Νέα ντοκουμέντα για τους πλημμελείς χειρισμούς της Πυροσβεστικής στον τόπο της τραγωδίας στα Τέμπη φέρνει στο φως της δημοσιότητας το iEidiseis.
Όπως αποκαλύπτει έγγραφο της Πυροσβεστικής προς τον Εφέτη Ανακριτή κ. Σωτήρη Μπακαΐμη, η αυτοψία στα Τέμπη ξεκίνησε ένα μήνα μετά το δυστύχημα! Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι κλιμάκιο ερευνητών της Πυροσβεστικής μετέβη στα Τέμπη στις 29 Μαρτίου του 2023. Η αυτοψία έγινε στο σημείο της σύγκρουσης των τρένων, το οποίο είχε ήδη μπαζωθεί (όπως φαίνεται σε σχετική φωτογραφία του iEidiseis που περιέχεται στην έκθεση αυτοψίας), όπως και στη θέση Κουλούρι Λάρισας, όπου είχαν μεταφερθεί τα πειστήρια.
Το ερώτημα που τίθεται είναι πως θα γινόταν επαρκής έρευνα στο μπαζωμένο χώρο. Μάλιστα, οι ίδιοι οι συντάκτες της έκθεσης αυτοψίας αναφέρουν ότι όταν έφτασαν στο σημείο του δυστυχήματος όλα είχαν αποκατασταθεί:
«Κατά την άφιξή μας στην περιοχή του δυστυχήματος η αποκατάσταση του χώρου είχε ολοκληρωθεί, καθώς τα συντρίμμια των δύο αμαξοστοιχιών είχαν ήδη απομακρυνθεί, ο περιβάλλοντας χώρος είχε ασφαλτοστρωθεί και οι ζημιές στο σύστημα ηλεκτροδότησης και στο σιδηροδρομικό δίκτυο είχαν αποκατασταθεί (όπως φαίνεται στις σχετικές φωτογραφίες). Διακριτά είναι κάποια ίχνη καύσης σε δέντρα, ίχνη κρούσης και καύσης στο τοιχίο αντιστήριξης του παράδρομου)».
Η παραπάνω έρευνα ξεκίνησε ουσιαστικά ένα μήνα μετά την τραγωδία, καθώς η πρώτη αυτοψία της μίας σελίδας (που έγινε στις 28 Φεβρουαρίου 2023) δεν είχε τίποτε να εισφέρει. Ένα στοιχείο που επίσης έχει ενδιαφέρον είναι ότι η αυτοψία της 29ης Μαρτίου 2023 έγινε αφού πρώτα ο Εφέτης Ανακριτής είχε αναγκαστεί να διαμαρτυρηθεί εγγράφως στις 21 Μαρτίου του 2023 στον τότε αρχηγό της Πυροσβεστικής ζητώντας να λάβει χώρα αυτοψία από έμπειρους ανακριτικούς υπαλλήλους.
Το ερώτημα είναι γιατί χρειάστηκε να περάσει ένας μήνας για να ξεκινήσει έρευνα για το μεγαλύτερο σιδηροδρομικό δυστύχημα στην Ελλάδα. Για να διερευνηθούν οι ευθύνες των στελεχών της Πυροσβεστικής είναι σε εξέλιξη ΕΔΕ. Ένα άλλο στοιχείο που έχει ενδιαφέρον αφορά σε πληροφορίες ότι είχε σταλεί στη Λάρισα κλιμάκιο της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού (πριν την έγγραφη διαμαρτυρία του Ανακριτή), το οποίο για άγνωστο λόγο έφυγε άπραγο από τα Τέμπη χωρίς να ξεκινήσει έρευνα.
