Ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ο «μοναδικός ηγέτης» που μπορεί να φέρει την ειρήνη μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών του, Μάρκο Ρούμπιο, μετά από τις συνομιλίες που διεξήχθησαν ανάμεσα σε αξιωματουχους του Λευκού Οίκου και του Κρεμλίνου, στο Ριάντ στη Σαουδική Αραβία.

Οι δυο αντιπροσωπείες συμφώνησαν σε τέσσερις βασικές αρχές. Ωστόσο, παρά την ικανοποίηση που εκφράζεται για τον «θετικό και δημιουργικό διάλογο», το μέλλον μιας πλήρους συμφωνίας παραμένει αβέβαιο, καθώς υπάρχουν πολλά ερωτήματα σχετικά με τη συμμετοχή της Ουκρανίας στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων.

Ο Μάρκο Ρούμπιο, ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, Μάικ Γουόλτς, και ο ειδικός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ συναντήθηκαν με τον Ρώσο Υπουργό Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, και τον σύμβουλο του Πούτιν, Γιούρι Ουσάκοφ. Ήταν ο πρώτος γύρος συνομιλιών, καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ έχει αναλάβει την πρωτοβουλία να προωθήσει το σχέδιό του για μια ειρηνευτική συμφωνία και τον τερματισμό του πολέμου, ο οποίος μαίνεται από τον Φεβρουάριο του 2022.

Οι συνομιλίες πραγματοποιήθηκαν μετά την τηλεφωνική επικοινωνία του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντιμίρ Πούτιν την περασμένη εβδομάδα, καθώς οι ΗΠΑ απομακρύνονται από την πολιτική απομόνωσης της Ρωσίας. Αυτό που προκάλεσε αντιδράσεις, αλλά και εκνευρισμό στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι ήταν το γεγονός πως στη συνάντηση δεν συμμετείχε η Ουκρανία και μάλιστα όπως ο ίδιος δήλωσε ενημερώθηκε για τις συνομιλίες στο Ριάντ από τα ΜΜΕ.

Συμφωνία σε τέσσερις βασικές αρχές

Μετά το τέλος της πρώτης συνάντησης των δυο αντιπροσωπειών, ο Μαρκ Ρούμπιο δήλωσε ότι οι ΗΠΑ και η Ρωσία συμφώνησαν σε τέσσερις βασικές αρχές, ως πρώτο βήμα προς μια πιθανή συμφωνία:

1. Οι ΗΠΑ και η Μόσχα θα εργαστούν για την αποκατάσταση των διπλωματικών τους αποστολών στις δύο χώρες, ώστε να προχωρήσουν σε αναθέρμανση των διπλωματικών σχέσεων τους.
2. Οι ΗΠΑ θα ορίσουν μια υψηλού επιπέδου ομάδα για να βοηθήσει στις διαπραγματεύσεις.
3. Θα ξεκινήσουν συζητήσεις για γεωπολιτική και οικονομική συνεργασία που θα μπορούσε να βοηθήσει στην επίλυση της σύγκρουσης.
4. Τα πέντε άτομα που συμμετείχαν στην πρώτη συνάντηση θα συνεχίσουν να εμπλέκονται, ώστε να διασφαλιστεί η παραγωγική εξέλιξη των συνομιλιών.

Ο Μαρκ Ρούμπιο δήλωσε ότι δεν υπήρξε κάποια προκαταρκτική συμφωνία και ότι θα απαιτηθεί «σκληρή και δύσκολη διπλωματία» για ένα χρονικό διάστημα, αλλά υποστήριξε ότι μόνο ο Τραμπ μπορεί να πετύχει τον τερματισμό του πολέμου.

«Ο μόνος ηγέτης στον κόσμο που μπορεί να το επιτύχει, που μπορεί έστω να συγκεντρώσει τις εμπλεκόμενες πλευρές για να αρχίσουν σοβαρές συνομιλίες, είναι ο Πρόεδρος Τραμπ», ανέφερε χαρακτηρισιτικά ο υπ. Εξωτερικών των ΗΠΑ. Τόνισε επίσης ότι «για να τελειώσει η σύγκρουση, όλοι οι εμπλεκόμενοι πρέπει να είναι σύμφωνοι».

Ο Γουόλτς από την πλευρά του ανέφερε ότι η συζήτηση αφορούσε την ανάγκη για μόνιμο τερματισμό του πολέμου, και όχι απλώς μια προσωρινή εκεχειρία. Σημείωσε επίσης ότι θα συζητηθούν θέματα εδαφικής κυριαρχίας και εγγυήσεων ασφαλείας, τα οποία θα αποτελέσουν τη βάση των διαπραγματεύσεων.

Ωστόσο, απέφυγε να πάρει θέση σχετικά με τη διατήρηση από τη Ρωσία των ουκρανικών εδαφών που έχει προσαρτήσει από την έναρξη του πολέμου, λέγοντας ότι αυτό είναι αντικείμενο συζήτησης. «Αυτό που ο πρόεδρος δεν θεωρεί αποδεκτό είναι ένας ατελείωτος πόλεμος στην Ευρώπη, που κυριολεκτικά έχει μετατραπεί σε μια σφαγή ανθρώπων και από τις δύο πλευρές», δήλωσε.

Εκνευρισμός Ζελένσκι

Από την Άγκυρα όπου πραγματοποίησε επίσκεψη, ο Ουκρανός πρόεδρος αντέδρασε στις συνομιλίες ΗΠΑ – Ρωσίας. Εμφανώς εκνευρισμένος και αφού τόνισε πως ενημερώθηκε για την συνάντηση από τα ΜΜΕ, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι η Ουκρανία δεν πρόκειται να «ενδώσει στα ρωσικά τελεσίγραφα» και εξέφρασε δυσαρέσκεια για το γεγονός ότι οι ΗΠΑ και η Ρωσία διεξάγουν συνομιλίες χωρίς την παρουσία του Κιέβου. Από την πλευρά του ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πρότεινε η χώρα του να είναι «ιδανικός οικοδεσπότης» για μελλοντικές συνομιλίες μεταξύ Ουκρανίας, Ρωσίας και ΗΠΑ.

«Αναρωτιέμαι γιατί πιστεύουν ότι η Ουκρανία θα δεχτεί τώρα αυτά τα τελεσίγραφα, αν τα αρνηθήκαμε στην πιο δύσκολη στιγμή», είπε ο Ζελένσκι, αναφερόμενος στην άρνηση του Κιέβου να υποκύψει στις απαιτήσεις της Μόσχας κατά την έναρξη του πολέμου. «Ως πρόεδρος της Ουκρανίας, δεν έχω δώσει ποτέ εγγυήσεις σε κανέναν ούτε έχω επιβεβαιώσει τίποτα. Επιπλέον, δεν είχα ποτέ πρόθεση να αποδεχθώ τα ρωσικά τελεσίγραφα. Και δεν πρόκειται να το κάνω», τόνισε.

Σημειώνεται πως ο Ζελένσκι ανακοίνωσε ότι αναβάλει και την επίσκεψή του στο Ριάντ, η οποία είχε προγραμματιστεί για την Τετάρτη (19/02), μια ημέρα μετά την έναρξη των συνομιλιών ΗΠΑ – Ρωσίας στην πρωτεύουσα της Σαουδικής Αραβίας. Όπως σημείωσε το ταξίδι του θα πραγματοποιηθεί στις 10 Μαρτίου. «Η Ουκρανία δεν μπορεί να αποδεχτεί καμία ειρηνευτική συμφωνία χωρίς τη συμμετοχή της», επισήμανε ο Ουκρανός Πρόεδρος.