPETSES kasselakis1 8e1c3

«Γνωρίζω ότι πολλά από αυτά που κάνω είναι ασυνήθιστα στην ελληνική πολιτική σκηνή.

Έχω καλέσει τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ στο σπίτι μου στις Σπέτσες – που τον Γενάρη απέχουν πολύ από την εικόνα του τουριστικού προορισμού.

Θα είμαστε μαζί ένα ολόκληρο τριήμερο, θα αναλύσει ο καθένας τις προτάσεις του στον τομέα του και θα χαράξουμε την κοινή μας στρατηγική.

Είναι πολύ σημαντικό οι βουλευτές να συμμετέχουν στη χάραξη της πολιτικής γραμμής σε κάθε νομοσχέδιο, ανεξαρτήτως προσωπικής ειδίκευσης και περιφέρειας εκλογής. Όπως έχω πει επανειλημμένα, ο νέος ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει «στενό κύκλο», όλοι είμαστε μία γροθιά. Η αξιωματική αντιπολίτευση θα παλέψει και στο Κοινοβούλιο και στους δρόμους ως μία συμπαγής ομάδα.

Την ώρα που τα ΜΜΕ της προπαγάνδας μιλούν για «εκδρομή», εμείς θα έχουμε ένα τριήμερο εργασίας, όπως συνηθίζεται ιδιαίτερα σε άλλες χώρες, και είναι μία εξαιρετικά παραγωγική και αποτελεσματική διαδικασία.

Αυτά δεν γίνονται σε συσκέψεις μερικών ωρών.

Προσωπικά, δεν θα πορευτώ στην ελληνική πολιτική ούτε με τα συντηρητικά στερεότυπα της Δεξιάς ούτε με το βλέμμα στο bullying των καθεστωτικών ΜΜΕ.

Χαράσσω τον δρόμο μου χωρίς κανέναν φόβο και με πολύ πάθος, με συνοδοιπόρους τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, τα στελέχη μας, τα μέλη μας, και κυρίως τον κόσμο που καταλαβαίνει πολύ περισσότερα από αυτά που τον ταΐζει η Ενημέρωση Μητσοτάκη».

Πηγή: Facebook

Ένα τριήμερο εργασίας κατ’ αυτόν τον τρόπο δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο για τα διεθνή δεδομένα. Επιπλέον, με τον τρόπο αυτόν ήθελα να δείξω στους βουλευτές του κόμματος πως για εμένα αποτελούν μια οικογένεια στην οποία θα έχω πάντα το σπίτι μου ανοιχτό. Ο Αλέξης ποτέ δεν αφιέρωνε τόσο χρόνο στους βουλευτές του.

Το νοµοσχέδιο για τα οµόφυλα ζευγάρια και η κοµµατική πειθαρχία

kasselakis boyli 8368c

Θεωρούσα αυτονόητη την ψήφιση του νομοσχεδίου από όλους τους βουλευτές και τις βουλεύτριες του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Η κομματική πειθαρχία δεν θα έπρεπε καν να τεθεί στο τραπέζι σε ένα κόμμα σαν τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Αλλά ως πρόεδρος ήταν, πρωτίστως, δική μου ευθύνη να προστατέψω το αυτονόητο: την υπερψήφιση του νομοσχεδίου. Το νομοσχέδιο υπερψήφισαν, γενικά, η ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, η Νέα Αριστερά και Πλεύση Ελευθερίας, ενώ καταψήφισαν το ΚΚΕ, η Ελληνική Λύση, η Νίκη και οι Σπαρτιάτες. Από τον ΣΥΡΙΖΑ, απουσίαζαν οι κ.κ. Παύλος Πολάκης και Όθων Ηλιόπουλος. Η κ. Νίνα Κασιμάτη δήλωσε «παρούσα».

Ο Παύλος επέλεξε να απέχει… Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, πως τον χρόνο που ήμουν πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ποτέ δεν χαιρέτησε –ούτε μία φορά, έστω και διά χειραψίας– τον Τάιλερ. Αυτή η στάση ερχόταν, βέβαια, σε άκρα αντίθεση με την επίδειξη αγάπης του Νίκου Παππά το βράδυ της εκλογής μου στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, όπου ο Τάιλερ στάθηκε δίπλα μου. Εκεί ο Νίκος Παππάς προέβη σε μια ολόκληρη σκηνή ενθουσιασμού απέναντι στον Τάιλερ προς τροφή των ΜΜΕ.

Στην προεκλογική μου ομιλία πριν από τις ευρωεκλογές στην πλατεία Συντάγματος, ζήτησα, επίσης, από τον σύζυγο μου να ανέβει στη σκηνή για να χαιρετήσουμε μαζί τον κόσμο. Πολλοί ήταν αυτοί που προέτρεψαν για το αντίθετο. Δεν θα μπορούσα όμως ποτέ να υποκριθώ απέναντι στον κόσμο που με πιστεύει και με στηρίζει. 

«Σήμερα ψηφίζεται ένα νομοσχέδιο που είναι ατελές μεν, πηγαίνει όμως την κοινωνία μας ένα μεγάλο βήμα μπροστά.

Ένα νομοσχέδιο που, χωρίς το σύμφωνο συμβίωσης του ΣΥΡΙΖΑ και χωρίς τους αγώνες μας για ορατότητα, δε θα είχε έρθει ποτέ.

Σκεφτείτε όλους τους συνανθρώπους σας που το νομοσχέδιο αυτό τους αφορά προσωπικά σαν αδέλφια σας, σαν παιδιά σας. Έχουν –έχουμε– δικαίωμα. Είμαστε πολίτες. Είμαστε κομμάτι ισότιμο της ελληνικής κοινωνίας.

Η καταψήφιση είναι για την ακροδεξιά πτέρυγα της Ν.Δ.

Η αποχή είναι για τους Βορίδηδες αυτού του τόπου.

Μας χωρίζει ηθική και αξιακή άβυσσος από αυτούς.

Σας καλώ σήμερα στη Βουλή να πείτε ένα δυνατό «ναι» περηφάνιας, αξιοπρέπειας, συμπερίληψης.

Αν όχι ο ΣΥΡΙΖΑ των δικαιωμάτων, τότε ποιος;

Αν όχι εμείς οι προοδευτικοί άνθρωποι αυτού του τόπου, τότε ποιοι;».

Επιστολή μου προς τους βουλευτές για την ψήφιση του νομοσχεδίου.

Για το νομοσχέδιο είχα συζητήσει και με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην πρώτη μας συνάντηση ως πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, την 1η Νοεμβρίου 2023 στο γραφείο του στη Βουλή. Δεν ήταν όμως συνάντηση γνωριμίας αφού τον γνώριζα ήδη. 

Τον γνώριζα συγκεκριμένα από το 2011 και είχαμε συχνή επικοινωνία μέσω email, αφού βοήθησα και τα δύο του παιδιά, τον Κώστα και τη Σοφία, με τις σπουδές τους στην Αμερική. Τον Δεκέμβριο του 2015, μάλιστα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όταν δεν ήταν ακόμα πρόεδρος της Ν.Δ., μου είχε ζητήσει, μέσω email, να ρίξω μια ματιά σε κάποιες εργασίες του γιου του Κώστα προκειμένου να τον βοηθήσω.

Όταν το ανέφερα στη συνάντησή μας στο γραφείο του, ο ίδιος αντέδρασε με αμηχανία αποφεύγοντας να απαντήσει. Τα συστημικά μέσα ενημέρωσης, πάντως, απέφυγαν να επιβεβαιώσουν τη βοήθεια που παρείχα στην οικογένεια του Κυριάκου Μητσοτάκη ακόμα και όταν τους παρέθεσα τα σχετικά email. Αναφορικά με το νομοσχέδιο για τα ομόφυλα ζευγάρια, πάντως, παραδέχτηκε τη γενναιότητά μου. Ως προς την κατάθεση του νομοσχεδίου, είπε πως περιμένει την κατάλληλη στιγμή. Του απάντησα πως «η κατάλληλη στιγμή για τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι χθες».

Πρόεδρος υπό εποπτεία; Το ερωτηµατολόγιο: «Μην κυνηγάτε χίµαιρες!»

kasselakis synedrio syriza1 d168f

Το περίφημο ερωτηματολόγιο δεν ήταν τίποτα άλλο παρά ένας εναγκαλισμός με τη βάση, η οποία μου είχε ζητήσει ξεκάθαρα να «τα αλλάξω όλα», και αυτή την εντολή δεν είχα σκοπό να την προδώσω ποτέ. Όμως κάποιοι δεν ήθελαν έναν πρόεδρο που να παίρνει πρωτοβουλίες, έναν πρόεδρο που να πηγαίνει χέρι χέρι με τη βάση. 

«Ζητήσατε εκτάκτως τη σύγκληση της Πολιτικής Γραμματείας, παρότι το Όργανο συνεδρίασε πριν από λίγες μόλις ημέρες για ζητήματα εκλογής των συντονιστικών των Οργανώσεων Μελών και των Νομαρχιακών Επιτροπών και για άλλα θέματα του Συνεδρίου.

Όπως γνωρίζετε, βρίσκομαι ήδη από χθες στο Λονδίνο, όπου συναντήθηκα με απόδημους Έλληνες και σήμερα το απόγευμα θα μιλήσω στο London School of Economics, σε εκδήλωση που έχει τίτλο «Η σύγχρονη Αριστερά για μία προοδευτική διακυβέρνηση» και μέχρι τότε, από νωρίς σήμερα, ακολουθώ πρόγραμμα πυκνών συναντήσεων με επενδυτικούς και επιχειρηματικούς φορείς, με την Εθνική Κυπριακή Ομοσπονδία Ηνωμένου Βασιλείου και με τον Αρχιεπίσκοπο Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας κ. Νικήτα.

Ως εκ τούτου, αδυνατώ να παραστώ στη σημερινή συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας που ζητήσατε να συγκληθεί εκτάκτως επ’ αφορμή του ότι, ως Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, απηύθυνα προς τα μέλη του κόμματος –μέσω του iSYRIZA– ένα ερωτηματολόγιο συμβουλευτικού χαρακτήρα, για μια σειρά θεμάτων που αφορούν από την εικόνα και τα σύμβολα έως τη λειτουργία του κόμματός μας. 

Τα αποτελέσματα αυτού του ερωτηματολογίου δεν θα δημοσιοποιηθούν. Δεν είμαστε δημοσκοπική εταιρεία. Θα είναι όμως χρήσιμο εργαλείο και για τα Όργανα του ΣΥΡΙΖΑ και για εμένα, στις αποφάσεις μας.

Επειδή είστε όλοι έμπειρα κομματικά στελέχη, γνωρίζετε πολύ καλά ότι το επικείμενο έκτακτο συνέδριο δεν είναι καταστατικό. Επομένως, ανοίγει μια συζήτηση, δεν λαμβάνονται καταστατικές αποφάσεις.

Για αυτά θα αποφασίσουμε στο τακτικό συνέδριο που θα γίνει το φθινόπωρο μετά τις ευρωεκλογές, το οποίο θα είναι καταστατικό. Το γνωρίζετε πολύ καλά αυτό.

Όντως θα έπρεπε να είχαν προηγηθεί τα δύο συνέδρια, το πολιτικό/προγραμματικό και το καταστατικό, πριν από την εκλογή Προέδρου. Δεν ήμουν στα όργανα, όταν αποφασίσατε να προηγηθεί εκλογή Προέδρου σε χρόνο dt.

Γιατί λοιπόν έβαλα αυτό το ερωτηματολόγιο;

Ακριβώς διότι πρόκειται για θέματα που συζητούνται ήδη από τα μέλη και τους φίλους μας, και μάλιστα έντονα. Πρέπει να δείξουμε και να αποδείξουμε στην πράξη ότι γνωρίζουμε αυτά που τους απασχολούν και ότι κι εμείς από την πλευρά μας είμαστε πρόθυμοι να τους ακούσουμε με προσοχή και να ανοίξουμε μια παραγωγική και δημοκρατική συζήτηση για όλα. Πρόκειται για υπαρξιακή ανάγκη του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.

Η ανάγκη, άλλωστε, των μελών μας να επικοινωνήσουν μαζί μας και να εκφράσουν τις απόψεις τους αποδεικνύεται από το τεράστιο ενδιαφέρον και την πολύ μεγάλη ανταπόκριση που έχει το συγκεκριμένο ερωτηματολόγιο μέσα σε δύο μόλις ημέρες (και τα εξαιρετικά χρήσιμα σχόλια και προτάσεις για τη λειτουργία του κόμματος). Οι απαντήσεις των μελών θα συλλεχθούν, θα κωδικοποιηθούν και στον κατάλληλο χρόνο (ενόψει του καταστατικού συνεδρίου) θα τις συζητήσουμε μαζί στα Όργανα.

Επισημαίνω ότι δεν έχω καμία διαφωνία με τη λειτουργία της Π.Γ. και των Οργάνων γενικά, παρά τη βαθιά απογοήτευσή μου για τις επανειλημμένες διαρροές που γίνονται ακόμη και κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων και που με αυτόν τον τρόπο δυστυχώς έχουν ευτελίσει την αξιοπιστία του Οργάνου. Για να είμαι δίκαιος, μέχρι και στο Προεδρείο της Κ.Ο. γίνονται διαρροές, άρα ίσως να είναι ένα ζήτημα ευρύτερο στο κόμμα από την καταστατική λειτουργία.

