Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου, δήλωσε ότι η κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, η οποία αναμένεται να ξεκινήσει στις 08:30 π.μ. [τοπική ώρα] της Κυριακής (19/1), δεν θα αρχίσει μέχρι η παλαιστινιακή μαχητική οργάνωση Χαμάς να παράσχει έναν κατάλογο των ομήρων που πρέπει να απελευθερωθούν.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Reuters, η ανακοίνωση του Μπενιαμίνα Νετανιάχου έγινε μία ώρα πριν από τη λήξη της προθεσμίας κατάπαυσης του πυρός. Οι όμηροι αναμενόταν να απελευθερωθούν μέσα σε λίγες ώρες από την έναρξη της κατάπαυσης του πυρός, ανοίγοντας τον δρόμο για ένα πιθανό τέλος σε έναν πόλεμο 15 μηνών που έχει αναστατώσει τη Μέση Ανατολή.

«Ο πρωθυπουργός έδωσε εντολή στις IDF (Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις) ότι η κατάπαυση του πυρός, η οποία υποτίθεται ότι θα τεθεί σε ισχύ στις 08:30 π.μ., δεν θα αρχίσει έως ότου το Ισραήλ αποκτήσει τον κατάλογο των απελευθερωμένων απαχθέντων που η Χαμάς έχει δεσμευτεί να παράσχει», ανέφερε το Γραφείο του την Κυριακή (19/1). Η Χαμάς επιβεβαίωσε την Κυριακή τη δέσμευσή της στη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα, λέγοντας ότι η καθυστέρηση στη δημοσιοποίηση των ονομάτων των ομήρων που θα απελευθερωθούν σε πρώτη φάση οφειλόταν σε «τεχνικούς επιτόπιους λόγους».

Οι ισραηλινές δυνάμεις είχαν αρχίσει να αποσύρονται από περιοχές στη Ράφα της Γάζας προς τον διάδρομο Φιλαδέλφειας κατά μήκος των συνόρων μεταξύ Αιγύπτου και Γάζας, όπως μετέδωσαν μέσα ενημέρωσης που υποστηρίζουν τη Χαμάς. Ο στρατός του Ισραήλ προειδοποίησε τους κατοίκους της Γάζας να μην πλησιάζουν τα στρατεύματά του και να μην κινούνται στα παλαιστινιακά εδάφη πριν από τη λήξη της προθεσμίας κατάπαυσης του πυρός, προσθέτοντας ότι όταν επιτραπεί η μετακίνηση «θα εκδοθεί ανακοίνωση και οδηγίες για τις μεθόδους ασφαλούς διέλευσης».

Η συμφωνία για την κατάπαυση του πυρός ακολούθησε μήνες διαπραγματεύσεων με τη μεσολάβηση της Αιγύπτου, του Κατάρ και των ΗΠΑ και επετεύχθη λίγο πριν από την ορκωμοσία του εκλεγμένου Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, στις 20 Ιανουαρίου.

Το πρώτο της στάδιο θα διαρκέσει έξι εβδομάδες, κατά τη διάρκεια των οποίων θα απελευθερωθούν 33 από τους υπόλοιπους 98 ομήρους – γυναίκες, παιδιά, άνδρες άνω των 50 ετών, ασθενείς και τραυματίες – με αντάλλαγμα σχεδόν 2.000 Παλαιστίνιους αιχμαλώτους και κρατούμενους. Σε αυτούς περιλαμβάνονται 737 άνδρες, γυναίκες και έφηβοι κρατούμενοι, ορισμένοι από τους οποίους είναι μέλη μαχητικών οργανώσεων, που έχουν καταδικαστεί για επιθέσεις που σκότωσαν δεκάδες Ισραηλινούς, καθώς και εκατοντάδες Παλαιστίνιοι από τη Γάζα που κρατούνται από την έναρξη του πολέμου.

