Κατά το πολίτευμα της χώρας η – εκάστοτε – κυβέρνηση ελέγχεται, θεσμικά. Πρώτα από κάθε βουλευτή, καθώς η εγκατάστασή της δεν προκύπτει αυτομάτως από το εκλογικό αποτέλεσμα. Απαιτείται η εμπιστοσύνη από την πλειοψηφία των βουλευτών. Αν την άρουν, η κυβέρνηση πέφτει, όποιο ποσοστό και αν πήρε το αντίστοιχο κόμμα στις εκλογές.

Κυρίως ελέγχεται από την αντιπολίτευση. Αυτός είναι ο ρόλος της στον κοινοβουλευτισμό. Για να είναι αντιπολίτευση, δεν μπορεί να αποκλίνει από τη – θεμιτή – επιδίωξη να πάρει τη θέση της κυβέρνησης. Και αυτό θα συμβεί αν – όπως της ανατέθηκε – σφυροκοπάει την κυβέρνηση χωρίς καμία υποστήριξη. Αλλιώς μιλάμε για α λα καρτ αντιπολίτευση, ή για κατά περίπτωση συγκυβέρνηση.

Οι θεωρίες περί «συναίνεσης» για «ήρεμο πολιτικό κλίμα» και «σύγκλισης για εθνικούς λόγους» αποτελούν εφεύρημα των κυβερνήσεων για να αφαιρούν δυναμική από την αντιπολίτευση. Απόδειξη ότι δεν ισχύει το αντίστροφο: να ψηφίζει η κυβέρνηση σημαντικό νομοσχέδιο που προτείνει η αντιπολίτευση.

Ο υγιής διαχωρισμός ρόλων κυβέρνησης – αντιπολίτευσης εξασφαλίζει την εναλλαγή στην κυβέρνηση. Η παραβίασή του – όπως στον νόμο για τον γάμο των ομοφύλων ζευγαριών, όταν ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ στήριξαν με τις ψήφους τους την κυβέρνηση, που δεν είχε την πλειοψηφία – συνιστά κοινοβουλευτική διαστρέβλωση.

Η άσκηση αντιπολίτευσης χωρίς περιορισμούς υποδηλώνεται και στο Σύνταγμα, στο οποίο υπάρχουν δεσμεύσεις για την κυβέρνηση, αλλά ούτε καν αναφορά στην αντιπολίτευση.

Αυτοί οι άγραφοι πολιτικοί κανόνες ισχύουν πρωτίστως για το δεύτερο κόμμα, ως εν δυνάμει κυβέρνηση. Ο αρχηγός της Αξιωματικής αντιπολίτευσης συνήθως γίνεται Πρωθυπουργός. Πώς ακριβώς το δίδαξαν οι δυο Παπανδρέου, οι δυο Μητσοτάκηδες, ο Σαμαράς, ο Κώστας Καραμανλής και ο Αλέξης Τσίπρας προ του 2015: «Καμιά προσευχή για τους πεθαμένους». Δεν το έχουμε δει, ακόμη, με τον Νίκο Ανδρουλάκη, από τη στιγμή που το ΠΑΣΟΚ ανέλαβε στη Βουλή ρόλο μείζονος αντιπολίτευσης.

Η «παραγωγική αντιπολίτευση» που διακήρυξε μπορεί να είναι «παραγωγική», αλλά δεν είναι «αντιπολίτευση». Είναι οιονεί παραίτηση από τα πιο ισχυρά όπλα του. Και αν αυτό μπορεί να δικαιολογηθεί για τα εσωτερικά ζητήματα, δεν μπορεί να εξηγηθεί, ιδίως ως συμπεριφορά πρώην ευρωβουλευτή, στα ζητήματα της Ευρώπης.

Σε ό,τι αφορά τη συζήτηση για την «ευρωπαϊκή άμυνα», ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ είναι σαν να συμπράττει με τον Πρωθυπουργό στην εξαπάτηση της κοινής γνώμης. Με τη δήλωση του από τις Βρυξέλλες προς τους «ηγέτες» των κυβερνήσεων να «πάρουν αποφάσεις που θα κάνουν τους πολίτες να νιώθουν ασφαλείς». Με ποιο τρόπο; «Κοινή εξωτερική πολιτική, κοινοί εξοπλισμοί και ευρωστρατός»!

Αυτός ο ισχυρισμός διακινείται – εκ του πονηρού – από κάποιους, που παραβλέπουν ότι Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μόνο ότι προβλέπουν οι Συνθήκες της. Και σ’ αυτές, καμία απολύτως χώρα δεν έχει εκχωρήσει σε κανένα κοινοτικό όργανο αρμοδιότητες άμυνας και ασφάλειας. Πλην μιας θεωρητικής αναφοράς περί «αμοιβαίας άμυνας» στη Λισαβώνα.

Πολύ περισσότερο δεν μπορεί να υπάρχει «ευρωστρατός» που θα έδινε νόημα στα δυο προηγούμενα, αν δεν υπάρχει δημοκρατικά εκλεγμένη ευρωπαϊκή πολιτική ηγεσία, στην οποία θα αναφέρεται. Με άλλα λόγια: χωρίς ομόσπονδη Ευρώπη, στρατός δεν μπορεί να υπάρχει. Άρα ούτε κοινή άμυνα, εξωτερική πολιτική, ή… κοινοτική βιομηχανία όπλων. Στοιχειώδη πράγματα για κάποιον που θήτευσε στο Ευρωκοινοβούλιο.

Η παράκαμψή τους επιτρέπει στον Μητσοτάκη – ως μέλος του «συστήματος φον ντερ Λάιεν» – να παραμυθιάζει τους πολίτες, μιλώντας ταυτόχρονα και για αύξηση δαπανών στο 5% στο ΝΑΤΟ που θέλει ο Τραμπ και για κοινοτικές αμυντικές δαπάνες ως… 400 δισ. ευρώ! Με λεφτά που δεν υπάρχουν και αποφάσεις από όργανα που δεν νομιμοποιούνται να λάβουν.

Η δουλειά του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην Ελλάδα είναι να αποκαλύπτει αυτούς τους – αεριτζίδικους ως ύποπτους – «στόχους» . Δεν είναι θέμα κομματικής διαφοράς, αλλά ευθύνη που αναλογεί στον ρόλο του.