Ο Φρίντριχ Μερτς δεν περίμενε καν τα τελικά αποτελέσματα των γερμανικών εκλογών, σχολιάζει το Politico, πριν εκφράσει την άποψή του για τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, σηματοδοτώντας το πιθανό τέλος της 80χρονης συμμαχίας Ευρώπης-Ηνωμένων Πολιτειών.

Η κυβέρνηση Τραμπ δεν ενδιαφέρεται για την Ευρώπη και ευθυγραμμίζεται με τη Ρωσία, δήλωσε ο Μερτς, ο οποίος αναμένεται να γίνει ο νέος ηγέτης της Γερμανίας. Προειδοποίησε ότι η Ήπειρος πρέπει επειγόντως να ενισχύσει την άμυνά της και να βρει, ενδεχομένως, μια εναλλακτική λύση για το ΝΑΤΟ – και μάλιστα μέσα σε λίγους μήνες.

Οι δηλώσεις του Μερτς αποτελούν σημείο καμπής: αποκαλύπτουν πόσο βαθιά έχει κλονίσει ο Τραμπ τα πολιτικά θεμέλια της Ευρώπης, η οποία εξαρτάται από τις αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας από το 1945. Αν ο Μερτς ακολουθήσει αυτή τη ρητορική κατά τη συγκρότηση της νέας κυβέρνησής του τις επόμενες εβδομάδες, θα κατευθύνει την Ευρώπη σε μια ριζικά νέα πορεία σε μια κρίσιμη στιγμή για την ασφάλεια της Ουκρανίας και της ευρύτερης περιοχής.

«Απόλυτη προτεραιότητά μου θα είναι η ενίσχυση της Ευρώπης όσο το δυνατόν γρηγορότερα, ώστε βήμα-βήμα να επιτύχουμε πραγματική ανεξαρτησία από τις ΗΠΑ», δήλωσε ο επερχόμενος καγκελάριος της Γερμανίας. «Δεν πίστευα ποτέ ότι θα έπρεπε να πω κάτι τέτοιο σε τηλεοπτική εκπομπή. Αλλά μετά τις τελευταίες δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ, είναι σαφές ότι αυτή η αμερικανική κυβέρνηση είναι σε μεγάλο βαθμό αδιάφορη για τη μοίρα της Ευρώπης».

Ο Μερτς, ένας αφοσιωμένος Ατλαντιστής με πολυετή επαγγελματική πορεία ως νομικός σε αμερικανικές εταιρείες, προχώρησε ακόμη παραπέρα. Ανέφερε πως στη σύνοδο του ΝΑΤΟ στα τέλη Ιουνίου, η Ευρώπη ίσως χρειαστεί να δημιουργήσει μια νέα αμυντική δομή για να αντικαταστήσει τη Συμμαχία.

«Είμαι πολύ περίεργος να δω πώς θα πάμε προς τη σύνοδο του ΝΑΤΟ στα τέλη Ιουνίου», είπε. «Θα μιλάμε ακόμα για το ΝΑΤΟ στη σημερινή του μορφή ή θα πρέπει να αναπτύξουμε μια ανεξάρτητη ευρωπαϊκή αμυντική ικανότητα πολύ πιο γρήγορα;»

Μόνη της η Ευρώπη

Αυτές οι δηλώσεις από τον πιθανό επόμενο ηγέτη της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης είναι πιο ισχυρές από ό,τι έχει πει οποιοσδήποτε επικεφαλής κυβέρνησης απέναντι στην 10ήμερη επίθεση του Τραμπ κατά της Ευρώπης και της Ουκρανίας.

Την Παρασκευή, ο Μερτς πρότεινε την έναρξη πυρηνικής συνεργασίας μεταξύ Γαλλίας, Ηνωμένου Βασιλείου και Γερμανίας (και άλλων χωρών) ώστε να αντικαταστήσουν την αμερικανική «πυρηνική ομπρέλα» που διασφαλίζει την ευρωπαϊκή ασφάλεια έναντι ρωσικών απειλών. Η πρότασή του δεν ήταν θεωρητική. Η συντηρητική του συμμαχία αναμένεται να κερδίσει τις περισσότερες έδρες στο Bundestag, αλλά θα χρειαστεί να σχηματίσει συνασπισμό με τουλάχιστον ένα κεντροαριστερό κόμμα τις επόμενες εβδομάδες.

