O Ντόναλντ Τραμπ είναι και επίσημα πλέον Πρόεδρος των ΗΠΑ και τα βλέμματα όλων έχουν στραφεί στις πρώτες ενέργειές του. Στις προτεραιότητές του, όπως ο ίδιος έχει διαμηνύσει επανειλημμένα, είναι ο τερματισμός του πολέμου στην Ουκρανία.

Προφανώς οι υπερβολικές αναφορές του σχετικά με ειρηνευτική συμφωνία εντός ενός 24ωρου δεν περίμενε κανείς να υλοποιηθούν. Εξάλλου και ο Ντόναλντ Τραμπ το τελευταίο διάστημα έχει παραδεχτεί πως πρόκειται για μια εξαιρετικά περίπλοκη διαπραγμάτευση.

Τα πρώτα «ανοίγματα» προς τη Μόσχα έχουν γίνει και οι πληροφορίες αναφέρουν πως προετοιμάζεται μια επίσημη επαφή με τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Ωστόσο το ακριβές σχέδιό του παραμένει ακόμη νεφελώδες.

Είναι ενδεικτικό πως ο Κιθ Κέλογκ, ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ για την Ουκρανία, ανέβαλε προσωρινά το ταξίδι του στο Κίεβο, αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις για να ξεκινήσει τις διερευνητικές επαφές σχετικά με την επίλυση της σύγκρουσης. Μιλώντας στο Fox News εξέφρασε την ελπίδα για τερματισμό της σύγκρουσης εντός 100 ημερών, όμως ακόμη και αυτό το χρονοδιάγραμμα φαντάζει σε πολλούς αρκετά φιλόδοξο.

Ο Μάικλ Κίμετζ, συγγραφές του βιβλίου «Collisions» για τη σύγκρουση Ρωσίας – Ουκρανίας και πρόσφατα διορισμένος διευθυντής του Ινστιτούτου Kennan του Κέντρου Wilson, ανέφερε στη New York Times πως οι προεκλογικές υποσχέσεις του Ντόναλντ Τραμπ ήταν πάντα «πολύ ανοιχτές» ως προς το χρόνο υλοποίησης και θα πρέπει να εκλαμβάνονται περισσότερο ως μηνύματα παρά ως μια ακριβής χρονικά δέσμευση.

«Με αυτή την ρητορική ο Τραμπ επιδιώξει να αναδείξει τη διαφορετική προσέγγισή του από την κυβέρνηση Μπάιντεν, υπογραμμίζοντας πως στόχος του είναι τερματίσει τον πόλεμο και όχι να τον κερδίσει η Ουκρανία» και ότι ο ίδιος θα είναι επικεφαλής μιας κυβέρνησης «κόντρα στο βαθύ κράτος των ΗΠΑ που εγκλωβίζει τη χώρα σε αιώνιους πολέμους».

Το 20% των εδαφών στη Ρωσία και η Ουκρανία εκτός ΝΑΤΟ

Σε κάθε περίπτωση, με βάση τις μέχρι τώρα δηλώσεις και διαρροές, αναλυτές εκτιμούν πως η διευθέτηση θα είναι ευνοϊκή για τη Μόσχα. Είναι ενδεικτικό πως τόσο ο Κιθ Κέλογκ, σε προηγούμενο αναλυτικό άρθρο του, όσο και ο αντιπρόεδρος του Τραμπ, Τζ. Ντ. Βανς, έχουν αναφερθεί στο σενάριο η Ρωσία να διατηρήσει το 20% των εδαφών της Ουκρανίας που έχει καταλάβει από την έναρξη του πολέμου, αλλά και να αποδεχτεί το Κίεβο πως θα πορευθεί με «ουδετερότητα» αντί για ένταξη στο ΝΑΤΟ.

