Σύννεφα αμφιβολιών έχουν συγκεντρωθεί πάνω από τις τελευταίες στιγμές της ζωής του Vadim Stroykin, ενός 59χρονου ρώσου τραγουδοποιού που αυτοκτόνησε ξαφνικά στις 5 Φεβρουαρίου, όταν μία ομάδα των ρωσικών υπηρεσιών ασφαλείας έφτασε στο διαμέρισμά του στον ένατο όροφο κτηρίου στην Αγία Πετρούπολη.

Ο Stroykin βρισκόταν υπό έρευνα για ένα από τα σοβαρότερα αδικήματα στη σημερινή Ρωσία – τη δωρεά χρημάτων στον ουκρανικό στρατό.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα ρωσικών μέσων ενημέρωσης που επικαλούνται κυβερνητικές πηγές, ο Stroykin φέρεται ότι πήγε στην κουζίνα για ένα ποτήρι νερό, άνοιξε ένα παράθυρο και έπεσε νεκρός σε μια προφανή αυτοκτονία. Ένας περαστικός ανακάλυψε το πτώμα του από κάτω.

Οι καυστικές αναρτήσεις κατά του Πούτιν, η κατάθλιψη και το ποτό

Ορισμένοι από εκείνους που τον γνώριζαν καλύτερα, ωστόσο, αμφισβήτησαν την αυτοκτονία του.

Σε συνέντευξή τους στη βρετανική εφημερίδα «The Guardian», 12 φίλοι του θυμούνται τον Stroykin ως χαρισματικό και ιδεαλιστή εκκεντρικό. Ανέφεραν ότι ποτέ δεν έκρυψε την περιφρόνησή του για τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, ακόμη και όταν έγινε επικίνδυνο να μιλάει κανείς για αυτό στη Ρωσία.

«Αυτός ο ηλίθιος (σ.σ ο Πούτιν) κήρυξε πόλεμο στον ίδιο του τον λαό καθώς και σε ένα αδελφό έθνος», έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τον Μάρτιο του 2022, ένα μήνα μετά την έναρξη της εισβολής. «Δεν εύχομαι τον θάνατό του- θέλω να τον δω να δικάζεται και να μπαίνει στη φυλακή».

Ο Philip Buckup, στενός φίλος του Stroykin για περισσότερα από 30 χρόνια, δήλωσε ότι είχε «οξεία κατανόηση του σωστού και του λάθους».

Οι φίλοι του τραγουδιστή που μεγάλωσε στα Ουράλια, τον περιγράφουν ως έναν παθιασμένο ορειβάτη που είχε πάντα μια ανεξάρτητη τάση.

Στα τελευταία χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης αποβλήθηκε από το πανεπιστήμιο επειδή συμμετείχε σε αντισοβιετική διαδήλωση και επιστρατεύτηκε με τη βία στον στρατό. Αργότερα κέρδισε αναγνώριση ως αυτοδίδακτος μουσικός, ενώ δίδαξε επίσης μαθητές στη Ρωσία και διαδικτυακά σε όλο τον κόσμο.

Ο Buckup δήλωσε ότι ο Stroykin είχε χάσει μέρος της θετικότητας και της σπίθας του μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Μίλησε για το αίσθημα απομόνωσης και κατάθλιψης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και σε συζητήσεις με φίλους, ενώ πρόσθεσε ότι ο τραγουδιστής στράφηκε στο ποτό.

Ο Stroykin σκέφτηκε να φύγει στην Ευρώπη κάποια στιγμή το 2022, αφηγήθηκε ένας άλλος φίλος του στη Γερμανία, αλλά συνειδητοποίησε ότι μπορεί να μην ήταν σε θέση να εξασφαλίσει τα απαραίτητα έγγραφα για να παραμείνει.

«Νομίζω ότι η αστυνομία τον έσπρωξε»

Παρά την αυξανόμενη απελπισία του, λίγοι από τους μακροχρόνιους φίλους του αποδέχονται τις αναφορές στα ρωσικά μέσα ενημέρωσης ότι αυτοκτόνησε. Αντίθετα, λένε ότι συνέβη κάτι πιο σκοτεινό.

«Ο Vadim δεν είναι ο τύπος του ανθρώπου που θα το έκανε μόνος του, δεν πιστεύω καθόλου την επίσημη εκδοχή», δήλωσε ο Buckup, ο οποίος μίλησε για τελευταία φορά με τον Stroykin τον Ιανουάριο. «Ήταν πολύ σίγουρος για τις απόψεις του, δεν θα φοβόταν τη φυλακή. Νομίζω ότι η αστυνομία τον έσπρωξε».

Η Florida Vovsi, μια άλλη παλιά φίλη του Stroykin, δήλωσε ότι ούτε αυτή πιστεύει ότι θα αυτοκτονούσε και κατηγόρησε τις αρχές για τον θάνατό του.

«Είχε μεγάλα σχέδια, αγαπούσε τόσο πολύ τη ζωή, που μου είναι δύσκολο να πιστέψω ότι θα το έκανε», είπε. «Δεν ξέρουμε τι συνέβη, αλλά νομίζω ότι τον ‘βοήθησαν’».

Η Ρωσία έχει μακρά ιστορία επιφανών στελεχών, ειλικρινών επικριτών του Πούτιν και άλλων προσωπικοτήτων υψηλού προφίλ που πεθαίνουν υπό μυστηριώδεις συνθήκες, ορισμένοι από πτώση από παράθυρα. Ορισμένες περιπτώσεις είναι ύποπτες για δολοφονίες και άλλες παραμένουν ασαφείς. Ελάχιστες πιστεύεται ότι ήταν αυτοκτονίες.

Ο Stroykin ήταν ένας από τους χιλιάδες άγνωστους αντιπολεμικούς Ρώσους που αποφάσισαν να μείνουν πίσω στη χώρα αλλά συνέχισαν να μιλούν κατά της εισβολής. Κάποιοι συνελήφθησαν και αργότερα πέθαναν στη φυλακή, με τις ρωσικές αρχές να μιλούν για αυτοκτονίες. Για άλλους -όπως ο πιανίστας συναυλιών Pavel Kushnir που πραγματοποίησε απεργία πείνα- χρειάστηκαν μέρες για να μάθει ο κόσμος για τον θάνατό τους.

Ο Αλεξάντερ Τσερκάσοφ, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ρωσικής ομάδας για τα ανθρώπινα δικαιώματα Memorial, δήλωσε ότι οι διώξεις αντιπολεμικών διαφωνούντων συχνά έρχονται στο φως πολύ αργά.

Οι δημοσιογράφοι και η κοινωνία των πολιτών μαθαίνουν συνήθως για τις διώξεις μόνο μετά την έκδοση δικαστικών αποφάσεων που εκδίδονται χωρίς εξηγήσεις ή αιτιολόγηση.

Η σορός του Stroykin δεν έχει δοθεί στην οικογένειά του, λένε οι φίλοι του, γεγονός που δυσχεραίνει την εξακρίβωση της αιτίας του θανάτου του.

Για πολλούς από τους φίλους του όμως το συμπέρασμα είναι σαφές. Το κράτος φέρει την απόλυτη ευθύνη για τον θάνατό του, επειδή είχε το θάρρος να μιλήσει ενάντια σε έναν βάναυσο και απρόκλητο πόλεμο.

«Δεν υπάρχει θέση για έναν τίμιο άνθρωπο σαν τον Stroykin στη σύγχρονη Ρωσία», είπε η Vovsi.