Ωστόσο, έχει ήδη αποφασίσει πως πρέπει να αναλάβει την ηγεσία της Ευρώπης, ρόλο που η Γερμανία δεν μπόρεσε να διαδραματίσει το τελευταίο διάστημα λόγω της προεκλογικής περιόδου και της πολιτικής κρίσης που προηγήθηκε.

Η Ευρώπη έχει επίσης υποφέρει από την αποδυναμωμένη ηγεσία στη Γαλλία, όπου ο Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν παλεύει να διατηρήσει μια λειτουργική κυβέρνηση μετά την αποτυχημένη πρόωρη εκλογική του κίνηση πέρυσι.

Την ίδα ώρα ο Τραμπ χρησιμοποίησε τον πρώτο μήνα της νέας θητείας του για να καταστρέψει τους ιστορικούς δεσμούς μεταξύ Ευρώπης και Αμερικής, που χρονολογούνται από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Σε μια σειρά προκλητικών ενεργειών, ο Τραμπ και η ομάδα του χαρακτήρισαν τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι «δικτάτορα», ξεκίνησαν μονομερώς ανεπιφύλακτες «ειρηνευτικές» συνομιλίες με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και έστειλαν το μήνυμα πως τα αμερικανικά στρατεύματα ίσως να μην παραμείνουν για πολύ στην Ευρώπη.

Μια άλλη Ρωσία

Ο Μερτς έφτασε στο σημείο να συγκρίνει την τακτική της κυβέρνησης Τραμπ με αυτήν της Ρωσίας.

Ιδιαίτερα επικριτικός ήταν προς τον σύμβουλο του Τραμπ, Έλον Μασκ, για τη στήριξή του στο ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) κατά την προεκλογική περίοδο. «Δεν έχω καμία ψευδαίσθηση για το τι συμβαίνει από την Αμερική», είπε σε τηλεοπτικό debate.

«Απλά κοιτάξτε τις πρόσφατες παρεμβάσεις στις γερμανικές εκλογές από τον κ. Έλον Μασκ – αυτό είναι πρωτοφανές. Οι παρεμβάσεις από την Ουάσινγκτον δεν ήταν λιγότερο δραματικές και σοκαριστικές από αυτές που έχουμε δει από τη Μόσχα. Δεχόμαστε μαζική πίεση από δύο πλευρές και η απόλυτη προτεραιότητά μου τώρα είναι να δημιουργήσω ενότητα στην Ευρώπη».

Ο Μερτς εξέφρασε μια αμυδρή ελπίδα πως το Κογκρέσο των ΗΠΑ και ο Λευκός Οίκος δεν θα αποκλείσουν εντελώς την Ουκρανία από τις ειρηνευτικές συνομιλίες, αν και δεν ακούστηκε αισιόδοξος. «Δεν είμαι σίγουρος ποια θα είναι η αμερικανική θέση σε αυτόν τον πόλεμο τους επόμενους μήνες. Η εντύπωσή μου είναι πως Ρωσία και Αμερική πλησιάζουν μεταξύ τους, παρακάμπτοντας την Ουκρανία και την Ευρώπη».

Ο επόμενος στόχος του θα είναι η γρήγορη συγκρότηση μιας σταθερής κυβέρνησης. «Όλοι τώρα κοιτάζουν τη Γερμανία. Πόσο γρήγορα θα σχηματίσουμε κυβέρνηση μετά από αυτά τα περίπλοκα εκλογικά αποτελέσματα; Αυτό είναι η πρώτη μου προτεραιότητα».

Νωρίτερα, ο Τραμπ φάνηκε να αφήνει ένα άνοιγμα προς τον Μερτς, με τον χαρακτηριστικά αλλόκοτο τρόπο του. Ο πρόεδρος συνεχάρη τους νικητές των εκλογών, χωρίς να κατονομάσει τον Μερτς, και ισχυρίστηκε επίσης ότι η συντηρητική νίκη ήταν, κατά κάποιον τρόπο, μέρος της δικής του επιτυχίας.

Ωστόσο, φαίνεται ότι ο επόμενος ηγέτης της Γερμανίας έχει ήδη διαμορφώσει τη δική του άποψη για τον νέο Αμερικανό πρόεδρο.