Τα ερωτήματα όμως δεν σταματούν εδώ. Και αυτό διότι προκύπτουν σημαντικά κενά σε σχέση με τις απαντήσεις για τα αίτια που προκάλεσαν την έκρηξη και την πυρκαγιά μετά τη σύγκρουση. Η αυτοψία που έγινε μετά από ένα μήνα δεν έδινε πειστικές απαντήσεις. Στη σχετική έκθεση γίνεται αναφορά στα έλαια σιλικόνης και παρατίθενται σχετικές φωτογραφίες. Τέλος, ένα ερώτημα είναι εάν χρησιμοποιήθηκαν κατά την αυτοψία της 29ης Μαρτίου του 2023 χημικοί και χημικοί μηχανικοί για τη λήψη δειγμάτων (για την ανίχνευση χημικών ουσιών), όπως είχε ζητήσει εγγράφως από την Πυροσβεστική ο αρμόδιος Εφέτης Ανακριτής. Στη σχετική έκθεση που παραδόθηκε στη Δικαιοσύνη δεν αναφέρεται ότι την ημέρα της αυτοψίας υπήρχαν χημικοί ή χημικοί μηχανικοί στο κλιμάκιο που διενήργησε την έρευνα.
Διατάχθηκαν ΕΔΕ
Δύο Ένορκες Διοικητικές Εξετάσεις διέταξε το αρχηγείο της Πυροσβεστικής για τους πλημμελείς χειρισμούς των αρμοδίων υπαλλήλων που ανέλαβαν να κάνουν την αυτοψία στο χώρο της τραγωδίας των Τεμπών.
Αντικείμενο έρευνας έγινε -μεταξύ άλλων- η αυτοψία της μιας σελίδας που έγινε για το μεγαλύτερο σιδηροδρομικό δυστύχημα στην Ελλάδα, θέμα το οποίο ανέδειξε το ieidiseis.
Η πρώτη ΕΔΕ έγινε για τους ανακριτικούς υπαλλήλους που είχαν αναλάβει να κάνουν την πρώτη αυτοψία της μίας σελίδας. Η ΕΔΕ ολοκληρώθηκε, διαπιστώθηκαν σημαντικά λάθη από τους αρμόδιους υπαλλήλους και επιβλήθηκαν σε βάρος τους πειθαρχικές ποινές
Η δεύτερη ΕΔΕ αφορά στο κατά πόσο προκύπτουν ποινικές ευθύνες στους τότε επικεφαλής της Πυροσβεστικής που επόπτευαν τις έρευνες στον τόπο της τραγωδίας. Η έρευνα αυτή αφορά και σε βαθμοφόρους της Πυροσβεστικής που μπορεί να αποστρατεύτηκαν στις πρόσφατες κρίσεις, καθώς βάσει νόμου μέχρι τον Δεκέμβριο θεωρούνται ως υπηρετούντες στο Σώμα. Σημειώνεται ότι στο μικροσκόπιο μπαίνουν βαθμοφόροι που κλήθηκαν να διαχειριστούν την αποστολή κλιμακίου ανακριτικών υπαλλήλων που θα έκαναν την αυτοψία στον τόπο του δυστυχήματος. Φαίνεται ότι μεταξύ άλλων έγιναν λάθος χειρισμοί που είχαν ως αποτέλεσμα να καθυστερήσει η έρευνα που ακολούθησε την αυτοψία της μίας σελίδας.
Η αποκάλυψη του iEidiseis
Έγγραφο-ντοκουμέντο, το οποίο αποκαλύπτει την ελλιπή έρευνα που έγινε από την Πυροσβεστική στον τόπο της τραγωδίας στα Τέμπη, φέρνει στο φως της δημοσιότητας το ieidiseis.
Στο έγγραφο αποτυπώνεται η προσπάθεια που έκανε ο αρμόδιος Εφέτης Ανακριτής, Σωτήρης Μπακαΐμης, να ανακαλύψει την αλήθεια σε σχέση με τις συνθήκες πρόκλησης της πυρκαγιάς μετά τη σύγκρουση των τρένων. Η έρευνα του Ανακριτή «προσέκρουσε» -τουλάχιστον κατά το αρχικό στάδιο- πάνω στην «αδράνεια» υπηρεσιακών παραγόντων που λόγω της πλημμελούς αυτοψίας δεν προσκόμισαν τα απαραίτητα στοιχεία.
