Ακόμα και πριν από τον άγριο καυγά μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στην Ουάσινγκτον, υπήρχαν ερωτήματα σχετικά με το μέλλον της Ουκρανίας και τον πόλεμο της χώρας με τη Ρωσία.

Η αντιπαράθεση των τριών ανδρών (Τραμπ και Βανς από τη μία και Ζελένσκι από την άλλη) παραβίασε κάθε διπλωματικό πρωτόκολλο.

Ο Μάρκο Ρούμπιο, επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, δήλωσε ότι ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα έπρεπε να ζητήσει συγγνώμη από τον Ντόναλντ Τραμπ και αμφισβήτησε το κατά πόσο ο Ουκρανός πρόεδρος επιθυμεί πραγματικά την ειρήνη, μετά την καταστροφική τους συνάντηση.

Ο τεταμένος πόλεμος δηλώσεων εκτυλίχθηκε μέσα στο Οβάλ Γραφείο την Παρασκευή και εκτροχιάστηκε γρήγορα, όταν ο Τραμπ προσβλήθηκε από τον τρόπο που ο Ζελένσκι αντιμετώπισε τον αντιπρόεδρό του, Τζέι Ντι Βανς, μπροστά στις κάμερες.

Σε μια προσπάθεια να μετατοπίσει την ευθύνη μακριά από τον Τραμπ και τον Βανς, των οποίων η επιθετικότητα έχει προκαλέσει διεθνή κατακραυγή μεταξύ πολλών από τους στενότερους συμμάχους των ΗΠΑ, ο Υπουργός Εξωτερικών υπαινίχθηκε ότι ο Ζελένσκι οφείλει στον πρόεδρο μια συγγνώμη και χαρακτήρισε απαράδεκτη τη συμπεριφορά του πριν από την ένταση στο Οβάλ Γραφείο.

«Εσείς είδατε μόνο το τέλος, δεν είδατε όλα όσα προηγήθηκαν. Ο πρόεδρος ήταν πολύ ξεκάθαρος σε αυτό, έκανε προεκλογική εκστρατεία με αυτή τη θέση. Πιστεύει ότι αυτός ο πόλεμος δεν έπρεπε ποτέ να ξεκινήσει και συμφωνώ ότι αν ήταν πρόεδρος, δεν θα είχε συμβεί ποτέ», δήλωσε ο Ρούμπιο.

«Τώρα είμαστε εδώ, προσπαθεί να βάλει ένα τέλος σε αυτή τη σύγκρουση, έχουμε εξηγήσει πολύ ξεκάθαρα ποιο είναι το σχέδιό μας: θέλουμε να φέρουμε τους Ρώσους στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, θέλουμε να διερευνήσουμε εάν η ειρήνη είναι εφικτή», πρόσθεσε.

Πέντε σενάρια

Ακολουθούν πέντε επισημάνσεις που -σύμφωνα με τον Guardian– δεν γνωρίζουμε σε περίπτωση μιας πιθανής συμφωνίας τερματισμού του πολέμου.

1) Θα τηρήσει ο Βλαντιμίρ Πούτιν οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία;

Στο Κίεβο επικρατεί τεράστια δυσπιστία ότι ο Πούτιν θέλει να σταματήσει τις μάχες. Η απρόκλητη πλήρους κλίμακας εισβολή του το 2022 πυροδότησε τον μεγαλύτερο πόλεμο στην Ευρώπη από το 1945. Τα ρωσικά στρατεύματα προελαύνουν στα ανατολικά της χώρας, αν και υπάρχουν ενδείξεις επιβράδυνσης.

Μιλώντας νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο Κιρίλο Μπουντάνοφ, επικεφαλής της Διεύθυνσης Στρατιωτικών Πληροφοριών της Ουκρανίας, δήλωσε ότι οι μακροπρόθεσμες στρατηγικές φιλοδοξίες της Μόσχας παραμένουν αμετάβλητες.

