«Κατόπιν εορτής» η Ε.Ε. τρέχει πανικόβλητη έπειτα από τον απόλυτο αιφνιδιασμό του Ντόναλντ Τραμπ για την Ουκρανία.

Οι ΗΠΑ επισπεύδουν τις συνομιλίες με τη Ρωσία για το μεταπολεμικό σκηνικό ειρήνης στην Ουκρανία. Σε πολιτικό σοκ οι Ευρωπαίοι, τρέχουν πίσω από τις εξελίξεις καθώς οι ΗΠΑ υπό τον Τραμπ πλέον προχωρούν στην εφαρμοφή της πολιτικής που είχαν ανακοινώσει.

Από τη μια, οι Ευρωπαίοι δεν μπορούν πλέον να είναι σίγουροι για τη στρατιωτική προστασία των ΗΠΑ. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ προχωρεί ολοταχώς με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν σε μια ειρηνευτική συμφωνία για την Ουκρανία, θέτοντας ερωτήματα για την ευρύτερη ευρωπαϊκή ασφάλεια.

Από την άλλη, η ομιλία του Βανς, ο οποίος επικεντρώθηκε στο να κατηγορήσει την Ευρώπη ότι καταπνίγει την ελευθερία του λόγου, ενέτεινε τις ανησυχίες, καθώς αναφέρθηκε στην Ουκρανία και την ευρωπαϊκή άμυνα.

Ο Τραμπ αγνοεί επιδεικτικά την Ε.Ε

Όπως έγινε γνωστό, ξεκινούν άμεσα, από την Κυριακή 16 Φεβρουαρίου, οι συνομιλίες ΗΠΑ – Ρωσίας για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, χωρίς την παρουσία Ευρωπαίων ηγετών.

Τη Δευτέρα (17/02), οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα συνεδριάσουν στο Παρίσι για να απαντήσουν στις εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα ερήμην τους.

Ο ειδικός απεσταλμένος του Λευκού Οίκου για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, ανακοίνωσε πως μεταβαίνει σήμερα στη Σαουδική Αραβία μαζί με τον σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, Μάικ Βαλτς, για συνομιλίες με Ρώσους αξιωματούχους σχετικά με τον τερματισμό της σύγκρουσης στην Ουκρανία.

«Αναχωρώ απόψε», δήλωσε ο Γουίτκοφ στο Fox News, προσθέτοντας πως οι συναντήσεις θα γίνουν κατόπιν οδηγιών του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, με την ελπίδα να σημειωθεί «ουσιαστική πρόοδος».

Οι συνομιλίες αναμένεται να κορυφωθούν με τη συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, με τον Ρώσο ομόλογό του, Σεργκέι Λαβρόφ. Η συνάντηση αυτή θα θέσει τις βάσεις για μια πιθανή κατ’ ιδίαν συνάντηση Τραμπ – Πούτιν, λίγες ημέρες αφότου ο Αμερικανός πρόεδρος αιφνιδίασε την Ευρώπη ανακοινώνοντας την έναρξη ειρηνευτικών συνομιλιών με τη Μόσχα.

Η απουσία των Ευρωπαίων από τη διαδικασία προκαλεί έντονη ανησυχία, καθώς οι διαπραγματεύσεις ενδέχεται να αναμορφώσουν δραστικά την αρχιτεκτονική ασφαλείας της ηπείρου.

Απογοήτευση, καχυποψία και πανικός στην Ευρώπη μετά το σχέδιο Τραμπ για Ουκρανία

«Απογοήτευση, καχυποψία και μια διάχυτη αίσθηση πανικού». Έτσι περιγράφει το Reuters το κλίμα που επικρατεί στην Ευρώπη, μετά τις τελευταίες κινήσεις της κυβέρνησης των ΗΠΑ για την Ουκρανία.

Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εμφανίζονται σοκαρισμένοι, παρότι η εξέλιξη ήταν κατά μία έννοια προβλέψιμη. Σε ανάλυσή του, το Reuters καταγράφει τη σύγχυση και την αμηχανία που επικρατεί στις τάξεις της Ε.Ε., μέσα από μια ματιά εκτός Ευρώπης.

«Δεν θα έπρεπε να είναι αιφνιδιασμένοι. Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν μείνει άναυδοι και παγωμένοι από τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης Τραμπ για την Ουκρανία, τη Ρωσία και την ευρωπαϊκή άμυνα», σημειώνει το πρακτορείο, σχολιάζοντας την δυσάρεστη έκπληξη που προκάλεσε η επικοινωνία του Τραμπ με τον Πούτιν, καθώς και η ομιλία του αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, στο Μόναχο.