Έχω αποδείξει ότι δεν φείδομαι κόπου και ενέργειας, όταν πρόκειται για τη συμμετοχή μου σε οποιαδήποτε πρωτοβουλία του κόμματος. Θυμίζω μόνο ότι τις τελευταίες δύο εβδομάδες έχουμε διοργανώσει δύο απολύτως επιτυχημένα και παραγωγικά Αναπτυξιακά Συνέδρια, έχω επισκεφθεί πολλά μπλόκα αγροτών, με τους αγρότες να αγκαλιάζουν την παρουσία μου, έχω μετάσχει στην όλως ενδιαφέρουσα και επίκαιρη εκδήλωση για την Παιδεία που διοργάνωσε η Κ.Ο. μαζί με το τμήμα του κόμματος, συμμετείχα στην εκδήλωσή μας στις Βρυξέλλες για το έγκλημα στα Τέμπη και συμπαραστάθηκα στους γονείς των θυμάτων, και βέβαια έχω παρευρεθεί σε αρκετές εκδηλώσεις Οργανώσεων Μελών και της Νεολαίας μας, προκειμένου να ακούσω και να συνομιλήσω με τα μέλη και τους φίλους μας.

Είναι δυνατόν να φοβόμαστε να ρωτήσουμε τα μέλη μας, ειδικά μετά από δύο εκλογικές ήττες που φανέρωσαν βαθύ έλλειμμα γείωσης με την κοινωνία; Που είδαν τη Ν.Δ. να κερδίζει με 2-3 φορές τις ψήφους του ΣΥΡΙΖΑ; Που έφεραν το κόμμα μας από το 32% στο 18%; Αν δεν ρωτάς τα μέλη υπό τέτοιες συνθήκες, πότε τα ρωτάς;

Να μάθουμε όλοι –και πρώτος ο Πρόεδρος– να ακούμε επιτέλους.

Πόσο ακόμα να αγνοούμε τα μέλη μας και την κοινωνία;

Γιατί δεν ζητήθηκε ποτέ να συγκληθεί η Πολιτική Γραμματεία για τους αγρότες και για τους φοιτητές που είναι στους δρόμους, για τα φάρμακα που θα πληρώνουν όλοι οι πολίτες από την τσέπη τους με τις ανάλγητες αποφάσεις του Άδωνη Γεωργιάδη, για το σχέδιο νόμου του κ. Φλωρίδη που γυρίζει το ποινικό μας σύστημα εβδομήντα χρόνια πίσω, για την καμπάνια της ακρίβειας που δεν ξεκίνησε ακόμη, για την καμπάνια της στέγασης κι ένα σωρό ακόμη προβλήματα που απασχολούν την κοινωνία, την οποία αγνοεί επιδεικτικά η κυβέρνηση του κυρίου Μητσοτάκη;

Πολιτική Γραμματεία για το γνωμοδοτικό ερωτηματολόγιο; Για την εσωκομματική επιρροή του καθενός σε ένα κόμμα που αποδείχτηκε μη κυβερνητικό και οφείλει να ανταποκριθεί στις ανάγκες της κοινωνίας, η οποία υποφέρει και δεν βλέπει διέξοδο ούτε και ελπίδα.

Το συνέδριο που έχει προγραμματιστεί να αρχίσει την Πέμπτη θα γίνει! Θα είμαι εκεί. Όλοι μας θα είμαστε εκεί!

Ως τότε το άγχος μας και η αγωνία μας πρέπει να είναι να συζητηθούν τα ζητήματα που πραγματικά αφορούν την κοινωνία και να βρει σε αυτό το συνέδριο τις λύσεις και τις απαντήσεις που ψάχνει.

Σας προτρέπω να κατευθύνετε όλες τις δυνάμεις και όλη την ενέργειά σας προς την κατεύθυνση αυτή.

Σταματήστε να κυνηγάτε χίμαιρες, να τροφοδοτείτε σενάρια συνωμοσιολογίας πως δήθεν θα φτιάξω Ι.Χ. κόμμα, γιατί απογοητεύουμε τον κόσμο μας.

Ι.Χ. κόμμα που ακούει τα μέλη του δεν υπάρχει.

Ι.Χ. είναι το κόμμα που θέλει τα μέλη του χειροκροτητές στην ήττα.

Προσωπικά, θα ακούω τα μέλη, θα με συμβουλεύουν, θα κάνω όσα τους υποσχέθηκα για ένα ανοιχτό κόμμα των μελών.

Αυτά τα μέλη (και καμία «παράδοση») μου έκαναν την τιμή να με εκλέξουν Πρόεδρο της αξιωματικής αντιπολίτευσης με αυτό ακριβώς το αίτημα: να τους ακούω.

Σας προσκαλώ λοιπόν να τους ακούσουμε μαζί.

Συντροφικά,

Στέφανος Κασσελάκης

Πρόεδρος ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ»

Αυτό που με ώθησε στη δημιουργία αυτού του ερωτηματολογίου ήταν η συνέντευξη του Αλέξη Τσίπρα στον Αντώνη Καρακούση τον Δεκέμβριο του 2023. Όπως έγραφε ο Αντώνης Καρακούσης, ο Αλέξης ήταν «απογοητευμένος από εμένα γιατί αγνοούσα την ελληνική πραγματικότητα και κινούμουν ανορθόδοξα». 

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει ο κύριος Καρακούσης, «ο πρώην πρωθυπουργός φέρεται να ετοιμάζει νέο σχήμα, εφόσον οι ευρωεκλογές δείξουν ότι η αντιπολίτευση βρίσκεται σε αδιέξοδο» και προσθέτει ότι η «εκλογή του Στέφανου Κασσελάκη απεδείχθη, αν μη τι άλλο, άγονη πολιτικά και ιδεολογικά προβληματική, ανίκανη εν πολλοίς να δημιουργήσει συνθήκες δυναμικής επανάκαμψης», ενώ και το νέο σχήμα Χαρίτση-Αχτσιόγλου «δεν φαίνεται να αποδίδει τα αναμενόμενα από τους ηγήτορες της προσπάθειας».

Ο Αντώνης Καρακούσης γράφει ακόμα ότι οι ευρωεκλογές αναμένεται να επιβεβαιώσουν την κυριαρχία Μητσοτάκη, και έτσι «ο άλλοτε αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ προετοιμάζει συστηματικά και οργανωμένα την επιστροφή του. Οι συνομιλητές και οι στενότεροι των συνεργατών του δεν κρύβονται πια. Τα ευρωπαϊκά ταξίδια και οι συνεχείς επαφές του δεν έχουν άλλον σκοπό παρά τη διαμόρφωση των κατάλληλων συνθηκών για κάτι καινούργιο και συνάμα δυναμικό και ικανό να προσπεράσει τον νεοδημοκρατικό μονόδρομο».

Στο κείμενο του Αντώνη Καρακούση σημειώνεται ότι «το επόμενο βήμα… δεν θα εφάπτεται του παλαιού ΣΥΡΙΖΑ, παρά τις εναγώνιες προσπάθειες του κυρίου Κασσελάκη να τον κρατήσει εντός με τις συνεχείς αναφορές στον πρώην αρχηγό. Όπως όλα δείχνουν, ο Αλέξης Τσίπρας έχει πειστεί πια ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να ηγηθεί ξανά, ούτε να ενώσει την κοινωνία». Όπως λένε οι συνεργάτες του, «δεν είναι ο Κασσελάκης ο ελέφαντας στο δωμάτιο, παρά η χαμένη αξιοπιστία του κόμματος και του χώρου συνολικά». Γι’ αυτό επιμένουν ότι, «αν είναι να γίνει κάτι, αυτό θα πρέπει να γίνει εκ του μηδενός, στη βάση νέων αντιλήψεων και πεποιθήσεων για τη θέση της χώρας στον κόσμο».

 Ο ίδιος ο Αλέξης, που με διαβεβαίωνε πως και το 0,1% διαφορά από το ΠΑΣΟΚ στις ευρωεκλογές θα ήταν επιτυχία.

Το σίγουρο είναι πως, αν κάτι ενόχλησε από το συγκεκριμένο ερωτηματολόγιο, είναι οι απαντήσεις: 

Ερώτηση: Τι προσδοκάτε από το επικείμενο συνέδριο του κόμματος; 

Οι επικρατέστερες απαντήσεις ήταν οι εξής:

  • Να φύγει το παλιό κατεστημένο
  • Αλλαγές σε όλα
  • Να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ κόμμα των μελών  
  • Να εναρμονιστούν με την κοινωνία και όχι με ατομικά συμφέροντα
  • Άλμα προς τα εμπρός
  • Αλλαγή σε όλα… 
  • Νέα αρχή!
  • Ριζικές αλλαγές από νέους ανθρώπους

ΕΝΟΤΗΤΑ

Να εμφανιστεί ο ΣΥΡΙΖΑ με νέα πρόσωπα που θα σχεδιάσουν ένα νέο προοδευτικό πρόγραμμα διακυβέρνησης για τη χώρα.

  • Ριζικές οργανωτικές αλλαγές
  • Συγκέντρωση νέων στελεχών
  • Άλλη δομή, άλλα πρόσωπα, εμβάθυνση και νέες πολιτικές 
  • Να κατοχυρωθεί η γνώμη των μελών
  • Δομικές αλλαγές στο κόμμα
  • Συνεχή επαφή με τα μέλη
  • Να σταματήσει ο αλληλοσπαραγμός
  • Ένα κανονικό κόμμα
  • Ανοιχτά μυαλά: γιατί άλλο ιδεολογία και άλλο καθημερινή πολιτική πράξη
  • Δυνατή αντιπολίτευση
  • Απαλλαγή από τα βαρίδια του παρελθόντος
  • Όραμα με ρεαλιστικό αφήγημα

Αποτελεσματική λειτουργία των οργάνων του κόμματος. Σύνδεση με την κοινωνία των πολιτών, τους χώρους εργασίας, με τους κοινωνικούς/συνδικαλιστικούς φορείς. Έμφαση και επεξεργασμένες κοστολογημένες θέσεις στα θέματα Υγείας, Παιδείας, ακρίβειας, αγροτικής πολιτικής και εκσυγχρονισμού στις υπηρεσίες του δημοσίου τομέα.

  • Νέο ξεκίνημα
  • Επανεκκίνηση με ριζικές καταστατικές αλλαγές

Ερώτηση: Γενικά τι επιθυμείτε να αλλάξει στο κόμμα ο Κασσελάκης;

Οι επικρατέστερες απαντήσεις ήταν οι εξής:

  • Να τα αλλάξει όλα!
  • Δυναμική αντιπολίτευση, ενότητα, πρόσβαση στη βάση και ενεργή συμμετοχή, ιδίως της νεολαίας
  • Να καθαρίσει το κόμμα από τις αγκυλώσεις. Να συμμετάσχουν στελέχη που είναι διατεθειμένα να δουλέψουν για το καλό του κόμματος και όχι να υποσκάπτουν κάθε βήμα, όπως είδαμε στο πολύ πρόσφατο παρελθόν. Στελέχη ενεργά με καθαρά χέρια δίπλα στον πολίτη και την κοινωνία και όχι ντίβες απρόσωπες και απλησίαστες. 
  • Αξιοκρατικές επιλογές
  • Να μην εμφανίζεται το κάθε μέλος στα κανάλια και να μειώνει το κόμμα και τον πρόεδρο. Να υπάρχει μια κομματική γραμμή με σοβαρή αντιπολίτευση στην κυβέρνηση και όχι αντιπολίτευση στο ίδιο το κόμμα. 
  • Αυτά που δεν τόλμησε ο Αλέξης Τσίπρας.
  • Όλα τα κακώς κείμενα που έφεραν το κόμμα αυτό και κυρίως την κοινωνία σε αυτά τα αδιέξοδα
  • Το κόμμα να είναι πιο κοντά στον λαό
  • Ανοιχτές απόψεις  
  • Περισσότερη δημοκρατία  

ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΣΤΗ ΒΑΣΗ

Σε ό,τι αφορά τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα, ήταν παραπάνω από συντριπτικά: σύμφωνα με το 80% των συμμετεχόντων στην έρευνα, η δομή του ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν αποτελεσματική. Το ίδιο ποσοστό δήλωνε ανικανοποίητο από την ανταπόκριση των οργάνων. Πάνω από το 85%, τέλος, ζητούσε ριζικές αλλαγές. 

Ένα επεισοδιακό Συνέδριο: ο Αλέξης, η Όλγα και η πλειοψηφία

syriza 75c91

Ύστερα από τέσσερις ημέρες ομιλιών και αρκετών συγκρούσεων στο 4ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, οι σύνεδροι κατά πλειοψηφία, σηκώνοντας κάρτες, έλαβαν την απόφαση το κόμμα να μην οδηγηθεί ξανά σε εσωκομματικές κάλπες. 

«Παιδιά, αρκετά, έπεσαν οι μάσκες. Δεν πάμε σε εκλογές, πάμε μπροστά».

Νωρίτερα, ο Σωκράτης Φάμελλος είχε καταθέσει κοινή πρόταση με τους Νίκο Παππά και Γιώργο Τσίπρα για μη εκλογή νέου προέδρου και επιβεβαίωση, από το συνέδριο, της εμπιστοσύνης του στον Πρόεδρο του κόμματος, ώστε «να πάμε ενωμένοι στις επόμενες πολιτικές και εκλογικές μάχες, με πρώτη αυτή των ευρωεκλογών».

«Βρείτε μου αντίπαλο και πάμε».