Το έγγραφο έχει ημερομηνία 21 Μαρτίου του 2023 και υπογράφεται από τον Εφέτη Ανακριτή, Σωτήρη Μπακαΐμη, ο οποίος απευθυνόμενος στον τότε αρχηγό της Πυροσβεστικής σημείωνε ξεκάθαρα ότι δεν του προσκομίστηκε λεπτομερής αναφορά και ανάλυση των στοιχείων πρόκλησης της πυρκαγιάς, με αποτέλεσμα να καθίσταται ιδιαιτέρως δυσχερές το έργο του.
Χαρακτηριστικό είναι ότι στη μονοσέλιδη έκθεση αυτοψίας (που συντάχθηκε για το μεγαλύτερο σιδηροδρομικό δυστύχημα στην Ελλάδα) αναφέρεται ότι «τα αίτια της φωτιάς οφείλονται στην πρόσκρουση των δύο αμαξοστοιχιών», χωρίς να δίνεται οποιοδήποτε άλλο στοιχείο.
Αίσθηση προκαλεί ότι ο Ανακριτής υπογραμμίζει ότι του προσκομίστηκε έκθεση αυτοψίας που αποτελείται «από μόλις μία σελίδα»! Έτσι, ο κ. Μπακαΐμης αναγκάστηκε τότε να ζητήσει από τον αρχηγό της Πυροσβεστικής να διενεργηθεί νέα αυτοψία στον τόπο του δυστυχήματος για να συλλεγούν τα αναγκαία αποδεικτικά στοιχεία για τη βεβαίωση εγκλημάτων. Μάλιστα, εξηγούσε με λεπτομέρειες ότι θα πρέπει να του δοθούν απαντήσεις για τα ακριβή αίτια της φωτιάς και τις χημικές ουσίες που εκκλήθηκαν συνεπεία αυτής. Επίσης, συμπλήρωνε στο έγγραφό του ότι θα πρέπει να ληφθούν δείγματα από το έδαφος και το υπέδαφος στο σημείο της σύγκρουσης όσο και από τις επιφάνειες των καμένων μερών των αμαξοστοιχιών.
Ζητούσε ακόμη να διερευνηθεί εάν επήλθαν τραυματισμοί-εγκαύματα στους πυροσβέστες που επιχείρησαν στο σημείο για να διαλευκανθεί εάν συνδέονται αιτιωδώς με τη μορφή της πυρκαγιάς και τις εκκληθείσες χημικές ουσίες στο χώρο.
Έχοντας την πρότερη εμπειρία της αυτοψίας της μόλις μιας σελίδας, ο Εφέτης Ανακριτής σημείωνε στον τότε αρχηγό της Πυροσβεστικής ότι θα έπρεπε να επιλέξει έμπειρους ανακριτικούς υπαλλήλους που διαθέτουν γνώσεις και οι οποίοι θα πρέπει να συνεργαστούν -εάν κριθεί αναγκαίο- με την Τροχαία Λάρισας που επιλήφθηκε του συμβάντος αμέσως μετά τη σύγκρουση των τρένων. Επίσης, ανέφερε ότι θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν χημικοί και χημικοί μηχανικοί ειδικών γνώσεων κατά την αυτοψία και τη λήψη των δειγμάτων.
Περίπου τέσσερις μήνες μετά την αποστολή του εγγράφου υποβλήθηκε στον Ανακριτή συμπληρωματική έκθεση αυτοψίας 37 σελίδων, που καταλήγει -σύμφωνα με πληροφορίες του ieidiseis- στο συμπέρασμα ότι «η αρχική ανάφλεξη προκαλείται αμέσως μετά τη σύγκρουση και ειδικότερα κατά την επιρροή των ηλεκτρικών τόξων, τα οποία τροφοδότησαν με υψηλή παραγωγή θερμότητας το χώρο της σύγκρουσης, προκαλώντας την αρχική και ολική ανάφλεξη του εκτοξευόμενου σιλικονούχου ελαίου ψύξης των τριών μετασχηματιστών της εμπορικής και επιβατικής αμαξοστοιχίας».