Πρόκειται για ένα πλαίσιο που απηχεί και τις ρωσικές προτεραιότητες. Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι φαίνεται πως έχει γίνει ήδη «κοινωνός» των προθέσεων του Τραμπ σε συνάντηση που είχαν πριν την ορκωμοσία του, ενώ ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ έχει μιλήσει δημόσια και για εν εξελίξει διεργασίες για μια συνάντηση με τον Βλαντιμίρ Πούτιν μετά την 20^η Ιανουαρίου.

Ο Μάικλ Βαλτς, ο οποίος αναλαμβάνει σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Ντόναλντ Τραμπ, τόνισε την Κυριακή ότι ο τερματισμός της σύγκρουσης στην Ουκρανία παραμένει κορυφαία προτεραιότητα για τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ, αποκαλώντας τον πόλεμο «κυριολεκτικά μια κρεατομηχανή ανθρώπων», που θυμίζει τις μάχες του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και «με κίνδυνο να οδηγήσει σε έναν τρίτο παγκόσμιο πόλεμο».

Το Κίεβο σε φάση… αποδοχής

Από την πλευρά του το Κίεβο, έχοντας αναγνωρίσει πως χωρίς τις ΗΠΑ ο πόλεμος δεν μπορεί να συνεχιστεί, έχει προ πολλού εγκαταλείψει το «σχέδιο νίκης» και αποζητά σοβαρές εγγυήσεις ασφαλείας από την Ουάσιγκτον και τις Βρυξέλλες ως αντάλλαγμα για να υποκύψει στις πιέσεις για παράδοση εδαφών στη Ρωσία.

Η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ υπήρξε εξ αρχής ένα απευκταίο σενάριο για τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Ωστόσο ο φόβος της ουκρανικής ηγεσίας έγινε πραγματικότητα και πλέον χωρίς αυταπάτες – έχοντας συμβιβαστεί με τη νέα πραγματικότητα – εναποθέτει τις ελπίδες στον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ για να τερματίσει τον πόλεμο με μια «αποδεκτή» ειρηνευτική συμφωνία.

Ο ίδιος ο Ζελένσκι αναγνώρισε δημόσια πως ο Ντόναλντ Τραμπ μπορεί επιτέλους να φέρει τη Μόσχα και το Κίεβο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. «Είναι επιχειρηματίας και ξέρει πως να ασκεί πίεση», είπε σε δημοσιογράφους την Τρίτη, εκφράζοντας την ελπίδα του για τη νέα αμερικανική κυβέρνηση.

«Αυτό που χρειαζόμαστε τώρα είναι μια βεβαιότητα. Και νομίζω ότι η κυβέρνηση Τραμπ μπορεί να την φέρει. Σίγουρα, αυτή η βεβαιότητα δεν πρέπει να θέτει σε κίνδυνο μια δίκαιη ειρήνη στην Ουκρανία. Αλλά το 2025 πρέπει να είναι έτος δράσης», δήλωσε στο Politico ο Maksym Timchenko, διευθύνων σύμβουλος της DTEK, του κορυφαίου ιδιώτη επενδυτή στην ενεργειακή βιομηχανία της Ουκρανίας.

Το πρόβλημα για το Κίεβο παραμένει πως αυτή η «δράση» μπορεί να μην είναι αρεστή. Ο Ζελένσκι ενδεχομένως να πιεστεί να κάνει υποχωρήσει που μέχρι πρόσφατα περιγράφονταν ως αδιανόητες από την ουκρανική ηγεσία και τους συμμάχους της σε ΗΠΑ και ΕΕ.

Το πιθανότερο είναι πως η Ουκρανία θα πρέπει να αποδεχτεί πως δεν θα μπορέσει να επιστρέψει στα προπολεμικά της σύνορα και ότι το σενάριο ένταξής της στο ΝΑΤΟ θα είναι οριστικά νεκρό. Και αυτό το πλαίσιο φαίνεται όμως πως ήδη έχει γίνει αποδεκτό από μεγάλη μερίδα Ουκρανών.