Η Όλγα Γεροβασίλη είχε ζητήσει να ανακαλέσω την πρόκλησή μου προκειμένου να σταματήσει η διαδικασία εκλογής προέδρου, επιμένοντας στις καταστατικές προθεσμίες που προέβλεπαν διάστημα ενός μηνός για τη διεξαγωγή εκλογής αρχηγού με κάλπη.

Στη σύντομη απάντησή της είπε: «Αγαπητέ Στέφανε, στην πρώτη σου ομιλία είπες “βρείτε μου αντίπαλο και πάμε”. Αν το ανακαλέσεις, σταματάμε εδώ. Αλλιώς εγώ δεν θα παραβιάσω το καταστατικό του κόμματος. Στην Αριστερά, λευκές επιταγές δεν υπάρχουν. Όποιος νόμιζε ότι μπορεί να το έχει αυτό κάτι δεν καταλαβαίνει. Αγαπητέ Στέφανε, εγώ σήκωσα το γάντι που πέταξες, εσύ το πέταξες. Τώρα, αν θες εκλογές σε 10 μέρες, αντιλαμβάνεσαι τι έχεις πει, ε κάν’ τες μόνος σου να δεις τι θα πάρεις. Μένω σε αυτό που είπα».

Στο σημείο εκείνο ανέβηκα στο βήμα και τη διέκοψα λέγοντας: «Όλγα, αν αποσύρεις την υποψηφιότητά σου, δεν έχω ανάγκη να πάω σε εκλογές».

Η Όλγα Γεροβασίλη πήρε ξανά τον λόγο, καταλήγοντας: «Δεν είμαι εγώ αυτή που έβαλε την πρόταση για εκλογές».

«Επιτέλους να το συνειδητοποιήσουν όλοι. Δεν είστε σκάκι!»

Αυτή ήταν η τελευταία μου φράση προς τους συνέδρους. Δεν ήταν σκάκι. Δεν ήταν πιόνια σε ένα παιχνίδι να τους κάνουμε ό,τι θέλουμε, όποτε θέλουμε. Ήταν η ψυχή του κόμματος.

Βέβαια, η Όλγα, η οποία είχε καθημερινή επικοινωνία μαζί του, δεν έκανε τίποτα άλλο πέρα από το να ακολουθήσει το σήμα που της έδωσε ο Αλέξης Τσίπρας με την παρέμβασή του.

Το πιο μεγάλο μου «λάθος», αυτό που αποτέλεσε την αρχή του τέλους μου στον προεδρικό θώκο του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν η αμφισβήτηση του Αλέξη Τσίπρα. Ο Αλέξης ήταν κάτι σαν το «Άγιο Δισκοπότηρο» στον ΣΥΡΙΖΑ, ο άνθρωπος που δεν άγγιζε κανείς, ο αναμορφωτής που έκανε το κόμμα κυβέρνηση – ο πρώην πρωθυπουργός έπρεπε για πολλούς να μείνει στο απυρόβλητο. Κάθε αναφορά, κάθε αιχμή και κάθε κριτική στο πρόσωπό του ενεργοποιούσε αυτόματα τα αντανακλαστικά των προεδρικών, που θα μπορούσαν να τα δεχτούν όλα εκτός από ένα: την απομυθοποίηση του Αλέξη Τσίπρα.

Τώρα πια το είχα καταλάβει. Η αλήθεια ήταν μία. Δεν είχε κερδίσει ποτέ ο ΣΥΡΙΖΑ τις εκλογές. Ο Αλέξης τις είχε κερδίσει με υποσχέσεις που δεν τήρησε. Όμως οι ίδιοι δεν ήταν ποτέ έτοιμοι να κυβερνήσουν, τουλάχιστον αρκετοί από αυτούς. Το κόμμα έφθινε συνεχώς. Αυτό που είχαν ανάγκη ήταν ένας αποδιοπομπαίος τράγος προκειμένου να του ρίξουν όλες τις ευθύνες, πολιτικές και οικονομικές. 

«Τα πιόνια»

Τον Οκτώβριο του 2023, ζήτησα από την Όλγα να μεσολαβήσει προκειμένου να έρθω σε επικοινωνία με τον Θανάση Θεοχαρόπουλο, προσδοκώντας μια αγαστή συνεργασία που θα έδινε νέα πνοή στις προσπάθειές μου. Και πράγματι, η επικοινωνία έγινε με επιτυχία. Από εκείνο το σημείο και έπειτα, η Όλγα έδειχνε ξεκάθαρα να στηρίζει τις πρωτοβουλίες μου, παρέχοντας συμβουλές και ανατροφοδότηση για τα επόμενα βήματα.

Στις 12 Νοεμβρίου 2023, μέσω μηνύματος, εξέφρασα τη φιλοδοξία μου να οικοδομήσουμε κάτι νέο:

12.11.2023 (μήνυμα) 

«Πάμε να χτίσουμε από καθαρή βάση με καλά άτομα και καλά παιδιά…».

Αυτή η φιλοσοφία αποτέλεσε το κεντρικό μου μήνυμα στις προσπάθειες αναδιοργάνωσης που ήθελα να προωθήσω. Ωστόσο, στις 18 Νοεμβρίου, η Όλγα μου έστειλε σε μήνυμα μια ανάρτηση του Παύλου Πολάκη στο Facebook, η οποία είχε έντονο συναισθηματικό και επιθετικό χαρακτήρα:

Παύλος Πολάκης, 18.11.2023 (ανάρτηση) 

«Δυο πράγματα μπορώ να πω τελικά για τη Σία Αναγνωστοπούλου και αυτά που είπε για μένα και μάλιστα 2 φορές:

1) Συντρόφισσα Σία Αναγνωστοπούλου, πράγματι «δεν κάνω για επιτελικές θέσεις». 

Το απέδειξα και τον Μάρτιο του 2022 όταν μετά τη δημόσια επίθεσή μου στον Πλεύρη και τη Γκάγκα, λάβατε αμέσως εσύ και ο σύζυγός σου την αντιιική θεραπεία με paxlovid που δικαιούσασταν αλλά δεν σας χορηγούσαν.

2) ΑΙΔΩΣ ΑΡΓΕΙΟΙ!!!!».

(η ανάρτηση συνοδευόταν από φωτογραφίες)

Τότε, ζήτησα από την Όλγα να μοιραστεί τις σκέψεις της σχετικά με το ποιο άτομο θα θεωρούσε καταλληλότερη επιλογή για τη θέση του συντονιστή. Ήθελα μια αξιολόγηση που να βασίζεται αποκλειστικά στις ικανότητες και όχι σε πολιτικές σχέσεις:

18.11.2023 (μήνυμα) 

«Δώσε μου τρεις επιλογές ΧΩΡΙΣ συσχετισμούς. Δηλαδή μόνο ταλέντο. Ικανότητες. Αξιοκρατικά».

Μου ζήτησε χρόνο να το σκεφτεί και έθεσε την πιθανότητα επιλογής κάποιου εξωκοινοβουλευτικού.

18.11.2023 (μήνυμα) 

«Στείλε μου τρία ονόματα. Εκτός βουλής. Ταλεντάρες. Ηθικά άτομα. Δουλευταράδες».

Τελικά, μου πρότεινε τέσσερα ονόματα: Μάριο Κάτση, Σταύρο Αραχωβίτη, Ολυμπία Τελιγιορίδου και Αναστασία Γκαρά. Ταυτόχρονα, εγώ φρόντισα να βάλω τέλος στην παρεξήγηση που είχε δημιουργηθεί ανάμεσα στη Σία Αναγνωστοπούλου και τον Παύλο Πολάκη, προκειμένου να αποφευχθούν περαιτέρω εντάσεις.

Η ίδια μού έδωσε το επόμενο διάστημα ψήφο εμπιστοσύνης. «Πρέπει να πάρεις τον χρόνο σου», θα πει για να συμπληρώσει πως όλα έγιναν πολύ γρήγορα.

Τα πράγματα, όμως, άλλαξαν δραματικά τον Φεβρουάριο του 2024, κατά τη διάρκεια του συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ (23, 24 και 25 Φεβρουαρίου) στο Κλειστό του Τάε Κβον Ντο, όπου συμμετείχαν 5.000 σύνεδροι. Το σύνθημα του συνεδρίου ήταν «Προοδευτική αντεπίθεση τώρα». Το συνέδριο θα ξεκινούσε με την ομιλία μου την Πέμπτη, αλλά, στο παρά πέντε, η παρέμβαση του Αλέξη Τσίπρα δυναμίτισε το κλίμα. 

22.02.2024 (ανάρτηση στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης του Αλέξη Τσίπρα) 

«[…] Ο Πρόεδρος έθεσε προχθές καθαρά θέμα εμπιστοσύνης στο πρόσωπό του, στη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας. Και πιστεύω ορθώς το έπραξε. Εκλέχτηκε χωρίς να προλάβει να διατυπώσει αναλυτικά τις θέσεις και το σχέδιό του. Για να οδηγήσει το κόμμα στην επερχόμενη εκλογική μάχη, πρέπει να είναι σαφές ότι διαθέτει, αυτήν την κρίσιμη στιγμή, την εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας. Μόνο που την ψήφο εμπιστοσύνης, οφείλει να τη ζητήσει από αυτούς που τον εξέλεξαν Πρόεδρο και όχι από την Πολιτική Γραμματεία. […]».

Η παρέμβαση αυτή έδωσε το έναυσμα στην Όλγα να αμφισβητήσει τη θέση μου. Ο Αλέξης το μόνο που στην ουσία έκανε ήταν να πατήσει ένα κουμπί. Η Όλγα δεν ήταν πλέον η συνομιλήτρια που γνώριζα. Αντιθέτως, λειτούργησε σαν καλά προετοιμασμένη εντολοδόχος του Αλέξη, κάτι που έγινε εμφανές από τις επόμενες κινήσεις της.

Εγώ σήκωσα το γάντι. Δεν θα μπορούσα να κάνω διαφορετικά. Θα ήταν ανέντιμο απέναντι σε όλους όσους πίστεψαν σε μένα και με είχαν στηρίξει.

«Εγώ Πρόεδρος υπό προθεσμία δεν γίνομαι, και το δήλωσα ήδη από την Τρίτη. Θα κριθώ –και πολύ σκληρά– στις πρώτες εθνικές εκλογές. Όσοι πίστεψαν ότι φυτεύτηκα στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ τώρα θα δουν τις δικές μου ρίζες. Προσφεύγω στις ρίζες μου: Στα μέλη και στον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ. Με έναν πλήρη οδικό χάρτη για επανεκλογή, επανίδρυση και επάνοδο του ΣΥΡΙΖΑ ως κυβερνώσα παράταξη».

Η Όλγα στην ουσία, από εκείνη τη στιγμή, δεν ήταν η Όλγα με την οποία είχα τακτικές συνομιλίες και με την οποία θα συνέχιζα να επικοινωνώ και μετά, λες και τίποτα δεν είχε συμβεί.

«Καλωσορίζω την αντιπρόεδρο της Βουλής σ’ έναν όμορφο αγώνα. Δεσμεύομαι ότι θα μείνω στο κόμμα ανεξαρτήτως αποτελέσματος και θα δουλέψω ανεξαρτήτως βουλευτικής καρέκλας. Η αλήθεια θα κερδίσει. Και πρέπει να πάμε σε εκλογές όσο πιο γρήγορα, στις 10 Μαρτίου και υβριδικά».

Η στάση της Όλγας αποτέλεσε ένα σημείο καμπής. Καλωσόρισα την αντιπρόεδρο της Βουλής σε έναν όμορφο αγώνα, αλλά έκανα ξεκάθαρο ότι θα μείνω στο κόμμα ανεξαρτήτως αποτελέσματος.

Η μακρά προεκλογική περίοδος που ζητούσε η Όλγα θα οδηγούσε αναπόφευκτα σε περιορισμένο χρόνο προετοιμασίας για τις ευρωεκλογές. Το σχέδιο αυτό είχε σκοπό να χρεωθώ εγώ προσωπικά την όποια αποτυχία και να εκπληρωθεί η προφητεία της αποχώρησης, κάτι που δεν θα επέτρεπα. «Οι μάσκες έπεσαν», όπως δήλωσα και στο τέλος του συνεδρίου. Έτσι, στις 25 Φεβρουαρίου 2024, με ανάρτησή μου στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, απηύθυνα κάλεσμα στα μέλη του κόμματος:

25.02.2023 (ανάρτηση στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης) 

«Πάρτε το κόμμα στα χέρια σας.

Δικό σας είναι.

Κάποιοι έχουν σχέδιο το κακό εκλογικό αποτέλεσμα 
στις ευρωεκλογές.

Κάποιοι θέλουν να μου χρεώσουν την αποτυχία 
και να πάμε σε ένα νέο ρινγκ.

Τι κάνουμε όλοι εμείς απέναντι σε αυτούς τους λίγους;

Επανίδρυση.

Νέα Όργανα.

Αξιοπιστία.

Αξιοκρατία.

Ανάσα δημοκρατίας τώρα.

Λύτρωση τώρα.

Αντεπίθεση τώρα, απέναντι σε ό,τι σε καίει, 
σ’ ό,τι σου τρώει την ψυχή».

Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2024, η Όλγα φαινόταν να έχει επιστρέψει στη θέση της υποστήριξης προς το πρόσωπό μου. Σε μήνυμά της, μου ανέφερε ότι ο Αλέξης δεν είχε στα σχέδιά του κάποια επάνοδο. Παράλληλα, εξέφρασε τον προβληματισμό της για τον Παύλο Πολάκη, αναφέροντας πως «από παλιά κάνει μόνο ζημιά».