Προειδοποίησε ότι ο Πούτιν παραμένει αφοσιωμένος στην αποκατάσταση της ρωσικής αυτοκρατορίας και έχει βλέψεις σε πρώην χώρες του Συμφώνου της Βαρσοβίας, όπως τα κράτη της Βαλτικής και την Πολωνία. Είναι πιθανό ο Ρώσος ηγέτης να «συμφωνήσει» σε μια ειρηνευτική συμφωνία προκειμένου να ανασυνταχθεί και να προσαρμοστεί. Η Ουκρανία φοβάται ότι μετά από μια τακτική παύση, θα επιτεθεί ξανά. Επιθυμεί εγγυήσεις ασφαλείας για να αποτρέψει αυτό το σενάριο.

2) Τι θα συμβεί με τα ουκρανικά εδάφη;

Η Ρωσία κατέχει περίπου το 20% της ουκρανικής επικράτειας, συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας, την οποία προσάρτησε το 2014. Ελέγχει σχεδόν ολόκληρη την περιφέρεια του Λουχάνσκ, μεγάλο μέρος της περιοχής του Ντονέτσκ και μεγάλα τμήματα των περιφερειών Ζαπορίζια και Χερσώνας. Ο Πούτιν έχει δηλώσει ότι η Ουκρανία πρέπει να αναγνωρίσει τις «πραγματικότητες στο έδαφος» – με άλλα λόγια, δεν προτίθεται να επιστρέψει αυτά τα εδάφη. Πιθανότατα θα απαιτήσει τον πλήρη έλεγχο και των τεσσάρων περιοχών που η Ρωσία «προσάρτησε» το 2022. Η Ουκρανία απορρίπτει αυτό το ενδεχόμενο. Επισήμως, το Κίεβο επιδιώκει την αποκατάσταση των συνόρων της χώρας όπως ήταν το 1991.

Ο Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει αφήσει να εννοηθεί ότι είναι διατεθειμένος να ανταλλάξει εδάφη στην περιφέρεια Κουρσκ της Ρωσίας, τα οποία κατέλαβαν οι ουκρανικές δυνάμεις πριν από επτά μήνες. Το Κρεμλίνο το έχει αποκλείσει και δηλώνει ότι θα εξοντώσει τους «τρομοκράτες». Αν ένα ειρηνευτικό σχέδιο υπό τον Τραμπ ευνοήσει τη Μόσχα και τις μαξιμαλιστικές της διεκδικήσεις, το Κίεβο είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα το απορρίψει.

3) Πώς θα λειτουργούσε μια ευρωπαϊκή ειρηνευτική δύναμη;

Δεν γνωρίζουμε. Βασικοί σύμμαχοι της Ουκρανίας, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και πρόσφατα η Τουρκία, έχουν δηλώσει ότι είναι έτοιμοι να στείλουν στρατεύματα στην Ουκρανία στο πλαίσιο μιας ειρηνευτικής – ή «ειρηνευτικής διασφάλισης» – δύναμης. Ο Ζελένσκι έχει δηλώσει ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον 100.000 στρατιώτες. Έχει επίσης πει ότι η ένταξη στο ΝΑΤΟ θα ήταν η καλύτερη εγγύηση για τη μελλοντική ασφάλεια της Ουκρανίας, κάτι που ο Τραμπ έχει αποκλείσει.

Το σχέδιο, όπως έχει διατυπωθεί, προβλέπει την ανάπτυξη ευρωπαϊκών στρατευμάτων μακριά από τη γραμμή του μετώπου των 1.000 χιλιομέτρων και σε μεγάλες πόλεις. Αυτή τη στιγμή, η Ρωσία βομβαρδίζει τακτικά το Κίεβο και άλλες αστικές περιοχές με drones και βαλλιστικούς πυραύλους. Η Μόσχα έχει δηλώσει ότι δεν θα επιτρέψει την αποστολή «ΝΑΤΟϊκών» στρατευμάτων στην Ουκρανία. Αν αυτά φτάσουν εκεί, είναι ασαφές πώς θα αντιδράσει ο Πούτιν.

