59 νεκροί και 155 τραυματίες ήταν ο τραγικός απολογισμός από τη φωτιά που ξέσπασε στη ντισκοτέκ «Pulse» στο Κότσανι της Βόρειας Μακεδονίας, τα ξημερώματα της περασμένης Κυριακής. Όπως προκύπτει, όλα ξεκίνησαν από σπινθήρες πυροτεχνημάτων, που χτύπησαν στο ταβάνι, με αποτέλεσμα φωτιά να απλωθεί αστραπιαία, παγιδεύοντας εκατοντάδες νέους ανθρώπους.

Το τραγικό περιστατικό, αναδεικνύει τους κινδύνους που ελλοχεύουν και στη χώρα μας. Όπως άλλωστε σχολίασε στο iEidiseis, ο Κωνσταντίνος Τσίγκας, πρόεδρος της Ένωσης Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος, περίπου 3 στα 10 καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, δεν πληρούν τις προδιαγραφές πυρασφάλειας. Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα, έχουν επιβληθεί διοικητικά πρόστιμα ή ακόμη και άρση της άδειας λειτουργίας των καταστημάτων, καθώς κατά τις αυτοψίες προέκυψε σειρά ζητημάτων ασφαλείας.

«Εγκληματικό ότι συνέβη»

Σύμφωνα με όσα σχολίασε στο iEidiseis.gr ο κ. Τσίγκας, στην περίπτωση της τραγωδίας στη Βόρεια Μακεδονία, «φαίνεται ότι δεν υπήρχαν συστήματα πυρασφάλειας, πυρανίχνευσης και οδεύσεις διαφυγής, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν τον κόσμο σε ένα ασφαλές σημείο».

Κάτι που ρητά απαγορεύεται στη χώρα μας, είναι σύμφωνα με τον κ. Τσίγκα, «η χρήση πυροτεχνημάτων εντός καταστημάτων, χώρων συνάθροισης κοινού, όπως είναι τα κέντρα διασκέδασης. Η χρήση τους επιτρέπεται σε εξαίρετες περιπτώσεις και μόνο σε κινηματοθέατρα, εφόσον χρησιμοποιούνται από πιστοποιημένους υπαλλήλους και εξειδικευμένο προσωπικό. Επομένως, είναι τραγικό και εγκληματικό ότι στο συγκεκριμένο περιστατικό στη Βόρεια Μακεδονία, άναψαν βεγγαλικά σε κλειστό χώρο. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να μεταδοθεί η θερμότητα και να σημειωθεί ανάφλεξη σε υλικά που υπήρχαν στο κατάστημα».

Πρόκειται πάντως για κάτι που έχει συμβεί και στη χώρα μας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα περιστατικό που σημειώθηκε σε μπαρ στο Παγκράτι στα τέλη του περασμένου Νοεμβρίου, όπου εκδηλώθηκε φωτιά εξαιτίας βεγγαλικών, τα οποία είχαν τοποθετηθεί πάνω σε τούρτα.

«Κλιμακοστάσια χρησιμοποιούνται ως αποθηκευτικοί χώροι»

Παράλληλα, ο κ. Τσίγκας υπογράμμισε  ότι «υπάρχουν συγκεκριμένα προαπαιτούμενα για τη λειτουργία ενός χώρου συνάθροισης κοινού κι ενός χώρου διασκέδασης. Πρόκειται για ζητήματα που αφορούν την ενεργητική και παθητική πυρασφάλεια του χώρου».

Πιο συγκεκριμένα, όπως ανέφερε ο ίδιος, «βάσει της ελληνικής νομοθεσίας, για να αδειοδοτηθεί ένα κατάστημα στη χώρα μας, πρέπει να καλύπτονται πολλές προϋποθέσεις, που αφορούν την παθητική πυρασφάλεια, όπως τα τετραγωνικά μέτρα, τα δομικά υλικά τα απαιτούμενα κλιμακοστάσια, οι έξοδοι κινδύνου, η γειτνίαση με άλλα κτίρια κ.α. Από όλες αυτές τις προϋποθέσεις, προκύπτει ένας συντελεστής, βάσει του οποίου κινείται το Πυροσβεστικό Σώμα, ώστε να παρθούν μέτρα πυρασφάλειας  για το εκάστοτε κατάστημα, όπου υπολογίζεται ο θεωρητικός πληθυσμός».

Προκειμένου να αδειοδοτηθεί ένα κατάστημα στην Ελλάδα, όπως τόνισε ο κ. Τσίγκας, «σε πρώτο χρόνο, υποβάλλεται μελέτη από μηχανικό, η οποία εγκρίνεται από αξιωματικούς της Πυρασφάλειας του Πυροσβεστικού Σώματος. Στη συγκεκριμένη μελέτη, αποτυπώνεται η κάτοψη του κτιρίου με όλα τα τεχνικά χαρακτηριστικά των υλικών που απαιτούνται, όπως εξαρτήματα πυρασφάλειας και οδεύσεις διαφυγής. Ανάλογα με τα τετραγωνικά μέτρα, τη χρήση και το εάν και πόσα κλιμακοστάσια διαθέτει το συγκεκριμένο κατάστημα, επιβάλλονται αυξημένα ή μειωμένα μέτρα. Είναι άλλωστε ενδεικτικό, ότι αρκετά συχνά, κλιμακοστάσια χρησιμοποιούνται ακόμη και ως αποθηκευτικοί χώροι».

