Η στροφή της Ευρώπης στον επανεξοπλισμό της είναι γεγονός. Για το τελικό αποτέλεσμα του ευρωπαϊκού προγράμματος σχετικά με την ενίσχυση της άμυνας και της πολεμικής βιομηχανίας, με όποιο όνομα κι αν τελικά καθιερωθεί – Rearm Europe, «Readiness 2030» ή «SAFE» – εκφράζονται επιφυλάξεις. Ωστόσο ο στόχος, σύμφωνα με τις πληροφορίες, είναι η οριστική απεξάρτηση από την αμερικανική στρατιωτική ισχύ. Στο τραπέζι των ισχυρότερων της Ευρώπης βρίσκεται σχέδιο αντικατάστασης των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ μέσα στα επόμενα 5 ή 10 χρόνια.

Σύμφωνα με τους Financial Times, οι μεγαλύτερες ευρωπαϊκές στρατιωτικές δυνάμεις καταρτίζουν ήδη σχέδια για να αναλάβουν μεγαλύτερες ευθύνες από τις ΗΠΑ όσον αφορά την άμυνα της Ευρώπης, στο πλαίσιο και της στρατηγικής του Τραμπ για μεταφορά αρμοδιοτήτων στο ΝΑΤΟ και οριστική αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από τη γηραιά ήπειρο.

Οι συζητήσεις, σύμφωνα με το δημοσίευμα, στοχεύουν στο να αποφευχθεί το χάος μιας μονομερούς αποχώρησης των ΗΠΑ από τη Βορειοατλαντική Συμμαχία, ένας φόβος που πυροδοτήθηκε από τις επανειλλημένες απειλές του Ντόναλντ Τραμπ σχετικά με αυτό το ενδεχόμενο. Η ασφάλεια της Ευρώπης εδώ και οκτώ δεκαετίας είναι άμεσα εξαρτώμενη από το ΝΑΤΟ, και κατ΄επέκταση από τις ΗΠΑ. Οπότε σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο ολόκληρο το αμυντικό οικοδόμημα θα κατέρρεε.

Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Γερμανία, αλλά και Σκανδιναβικές χώρες, που αντιλαμβάνονται ως μια άμεση απειλή τη Ρωσία, είναι μεταξύ των χωρών που συμμετέχουν στις ανεπίσημες, αλλά ύψιστης βαρύτητας συζητήσεις, σύμφωνα με τέσσερις ευρωπαίους αξιωματούχους που μίλησαν στους Financial Times.

Τον Ιούνιο στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ η πρόταση στον Τραμπ

Βασική επιδίωξη αυτών των συζητήσεων είναι να καταλήξουν σε ένα σχέδιο για την μεταφορά του βάρους – σε οικονομικό και στρατιωτικό επίπεδο – στα ευρωπαϊκά κράτη. Το τελικό σχέδιο, εάν επιτευχθεί, αναμένεται να παρουσιαστεί στην αμερικανική ηγεσία ενόψει της ετήσιας συνόδου κορυφής των ηγετών του ΝΑΤΟ στη Χάγη, τον Ιούνιο.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η πρόταση που θα κατατεθεί στην Ουάσιγκτον θα περιλαμβάνει σταθερές δεσμεύσεις για αύξηση των ευρωπαϊκών αμυντικών δαπανών και την ανάπτυξη στρατιωτικών δυνατοτήτων. Με αυτόν τον τρόπο, οι Ευρωπαίοι ευελπιστούν να πείσουν τον Ντόναλντ Τραμπ να συμφωνήσει σε μια σταδιακή και οργανωμένη παράδοση αρμοδιοτήτων και ευθυνών, καθώς ο Πρόεδρος των ΗΠΑ έχει διαμηνύσει πως προτεραιότητα για τη δική του Αμερική δεν είναι η Ευρώπη αλλά η Ασία.