4) Μπορούν οι ΗΠΑ να πειστούν να παρέχουν εγγυήσεις για οποιαδήποτε συμφωνία;

Ο Βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, έχει δηλώσει ότι η εμπλοκή των ΗΠΑ είναι ζωτικής σημασίας για να μπορέσουν οι Ευρωπαίοι να εφαρμόσουν μια ειρηνευτική συμφωνία. Ο Τραμπ φάνηκε να υπονοεί ότι οι ΗΠΑ θα ήταν διατεθειμένες να παρέχουν μια οικονομική εγγύηση αντί γι’ αυτό – δηλαδή ότι Αμερικανοί θα βρίσκονταν στην Ουκρανία ως μέρος μιας συμφωνίας για ορυκτούς πόρους, κάτι που θα ήταν αρκετό για να αποτρέψει τους Ρώσους.

Η ακριβής σημασία της εγγύησης αυτής παραμένει ασαφής. Μιλώντας την περασμένη εβδομάδα στο Κίεβο, ο βουλευτής των Εργατικών Άλεξ Σόμπελ δήλωσε ότι αυτό θα σήμαινε αεροπορική κάλυψη από το ΝΑΤΟ – για την προστασία των δυτικών στρατευμάτων και για την αποτροπή της Μόσχας από την παραβίαση οποιασδήποτε εκεχειρίας. Υπάρχουν επίσης ερωτήματα σχετικά με τα δορυφορικά και τακτικά δεδομένα των ΗΠΑ.

Αυτά έχουν διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στην ικανότητα της Ουκρανίας να εντοπίζει και να καταστρέφει ρωσικούς στρατιωτικούς και υλικοτεχνικούς στόχους. Αν η παροχή τους σταματήσει, θα δυσκολέψει τόσο τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις όσο και μια ειρηνευτική αποστολή.

5) Ποιος θα είναι ο αντίκτυπος της συμφωνίας για τα ορυκτά;

Η συμφωνία για τα ορυκτά μεταξύ των ΗΠΑ και της Ουκρανίας έχει περάσει από πολλαπλά προσχέδια. Οι πρώτες εκδοχές απαιτούσαν από το Κίεβο να δώσει στην Ουάσινγκτον 500 δισεκατομμύρια δολάρια, με τα έσοδα να κατατίθενται σε ένα ταμείο που θα ελέγχεται 100% από τις ΗΠΑ. Αυτό ήταν μια «αποπληρωμή» για την προηγούμενη στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ, σύμφωνα με τον Τραμπ. Σχολιαστές περιέγραψαν την απαίτηση ως εκβιασμό τύπου μαφίας και την παρομοίασαν με τον ιμπεριαλιστικό διαμοιρασμό της Αφρικής τον 18ο αιώνα.

Έκτοτε, το ποσό των 500 δισεκατομμυρίων έχει αποσυρθεί, με τον Ζελένσκι να επιμένει ότι η προηγούμενη βοήθεια που είχε εγκριθεί από το Κογκρέσο ήταν επιχορήγηση και όχι χρέος. Το πιο πρόσφατο προσχέδιο, το οποίο αναμένεται να υπογράψουν ο Τραμπ και ο Ζελένσκι την Παρασκευή, είναι ασαφές. Μοιάζει περισσότερο με επιστολή πρόθεσης παρά με λεπτομερές και νομικά δεσμευτικό συμβόλαιο.

Ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι η συμφωνία μπορεί να διευκολύνει νέες επενδύσεις στον υπανάπτυκτο τομέα εξόρυξης και μεταλλευμάτων της Ουκρανίας. Άλλοι παραμένουν σκεπτικοί. Σε κάθε περίπτωση, θα χρειαστούν χρόνια πριν μπορέσουν να εξαχθούν κερδοφόρα τιτάνιο, λίθιο και σπάνια μέταλλα από νέες τοποθεσίες, μερικές από τις οποίες βρίσκονται σε ρωσοκρατούμενα εδάφη.

The post Στο διπλωματικό τραπέζι 5 σενάρια για να τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία appeared first on ieidiseis.gr.