Το έγγραφο-«κόλαφος» του Ανακριτή
Αναλυτικά, όλα όσα ανέφερε το Μάρτιο του 2023 ο αρμόδιος Ανακριτής για την αυτοψία της μιας σελίδας της Πυροσβεστικής αλλά και τη συμπληρωματική έρευνα που έπρεπε να γίνει στην προσπάθεια αποκάλυψης των αιτιών της πυρκαγιάς:
«Επειδή η έκθεση αυτοψίας αποτελείται μόλις από μία σελίδα και χωρίς λεπτομερή αναφορά και ανάλυση των ειδικότερων προσδιοριστικών στοιχείων πρόκλησης της πυρκαγιάς, με αποτέλεσμα να καθίσταται ιδιαιτέρως δυσχερές το έργο μας ως προ την ακριβή διαπίστωση των συγκροτούντων την αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση των διωκόμενων εγκλημάτων, την ανακάλυψη των δραστών αυτών αλλά και την τυχόν διακρίβωση-ανακάλυψη έτερων-νέων, καθώς και την ανακάλυψη-διακρίβωση των λεπτομερών αιτιών και συνθηκών επέλευσης του δυστυχήματος και τη συλλογή των αναγκαίων αποδεικτικών στοιχείων για τη βεβαίωση των εγκλημάτων, που συνιστά σκοπό της κυρίας ανάκρισης, παρακαλούμε όπως διενεργηθεί νέα αυτοψία του τόπου-χώρου του δυστυχήματος, καθώς και των υπολειμμάτων των βαγονιών και μηχανών των αμαξοστοιχιών που συγκρούστηκαν, προκειμένου, σε συνδυασμό με τα τυχόν ήδη συλλεγέντα από τους ανακριτικούς υπαλλήλους ευρήματα-στοιχεία, να συνταχθεί λεπτομερής έκθεση αυτοψίας από την οποία να προκύπτουν:
Α) τα ακριβή αίτια της πυρκαγιάς και ιδίως το σημείο εκκίνησης αυτής β) το ακριβές αίτιο που την προκάλεσε (ανάφλεξη-ηλεκτρική εκκένωση ή θερμική ενέργεια κλπ γ) τα ακριβή στάδια-μηχανισμός εξέλιξης δ) την ακριβή έκταση που κατέλαβε, ε) τις χημικές ουσίες που εκκλήθηκαν στο σημείο συνεπεία αυτής και μπορούν να προσδιοριστούν τόσο στο έδαφος-υπέδαφος του σημείο της σύγκρουσης όσο και στις επιφάνειες-υπολείμματα των συγκρουσθέντων μερών των αμαξοστοιχιών, τα οποία επίσης πρέπει να επισκοπηθούν-ελεγχθούν λεπτομερώς.
Ο Ανακριτής ζητούσε να ληφθούν δείγματα από το έδαφος και υπέδαφος στο σημείο της σύγκρουσης όσο και από τις επιφάνειες των καμένων μερών των αμαξοστοιχιών (μηχανές-βαγόνια).
Επίσης, ανέφερε ότι πρέπει να διερευνηθεί εάν επήλθαν τραυματισμοί-εγκαύματα στους επιχειρούντες προς κατάσβεση της πυρκαγιάς πυροσβέστες και εάν αυτά – και ιδίως το είδος, η μορφή και ο βαθμός τους- συνδέονται αιτιωδώς με τη μορφή της πυρκαγιάς και τις εκκληθείσες συνεπεία αυτής χημικές ουσίες στο χώρο.
Τέλος, έγραφε ότι χρειάζονται απαντήσεις για το εάν συνετέλεσε ή επέτεινε στην πρόκληση ή και στο αποτέλεσμα της πυρκαγιάς και σε πιο βαθμό το έλαιο ψύξης του μετασχηματιστή της ηλεκτρομηχανής της επιβατικής αμαξοστοιχίας και να προσδιοριστεί ειδικότερα ο τρόπος με τον οποίο έγινε αυτό, να προσδιοριστεί ειδικά ποια ήταν τα υλικά της καύσης».