Στα οικονομικά ζητήματα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, η Όλγα διατήρησε αρνητική στάση απέναντι στον δανεισμό, χωρίς να προτείνει κάποια εναλλακτική λύση. Αλλά αυτό που της ξεκαθάρισα ήταν πως τα νούμερα δεν βγαίνουν. 

10.08.2024 (μήνυμα) 

«Τα νούμερα δεν βγαίνουν ούτε με μαγικά. Απλά πράγματα».

Η Όλγα θα παραδεχτεί πως τα «βάρη του παρελθόντος δεν μου αναλογούν».

Η Όλγα ήταν και θα είναι πάντα η εντολοδόχος του Αλέξη Τσίπρα, αυτή που θα βγαίνει μπροστά για αυτόν. Δύο ημέρες μετά την εκλογή μου, έλεγε πως η νίκη μου ήταν «αδιαμφισβήτητη και ισχυρότατη» και πως «τα μέλη έχουν την υπόθεση στα χέρια τους και είναι οι εντολείς όλων ημών». Δήλωνε επίσης ότι «150.000 άνθρωποι προσήλθαν στις εσωκομματικές κάλπες με ελπίδα και προσδοκία και εξελέγη πρόεδρος ο Στέφανος Κασσελάκης». 

«Προσωπικά, δίνω χρόνο και στον νέο πρόεδρο. Αυτό θεωρώ ότι οφείλουμε να κάνουμε σεβόμενοι και την ετυμηγορία των εσωκομματικών εκλογών».

 «Είναι λάθος να βγάζουμε βιαστικά συμπεράσματα ή ακόμη χειρότερα να αμφισβητούμε τον νέο πρόεδρο από την επόμενη κιόλας ημέρα της εκλογής του. Σε αυτό το πλαίσιο στηρίζω τον Στέφανο Κασσελάκη, όπως θεωρώ ότι πρέπει να κάνουν και όλα τα στελέχη του κόμματος με εμπειρία και γνώση…»

«Μπορώ να σας πω ότι ο Στέφανος Κασσελάκης είναι ένας πρόεδρος που ακούει και είναι ανοιχτός στις απόψεις και στους προβληματισμούς».

Από συνέντευξη της Όλγας Γεροβασίλη, Δεκέμβριος 2023 

Για αρκετό καιρό μού έπλεκε το εγκώμιο. 

«Ο Στέφανος Κασσελάκης είναι ένας νέος και άξιος άνθρωπος, ένα φρέσκο πρόσωπο. Παρά το γεγονός ότι έρχεται από μια άλλη πραγματικότητα, προσαρμόζεται γρήγορα και θα βρει την κατάλληλη ισορροπία ανάμεσα στη νεανική ορμή και στις συνθέσεις που απαιτεί η πολιτική, και μάλιστα σε κορυφαίο επίπεδο». 

Συνονθύλευµα υποκρισίας

Το ταξίδι στην Παλαιστίνη

Η Ρένα Δούρου φρόντιζε συχνά να με διαβεβαιώνει πως είναι δίπλα μου, πως δεν είμαι μόνος σε μια περίοδο που αισθανόμουν συχνά έτσι. Με συνόδευσε, μάλιστα, και στο ταξίδι μου στην Παλαιστίνη.

Το θέμα του παλαιστινιακού κράτους είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό και ευαίσθητο για εμένα ζήτημα.Έχω χάσει πολλούς φίλους Εβραίους λόγω της άποψής μου στο συγκεκριμένο θέμα. Ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξή του στο STAR θα παραδεχθεί πως το ταξίδι μου στα παλαιστινιακά εδάφη (26-27.05.2024) δεν έβλαψε τα εθνικά συμφέροντα.

«Είμαστε εδώ για να στείλουμε ένα ξεκάθαρο μήνυμα αλληλεγγύης και συμπαράστασης στον φίλο παλαιστινιακό λαό. Έναν λαό που έχει ταλαιπωρηθεί πάρα πολύ εδώ και πολλά χρόνια, που έχει δίκαια αιτήματα και για τον οποίο πρέπει η Ευρώπη να παράσχει αμέριστη συμπαράσταση, ώστε να υπάρξει και άμεση κατάπαυση του πυρός, αλλά και την αναγκαία ανθρωπιστική βοήθεια.

Είμαστε εδώ για να προωθήσουμε τη λύση δύο κρατών στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ, για ένα παλαιστινιακό κράτος που να αναγνωριστεί το συντομότερο δυνατό και να έχει πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Πάνω απ’ όλα, ο ΣΥΡΙΖΑ στέκεται στο πλευρό της ειρήνης και νομίζω ότι όλος ο δυτικός κόσμος πρέπει να στείλει ένα ξεκάθαρο μήνυμα να μπορέσουν το Ισραήλ και η Παλαιστίνη να προχωρήσουν σε μια μόνιμη βάση ειρήνης».

Αυτή είναι η δήλωση μετά τη συνάντησή μου με τον υπουργό Τουρισμού και Αρχαιοτήτων της Παλαιστίνης, στη Βηθλεέμ.

Στο ταξίδι με συνόδευαν επιπλέον η Ράνια Σβίγκου, ο Ευάγγελος Αποστολάκης και ο διπλωματικός μου σύμβουλος Δημήτριος Παπαγεωργίου.

Τον Σεπτέμβριο, η Ρένα θα μου στείλει τις προτάσεις της για αλλαγές στο καταστατικό του ΣΥΡΙΖΑ. 

Μαθήµατα περί bullying

25.11.2023 (μήνυμα) 

«Ήθελα να σου ευχηθώ Χρόνια Πολλά και να σε ευχαριστήσω για όλη τη στήριξη σου. Είμαι πολύ υπερήφανος που είσαι στην ομάδα μου».

Απευθυνόμενος στην Κατερίνα Νοτοπούλου

Η Κατερίνα Νοτοπούλου με κατηγόρησε για bullying. Όμως το bullying δεν είναι μια λέξη δίχως βαρύτητα. Το αντίθετο. Πάρα πολλοί άνθρωποι έχουν υποφέρει από αυτό, και ήταν πραγματικά επώδυνο να το βλέπω να χρησιμοποιείται ως αντικείμενο πολιτικής εκμετάλλευσης. Η κυρία Νοτοπούλου μπορούσε να απευθυνθεί στη Δικαιοσύνη. Είναι ένα σοβαρό αδίκημα, και εγώ προσωπικά το έχω υποστεί ο ίδιος σε τεράστιο βαθμό, και γνωρίζω πολύ καλά τη σκληρότητα αυτού του πράγματος.

Με την Κατερίνα συνεργαστήκαμε πρωτίστως σε θέματα που αφορούσαν τη Θεσσαλονίκη, και την Καλαμαριά συγκεκριμένα.

Στις 12 Ιουνίου, σε εμφάνισή της σε τηλεοπτικό σταθμό και ύστερα από έναν τεράστιο αγώνα κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για τις ευρωεκλογές, παρουσίασε μια άλλη εικόνα – αυτή της αμφισβήτησης. Ήδη είχα μάθει, από το Οργανωτικό 2 εβδομάδες πριν από τις ευρωεκλογές, πως στη Θεσσαλονίκη διέδιδε πως δεν πρόκειται να μείνω για πολύ ακόμα στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. 

12.06.2024 (μήνυμα) 

«Δεν το έχω ανάγκη αυτό που κάνω. Καταλάβετε ότι δεν με ενδιαφέρει η καριέρα στην πολιτική. Είμαι εδώ να αλλάξω τη χώρα με αγνά κίνητρα».

Ουδέποτε της ζήτησα να με εκθειάσει δημόσια. Αυτό που της ζήτησα είναι να «είναι υπερήφανη για το κόμμα της και τον Πρόεδρό του» και να μάθω αν με θεωρεί ηγέτη της Κεντροαριστεράς ή όχι. Αλλιώς ζήτησα να με αμφισβητήσει ευθέως. Όχι με μισόλογα. Στο σημείο αυτό με κατηγόρησε για bullying. Μακάρι να πήγαινε στο δικαστήριο.

Μετά το συγκεκριμένο γεγονός συνεχίσαμε, ωστόσο, τη συνεργασία μας. Στις 15 Ιουλίου συνομιλήσαμε σε εγκάρδιο κλίμα. Στις 24 Ιουλίου δήλωσε πως η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ «δεν επιμένει στην ενότητα αλλά στον διχασμό».

Ο νέος πρόεδρος

Ο Νικόλας στάθηκε στο πλευρό μου από την αρχή. Ακόμα και την περίοδο που διεκδικούσα την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά περισσότερο στάθηκε δίπλα στον ίδιο του τον εαυτό.

Ο ίδιος μου δήλωνε πως «με παρακολουθεί» και με παρακινούσε να «προχωρήσω δυνατά».

Στις 26 Σεπτεμβρίου, μου πρότεινε να γίνει «Σύμβουλος σε θέματα Ενέργειας και Περιβάλλοντος», όπως «και με τον Αλέξη». Ήδη έστρωνε τον δρόμο για τις ευρωεκλογές.

Στις 9 Οκτωβρίου, μου προτείνει να γίνει Τομεάρχης Ενέργειας και Περιβάλλοντος. Μάλιστα, είχε ήδη ελέγξει την περίπτωση κωλύματος επειδή δεν ήταν κοινοβουλευτικός. 

Την περίοδο εκείνη, εγώ ετοίμαζα ήδη τα think tank και του πρότεινα να τον συμπεριλάβω εκεί. Τα think tank, αξίζει να σημειωθεί εδώ, πως ποτέ δεν έτυχαν ιδιαίτερα θερμής υποδοχής από τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Αντιμετώπιζαν τους συμμετέχοντες σε αυτά ως εισβολείς στην καθεστηκυία τάξη.

Τον Νοέμβριο, ζήτησε να τον ανακοινώσω στην εκτελεστική επιτροπή ως Συντονιστή του Ευρωπαϊκού Προγράμματος.

Δεν περνούσε μέρα που να μη μου δίνει συγχαρητήρια για τον εξαιρετικό αγώνα μου και τις προσπάθειές μου. 

Ο ίδιος, μάλιστα, θεωρούσε σίγουρο πως σε τρία χρόνια από τώρα θα είμαι πρωθυπουργός και υποστήριζε πως είμαι και αδιαφιλονίκητος ηγέτης της δημοκρατικής παράταξης. 

Μετά το πέρας των ευρωεκλογών η επικοινωνία μας έγινε πιο αραιή. Ο ίδιος ήθελε να ενταχθούμε στους σοσιαλιστές. Μέχρι που σταμάτησε. Όλα οδήγησαν στην υποψηφιότητά του για την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ ακολουθώντας τη γραμμή του Αλέξη Τσίπρα. Μέσα σε μερικές εβδομάδες από αδιαφιλονίκητος ηγέτης μετατράπηκα σε κατώτερος των προσδοκιών». 

Μια προδιαγεγραμμένη μομφή

ΛΥΤΡΩΜΕΝΟΣ

«Στην ομιλία μου κατά τη διάρκεια των εργασιών της Κεντρικής Επιτροπής, ήμουν ξεκάθαρος. Μια νέα εκλογική διαδικασία θα είχε ως αποτέλεσμα την περαιτέρω κόπωση του κόσμου του ΣΥΡΙΖΑ. 

«Με τρώει το χέρι μου να το σηκώσω (σ.σ. το γάντι) αλλά δεν θα το κάνω. Θα πάμε σε πλήρη τήρηση της νομιμότητας. Καταθέστε πρόταση μομφής εναντίον μου, όπως προβλέπει το καταστατικό. Όχι κρυφά αλλά κοιτώντας τους συντρόφους σας στα μάτια». 

Ήμουν «πληγωμένος» αλλά αποφασισμένος να φτάσω στο καταστατικό συνέδριο θέλοντας να δώσω «τέλος στον συνασπισμό φραξιών» και να δημιουργήσω έναν «ενιαίο ΣΥΡΙΖΑ», όπου θα ακούγεται η βάση αντί για «καθημερινά εμπόδια, ίντριγκες και τρικλοποδιές».

«Δεν είναι άνετη για μένα η καρέκλα του προέδρου. Δεν μπορώ να ακουμπήσω στην πλάτη της από τα μαχαίρια». 

Ήθελα να «αλλάξουν όλα», θέλαμε να «αλλάξουν όλα»!

Σε αυτό το πλαίσιο, κατέθεσα τις εξής προτάσεις:

Κατάργηση των τοπικών «φραξιών» και εκλογή μελών της Κ.Ε. από τα μέλη σε κάθε περιφερειακή ενότητα ανάλογα με τον πληθυσμό της.

Περισσότερες οργανώσεις μελών με ανώτατο όριο 250 μέλη και χωρίς την ανάγκη γραφείων, χάρη στον ψηφιακό κόσμο.

Η Κ.Ε. να αναβαθμιστεί με 201 μέλη, εκ των οποίων 5% θα προέρχεται από τη νεολαία, 5% από απόδημους και 15% από τους βουλευτές και ευρωβουλευτές.

Η Κ.Ε. να συνεδριάζει τέσσερις φορές τον χρόνο, συν, όποτε κριθεί απαραίτητο, θα επεξεργάζεται, μεταξύ άλλων, τις προτάσεις των Περιφερειακών Επιτροπών και θα εκπονεί στρατηγική και προγραμματισμό δράσης του κόμματος. 