Οι δαπάνες των ΗΠΑ είναι μεγαλύτερες από όλων μαζί των Ευρωπαίων

Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι ΗΠΑ ξοδεύουν αυτή τη στιγμή περισσότερα για την άμυνα από όλους τους συμμάχους του ΝΑΤΟ μαζί και αυτή η ισχύς είναι ζωτική για την ευρωπαϊκή ασφάλεια. Πέρα από το αμερικανικό πυρηνικό οπλοστάσιο, το οποίο σε μεγάλο βαθμό έχει αναπτυχθεί για την άμυνα της Ευρώπης, οι ΗΠΑ παρέχουν στρατιωτικές δυνατότητες στους Ευρωπαίους, από οπλικά συστήματα μέχρι πληροφορίες, που δεν διαθέτει κανείς άλλος στην Ευρώπη.

Επίσης διευθύνουν βάσεις – στρατιωτικές, αεροπορικές και ναυτικές – και έχουν αναπτύξει πάνω από 80.000 στρατιώτες στην ευρωπαϊκή επικράτεια.

Καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ έχει ξεκαθαρίσει πως στο εξής η Ευρώπη δεν θα πρέπει να στηρίζεται στην αμερικανική δύναμη, αλλά θα πρέπει να φροντίσει μόνη της για την ασφάλειά της, χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, οι κορυφαίες δηλαδή δυνάμεις της ηπείρου, «τρέχουν» να ενισχύουν τις αμυντικές τους δαπάνες και να επιταχύνουν τα εξοπλιστικά τους προγράμματα. Σε αυτό το πλαίσιο ανακοίνωσε και η ΕΕ τις δικές της πρωτοβουλίες για από κοινού ενίσχυση των στρατιωτικών δαπανών.

Χρειάζεται χρόνος… που δεν υπάρχει

Όπως υπογράμμισαν αξιωματούχοι, εκτιμάται πως θα χρειαστούν από πέντε έως δέκα χρόνια για να αποδώσουν αυτές οι επενδύσεις, ώστε να μπορούν οι ευρωπαίοι να αντικαταστήσουν σε έναν σημαντικό βαθμό τις ΗΠΑ. Και σε κάθε περίπτωση χωρίς την αμερικανική πυρηνική αποτροπή.

«Η αύξηση των δαπανών είναι το μόνο εργαλείο που έχουμε για τον επιμερισμό του βάρους και τη μετατόπιση της διοίκησης από την εξάρτηση των ΗΠΑ», είπε ένας από τους αξιωματούχους. «Ξεκινάμε αυτές τις συνομιλίες, αλλά είναι τόσο μεγάλο έργο που πολλοί έχουν αποθαρρυνθεί από την κλίμακα του».

Ο «αναξιόπιστος» Τραμπ και οι «απρόθυμοι» της ΕΕ

Παρότι αμερικανικοί διπλωμάτες διαβεβαιώνουν τους Ευρωπαίους πως ο Τραμπ παραμένει προσηλωμένος στο ΝΑΤΟ στη ρήτρα αμοιβαίας άμυνας του Άρθρου 5, οι ευρωπαϊκές ηγεσίες έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στον Λευκό Οίκο και φοβούνται πως μπορεί ανά πάσα στιγμή η θέση του να αλλάξει, να αποσύρει στρατεύματα, να διακόψει την παροχή εξοπλισμού ή ακόμα και να απεμπλακεί από τη στρατιωτική Συμμαχία.

Οι ανησυχίες των Ευρωπαίων δεν είναι αβάσιμες, καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ – εκτός από το επίπεδο της ρητορικής – έχει δείξει πως απαξιώνει την ΕΕ, θεωρώντας την μη ισότιμο συνομιλητή και τη συμμαχία μαζί της ως μη ωφέλιμη για τις ΗΠΑ.

Υπάρχουν όμως και οι χώρες που δεν επιθυμούν να συμμετάσχουν στο εγχείρημα, υποστηρίζοντας πως και μόνο η ανάληψη μιας τέτοιας πρωτοβουλίας στην πραγματικότητα ενθαρρύνει τις ΗΠΑ να αποχωρήσουν πιο γρήγορα. Οι εν λόγω ηγεσίες εκτιμούν πως οι απειλές Τραμπ είναι μόνο σε επίπεδο ρητορικής και δεν πρόκειται να μετατραπούν σε πράξη. Άλλοι πάλι είναι δύσπιστοι ως προς τη συνεργασία με τον Τραμπ, λόγω της απρόβλεπτης στάσης του.