«Ετήσιες οι αυτοψίες από φέτος»

Αντίστοιχα, «η ενεργητική πυρασφάλεια αφορά όλα τα συστήματα πυρασφάλειας, όπως πυροσβεστικές φωλιές, πυροσβεστήρες, αυτόματο σύστημα πυρανίχνευσης, μόνιμο υδροδοτικό δίκτυο με σταθερή πίεση που βγαίνει στις πυροσβεστικές φωλιές, έξοδο κινδύνου και φωτιστικά ασφαλείας. Όλα αυτά θα πρέπει να αποτυπώνονται στη μελέτη του μηχανικού και την κάτοψη του κτιρίου».

Σύμφωνα με τον κ. Τσίγκα, «οι πολίτες θα πρέπει όταν επισκέπτονται έναν τέτοιο χώρο, να δουν αν υπάρχει εναλλακτική όδευσης διαφυγής, ώστε αν προκύψει κάτι να οδηγηθούν σε ασφαλή χώρο εφόσον δεν θα μπορούν να αποχωρήσουν από την κεντρική είσοδο».

«Καλύπτουν εξόδους κινδύνου με έπιπλα»

Μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2024, η ανανέωση πιστοποιητικού πυρασφάλειας, πραγματοποιούνταν κάθε πέντε χρόνια. Πρόκειται για κάτι που άλλαξε από την αρχή του φετινού έτους, καθώς όπως εξήγησε ο κ. Τσίγκας, «το πιστοποιητικό Θα έχει ισχύ για πέντε χρόνια αλλά πλέον κάθε χρόνο Θα είναι υποχρεωτικός ο επανέλεγχος με επιτόπια αυτοψία. Αυτή η αλλαγή υπήρξε επειδή διαπιστώθηκαν πολλές παρατυπίες. Πολλές φορές, οι αξιωματικοί του Πυροσβεστικού Σώματος που προβαίνουν σε αυτοψία προκειμένου να αδειοδοτηθεί ένα κατάστημα, έβλεπαν ότι δεν ίσχυαν οι απαιτούμενες προϋποθέσεις. Ως αποτέλεσμα, αρνούνταν να χορηγήσουν το πιστοποιητικό».

Είναι ενδεικτικό ότι «όταν οι αξιωματικοί προβαίνουν σε έκτακτους ελέγχους, όπως προβλέπεται-συχνά έπειτα από καταγγελία -, διαπίστωναν ότι έξοδοι κινδύνου ήταν φραγμένοι με έπιπλα, πίνακες και καθρέφτες για αισθητικούς λόγους. Σε άλλες περιπτώσεις, δεν φαίνονταν οι πυροσβεστικές φωλιές ή τα φωτιστικά ασφαλείας ήταν καλυμμένα».

«Τοποθετούν φιάλες υγραερίου χωρίς τα προβλεπόμενα μέτρα»

Επίσης, σύμφωνα με όσα ανέφερε ο κ. Τσίγκας, «ενώ στην αρχική μελέτη δεν αποτυπώνονταν η χρήση υγραερίου -σε αντικατάσταση του ηλεκτρικού ρεύματος -για την παραγωγή φαγητών, σε πολλά εστιατόρια, κατά την αυτοψία μέσω έκτακτων ελέγχων, διαπιστώνονταν η ύπαρξη φιαλών υγραερίου για μαγειρική χρήση». Μάλιστα, αυτό συνέβαινε, «χωρίς να υπήρχαν όλα τα απαραίτητα κ προβλεπόμενα μέτρα όπως ανιχνευτές αερίων μειγμάτων, βαλβίδες διακοπής παροχής τοποθέτηση των φιαλών σε εξωτερικό και στεγασμένο χώρο».

Πρόκειται για ζητήματα που μπορεί να εξυπηρετούν την επιχείρηση, αλλά όχι τους σκοπούς της πυρασφάλειας. Πολλές φορές, οι αξιωματικοί διαπιστώνουν ότι όλα είναι καλά κατά την αρχική αυτοψία, μετέπειτα όμως βλέπουν ότι πολλά από τα συστήματα πυρασφάλειας, δεν ήταν όπως θα έπρεπε».