Η Κ.Ε. θα είναι και η αρμόδια για την εκλογή του νέου σχήματος γραμματέων: Τάσσομαι υπέρ της δημιουργίας ενός σχήματος γενικού γραμματέα, πλαισιωμένου από γραμματέα Οικονομικών και Διοικητικών Ζητημάτων, γραμματέα Οργανωτικού και Διεύρυνσης, γραμματέα αρμόδιου για την εκπόνηση Κυβερνητικού Προγράμματος και γραμματέα αρμόδιου για την Κοινωνική Δράση, όπως ακριβώς αποφασίστηκε και από την Επιτροπή Καταστατικού. 

Το παραπάνω σχήμα να συνοδεύεται και από μια Εκτελεστική Επιτροπή, η οποία θα αποτελείται από το Προεδρείο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, μαζί με τον γενικό γραμματέα και τους τέσσερις ακόμη γραμματείς, τον γραμματέα της Νεολαίας και τον εκπρόσωπο Τύπου του κόμματος.

Κύρια αποστολή της Εκτελεστικής Επιτροπής θα είναι η υλοποίηση των αποφάσεων της Κ.Ε., η επίλυση καθημερινών ζητημάτων και ο καλύτερος δυνατός συντονισμός των πόρων και των δυνάμεων του κόμματος. 

Η διαβούλευση και οι κεντρικές πολιτικές αποφάσεις είναι αρμοδιότητα της Κ.Ε., ενώ η υλοποίηση και η καθημερινή λειτουργία του κόμματος θα αποτελούν το αντικείμενο της Εκτελεστικής Επιτροπής. 

Με τις υπογραφές του 15% των μελών και με σύμφωνη γνώμη της Κ.Ε., θα δεσμεύεται η Κοινοβουλευτική Ομάδα να καταθέτει την πρόταση νόμου που θέλουν τα μέλη. 

Εκλογή Προέδρου με καθολική ψηφοφορία από τη βάση του κόμματος (τα μέλη και τους φίλους), ο οποίος θα προτείνει τον γ.γ. και τους γραμματείς. 

Κάθε υποψήφιος βουλευτής και ευρωβουλευτής πρέπει να είναι μέλος του κόμματος, υποστηρίζοντας ότι η εκάστοτε έδρα πρέπει να ανήκει στον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ πρέπει και να εκλέγονται από τη βάση.

Κατάρτιση του ψηφοδελτίου Επικρατείας από τον πρόεδρο του κόμματος με 1/3 από τη νεολαία, με χωριστή προκριματική διαδικασία.

Το κείµενο της πρότασης µοµφής

Την πρόταση μομφής κατέθεσε, εκ μέρους των «87», ο Γιάννης Μπουλέκος (αναπληρωματικός στην Κ.Ε. και τελευταίος στις εκλογές στην Ανατολική Αττική) και συνοδευόταν από 100 υπογραφές.

«Συντρόφισσες και σύντροφοι.

Προσέρχομαι στο βήμα της Κεντρικής Επιτροπής έχοντας υψηλό αίσθημα ευθύνης των λεγομένων και των πράξεών μας.

Τον τελευταίο έναν χρόνο, ειδικότερα από τη στιγμή που ο Στέφανος Κασσελάκης εκλέχθηκε στην ηγεσία του κόμματος, το κόμμα μας βρίσκεται σε παρατεταμένη κρίση αρχών και αξιών.

Το κόμμα μας με απόλυτη ευθύνη του Προέδρου βρίσκεται σε παρατεταμένη εσωστρέφεια και συρρίκνωση της εκλογικής του επιρροής.

Η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με κυρίαρχη την ευθύνη του ίδιου του Στέφανου Κασσελάκη δεν αντιλήφθηκε ούτε μία στιγμή γιατί η πλειοψηφία των μελών του κόμματος του έδωσε την ευκαιρία να ηγηθεί της αξιωματικής αντιπολίτευσης».

Ήμουν εγώ ο υπαίτιος των δεινών του ΣΥΡΙΖΑ. Εγώ ευθυνόμουν για τα άδεια ταμεία. Εγώ ευθυνόμουν για την «κρίση αρχών και αξιών» για έναν και μοναδικό λόγο: απευθύνθηκα στη βάση και όχι στο κόμμα. Μόνο που ένα κόμμα είναι η βάση του. Τα κόμματα δεν ανήκουν στα μεγαλοστελέχη του. Ανήκουν στον λαό. Σε αυτόν λογοδοτούν και ορίζονται αποκλειστικά από αυτόν. 

«Με ευθύνη του Προέδρου, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ από κόμμα της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, ανοικτό στην κοινωνία και πόλο προοδευτικής διακυβέρνησης, μετατρέπεται σε ένα κόμμα καρικατούρα με δεξιές αποχρώσεις».

Λίγο καιρό μετά, το ίδιο κόμμα της υποτιθέμενης Ριζοσπαστικής Αριστεράς θα υπερψήφιζε τις αμυντικές δαπάνες του προϋπολογισμού στη Βουλή, συρώμενο πίσω από τη δική μου αλλαγή πολιτικής.

«ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με ευθύνη του Προέδρου δεν επιτελεί τον συνταγματικό του ρόλο, που είναι η άσκηση δομικής αντιπολίτευσης και η δημιουργία εναλλακτικού πόλου προοδευτικής διακυβέρνησης.

Γιατί ο Πρόεδρος δεν εφαρμόζει την απόφαση του τέταρτου Συνεδρίου που μιλάει για κοινή εκλογική συμπόρευση των προοδευτικών δυνάμεων. Οι εκφράσεις του περί συνεργασίας «κουρελού» ή συνεργασίας της διαπλοκής τον καθιστούν πρόσωπο που δεν μπορεί να υπηρετήσει την απόφαση αυτή στα πλαίσια της ευρύτερης ανασύνθεσης των προοδευτικών δυνάμεων.

Γιατί θεωρούμε ότι το κόμμα μας βρίσκεται σε παρατεταμένη κρίση ηγεσίας.

Γιατί ο πρόεδρος δεν έχει την ελάχιστη πολιτική ευθιξία ώστε να ανοίξουν άμεσα οι διαδικασίες.

Γιατί ο Πρόεδρος δεν έχει την ελάχιστη πολιτική ευθιξία ώστε να ανοίξουν άμεσα οι διαδικασίες εκλογής προέδρου.

Γιατί τα μέλη και οι φίλοι του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ δεν μπορούν να περιμένουν και ζητούν καθαρές και δημοκρατικές λύσεις.

Τώρα 100 μέλη της Κεντρικής Επιτροπής ενεργοποιούμε τις διατάξεις του άρθρου 20 παράγραφος 4 του καταστατικού και καταθέτουν πρόταση δυσπιστίας στον Πρόεδρο και ζητούμε άμεση προσφυγή στη βάση.

Αμέσως μετά την κατάθεση πρότασης μομφής, έλαβε τον λόγο ο Παύλος Πολάκης στηρίζοντάς την. Ο Παύλος, παράλληλα, παρουσίασε πέντε σημεία εν είδει, όπως υποστήριξε, μανιφέστου ζητώντας να εκκινήσουν άμεσα οι διαδικασίες για νέα εκλογή προέδρου. 

«Πίστεψα στον Στέφανο Κασσελάκη και τον στήριξα, έπεσα έξω, δεν κάνει για αρχηγός». 

Παύλος Πολάκης

Με τη δήλωσή του αυτή έκλεινε ένας κύκλος κρητικής βεντέτας που ο ίδιος είχε ξεκινήσει.

«Δεν χρειαζόμαστε ένα ακόμα κόμμα σαν της Ζωής Κωνσταντοπούλου. Εγώ τον αριστερισμό τον πέρασα μικρός».

Παύλος Πολάκης

Η πρόταση μομφής τελικά πέρασε με μια ψηφοφορία που μόνο μυστική δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί. Για να εγκριθεί η πρόταση μομφής, απαιτούνταν το 50% συν ένα, δηλαδή 148 επί συνόλου 295 μελών. Μόνο που 76 μέλη απουσίαζαν. Και τότε, και με τη συμμετοχή του Καλογήρου, άρχισαν τα τηλέφωνα. Υπήρχαν άτομα που ψήφισαν ακόμα και από την παραλία, αγνοώντας ίσως και για το τι ψήφιζαν. 210 μέλη ψήφισαν διά ζώσης, 76 ψήφισαν τηλεφωνικά. Σύνολο «ψήφισαν» 286. Η πρόταση πέρασε με 163 «ναι», 120 καταψήφισαν, ενώ βρέθηκαν και 2 λευκά και 1 άκυρο. Στο τέλος της ημέρας υπήρχε, επί της ουσίας, μειοψηφία. Πολλοί επέλεξαν να κρυφτούν. Δεν τόλμησαν να προβούν σε κάποια κίνηση φανερά, όπως είπα στην ομιλία μου. Ήταν ικανοί να βάλουν κουκούλα στη δημοκρατία.

Στον δρόµο προς το έκτακτο συνέδριο: Το δικό µας κίνηµα

Εκλογή συνέδρων και τα αποτελέσµατα που δεν ανακοινώθηκαν

«Είμαι λυτρωμένος γιατί είδαν όλοι οι πολίτες τη μομφή που ζω από την πρώτη ημέρα που εκλέχτηκα πρόεδρος.

Είναι πρωτοφανές στην πολιτική ιστορία του τόπου η κομματική γραφειοκρατία να μην αποδέχεται από την πρώτη κιόλας ημέρα την ψήφο των μελών του κόμματος.

Έτσι πέρασα έναν ολόκληρο χρόνο. Τώρα τα ξέρετε όλα. Φτάσαμε στο σημείο η γραφειοκρατία, η νομενκλατούρα του κόμματος και οι διάφορες φράξιες να επιστρατεύσουν πρακτικές που δεν ανήκουν στον χώρο της Αριστεράς καταφέρνοντας ακόμα και να εξευτελίσουν τα αξιότιμα μέλη της επιτροπής φορώντας τους κουκούλα. Οι αποφάσεις μου θα ανακοινωθούν εκεί που λογοδοτώ και θα λογοδοτώ πάντα, στον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ.

Η Δημοκρατία επιστρέφει στον ΣΥΡΙΖΑ. Ευχαριστώντας όλες και όλους σας για μία ακόμη φορά, σας ανακοινώνω τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα στη χώρα και ανά περιφέρεια, βάσει των πρακτικών των εφορευτικών επιτροπών στις ΟΜ όπου διεξήχθησαν εκλογές στις 2-3.11, για την ανάδειξη των συνέδρων που θα συμμετάσχουν στο επικείμενο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ:

Ελλάδα σύνολο: 1.983-1.538 – 56,32%-43,68% 

Περιφέρειες:

  • Αττική: 805-532 
  • Κεντρική Μακεδονία: 267-195 
  • Πελοπόννησος: 126-70 
  • Κρήτη: 148-142 
  • Στερεά Ελλάδα: 97-44 
  • Θεσσαλία: 95-93 
  • Ανατ. Μακεδονία-Θράκη: 66-53 
  • Δυτική Ελλάδα: 140- 163 
  • Ήπειρος: 72-86 
  • Δυτική Μακεδονία: 52-53 
  • Βόρειο Αιγαίο: 33-15 
  • Νότιο Αιγαίο: 47-30 
  • Ιόνια: 23-58 
  • Απόδημοι:* 12-4 *Δεν έχει ολοκληρωθεί η καταμέτρηση».

Πηγή: Χ (04.11)

«Σήμερα κάνατε το πρώτο μεγάλο βήμα για την επιστροφή της Δημοκρατίας στον ΣΥΡΙΖΑ.

Ευχαριστώ τους χιλιάδες από εσάς που περίμεναν ακόμα και ώρες για να πιστοποιηθούν, μέσα στο οργανωτικό χάος.

Ευχαριστώ όλους εσάς που δεν κατάφεραν να ψηφίσουν γιατί κόπηκαν παράνομα, όμως πήγαν στην κάλπη, ήταν εκεί. Αυτή η νίκη ανήκει και σ’ εσάς.

Ευχαριστώ τους εκατοντάδες εθελοντές μας, τους συνεργάτες μου, όλες και όλους σας. Συγχαίρω όλους τους συνέδρους –με όποια πλευρά κι αν εξελέγησαν– και τους εύχομαι επιτυχή παρουσία στο συνέδριο.

Αυτή η σαρωτική νίκη δεν έχει πάνω το όνομά μου. Έχει πάνω της γραμμένη τη λέξη ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ.

Δυστυχώς, εδώ και μήνες, μία μικρή ομάδα έχει αποφασίσει να διαγράψει τη λέξη αυτή από το λεξιλόγιό της.

Σήμερα, θα έπρεπε να αποδεχτούν το αποτέλεσμα –που είναι υπογεγραμμένο και ελεγμένο από κάθε ΟΜ και Νομαρχιακή– και να πάμε ομαλά στο Συνέδριο. Αντί γι’ αυτό, διάλεξαν να βγάζουν fake αποτελέσματα.

Όμως η νίκη που επικαλούνται είναι ευπρόσδεκτη.

Αφού ισχυρίζονται ότι είναι νικητές, δεν υπάρχει λόγος να ενεργοποιήσουν αύριο την επιτροπή νομιμοποίησης για να κόψουν συνέδρους. Έχουν την πλειοψηφία; Πάμε στο συνέδριο λοιπόν με τους εκλεγμένους μας συνέδρους, κανονικά και δημοκρατικά».

Πηγή: Χ

Κλειστές πόρτες

Το στικάκι της δηµοκρατίας – Δεν θα σας προδώσω ποτέ

Στις 5 Οκτωβρίου, η Θεοδώρα Τζάκρη κατέθεσε την υποψηφιότητά μου για την προεδρία, καθώς και το πόθεν έσχες μου κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Κεντρικής Επιτροπής. Η υποψηφιότητά μου συνοδευόταν από 87 υπογραφές.