Τρεις γυναίκες όμηροι αναμένεται να απελευθερωθούν, το απόγευμα της Κυριακής (19/1), μέσω του Ερυθρού Σταυρού, με αντάλλαγμα 30 κρατούμενους ο καθένας. Μετά την απελευθέρωση των ομήρων την Κυριακή (19/1), δήλωσε ο επικεφαλής διαπραγματευτής των ΗΠΑ, Μπρετ ΜακΓκουρκ, η συμφωνία προβλέπει την απελευθέρωση άλλων τεσσάρων γυναικών ομήρων μετά από επτά ημέρες και στη συνέχεια την απελευθέρωση τριών ακόμη ομήρων κάθε επτά ημέρες στη συνέχεια.

Κατά την πρώτη φάση, ο ισραηλινός στρατός θα αποσυρθεί από ορισμένες θέσεις του στη Γάζα και θα επιτραπεί στους Παλαιστίνιους που εκτοπίστηκαν από περιοχές στη βόρεια Γάζα να επιστρέψουν. Η ομάδα του Αμερικανού Προέδρου, Τζο Μπάιντεν, συνεργάστηκε στενά με τον απεσταλμένο του Ντόναλντ Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, για να περάσει η συμφωνία. Καθώς πλησιάζει η ορκωμοσία του, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε επαναλάβει την απαίτησή του να γίνει γρήγορα μια συμφωνία, προειδοποιώντας επανειλημμένα ότι θα υπάρξει «κόλαση», αν δεν απελευθερωθούν οι όμηροι.

Η δεύτερη και η τρίτη φάση της συμφωνίας για εκεχειρία

Σε πρώτη φάση, η συμφωνία θα επιτρέψει στους εκτοπισμένους από τα σπίτια τους Παλαιστίνιους να κυκλοφορούν ελεύθερα στη Λωρίδα της Γάζας, την οποία το Ισραήλ έχει κόψει σε δύο μισά μέσω ενός στρατιωτικού διαδρόμο. Οι τραυματίες θα πρέπει να απομακρύνονται για θεραπεία στο εξωτερικό και η βοήθεια προς την περιοχή θα πρέπει να αυξηθεί σε 600 φορτηγά την ημέρα, πάνω από το ελάχιστο όριο των 500 που, σύμφωνα με τις οργανώσεις αρωγής, είναι απαραίτητο για να περιοριστεί η καταστροφική ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα.

Ακόμα, σε δεύτερη φάση, οι εναπομείναντες ζωντανοί όμηροι θα πρέπει να σταλούν στο Ισραήλ και μια αντίστοιχη αναλογία Παλαιστίνιων κρατουμένων θα απελευθερωθεί. Το Ισραήλ θα αποχωρήσει πλήρως από την περιοχή. Οι λεπτομέρειες υπόκεινται σε περαιτέρω διαπραγματεύσεις, οι οποίες αναμένεται να αρχίσουν 16 ημέρες μετά την πρώτη φάση.

Η τρίτη φάση αφορά στην ανταλλαγή των σωμάτων των νεκρών ομήρων και των μελών της Χαμάς και περιλαμβάνει ένα σχέδιο ανοικοδόμησης της Γάζας. Οι ρυθμίσεις για τη μελλοντική διακυβέρνηση της Λωρίδας της Γάζας παραμένουν ασαφείς.

Τέλος, η κυβέρνηση του Αμερικανού Προέδρου, Τζο Μπάιντεν, καθώς και μεγάλο μέρος της διεθνούς κοινότητας έχουν ταχθεί υπέρ της επιστροφής της ημιαυτόνομης Παλαιστινιακής Αρχής με έδρα τη Δυτική Όχθη, η οποία έχασε τον έλεγχο της Γάζας από τη Χαμάς σε έναν σύντομο εμφύλιο πόλεμο το 2007. Ωστόσο, το Ισραήλ έχει επανειλημμένα απορρίψει την πρόταση αυτή.