Λεωφορεία που μετέφεραν 90 απελευθερωμένους Παλαιστίνιους από τη φυλακή Οφέρ πέρασαν ανάμεσα από το συγκεντρωμένο πλήθος σε Παλαιστινιακή πόλη στη Δυτική Όχθη , τα οποία ζητωκραύγαζαν και κρατούσαν σημαίες.

Βίντεο κατέγραψαν σκηνές χαράς και συγκίνησης, καθώς οι πρώην κρατούμενοι αγκάλιαζαν τις οικογένειές τους.

Ο στρατός του Ισραήλ, που κατέχει τη Δυτική Όχθη, προειδοποίησε τους Παλαιστίνιους να μην πανηγυρίσουν δημόσια -η απελευθέρωση έγινε μετά τη 1 π.μ.- αλλά πλήθος κόσμου κατέκλυσε τα λεωφορεία μετά την αναχώρησή τους από τη φυλακή, ενώ κάποιοι ανέβηκαν στις οροφές ή ανέμιζαν σημαίες, μεταξύ άλλων και της Χαμάς.

Οι Παλαιστίνιοι κρατούμενοι που απελευθερώθηκαν, στο πλαίσιο της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός και ανταλλαγής ομήρων κατήγγειλαν την Κυριακή τις φρικτές συνθήκες κράτησης που αντιμετώπισαν σε ισραηλινή φυλακή στη Δυτική Όχθη.

«Έφυγα από την κόλαση και τώρα βρίσκομαι στον παράδεισο, είμαστε έξω από την κόλαση», δήλωσε στο πρακτορείο Reuters ο πρώην κρατούμενος Αμπντελαζίζ Ατάουνε.

Οι καταγγελίες για τις συνθήκες στις φυλακές ήταν πολλές και ανατριχιαστικές. Ο Ατάουνε περιέγραψε ένα περιβάλλον κακοποίησης και απελπισίας: «Μας παραβίαζαν, μας χτυπούσαν, μας έριχναν δακρυγόνα. Μας έβαζαν να καθόμαστε με τα κεφάλια κάτω στο πάτωμα ενώ μας μετρούσαν. Ξαφνικά έμπαιναν στα κελιά και έριχναν δακρυγόνα. Μας έβριζαν. Δεν υπήρχε φαγητό, γλυκά, αλάτι. Δεν υπήρχε τίποτα».

Η απελευθέρωση 90 κρατουμένων αποτελεί την αρχή της πρώτης φάσης της συμφωνίας, που προβλέπει την απελευθέρωση σχεδόν 2.000 Παλαιστίνιων κρατουμένων μέσα στις επόμενες έξι εβδομάδες.

Η 18χρονη Ρόουζ Χουάις, επίσης πρώην κρατούμενη, περιέγραψε την απάνθρωπη μεταχείριση από τους Ισραηλινούς φύλακες: «Ελευθερία, ελευθερία, βλέπαμε τον ουρανό μέσα από μικρά τετράγωνα. Έλεγα ότι ελπίζω να δω τον ουρανό χωρίς αυτά τα τετράγωνα».

Η Χουάις ανέφερε πως οι κρατούμενοι αντιμετωπίζονταν «σαν ζώα». «Μας έβγαζαν από τα κελιά όπως τα κοτόπουλα και μετά μας επέστρεφαν πίσω. 

Η πιο επιφανής κρατούμενη που απελευθερώθηκε είναι η Khalida Jarrar, 62 ετών, εξέχουσα ηγέτιδα του Λαϊκού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, μιας ομάδας που έχει χαρακτηριστεί «τρομοκρατική οργάνωση» από το Ισραήλ, τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση, συμμετείχε σε επιθέσεις κατά του Ισραήλ τη δεκαετία του 1970. Από τη σύλληψή της στα τέλη του 2023, κρατούνταν με επ’ αόριστον με ανανεώσιμες αποφάσεις διοικητικής κράτησης που επικρίθηκαν από ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Υπενθυμίζεται πως το απόγευμα της Κυριακής απελευθερώθηκαν τρεις γυναίκες που κρατούνταν όμηροι στη Λωρίδα της Γάζας.

Οι γυναίκες που απελευθερώθηκαν από τη Χαμάς – ο 31χρονη Doron Steinbrecher, η βρετανοϊσραηλινή Emily Damari, 28 ετών, και η Romi Gonen, 24 ετών – νοσηλεύονται σε νοσοκομείο του Τελ Αβίβ και η κατάστασή τους είναι σταθερή. Η Emily εμφανίστηκε σε βίντεο με επιδέσμους σε δύο ακρωτηριασμένα δάχτυλα, ενώ αγκάλιαζε τη μητέρα της.

Την ίδια ώρα Παλαιστίνιοι σε όλη τη Γάζα άρχισαν να επιστρέφουν στα κατεστραμμένα σπίτια τους και τα πρώτα φορτηγά με ανθρωπιστική βοήθεια άρχισαν να εισέρχονται στις ισοπεδωμένες περιοχές.