«Σήμερα ολοκληρώθηκε μια εκτροπή. Μια συγκυριακή πλειοψηφία του χθες όχι μόνο ανέτρεψε τον οδικό χάρτη του συνεδρίου που η ίδια είχε ψηφίσει, αλλά σήμερα προανήγγειλε ότι το συνέδριο δεν θα χωράνε όλοι», θα δηλώσει η Θεοδώρα Τζάκρη στις τηλεοπτικές κάμερες, αφότου κατέθεσε ενώπιον της Κεντρικής Επιτροπής την υποψηφιότητα.

«Μετά τις κρυφο-φανερές ψηφοφορίες και τηλεφωνικές ψήφους φτάσαμε στο συνέδριο με zoom που θα το χειρίζονται οι ίδιοι ακριβώς για να βάλουν σιγαστήρα στη φωνή του ελληνικού λαού. Ό,τι και να κάνουν δεν μπορούν να εμποδίσουν το καινούργιο για να γεννηθεί, ό,τι και να κάνουν δεν μπορούν να εμποδίσουν την κοινωνία να εκλέξει παμψηφεί τον Στέφανο Κασσελάκη πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ από την πρώτη Κυριακή. Κατέθεσα λοιπόν σήμερα ενώπιον της Επιτροπής τις 87 συμβολικές υπογραφές που στηρίζουν την υποψηφιότητα του Στέφανου Κασσελάκη –87, όσοι και αυτοί που τον ανέτρεψαν– και το πόθεν έσχες του, και δηλώνω ότι όλα τα υπόλοιπα θα τα πούμε στην κάλπη με την πανηγυρική εκλογή του στην προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ».

Η κοπέλα του iSYRIZA 

Η καταγγελία της κοπέλας του iSYRIZA ήταν απολύτως βάσιμη. Δεν ήθελαν να ενημερωθεί ο κόσμος για τη διεξαγωγή των εκλογών. Emails έμεναν αναπάντητα, ενώ μέχρι την τελευταία στιγμή δεν έγινε ενημέρωση για τα εκλογικά κέντρα μέσω newsletter. Όλα προσχεδιασμένα. Αποκορύφωμα η μη λειτουργία της σελίδας iSYRIZA για μιάμιση ώρα λόγω οφειλών. Προτεραιότητα, βέβαια, για τους ιθύνοντες ήταν η αποστολή ενημέρωσης για την κάρτα μέλους. 

5.11.2024

«Καταγγελία για εργασιακό εκφοβισμό και παραλείψεις εργασιών, κατά τη διάρκεια της διεξαγωγής των εκλογών.

Σύντροφοι Ράνια Σβίγκου και Νίκο Παππά,

Με την παρούσα επιστολή έχω την ανάγκη να διαμαρτυρηθώ για γεγονότα και ενέργειες που διαδραματίστηκαν πριν και κατά τη διάρκεια της διαδικασίας για την εκλογή συνέδρων που αφορά το έκτακτο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ -ΠΣ.

Ως διαχειρίστρια και υπεύθυνη επικοινωνίας της ψηφιακής πλατφόρμας του iSYRIZA, και δη εκπαιδευμένη επί συνεχόμενους 22 μήνες, έχοντας την κατάλληλη εμπειρία για τη σωστή διαχείριση και διασφάλιση της κοινότητας που αφορά καθαρά την εγγραφή των μελών αλλά και την επικοινωνία με αυτή, καθώς υπάρχει η πλατφόρμα επικοινωνίας και το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο contact@isyriza.com, όπου μέχρι τώρα έχουμε ανταποκριθεί σε αριθμό ηλεκτρονικών μηνυμάτων από την έναρξή περίπου σε 12.000 εξατομικευμένες απαντήσεις, το μεσημέρι της Παρασκευής 01.11.2024 βρέθηκα στη δυσχερέστατη θέση να «εγκαταλείψω» τα μέλη και συντρόφους, καθώς με εντολή της Ελένης Συμεωνίδου, υπεύθυνης του Οργανωτικού, και στη συνέχεια με εντολή της γραμματέως του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Ράνιας Σβίγκου, σταματήσαμε να ενημερώνουμε τα μέλη σχετικά με τα ερωτήματα που ζητούσαν επιβεβαίωση της εγγραφής τους αλλά και ως προς το πιο βασικό ερώτημα περί γεωγραφικής τοποθεσίας των εκλογικών κέντρων σε όλη την επικράτεια.

Μας διαβεβαίωσαν ότι θα μας ενημερώσει το τμήμα του iSYRIZA άμεσα με υπόδειγμα τυποποιημένου μηνύματος που θα μπορούσαμε να απευθύνουμε σε όλα τα μέλη, αλλά αυτό δεν συνέβη ποτέ, παρά τις συνεχείς εκκλήσεις μας, καθώς μετά την αποστολή newsletter και ενώ γνωρίζαμε ότι θα δημιουργηθεί σύγχυση στα μέλη, η Ελένη Συμεωνίδου επέμενε για την αποστολή της ενημέρωσης για την κάρτα μέλους. Το αποτέλεσμα ήταν ότι τα emails διογκώθηκαν και έφτασαν το Σάββατο στα 1.383, ενώ είχαμε ενημερώσει ως ομάδα εννέα μέρες (21.10.2024) πριν τις εκλογές με το παρακάτω μήνυμα:

«Με αφορμή τις νέες εγγραφές μελών που έχουν προκύψει στην ψηφιακή πλατφόρμα του iSYRIZA κατά την περίοδο 2023-2024, προτείνουμε να ενημερωθούν τα νέα μέλη μέσω email blast, σχετικά με τις οργανώσεις που ανήκουν σύμφωνα με την τοποθεσία όπου διαμένουν, ώστε να αποκτήσουν το δικαίωμα της συμμετοχής για το επικείμενο συνέδριο –εφόσον το επιθυμούν– όπως και τα υπόλοιπα νέα και παλιά μέλη που έχουν ήδη απευθυνθεί στις οργανώσεις τους». 

Στις 26.10.2024 είχε ακολουθήσει δεύτερη ενημέρωση προς οργανωτικό και γραμματέα:

«Σήμερα 26.10.2024 και δεδομένου ότι έχει λήξει η προθεσμία που αφορά την εγγραφή νέων μελών μέσω της πλατφόρμας iSYRIZA, θα προβούμε στη συλλογή των νέων μελών που έχουν δηλώσει ως διαμονή χώρες του εξωτερικού.

Οι λίστες αυτές θα αποσταλούν στο Οργανωτικό και στον συντονιστή των οργανώσεων εξωτερικού του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.

Ως εκ τούτου, για να έχουν δικαίωμα εκλέγειν και εκλέγεσθαι, θα πρέπει να ταυτοποιηθούν τα προσωπικά στοιχεία τους, από τους συντονιστές των οργανώσεων εξωτερικού και να επιστραφούν οι λίστες στο οργανωτικό για να συμπεριληφθούν στο μητρώο του κόμματος, εφόσον, οι εκλογές για την ανάδειξη συνέδρων για το έκτακτο συνέδριο πραγματοποιηθούν με ηλεκτρονική ψηφοφορία.

Σημαντική επισήμανση, για να ενημερωθούν όλα τα νέα μέλη που έχουν εγγραφεί μέσω του iSYRIZA σχετικά με τις διαδικασίες που αφορούν την κατανομή στις οργανώσεις που ανήκουν αλλά και τη συμμετοχή στις εκλογές για την ανάδειξη συνέδρων για το έκτακτο συνέδριο, πρέπει να σταλεί μέχρι την Τρίτη 29.10.2024, email blast μέσα στη βάση της πλατφόρμας με τις οδηγίες της ΚΟΕΣ αλλά και την ενημέρωση μέσω λίστας για την τοποθεσία των οργανώσεων –γεωγραφικά– σε όλη την επικράτεια.

Δεδομένου ότι τα μέλη έχουν εγγραφεί live στην πλατφόρμα, παρακαλούμε όπως μας ενημερώσετε σχετικά με τη διασταύρωση και τη διαπίστευση των στοιχείων τους, κατά τη διάρκεια της ημέρας που θα πραγματοποιηθούν οι εκλογές.

Σύμφωνα με τα παραπάνω, παρακαλούμε όπως μας ενημερώσετε ενδελεχώς για όλες τις ενέργειες καθώς δεν γνωρίζουμε βασικές οδηγίες ειδικότερα για τα μέλη του εξωτε€ρικού.

Συντροφικά,

Η ομάδα του iSYRIZA»

Από τα παραπάνω υλοποιήθηκε μόνο η συνολική αποστολή μελών που κατοικούν στο εξωτερικό για την ηλεκτρονική ψηφοφορία που διεξήχθη, για την οποία πέρα από την αποστολή των στοιχείων δεν γνωρίζουμε έως τώρα κάτι παραπάνω, αφού δεν συμμετείχαμε ως ομάδα σε συνεργασία με την εταιρεία –όπως συνηθίζαμε να συμμετέχουμε μέχρι τώρα– που είχε αναλάβει την ηλεκτρονική διεξαγωγή.

Στη συνέχεια ενημερώσαμε με τρίτο, κατά σειρά, ηλεκτρονικό μήνυμα το Οργανωτικό Γραφείο ως εξής:

«Παρακαλούμε πολύ, όπως μας αποστείλετε τα εκλογικά κέντρα για την εκλογή των συνέδρων σε όλη την επικράτεια ώστε να συμπεριλάβουμε το αρχείο στο newsletter που επρόκειτο να σταλεί για τις κάρτες μελών ή/και να σταλεί ξεχωριστή ενημέρωση.

Τα μέλη, ειδικότερα αυτά που έχουν εγγραφεί μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας iSYRIZA, δεν γνωρίζουν πού πρέπει να απευθυνθούν για να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα σύμφωνα με τις οδηγίες της ΚΟΕΣ (περί εγγραφής τους στον iSYRIZA μέχρι τις 25.10.2024). Αναμένουμε ενημέρωση και οδηγίες».

Την ίδια ημέρα εστάλη από τον iSYRIZA 4o ηλεκτρονικό μήνυμα προς τη γραμματέα και το Οργανωτικό, στο οποίο αναφέρονταν τα εξής:

«Δεδομένου ότι έχουμε λάβει πολλά emails (700) από πολίτες που επέλεξαν να εγγραφούν μέχρι τις 25.10.2024 μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας iSYRIZA και επιθυμούν ενημέρωση σχετικά με την επιβεβαίωση της εγγραφής τους αλλά και την τοποθεσία όπου θα πραγματοποιηθούν οι εκλογές, αναμένουμε απάντηση για τον τρόπο ενημέρωσής τους».

Τέλος, ενημερώσαμε την ΚΟΕΣ με τα εξής:

«Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Από εχθές, όπως έχουμε ήδη ενημερώσει, έχουμε λάβει στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο του iSYRIZA (1.383 σε αριθμό emails) από πολίτες που επέλεξαν να εγγραφούν μέχρι τις 25.10.2024 μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας iSYRIZA (και επιθυμούν ενημέρωση σχετικά με την επιβεβαίωση της εγγραφή τους αλλά και την τοποθεσία όπου θα πραγματοποιηθούν οι εκλογές), αναμένουμε απάντηση για τον τρόπο ενημέρωσής τους δεδομένου ότι έχουν παρέλθει 24 ώρες από την τελευταία ενημέρωσή μας».

Δυστυχώς, τα παραπάνω γεγονότα δεν ήταν τα μοναδικά που είχα να διαχειριστώ. Αυτή τη στιγμή που καταγράφω τα γεγονότα, είμαι σε πολλή άσχημη ψυχολογική κατάσταση, σε σημείο να φοβάμαι να επιστρέψω από τη διήμερη άδεια στην εργασία μου.

Το Σάββατο 2.11.2024, κατά τη διεξαγωγή των εκλογών σε 39 περιοχές, ενημερωθήκαμε ότι τα μέλη που έχουν εγγραφεί μέσω iSYRIZA θα πρέπει να πιστοποιούνται καθολικά και ολοκληρωτικά με χαρτάκια σε Α4 μέσω της ΚΟΕΣ και τους ενημερώσαμε ότι έχουμε προσθέσει tag στην πλατφόρμα ώστε να τους δίνουμε κατά τη διάρκεια των εκλογών πλήρες report, αλλά τους ενημερώσαμε παράλληλα ότι αυτό θα δημιουργήσει τεράστιο όγκο δουλειάς και ότι δεν θα καταφέρουμε να ολοκληρώσουμε αυτό που είχε πάρει ως απόφαση η ΚΟΕΣ δεδομένου ότι η κάλπη είναι σε πραγματικό χρόνο σε όλη την Ελλάδα, και, ως εκ τούτου, προτείναμε να είναι μαζί μας μέλη της ΚΟΕΣ που θα ελέγχουν και θα επιβλέπουν τη διαδικασία (να σημειωθεί ότι η Ελένη Συμεωνίδου έχει ήδη εντάξει ψηφιακά μέλη στις λίστες του μητρώου του κόμματος όλο αυτό το διάστημα, καθώς απευθυνόταν σε εμάς προφορικά με χαρτάκια τύπου post-it και ως εκ τούτου εμείς δεν πιστέψαμε ποτέ ότι εντέλει θα υπάρχει πρόβλημα έναντι των αποφάσεων της ΚΟΕΣ αφού λειτουργούσε με τόση χαλαρότητα η υπεύθυνη του οργανωτικού. Η ΚΟΕΣ αυτή τη στιγμή έχει συνολικό report και είμαστε πέρα για πέρα σωστοί).