Η μεγαλύτερη ανησυχία της Ευρώπης: Χάνει τη στρατιωτική προστασία των ΗΠΑ

Το Reuters εστιάζει στον αυξανόμενο φόβο των Ευρωπαίων αξιωματούχων για την ασφάλεια της ηπείρου, υπό τον κίνδυνο η Ουάσιγκτον να προχωρήσει σε συμφωνία με τη Ρωσία που θα αποδυναμώσει το Κίεβο και θα θέσει υπό αμφισβήτηση τη συνολική σταθερότητα της περιοχής.

Η ομιλία του Βανς ενέτεινε τις ανησυχίες, καθώς αναφέρθηκε στην Ουκρανία και την ευρωπαϊκή άμυνα, δίνοντας προτεραιότητα σε ζητήματα όπως η ελευθερία του λόγου και η μετανάστευση στην Ευρώπη.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες επανέλαβαν τη δέσμευσή τους να αναλάβουν μεγαλύτερη ευθύνη για την άμυνά τους, αυξάνοντας τις στρατιωτικές δαπάνες και την παραγωγή όπλων.

Όμως, όπως επισημαίνει το Reuters, παρά τις σχετικές δηλώσεις από την πρώτη θητεία του Τραμπ και μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, η Ευρώπη δεν έχει συμφωνήσει στο πώς θα υλοποιήσει αυτές τις δεσμεύσεις και πώς θα χρηματοδοτήσει τη στρατιωτική της ενίσχυση.

Η «σκιά» του Μονάχου

Παράλληλα, το Reuters καταγράφει την ανησυχία ότι οι ΗΠΑ επιχειρούν έναν «κατευνασμό» της Ρωσίας, παρόμοιο με τις αποτυχημένες διπλωματικές κινήσεις της δεκαετίας του ’30 απέναντι στη ναζιστική Γερμανία. Η ιστορική αναλογία επιτείνει τον φόβο ότι η Δύση μπορεί να επαναλάβει τα λάθη του παρελθόντος.

Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής, Κάγια Κάλας, έθεσε το ερώτημα: «Καθώς βρίσκομαι εδώ στο Μόναχο απόψε, δεν μπορώ παρά να αναρωτηθώ: Μήπως έχουμε ξαναβρεθεί σε αυτή τη θέση;»

Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ ήταν πιο ηχηρός, δηλώνοντας μέσω X: «Ως τουρίστας, μου αρέσει αυτό το μέρος. Ωραίοι άνθρωποι, τέλεια μπύρα, υπέροχη πινακοθήκη. Ως ιστορικός και πολιτικός, το μόνο που μπορώ να πω είναι: ΜΟΝΑΧΟ. ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ».

Η «χιονοθύελλα» της Ουάσιγκτον

Το Reuters περιγράφει τις τελευταίες κινήσεις της Ουάσιγκτον ως «χιονοθύελλα», που αιφνιδίασε τους Ευρωπαίους. Παρά τις διαβεβαιώσεις των ΗΠΑ ότι παραμένουν αφοσιωμένες στο ΝΑΤΟ, οι πρόσφατες δηλώσεις Αμερικανών αξιωματούχων δημιουργούν αμφιβολίες.

Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Πιτ Χέγκσεθ, ξεκαθάρισε ότι μια πιθανή ειρηνευτική συμφωνία δεν θα περιλαμβάνει την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, ενώ χαρακτήρισε μη ρεαλιστικό το ενδεχόμενο η Ουκρανία να ανακτήσει τα σύνορά της πριν από το 2014.

Την ίδια ημέρα, ο Τραμπ επικοινώνησε με τον Πούτιν, σηματοδοτώντας την πρόθεση για άμεσες ειρηνευτικές συνομιλίες, κίνηση που ανέτρεψε τη μέχρι σήμερα δυτική στρατηγική της απομόνωσης του Κρεμλίνου.

«Οι ΗΠΑ φαίνεται ότι θέλουν να διαλύσουν την τάξη πραγμάτων που οι ίδιες δημιούργησαν μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και αυτό περιλαμβάνει την αποδυνάμωση της Ε.Ε.», δηλώνει στο Reuters Ευρωπαίος διπλωμάτης, συμπληρώνοντας: «Πρέπει να είμαστε έτοιμοι για αυτό και να αλλάξουμε πλήρως τη στάση μας».

Ποιοι θα μετέχουν στη Σύνοδο που συγκάλεσε ο Μακρόν

Αργά το απόγευμα της Κυριακής (16/2) ανακοινώθηκε από τη προεδρία της Γαλλίας πως ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα λάβουν μέρος στην αυριανή συνάντηση στο Παρίσι για να συζητήσουν το Ουκρανικό.

Η γαλλική προεδρία πρόσθεσε πως μεταξύ των άλλων συμμετεχόντων θα είναι οι πρωθυπουργοί της Ιταλίας, της Πολωνίας, της Ισπανίας, της Ολλανδίας και της Δανίας.