«Χρειάζεται μια συμφωνία με τους Αμερικανούς και δεν είναι σαφές αν θα είναι διατεθειμένοι να το κάνουν», είπε ένας άλλος από τους αξιωματούχους. «Μπορείς να τους εμπιστευτείς ότι θα την τηρήσουν;»

Πρόβα με τον «Συνασπισμό των Προθύμων»

Αξιωματούχοι αναφέρουν πως οι προθέσεις της ΕΕ αντανακλώντας και στις συνεχιζόμενες και σε βάθος συζητήσεις του αποκαλούμενου και «Συνασπισμού των Προθύμων». Πρόκειται για την πρωτοβουλία υπό την ηγεσία της Γαλλίας και της Βρετανίας, για τη συγκρότηση μιας στρατιωτικής δύναμης, η οποία θα αναλάβει να υποστηρίξει την Ουκρανία, παρέχοντάς της τις εγγυήσεις ασφαλείας έναντι της Ρωσίας που ζητάει το Κίεβο. Σε αυτές τις συζητήσεις συμμετέχουν και χώρες εκτός ΕΕ – όπως ο Καναδάς ή η Τουρκία – αλλά όχι οι ΗΠΑ.

«Το βλέπουμε να συμβαίνει: το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία αναλαμβάνουν την πρωτοβουλία  χωρίς τους Αμερικανούς», σχολίασε αξιωματούχος στους Financial Times, ερωτηθείς εάν είναι δυνατό να υπάρξεις ένας ευρωπαϊκός πυλώνας εντός του ΝΑΤΟ.

Απαραίτητο το ΝΑΤΟ – Γιατί δεν συμφέρει μια νέα Συμμαχία

Αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ υπογραμμίζουν πως η διατήρηση της Συμμαχίας, με λιγότερη ή καθόλου εμπλοκή των ΗΠΑ, είναι σίγουρα πιο απλή από τη δημιουργίας μιας νέας δομής, δεδομένων των δυσκολιών ανάπτυξης και επαναδιαπραγμάτευσης των στρατιωτικών σχεδίων για την άμυνας της Ευρώπης, τους στόχους και τις δυνατότητες, τη δομή της διοίκησης και προφανώς και του περίφημου άρθρου 5 του ΝΑΤΟ, που δεσμεύει τους εταίρους να συνδράμουν προς υποστήριξη κάθε κράτους μέλους που θα δεχόταν επίθεση.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι ίδιοι αξιωματούχοι, υπογραμμίζουν πως η άμυνας της Ευρώπης, υπό οποιοδήποτε σχήμα, θα απαιτούσε πάντα τη Βρετανία και τις υπόλοιπες ναυτικές δυνάμεις του Ατλαντικού, τους Σκανδιναβούς, για τα βόρεια σύνορα της ηπείρου και την Τουρκία για τη διασφάλιση της νοτιοανατολικής άμυνας. Όλες αυτές οι χώρες βρίσκονται ήδη στο ΝΑΤΟ, τόνισαν.

«Ακόμη και χωρίς τις Ηνωμένες Πολιτείες, το ΝΑΤΟ παρέχει μια δομή για τη συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας στην Ευρώπη», ανέφερε η Μαριόν Μεσμέρ, ανώτερη ερευνήτρια για τη διεθνή ασφάλεια στο Chatham House. «Υπάρχουν πτυχές που θα πρέπει να αντικατασταθούν εάν οι ΗΠΑ αποδεσμευτούν. Ωστόσο το ΝΑΤΟ, παρέχει μια δομή και ένα πλαίσιο υποδομής με το οποίο οι Ευρωπαίοι είναι πραγματικά εξοικειωμένοι… Καλύπτει ένα μεγάλο μέρος της δουλειάς που θα έπρεπε να αναπτυχθεί από την αρχή εάν επρόκειτο να δημιουργήσει κάποιος ένα διαφορετικό είδος δομής μόνο για τα ευρωπαϊκά μέλη», σημείωσε.

The post Πόσο ρεαλιστικά είναι τα σχέδια για ένα ευρωπαϊκό ΝΑΤΟ χωρίς τις ΗΠΑ appeared first on ieidiseis.gr.