«Καλύτερα με Τραμπ, παρά με Μπάιντεν»

Ο πρόεδρος της Σχολής Οικονομικών Επιστημών του Κιέβου, Τιμοφί Μιλοβάνοφ, δήλωσε ανυπόμονος για την έναρξη της εποχής Τραμπ. «Μπορεί να μην είναι καλά, αλλά σίγουρα θα είναι πολύ καλύτερα από ό,τι επί Μπάιντεν», τόνισε στο Politico ο πρώην υπουργός Οικονομίας της Ουκρανίας αναφερόμενος στις εξελίξεις που αναμένονται με τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ.

«Ο Μπάιντεν διαχειρίστηκε τον πόλεμο ως μια καιρική κρίση – σκέφτηκε ότι αν αντέξει αρκετά, η καταιγίδα θα περάσει. Αλλά δεν περνάει. Η επιδίωξη του Τραμπ είναι πως πρέπει να σταματήσουμε την καταιγίδα. Δεν ανησυχεί για το πώς θα σταματήσει».

«Ο Τραμπ, μου είπε… θα κάνει τα πάντα για να τερματίσει τον πόλεμο φέτος. Και του είπα, “είμαστε μαζί σου”», δήλωσε ο Ζελένσκι. Αναλυτές υπογραμμίζουν πως ο Πρόεδρος της Ουκρανίας με το να ευθυγραμμιστεί με τις επιθυμίες του Τραμπ έκανε τη σωστή κίνηση, καθώς του δείχνει πως το πρόβλημα δεν είναι το Κίεβο αλλά η Μόσχα.

Είναι ενδεικτικό πως στις τελευταίες του δηλώσεις, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει αρχίσει να εστιάζει κυρίως στο Κρεμλίνο και την ανάγκη να αποδεχτεί ο Βλαντιμίρ Πούτιν μια ειρηνευτική συμφωνία. Έσπευσε μάλιστα, ανήμερα της ορκωμοσίας του, να προειδοποιήσει τον Ρώσο Πρόεδρο ότι εάν δεν δεχτεί την έναρξη ειρηνευτικών συνομιλιών τότε θα μπορούσε να απαντήσει με νέες κυρώσεις και επιθετικές κινήσεις στον ενεργειακό τομέα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στον απόλυτο στραγγαλισμό της ρωσικής οικονομίας.

Οι δυο «φούσκες» της Ουκρανίας

Η Ζόγια Λιτβιν, επικεφαλής του Παγκόσμιου Κέντρου Τεχνολογίας της Κυβέρνησης στο Κίεβο, ανέφερε στο Politico ότι η ουκρανική γνώμη για τον Τραμπ χωρίζεται σε δύο μεγάλες φούσκες. Στην πρώτη βρίσκονται αυτοί που εκφράζουν δυτικές αξίες και ευθυγραμμίζονται με το Δημοκρατικό Κόμμα των ΗΠΑ. Πρόκειται για τους ανθρώπους που «φοβούνται τον Τραμπ και τον Τζ. Ντ. Βανς».

Στη δεύτερη φούσκα βρίσκονται αυτοί που λένε ότι «έχουμε ήδη δει όλα όσα μπορούσε να κάνει ο Μπάιντεν και το επίπεδο υποστήριξης που μπορούσε να παράσχει και αυτό δεν ήταν αρκετό». Σύμφωνα με αυτήν την πλευρά, ο Τραμπ έχει τουλάχιστον αρκετή δύναμη για να οδηγήσει σε μια σταθεροποίηση.

«Οι Ουκρανοί δεν ξέρουν τι θα κάνει ο Τραμπ. Αλλά ξέρουν τι έκανε ο Μπάιντεν», σημείωσε με νόημα ο ιδρυτής του Ουκρανικού Προγράμματος Ελευθερίας, Στίβεν Μουρ. «Κάτι πρέπει να αλλάξει και υπάρχει αισιοδοξία. Οι Ουκρανοί με τους οποίους μιλάω αισθάνονται ότι ο Τραμπ είναι ένας ισχυρός ηγέτης, ενώ ο Μπάιντεν υπήρχαν μέρες που δεν μπορούσε να συντάξει ούτε μια πρόταση», τόνισε καταλήγοντας.