Στη Σύνοδο, αναμένεται να συζητηθούν οι προσπάθειες των ΗΠΑ να αποκλείσουν τους Ευρωπαίους ηγέτες από τις ειρηνευτικές συνομιλίες, η θέση που πρέπει να υιοθετήσει η Ευρώπη σχετικά με τη μελλοντική ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και το πώς μπορούν να προσφερθούν στην Ουκρανία εγγυήσεις ασφαλείας, είτε μέσω του ΝΑΤΟ είτε μέσω κάποιας ευρωπαϊκής δύναμης.

Οι ΗΠΑ ρωτούν την Ευρώπη: «Τι χρειάζεστε από εμάς για την Ουκρανία;»

Η Ουάσινγκτον έστειλε στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ερωτήσεις για το τι θα χρειάζονταν από τις ΗΠΑ ώστε να παράσχουν στην Ουκρανία εγγυήσεις ασφαλείας.

Στο έγγραφο, που αποτελείται από έξι σημεία και ερωτήσεις, οι ΗΠΑ ρωτούν ποιες χώρες θα μπορούσαν να συνεισφέρουν στις εγγυήσεις, ποιες θα ήταν πρόθυμες να αναπτύξουν στρατεύματα στην Ουκρανία στο πλαίσιο μιας ειρηνικής διευθέτησης, και το μέγεθος μιας ενδεχόμενης δύναμης υπό ευρωπαϊκή ηγεσία.

Παράλληλα, ερωτούνται τι είναι προετοιμασμένες να κάνουν οι κυβερνήσεις ώστε να αυξήσουν τις κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας, περιλαμβανομένης της πιο αυστηρής εφαρμογής των υφιστάμενων κυρώσεων.

Εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ τόνισε ότι η Ουάσινγκτον «κατέστη σαφές ότι περιμένει από Ευρωπαίους εταίρους να αναλάβουν τα ηνία στην εγκαθίδρυση ενός σταθερού πλαισίου ασφαλείας και προσβλέπουμε στις προτάσεις τους».

Οι ερωτήσεις που έστειλαν οι ΗΠΑ σύμφωνα με έγγραφο που περιήλθε σε γνώση του Reuters:

1) Τι θεωρείτε ως υποστηριζόμενες από την Ευρώπη εγγυήσεις ασφαλείας ή διασφαλίσεις που θα λειτουργούσουν ως επαρκής αποτρεπτικός παράγοντας για τη Ρωσία, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι αυτός ο πόλεμος θα τερματιστεί με μια διαρκή ειρηνευτική διευθέτηση;

2) Ποιες ευρωπαϊκές και/ή τρίτες χώρες πιστεύετε ότι θα μπορούσαν ή θα συμμετείχαν σε μια τέτοια διευθέτηση;

Υπάρχουν χώρες που πιστεύετε ότι (η συμμετοχή τους) είναι απαραίτητη;

Θα ήταν διατεθειμένη η χώρα σας να αναπτύξει δικό της στρατό στην Ουκρανία στο πλαίσιο μιας ειρηνευτικής διευθέτησης;

3) Αν στρατιωτικές δυνάμεις τρίτων χωρών αναπτυχθούν στην Ουκρανία στο πλαίσιο μιας ειρηνευτικής συμφωνίας, ποιο θα θεωρούσατε ότι είναι το απαραίτητο μέγεθος μιας τέτοιας υπό την ηγεσία της Ευρώπης δύναμης;

Πώς και πού θα αναπτυχθούν αυτές οι δυνάμεις και για πόσο χρονικό διάστημα;

4) Ποιες ενέργειες οι ΗΠΑ, οι σύμμαχοι και οι εταίροι πρέπει να προετοιμάσουν να λάβουν αν η Ρωσία επιτεθεί σε αυτές τις δυνάμεις;

5) Ποιες, αν υπάρχουν, απαιτήσεις υποστήριξης των ΗΠΑ θα θεωρούσε απαραίτητη η κυβέρνησή σας για τη συμμετοχή της σε αυτές τις ρυθμίσεις ασφαλείας;

Συγκεκριμένα, ποιοι βραχυπρόθεσμοι και μακροπρόθεσμοι πόροι πιστεύετε ότι θα απαιτηθούν από τις ΗΠΑ;

6) Ποιες πρόσθετες δυνατότητες, εξοπλισμό και επιλογές συντήρησης είναι διατεθειμένη να παράσχει η κυβέρνησή σας στην Ουκρανία για να βελτιώσει τη διαπραγματευτική της θέση και να αυξήσει την πίεση στη Ρωσία;

Τι περισσότερο είναι διατεθειμένη να κάνει η κυβέρνησή σας για να αυξήσει τις κυρώσεις της στη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένης της αυστηρότερης επιβολής των κυρώσεων και της καλύτερης στόχευσης τρίτων χωρών παγκοσμίως που παρέχουν διευκολύνσεις στη Ρωσία;