«Το 30% των καταστημάτων αποκλίνει από τις αρχικές αυτοψίες»

Μάλιστα, ο κ. Τσίγκας τόνισε ότι «σε περίπου 30% των περιπτώσεων, έχει διαπιστωθεί πως τα καταστήματα αποκλίνουν -άλλα περισσότερο, άλλα λιγότερο- από τις αρχικές αυτοψίες». Εφόσον αυτό συμβεί, όπως σχολίασε ο ίδιος, τότε, «σε κάποιους χώρους βεβαιώνεται παράβαση η οποία κοινοποιείται στον δήμο που ανήκει το εκάστοτε κατάστημα, ώστε να μπορεί η αδειοδοτούσα αρχή να προβεί σε άρση της άδειας λειτουργίας».

Είναι επίσης χαρακτηριστικό, ότι βάσει όσων ανέφερε ο κ. Τσίγκας, πρόκειται για φαινόμενο που «δεν αφορά μόνο την Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη, αλλά και άλλες μεγάλες πόλεις».

Άλλωστε, σύμφωνα με τον κ. Τσίγκα, «εβδομαδιαία, σε πανελλαδικό επίπεδο πραγματοποιούνται 100-150 έλεγχοι -εντείνονται κατά τις εορταστικές περιόδους-, ανάλογα με τις δυνατότητες κάθε υπηρεσίας, επειδή υπάρχει μια έλλειψη προσωπικού στο Πυροσβεστικό Σώμα. Άλλωστε το έργο των αξιωματικών, είναι και έργο ανακριτικό, επιχειρησιακό και πυρασφάλειας».

Πρόστιμα 250.000 ευρώ το 2024

Αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με ανακοίνωση που εξέδωσε το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, σύμφωνα με τα στοιχεία ελέγχων από τα Γραφεία Προληπτικής και Κατασταλτικής Πυρασφάλειας από 01.01.2024 έως 31.12.2024 έχουν πραγματοποιηθεί 2.543 συνολικοί έλεγχοι σε οικονομικούς φορείς – εγκαταστάσεις με χρήση «Συνάθροιση Κοινού», έχουν διαπιστωθεί 595 ελλείψεις – παρατηρήσεις από το σύνολο ελέγχων, ενώ έχουν επιβληθεί 215 διοικητικά πρόστιμα συνολικού ποσού 248.522,50 ευρώ…».

Επίσης, το υπουργείο ανακοίνωσε πως πέρα των τακτικών – δειγματοληπτικών ελέγχων, έχουν διαταχθεί έκτακτοι έλεγχοι σε όλα τα κέντρα συνάθροισης κοινού για το δεύτερο τρίμηνο του 2025.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, οι επίμαχοι έλεγχοι αφορούν:

1. Σε κέντρα διασκέδασης και νυχτερινά μαγαζιά διασκέδασης (night clubs), των χρήσεων κτιρίων «Συνάθροιση Κοινού» που υπάγονται στην κατηγορία Μεσαίου και Υψηλού επιπέδου Κινδύνου.
2. Σε αποθήκες και βιομηχανίες – βιοτεχνίες που υπάγονται στις κατηγορίες Υψηλού επιπέδου Κινδύνου.
3. Σε εγκαταστάσεις ανακύκλωσης, ανάκτησης διαλεγμένων υλικών, συλλογή επικίνδυνων ή μη απορριμμάτων κλπ. των χρήσεων κτιρίων «Αποθήκευση», «Βιομηχανία – Βιοτεχνία» και απαιτείται πιστοποιητικό (ενεργητικής πυροπροστασίας).

Το «κόκκινο βιβλίο»

Όπως εξήγησε ο κ. Τσίγκας, «η ταυτότητα της επιχείρησης είναι το “κόκκινο βιβλίο”, το οποίο ελέγχεται κατά την αυτοψία από τους αξιωματικούς και το οποίο θεωρείται ετησίως από αρμόδιους μηχανικούς, οι  οποίοι βεβαιώνουν ότι ελέγχθηκαν και σφραγίστηκαν τα μέτρα πυρασφάλειας».

Παράλληλα, όπως ανέφερε ο κ. Τσίγκας, «σε κάποια μικρότερα καταστήματα -και όχι τόσο μεγάλου υγειονομικού ενδιαφέροντος-, δεν απαιτείται η αυτοψία όταν εκδίδεται η άδεια, προς διευκόλυνση της επιχείρησης, προκειμένου αυτή να λειτουργήσει. Σε αυτές τις περιπτώσεις, χορηγείται το πιστοποιητικό πυρασφάλειας σύμφωνα με υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη ότι αγόρασε όλα τα προαπαιτούμενα, καθώς και υπεύθυνη δήλωση μηχανικού που βεβαιώνει ότι όλα εγκαταστάθηκαν σωστά και λειτουργούν. Όπως και να έχει όμως, μέσα σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα και σε αυτές τις περιπτώσεις, πραγματοποιούνται δειγματοληπτικοι και εξονυχιστικοί έλεγχοι».

The post Μετά την τραγωδία στα Σκόπια: Ελλιπή μέτρα πυρασφάλειας στο 30% των καταστημάτων συνάθροισης κοινού στην Ελλάδα appeared first on ieidiseis.gr.