Μέχρι σήμερα, ουδέποτε είχα αμφισβητηθεί ως αποσπασμένη υπάλληλος του κόμματος σχετικά με την υπευθυνότητα και την αξιοπιστία μου αλλά και την αφοσίωση που έχω για το κόμμα που υπηρετώ επί 6 συναπτά έτη.

Είναι γεγονός ότι το βάρος που έπεσε σε δύο από τους τρείς υπαλλήλους που έχουν θέση εργασίας στην ψηφιακή πλατφόρμα ήταν δυσανάλογο των ευθυνών μας, και φυσικά αυτοί που φέρουν ευθύνη είναι η υπεύθυνη του Οργανωτικού Γραφείου και η γραμματέας του κόμματος, καθώς δεν μας ενημέρωσαν πριν τις εκλογές με σαφέστατες εντολές όπως είθισται. 

Ταυτόχρονα με όλη αυτή την ένταση, η ομάδα του iSYRIZA ήρθε αντιμέτωπη και με μια άλλη ακραία εξέλιξη, η οποία και επιλύθηκε μέσα σε 1,5 ώρα, καθώς είχε μπλοκαριστεί η πλατφόρμα από την εταιρεία NationBuilder (η γραμματέας Ράνια Σβίγκου γνωρίζει τον λόγο), που έχει την ευθύνη της κοινότητας, και λόγω αυτού του προβλήματος η ομάδα του iSYRIZA δεν ήταν σε θέση να ιχνηλατήσει τα μέλη που ήταν εγγεγραμμένα μέχρι και της 25.10.2024, και ως εκ τούτου κληθήκαμε να πάρουμε την ευθύνη πάνω μας, που σε καμία περίπτωση δεν μας αναλογούσε, και να συνεργαστούμε με τον Χρήστο Μαυροκεφαλίδη, διευθυντή Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Έπειτα από αρκετά emails προς την αμερικανική εταιρεία καταφέραμε το ακατόρθωτο και επανήλθε η λειτουργία της και η ομάδα ένιωσε μεγάλη ανακούφιση που ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΣΑΜΕ ΜΕ ΚΑΘΕ ΤΡΟΠΟ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ και κατ’ επέκταση τη διαδικασία των εκλογών αλλά και την ΚΟΕΣ.

Δεν είχε τέλος η ταλαιπωρία μου, και εδώ θα μου επιτρέψετε να μιλήσω σε πρώτο πρόσωπο – δυστυχώς, είμαι στη δυσάρεστη θέση να καταγγείλω το γεγονός ότι έγινα αποδέκτης ακραίων συμπεριφορών από στελέχη της ΚΟΕΣ και της Π.Γ. του κόμματος, αρχικά με τραμπουκισμό στο γραφείο μου στον 5ο όροφο από τη Φένια Χαραλαμπίδου, και, ενώ ήμουν σε κατάσταση σοκ λόγω της φυσικής αλλά και πνευματικής εξάντλησης, ήρθε η κορύφωση της απόλυτης συκοφαντίας προς το πρόσωπό μου από την οργανωτική υπεύθυνη Ελένη Συμεωνίδου, η οποία με ΚΑΤΗΓΟΡΗΣΕ ΕΥΘΕΩΣ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΠΕΡΙΣΤΡΟΦΕΣ ότι εγώ διαδίδω και διαρρέω το μισθολόγιό της και ότι πληρώνεται καλά… Τη στιγμή εκείνη ήταν που δεν άντεξα σωματικά και ψυχικά και κάλεσα την οικογένειά μου να έρθει να με παραλάβει από τον τόπο εργασίας μου, παρόλο που είχα στη διάθεσή μου το αυτοκίνητό μου, γνωρίζοντας πλέον ότι εγώ με αυτή τη γυναίκα δεν μπορώ να ξανασυναντηθώ και ενώ γνωρίζει πολύ καλά το σοβαρό πρόβλημα υγείας που έχω (ΕΞΑΡΤΩΜΕΝΗ ΑΠΟ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ) και (ΕΝΩ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΠΟΛΥ ΚΑΛΑ ΟΤΙ ΣΑΝ ΜΟΝΟΓΟΝΕΑΣ ΑΝ ΜΟΥ ΣΥΝΕΒΑΙΝΕ ΚΑΤΙ ΘΑ ΜΕΓΑΛΩΝΑΝ ΜΟΝΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΟΥ) επέλεξε να επιτεθεί σε υπάλληλο, ενώ είναι στέλεχος με θέση ευθύνης.

Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Η Αριστερά δεν έχει σχέση με όλα τα παραπάνω που δυστυχώς ήμουν αποδέκτης, η Αριστερά βρίσκεται μέσα στη νοοτροπία μας και στην παιδεία μας και στους αγώνες που σφυρηλατήθηκαν έξω στους δρόμους από τους προγόνους μας και εμάς τους ανθρώπους της διπλανής πόρτας μέσα από τα κινήματά μας. 

Το στικάκι της δηµοκρατίας

Στις 9 Νοεμβρίου, η Θεοδώρα Τζάκρη κατέφτασε με ένα στικάκι που περιείχε 1.934 υπογραφές υπέρ της συμμετοχής μου στις εκλογές του ΣΥΡΙΖΑ. Δηλαδή με μαθηματική σιγουριά η πλειοψηφία των συνέδρων.

Την ίδια στιγμή, πλήθος κόσμου είχε μαζευτεί έξω από το Gazi Live, όπου το απόγευμα έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ.

«Ήρθαμε σήμερα ως μέλη της ΚΟΕΣ να ενημερωθούμε επίσημα για τον συνολικό αριθμό των εκλεγμένων συνέδρων και τον αριθμό των εκλεγμένων συνέδρων ανά ΟΜ και αρνήθηκαν να μας ενημερώσουν. Είμαστε τώρα 6 μέρες μετά τις εκλογές και 3 ώρες πριν από την έναρξη των διαπιστεύσεων και εκατοντάδες σύνεδροι των μεγαλύτερων Νομαρχιακών Οργανώσεων, όπως η Α΄ Αθήνας, η μισή Ανατολική Αττική, η Δυτική Αθήνα, δεν έχουν πάρει ακόμη οποιαδήποτε ενημέρωση ότι είναι σύνεδροι.

Εκλεγμένοι σύνεδροι έχουν φτάσει ήδη από όλη την Ελλάδα στην Αθήνα και εξακολουθούν να καταφτάνουν και δεν γνωρίζουν ακόμη αν θα τους επιτραπεί η είσοδος στο συνέδριο, παρά το γεγονός ότι επιχειρούν να επικοινωνήσουν με την Κουμουνδούρου. Όλες αυτές οι μεθοδεύσεις που βιώνουμε από το Σάββατο μέχρι σήμερα συμβαίνουν για έναν και μοναδικό λόγο: Επειδή η κομματική γραφειοκρατία έχει διαπιστώσει ότι η συντριπτική πλειονότητα των συνέδρων τάσσεται υπέρ της συμμετοχής του Στέφανου Κασσελάκη στις εκλογές για την ανάδειξη του προέδρου και κατά του αποκλεισμού του.

Αδιάσειστο στοιχείο αυτού του γεγονότος είναι αυτό το stick usb, το οποίο περιλαμβάνει 1.934 δηλώσεις συνέδρων υπέρ της συμμετοχής του κ. Κασσελάκη και αυτές οι δηλώσεις θα ξεπεράσουν τις 2.000 μέχρι την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου. Με βάση τα στοιχεία που έχουμε συλλέξει από τις ΟΜ όλες της χώρας, ο συνολικός αριθμός των συνέδρων είναι 3.587 σύνεδροι, ενώ οι ίδιοι ομολόγησαν ότι δεν γνωρίζουν.

Οποιοσδήποτε άλλος αριθμός ανακοινωθεί είναι αποτέλεσμα της εξαήμερης εκλογο-μαγειρικής.

Εμείς θα είμαστε εκεί. Η Δημοκρατία θα νικήσει».

Θεοδώρα Τζάκρη

Ο/η κάτωθι νομίμως εκλεγμένος/-η σύνεδρος τάσσομαι υπέρ της συμμετοχής του Στέφανου Κασσελάκη στις εκλογές για την ανάδειξη προέδρου στον ΣΥΡΙΖΑ -ΠΣ.

Τάσσομαι κατά του αποκλεισμού οποιουδήποτε νόμιμα εκλεγμένου συνέδρου.

Η Δημοκρατία δεν αποκλείει.

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:

ΤΗΛ:

ΟΜ:

Την ίδια στιγμή, η κατάσταση έξω από τον χώρο του συνεδρίου μύριζε μπαρούτι.

 «Απέναντι σε όλες αυτές τις αντιδημοκρατικές μεθοδεύσεις μέχρι σήμερα μιλήσαμε γι’ αυτούς που οργάνωσαν και υλοποίησαν την εκτροπή και τη μαύρη σελίδα στην Αριστερά. Τις επόμενες ώρες, θα μιλήσουμε γι’ αυτόν κι αυτούς που εμπνεύστηκαν την εκτροπή».

 Θάνος Μωραΐτης

«Η Αριστερά ή θα είναι δημοκρατική ή δεν θα είναι Αριστερά. Κάνω έκκληση για τελευταία φορά να μην υπάρξει αποκλεισμός υποψήφιου προέδρου και συνέδρων. Τη Δευτέρα πρέπει να είμαστε όλοι μαζί». 

Ολυμπία Τελιγιορίδου

«Ήρθα κι εγώ στην Κουμουνδούρου ως μέλος της ΚΟΕΣ να ενημερωθώ και με απέκλεισαν με εύσχημο τρόπο, επικαλούμενη φόρτο εργασίας η κ. Συμεωνίδου. Δεν μπορώ να διανοηθώ μια Αριστερά που αποκλείει μέλη της ΚΟΕΣ και 1.934 υπογραφές συνέδρων που μιλάνε για ΜΗ αποκλεισμό υποψηφίων και συνέδρων».

Μαρία Καλουδιώτη

«Επειδή οι στιγμές είναι κρίσιμες:

Καλώ όλες και όλους τους εκλεγμένους μας συνέδρους να είναι έξω από τον χώρο του συνεδρίου. Η Δημοκρατία θα πει ειρηνικά #Είμαι_εδώ. 

Κάνω έκκληση σε όλες και όλους εσάς που έρχεστε από όλες τις γωνιές της Ελλάδας και ταξιδέψατε χιλιόμετρα.

Κάνω έκκληση σε όλες και όλους εσάς που εκλεγήκατε σύνεδροι αλλά δεν σας έστειλαν sms ή mail και θα σας κόβουν στην είσοδο με το έτσι θέλω: Να είστε ψύχραιμοι. Νηφάλιοι. Σας παρακαλώ, μην απαντήσετε σε προκλήσεις. Είναι βέβαιο ότι θα σας προκαλέσουν.

Επιδιώκουν επεισόδια για να ξεπλύνουν την ντροπή τους και να διαχύσουν τις ευθύνες.

Η δημοκρατία δεν τσακώνεται για το δίκιο της.

Η δημοκρατία υπερασπίζεται το δίκιο της ειρηνικά. Με πίστη, με πείσμα, με αγώνα. Αλλά πάντα ειρηνικά.

Μην ξεχνάτε: Η κοινή μας διαδρομή μόλις αρχίζει».

Πηγή: Χ

«Ζητώ άμεση ενημέρωση. 24 ώρες πριν από την έναρξη του συνεδρίου, ποιος είναι ο ακριβής αριθμός των συνέδρων; Η πιστοποίηση των συνέδρων γίνεται με mail στον καθένα ξεχωριστά, χωρίς γνώση των αρμόδιων ΟΜ, για να μην μπορούν να αντιπαραβάλλουν τα ονόματα με τις λίστες των πραγματικά εκλεγμένων συνέδρων.
Με άλλα λόγια, αφού δεν κατάφεραν να καλύψουν τη διαφορά κόβοντας συνέδρους, τώρα προσθέτουν και πρόσωπα που δεν εξελέγησαν!

Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι υπό κατάληψη. Πάνε για «συνέδριο 1961», στο οποίο θα είναι σύνεδροι και τα δέντρα. Να είστε όλοι οι νόμιμα εκλεγμένοι σύνεδροι αύριο στον χώρο του συνεδρίου, στις επάλξεις. Είμαστε περισσότεροι. Η Δημοκρατία είναι η απάντησή μας».

Πηγή: Χ

Έφτασα το απόγευμα έξω από τον χώρο του συνεδρίου. Δεν θα έμπαινα μέσα, αν δεν ολοκληρωνόταν πρώτα η διαπίστευση και του τελευταίου από τους συγκεντρωμένους. Έφυγα και επέστρεψα για να αποχωρήσω οριστικά. Αυτός δεν ήταν πλέον ο ΣΥΡΙΖΑ στον οποίο είχα πιστέψει.

«Μιλάμε για μία δημοκρατική εκτροπή. Υπάρχει βούληση στους συνέδρους που έχουν αποκλειστεί να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους και δεν θα τους αποθαρρύνω.

Το καλύτερο πράγμα από την οργή είναι ο ενθουσιασμός. Το χαμόγελο για τον όμορφο αγώνα που θα αρχίσουμε.

Πέρυσι ο προκάτοχός μου είπε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έκλεισε τον ιστορικό του κύκλο.

Σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ έκλεισε τον δημοκρατικό του κύκλο.

Όσοι κεντρικοεπίτροποι και όσοι βουλευτές θέλουν να παραμείνουν στη λάθος πλευρά της Ιστορίας δεν πρόκειται εμείς να τους στερήσουμε το δημοκρατικό τους δικαίωμα.

Ο καθένας και η καθεμία θα κριθεί από την κοινωνία.

Αύριο δεν θα πάμε σε αυτό το συνέδριο παρωδία. Αύριο θα είμαστε εδώ στις 13:00, για μια γιορτή Δημοκρατίας για το πιο ανεξάρτητο, ρηξικέλευθο, προοδευτικό κίνημα που θα έχει δει η Μεταπολίτευση.

Δεν πρόκειται για αποστασία, πρόκειται για τη συνέχεια της δημοκρατικής Αριστεράς στον τόπο μας. Όσοι κυβέρνησαν το 2015-2019 και έχουν μείνει άφωνοι τις τελευταίες ημέρες θα κριθούν και εκείνοι από την Ιστορία.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι όσοι από εσάς επιλέξετε να είστε στη συνέχεια αυτού του αγώνα 1) θα έχετε πάρα πολλούς πολίτες στο πλευρό σας και 2) δεν θα έχετε κανέναν από κανένα ιερατείο να σας κουνάει το δάχτυλο.

Υπάρχει παρά πολύς κόσμος και νέος κόσμος που δεν καταλαβαίνει τη διαφορά Αριστεράς και Δεξιάς. Που θέλει να ’ναι καλύτερη η καθημερινότητά του, να μπορεί να διαπρέψει εκεί που μεγαλώνει. Η Αριστερά και οι προοδευτικές αντιλήψεις ανήκουν στη σωστή μεριά της πολιτικής φιλοσοφίας και εμείς πρέπει αυτό χωρίς ελιτισμό να το κάνουμε πενηνταράκια στον κόσμο.

Να καταλάβει ότι αυτό το προοδευτικό κίνημα είναι και λαϊκό κίνημα. Μέσα στην κοινωνία, με ομάδα πυρός τετράγωνο-τετράγωνο.

Ξέρετε γιατί όλοι ξέρουν σήμερα ότι αυτό το συνέδριο είναι παρωδία; Ότι 400 άτομα ψήφισαν διά βοής το προεδρείο; Διότι ήσασταν εκεί. Τα ψέματα πλέον δεν κρύβονται. Και απέναντι σε αυτό πρέπει να καταθέσουμε την αλήθεια μας, και η αλήθεια θα λάμψει.

Σήμερα λοιπόν θα πάρετε μια μεγάλη ανάσα. Μια μεγάλη ανακούφιση. Λυπάμαι που έπρεπε να φτάσουμε σ’ αυτό το σημείο. Δεν το αξίζει αυτό το κόμμα. Δεν αξίζει στην αξιωματική αντιπολίτευση. Από την άλλη, όμως, τα στερνά τιμούν τα πρώτα και η καλύτερη λύτρωση είναι η πράξη.

Δεν πρόκειται να παραιτηθούμε στον ωχαδελφισμό. Δεν πρόκειται να βάλουμε κάτω το πνεύμα κινηματικότητας που έχουμε μέσα μας.

Σήμερα, όπως καταλαβαίνετε αποχωρώ από τον ΣΥΡΙΖΑ. Έχει κλείσει αυτός ο κύκλος. Προφανώς θα υπάρχουνε 400 σύνεδροι μέσα στο μπουζουξίδικο που θα είναι πολύ χαρούμενοι αυτή τη στιγμή.

Είναι πλέον και επίσημα το δεκανίκι του Μητσοτάκη και όλων των συμφερόντων. Και τι μας λένε συνεχώς ότι δεν έχουμε πολιτικό λόγο. Οι άνθρωποι που σήμερα έκαναν μια πολιτική παρωδία.

Ο πιο πολιτικός λόγος που υπάρχει είναι ο λόγος που προέρχεται από την καρδιά. Και είναι τιμή μου να σας έχω υπηρετήσει εδώ και έναν χρόνο. Έχετε τη δέσμευσή μου ότι θα προσπαθήσω να είμαι ο καλύτερος εαυτός μου για εσάς για να μπορείτε να αισθανθείτε ότι μπορείτε να πολιτεύεστε στη χώρα με ισότιμους όρους και να φέρετε την αλλαγή που έχει ανάγκη αυτός ο τόπος.

Διότι δεν είναι το πεπρωμένο της Ελλάδας να είναι ο ουραγός της Ευρώπης. Δεν έχουμε γεννηθεί ραγιάδες. Κάθε μέρα που ξυπνάμε επιλέγουμε τι Έλληνες θέλουμε να είμαστε.

Σας παροτρύνω να επιλέξουμε να είμαστε σύγχρονοι Ευρωπαίοι προοδευτικοί πολίτες.

Έχουμε μπροστά μας την ελπίδα του καινούργιου. Όμως το ξέρω ότι υπάρχει σε χιλιάδες πολίτες η πίκρα για τον αυτο-εξευτελισμό του κόμματος που πίστεψαν. Ένα βαθύ πένθος για το τέλος της ανθρωπιάς στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.

Προσωπικά, με συγκλόνισε ένα mail. Του αγωνιστή Σωτήρη Τσιακμάκη. Αγώνες, φυλακίσεις, προσφορά στην Αριστερά και τη χώρα.

Τώρα, στα 80 του, γράφει στο κόμμα που στήριξε, ζητώντας τη διαγραφή του:

«Την Παρασκευή 8/11, βίωσα ανθρωπάκια να ποδοπατούν τα όνειρά μου, τις ελπίδες μου και τους αγώνες μου με τραμπούκικες, σχεδόν φασιστικές μεθόδους. Ήμουν 6 ώρες ορθοστασία έξω στριμωγμένος, με τέσσερα μπαλονάκια, και να μην μπορώ να μπω μέσα, όταν εσείς ειδοποιούσατε τους φίλους σας να πάνε από το υπόγειο με σύνθημα και παρασύνθημα, να μπαίνουν να παίρνουν τις θέσεις VIP για να διαμορφώσετε την πλαστή πλειοψηφία της ντροπής. Όταν μπήκα μέσα με στείλατε στο πυρ το εξώτερο, στην απομόνωση, που την είχα βιώσει στα χρόνια της Χούντας, αλλά κι αυτό το αντιμετώπισα με στωικότητα».

Με την ιδιότητα του μέλους του κόμματος ως εκείνη τη στιγμή, θέλω να ζητήσω ταπεινά συγγνώμη από αυτόν τον άνθρωπο για την ταλαιπωρία και την οδύνη που υπέστη, προκειμένου να στηρίξει –όπως σε όλη του τη ζωή– τη Δημοκρατία.

Τέτοιοι άνθρωποι δίπλα μας αποκαθιστούν τη λέξη «σύντροφος» και δεν τη χαρίζουν σε αυτούς που αποστάτησαν από την ψυχή τους».

Πηγή: Χ

Τα ξεχασμένα ανοιχτά μικρόφωνα στη σκηνή του συνεδρίου, λίγο πριν από την καταμέτρηση και τη λήξη των διαδικασιών, φανέρωσαν όχι μόνο τον κυνισμό αλλά και το μέγεθος της διαπλοκής. 

Στη σκηνή, εκείνη την ώρα, βρίσκονταν στελέχη όπως ο Νίκος Παππάς, ο Παύλος Πολάκης, η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου και άλλοι, που ακούγονται ξεκάθαρα να σχολιάζουν με ειρωνικά πανηγυρικό ύφος, διάθεση κοροϊδευτική και έναν απροκάλυπτο και δίχως αιδώ κυνισμό: 

 «Θα τον ξαναφέρουμε, θα τον ξαναφέρουμε τον Κασσελάκη, μην κλαίτε», ακούγεται να λέει ο Νίκος Παππάς (Μετά τη μομφή επικοινώνησα μαζί του και τον ενημέρωσα πως θα κατέβω ξανά υποψήφιος. Ο ίδιος μάλιστα είπε ότι θα με στηρίξει.). «2.600 τόσοι θα βγούνε», ακούγεται ο Παύλος Πολάκης να προδικάζει το αποτέλεσμα. «Σώσαμε το κόμμα μας!» λέει η –προερχόμενη από το ΠΑΣΟΚ– Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, με ανακούφιση και ολοφάνερη χαρά για αυτό που αντιλαμβάνεται ως νίκη, προφανώς.

Συγκεκριμένα:

Παύλος Πολάκης: 2.600 τόσοι θα βγούνε…

Νίκος Παππάς: Θα τον ξαναφέρουμε, θα τον ξαναφέρουμε τον Κασσελάκη, μην κλαίτε.

Νίκος Παππάς: Από αύριο λέμε αυτά τα δυο πράγματα: Ότι έλεγε φούμαρα για την πλειοψηφία και αν την είχαν θα μπαίνανε μέσα να ψηφίσουν, είπαν μόνοι τους ότι «δεν είμαστε πλειοψηφία».

(μη αναγνωρίσιμη φωνή): Τζάμπα νομιμοποίηση κάναμε.

Νίκος Παππάς: Δεν χρειαζόμασταν καν τη νομιμοποίηση…

(μη αναγνωρίσιμη φωνή): Δεν το περίμεναν αυτό το πογκρόμ παραποίησης και ενεργειών…

(μη αναγνωρίσιμη φωνή): Ήταν και ο Γιάννης ο καλύτερος πρόεδρος…

Ξενογιαννακοπούλου: Συγχαρητήρια σε όλους μας. Καλή δύναμη, να προχωρήσουμε μπροστά. Και να πω και κάτι; Σώσαμε το κόμμα μας! Αύριο πρέπει να σώσουμε και την προοπτική του. Αλλά πρώτα έπρεπε να σώσουμε το σπίτι μας. 

(μη αναγνωρίσιμη φωνή): Δεν γινόταν να μη σώσουμε το σπίτι μας, αγάπη μου…

Ξενογιαννακοπούλου: Από αύριο κρατάμε τον κόσμο μας…

Κάποιος ακούστηκε να λέει «Μας άφησε και πουρμπουάρ», αναφερόμενος στα 20.000 ευρώ που είχα κάνει δωρεά στο κόμμα.

Τον Φεβρουάριο, ο Νίκος Παππάς είχε διαφωνήσει με τον Αλέξη Τσίπρα και την Όλγα Γεροβασίλη, που ήθελαν να με ρίξουν άμεσα και επιτόπου. Η τακτική του αποδείχθηκε πιο αποτελεσματική, τελικά. 

Την επόμενη μέρα, θα ασχολούνταν, ακόμα μία φορά, με το πόθεν έσχες μου. Το μεσημέρι της Κυριακής, η Κουμουνδούρου φρόντισε να διαρρεύσει μια πιθανή προσφυγή του κόμματος στη Δικαιοσύνη αναφορικά με το πόθεν έσχες μου. Ένα επικοινωνιακό πυροτέχνημα προκειμένου ο «κρότος» του να καλύψει τον θόρυβο των όσων τραγελαφικών διαδραματίστηκαν στο συνέδριο και να ανακόψουν έτσι τη μαζική αποχώρηση που είχε ήδη ξεκινήσει.

Οι κινήσεις τους φανερώνουν πλέον απόγνωση. Ο ΣΥΡΙΖΑ που διαμαρτυρόταν εντόνως για το εξώδικό μου (με αφορμή τη διαρροή του πόθεν έσχες μου), ο ίδιος ΣΥΡΙΖΑ λοιπόν αποφάσιζε τώρα την προσφυγή στα δικαστήρια. Ξαφνικά αγωνιούσαν για την «αλήθεια τους». Εγώ πλέον δεν ήμουν πρόεδρος αλλά ένας πολίτης. Θα πήγαιναν έναν πολίτη στα δικαστήρια με τυμπανοκρουσίες, κάτι το οποίο δεν έκαναν για κανέναν άλλον πολιτικό.

Την προσφυγή θα την έκανε ο Νίκος Παππάς, που από «φίλος» εν μια νυκτί έγινε ο πιο φανατικός πολέμιός μου. Ο Φάμελλος υποστήριζε πως «τους τελευταίους 11 μήνες ο ΣΥΡΙΖΑ υπέστη έναν εξευτελισμό χωρίς προηγούμενο». Μα ο Φάμμελος δεν ήταν ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ όσο καιρό εξευτελιζόταν το κόμμα; Γιατί δεν μίλησε και δεν φώναξε να σταματήσει αυτός ο εξευτελισμός; Γιατί δεν παραιτήθηκε από τη θέση που του είχα αναθέσει, ώστε να κάνει δυνατό το μήνυμά του; Έβλεπε τον εξευτελισμό αλλά βολευόταν με την προεδρία της Κ.Ο. και δεν είχε θέμα; Σε τι διαφώνησε σε σχέση με ό,τι είχα προτείνει μέχρι τότε;

* Τα αποσπάσματα που αναδημοσιεύονται από το βιβλίο «Δεύτερη ευκαιρία» του Στέφανου Κασσελάκη έχουν παραχωρηθεί με αποκλειστική άδεια του εκδότη στο iEidiseis.gr. Απαγορεύεται απολύτως η χωρίς έγγραφη άδεια, αντιγραφή, αναδημοσίευση, μετάδοση, αναμετάδοση, αναπαραγωγή, φόρτωση, αναφόρτωση, διανομή, έκδοση, πώληση, εκμίσθωση, παρουσίαση στο κοινό, δημόσια εκτέλεση, μετάφραση, τροποποίηση ή διασκευή του περιεχομένου που προδημοσιεύεται.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.